باسمه تعالی
✍دکتر محمدسجاد سهیلی
🔘 تبارشناسی مفهومی و تاریخی نفوذ میان دولتها در روابط بینالملل پساجنگ جهانی دوم
(قسمت دوم)
پیشینه مقاله
در پژوهشهای روابط بینالملل، مفهوم نفوذ معمولاً در پیوند تنگاتنگ با مفهوم قدرت مطالعه شده است. واقعگرایان کلاسیک مانند «هانس مورگنتا» قدرت را توان تحمیل اراده یک دولت بر دولتهای دیگر تعریف کردند و سیاست بینالملل را صحنهای برای کسب نفوذ و حفظ منافع ملی دانستند. از دیدگاه او و دیگر واقع گرایان، توازن قوا و رقابت برای مناطق نفوذ، سازوکار اصلی نظم پساجنگ دوم بود. در همین راستا، «کنت والتز» در نظریه نظام بینالملل بر ساختار آنارشیک و توزیع توانمندیها بهعنوان تعیین کننده حدود نفوذ دولتها تأکید داشت.
در مقابل، نظریهپردازان نولیبرال و سازهانگار ابعاد متفاوتی از نفوذ را مورد توجه قرار دادهاند.
«رابرت دال» در دهه ۱۹۵۰ قدرت را «توانایی واداشتن دیگران به انجام کاری که در غیر این صورت انجام نمیدادند» تعریف کرد که بر جنبه رفتاری نفوذ دلالت دارد.
«جوزف نای» در اواخر دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ مفهوم «قدرت نرم» را مطرح ساخت که به تأثیرگذاری از طریق جاذبه فرهنگی، ارزشها و نهادها اشاره دارد. این دیدگاه توسط پژوهشگرانی چون «رابرت کیوهین» نیز با مفهوم وابستگی متقابل پیچیده تکمیل شد که نشان میداد چگونه درهمتنیدگی اقتصادی و نهادین میتواند ابزارهای تازهای برای نفوذ غیرقهرآمیز فراهم آورد.
از سوی دیگر، سازهانگارانی مانند «الکساندر ونت» نشان دادند که توزیع نفوذ نه صرفاً بازتاب قدرت مادی، بلکه برساختهای از تصورات مشترک و هویتهای دولتها نیز هست. بهطور کلی، ادبیات موجود هرچند به ابعاد گوناگون نفوذ پرداخته، کمتر به یک بررسی جامع تاریخی-مفهومی از تحول این مفهوم در دوره معاصر اقدام کرده است.
مقاله حاضر در صدد است با تلفیق دیدگاههای یادشده، شکاف مذکور را پُر نموده و سیر تطور نفوذ میان دولتها را از منظر تاریخی و نظری تبیین کند...
نتایج
نفوذ در نظم دوقطبی جنگ سرد:
پس از جنگ جهانی دوم، جهان به دو حوزه نفوذ اصلی تقسیم شد که هر یک تحت سیطره یکی از ابرقدرتهای پیروز قرار داشت. ایالات متحده و اتحاد شوروی به سرعت شبکهای از اتحادها و ائتلافها را شکل دادند تا نفوذ خود را در اروپا و دیگر مناطق تحکیم کنند. اروپا بهواسطه توافقات «یالتا» و «پوتسدام» عملاً به دو حوزه نفوذ تقسیم شد: بلوک غرب به رهبری آمریکا و بلوک شرق به رهبری شوروی.
در این چارچوب دوقطبی، امنیت متحدین هر ابرقدرت تحت چتر حمایت نظامی او قرار گرفت و مفهوم بازدارندگی هستهای بهعنوان ضامن نهایی ممانعت از نفوذ مستقیم رقیب در قلمرو یکدیگر پدیدار شد. از منظر واقعگرایانه، این نظم دوقطبی تجلی روشنی از توازن قوای کلاسیک بود که در آن هر دولت بزرگ میکوشیداز گسترش نفوذ حریف جلوگیری کرده و حوزه نفوذ خویش را تثبیت نماید.
ابزارهای نفوذ در دوران جنگ سرد:
در خلال جنگ سرد، قدرتهای بزرگ از طیفی از ابزارهای سخت و نیمهسخت برای اعمال نفوذ بهره گرفتند. از جمله این ابزارها، مداخلات نظامی مستقیم یا نیابتی در کشورهای ثالث بود که با هدف روی کار آوردن دولتهای همسو صورت میگرفت. برای مثال، کودتاها و عملیات پنهانی سازمان CIA در ایران (۱۹۵۳) و گواتمالا (۱۹۵۴) یا مداخله نظامی شوروی در مجارستان (۱۹۵۶) و چکسلواکی (۱۹۶۸) همگی مصادیقی از تلاش ابرقدرتها برای حفظ یا بازپسگیری نفوذ در مناطق راهبردی بودند. جنگهای نیابتی در ویتنام، افغانستان،کره و دیگر مناطق نیز استراتژی های غیرمستقیم واشنگتن و مسکو برای فرسایش نفوذ رقیب تلقی میشدند.
علاوه بر این، کمکهای اقتصادی و تسلیحاتی به دولتهای همخط، ایجاد پیمانهای دفاعی مانند ناتو (۱۹۴۹) و ورشو (۱۹۵۵)، و رقابتهای فضایی و فناوری، همگی ابزارهایی در خدمت افزایش اعتبار و نفوذ بلوک خودی در جهان بودند....
ادامه دارد...
@mesbah_313_ir
🔘پای منبر بزرگان
مرحوم دولابی ره:
دلبستگی به دنیا انسان را عوض می کند؛ پَست می کند. بعضی ها خیال می کنند خانه گرفته اند، خانه آن ها را گرفته؛ ماشین گرفته اند، ماشین آن ها را گرفته؛ ماشین خریده اند، ماشین آن ها را خریده؛ خیال می کنند سیگار می کشند، سیگار آن ها را می کِشَد.
#در_محضر_اساتید
@mesbah_313_ir
5.79M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🐝#تحلیلک مصباح (شماره ۸۲)
دکتر رضا زمانی
🌼 وقتی منطق درست، به مثابه قدرت نرم عمل می کند!.
نوام چامسکی (متفکر برجسته آمریکایی) از ایدۀ ایران برای پایان رژیم صهیونیستی دفاع می کند!
چامسکی می گوید:
«ایرانیها خواستار نابودی مردم اسرائیل نیستند، موضع آنها این است که اسرائیل نباید وجود داشته باشد. من هم موافقم
در حقیقت دو دولت وجود دارد که نهتنها خواستار نابودی یک ملت (فلسطین) هستند، بلکه در عمل هم دارند آن را نابود میکنند؛ آمریکا و اسرائیل....»
تصور کنید در آمریکا، یک استاد برجسته دانشگاه آمریکایی، سیاست های خطرناک دولت آمریکا را زیر سوال می برد و دانشجویان جوان آگاه و آگاه تر می شوند!.
این مهم، از برکات فلسطین است!
منطق زور و قلدری نمی تواند همیشه اجماع بسازد! بخصوص وقتی که نظم قدیمی در حال فروپاشی باشد!
جنایات رژیم صهیونیستی، دنیا را بیدار کرده، نقاب را از چهره غرب برداشته و ماهیت توحش و بربریت تمدن مادی غربی را آشکار ساخته!....
امروز از غرب، خشونت، توحش و جنایت مخابره می شود و مدعیان پرطمطراق غربی که با فریاد حقوق بشر، آزادی، برابری و.... گوش فلک را کر کرده بودند، اکنون خفقان گرفته اند و نظاره گر نسل کشی و نابودی یک ملت هستند!
.....اما مردم بیدار و بیدار می شوند و حاکمان آمریکا و اسرائیل، روز به روز رسواتر!....
...و اینجاست که منطق درست مبتنی بر عقل و فطرت، به مثابه قدرت نرم عمل خواهد کرد.!...
باید منتظر اتفاقات بزرگ بود!....
#غرب_بدون_روتوش
#تحولات_غرب
@mesbah_313_ir
4.89M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔘به عشق امام زمان
اذکار و ارتباط با قطب عالم امکان، امام عصر( عج) زمینه فرج را فراهم می سازد!
اللهم عجل لولیک الفرج 🤲🤲
#امام_زمان
@mesbah_313_ir
باسمه تعالی
تاریخ معاصر ایران (قسمت ۱۰۸)
۲) مخالفتهای آیت الله شیخ محمدتقی بافقی:
از دیگر علمایی که در مقابل سیاستهای پهلوی مقاومت نشان داد آیت الله شیخ محمد تقی بافقی بود.
وی در دعوت از آیت الله حائری برای تاسیس حوزه علمیه قم نقش مهمی داشت. آیت الله بافقی با توجه به سوابق درگیری با رضا شاه در دوره احمد شاه از ابتدا در مقابل سیاستهای او ایستاد و سرانجام به خاطر امر به معروف و نهی از منکر به خانواده شاهی در مخالفت با کشف حجاب آنان در عید نوروز سال ۱۳۰۶ شمسی در حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله مورد ضرب و شتم رضا شاه واقع شد و تا پایان دوره رضا شاه اجباراً در حرم حضرت عبدالعظیم اقامت گزید.
۳) قیام آیت الله شهید حاج آقا نورالله اصفهانی:
از دیگر قیامهای مهم علیه سیاستهای پهلوی قیام حاج آقا نورالله اصفهانی است. این قیام در سال ۱۳۰۶ شمسی در مخالفت با نظام اجباری (سربازگیری اجباری) و برای اعاده قانون مشروطیت، اعزام ۵ نفر از علما برای نظارت بر قوانین مجلس، جلوگیری از منهیات شرعیه، ایجاد و تثبیت محاضر شرع و جلوگیری از نشر اوراق مضر و تعطیلی مدارس بیگانگان انجام گرفت و به مهاجرت علمای شهرستان به قم منجر و در نهایت با شهادت حاج آقا نورالله خاموش گردید.
۴) قیام خونین مسجد گوهرشاد:
این قیام در ۲۰ تیر ۱۳۱۴ شمسی در شهر مشهد به رهبری آیت الله سید یونس اردبیلی، آیت الله آقازاده خراسانی و آیت الله حاج آقا حسین قمی در جهت مخالفت با سیاستهای غربی کردن ایران و تغییر لباس مردم به خصوص مسئله کشف حجاب اتفاق افتاد و در نهایت با به گلوله بستن مسجد گوهرشاد و کشتار جمع زیادی از مردم مظلوم مشهد و تبعید علمای بزرگ خاتمه یافت...
ادامه دارد...
#کتاب_بخوانیم 📚
@mesbah_313_ir
3.24M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💎جرعه ای از کلام وحی
حسابرسی در پیشگاه خدا (سوره حاقه آیه ۱۹_۱۸)
«يوْمَئِذٍ تُعْرَضُونَ لَا تَخْفَىٰ مِنكُمْ خَافِيَةٌ ﴿١٨﴾ فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَيَقُولُ هَاؤُمُ اقْرَءُوا كِتَابِيَهْ ﴿١٩﴾
(آن روز [همه شما برای حسابرسی به پیشگاه خدا] عرضه می شوید در حالی که هیچ [عمل و نیّت] پوشیده ای از شما پنهان نمی ماند. (۱۸) اما کسی که پرونده اش را به دست راستش دهند، می گوید: [ای مردم!] پرونده مرا بگیرید و بخوانید. (۱۹)
استاد #محمد_عبدالعزیز_حصان
#در_محضر_قرآن
@mesbah_313_ir
#شهید_حمید_شاهرخی🌷
بخشهایی از وصیتنامه:
✅ ای امت شهیدپرور! بدانید که دشمن هرلحظه و در هرمکان در کمین نشسته است! و منتظر فرصتی مناسب هست تا ضربه خود را (به انقلاب) بزند.
✅ خداوند قلوب ما را به نور معرفت و شناخت خودش انشاءالله روشن کند، تا راه اباعبدالله الحسین(ع) را بپیماییم و پیرو واقعی مکتب انسانساز اسلام باشیم!
✅ تا خدا را داریم و اسلام را داریم، هیچ چیزی کم نداریم.
✅ در مجلس ختم من پرچمهای جمهوری اسلامی را بر دیوار زنید! چون خون من در راه پایدار ماندن جمهوری اسلامی و نبرد با دشمنان اسلام ریخته شد.
#سبک_زندگی_اسلامی_ایرانی
#در_محضر_آل_طاها
@mesbah_313_ir