✅ تقریب کلام صاحب حدائق از منظر آیت الله شبیری زنجانی: آیت الله شبیری زنجانی در تایید کلام صاحب حدائق معتقد است که می‌توان با استفاده از حساب احتمالات نظریه فوق را تایید نمود . توضیح آنکه : فرض کنید مانند خمره‌های قدیم، یک ظرف آبی را در یک مکان عمومی برای مصرف شرب آب مردم قرار داده‌اند، ابتدا یک شخص دهانش را به این ظرف آب می‌زند و از آن آب می خورد و ما شک ثابت طرفین داریم یعنی پنجاه درصد احتمال می‌دهیم که دهانش نجس بوده و در نتیجه آب نیز نجس شده و پنجاه درصد نیز احتمال می‌دهیم دهانش پاک بوده و آب هنوز پاک است. سپس نفر دومی که در حق او نیز این شک و دو احتمال وجود دارد از این ظرف آب می‌خورد، که در این صورت چهار احتمال به وجود می آید: احتمال اول این است که دهان هر دو پاک باشد، احتمال دوم نجاست دهان هر دو، احتمال سوم طهارت دهان نفر اول و نجاست دهان نفر دوم و احتمال چهارم نجاست دهان نفر اول و طهارت دهان نفر دوم می‌باشد. بر طبق سه احتمال از این چهار احتمال، آب نجس شده و تنها بر طبق یک احتمال که همان طهارت دهان هر دو نفر است آب همچنان پاک می‌باشد. سپس نفر سومی که او نیز دهانش مشکوک الطهارة و النجاسة است از این آب می‌نوشد و به موجب آن، هشت احتمال به وجود می‌آید که بر طبق هفت احتمال از این هشت احتمال آب نجس و تنها بر طبق احتمال طهارت دهان هر سه نفر، آب پاک می‌باشد. در مرحله بعد نفر چهارمی با این خصوصیت، از آب می‌نوشد و در نتیجه شانزده احتمال حاصل می‌گردد که بر طبق پانزده احتمال، آب نجس و تنها بر طبق یک احتمال که طهارت دهان هر چهار نفر است آب هنوز پاک است. و هر چه به تعداد افراد با این خصوصیت که از این خمره آب می خورند افزوده شود، احتمال نجس شدن آب نیز بالا می رود و میزان احتمالات گاهی به حدی می رسد که بقاء آب بر طهارت خلاف عادت خواهد بود و بر انسان علم یا اطمینان به نجاست آن حاصل می‌شود. ▪️ بر طبق قول مشهور موضوع حکم واقعی تنها واقع نجاست و علم طریقی است و موضوعی نیست. بنابراین بسیاری از اشیاء اطراف ما واقعا محکوم به نجاست بوده و باید از آن اجتناب نمود . 🔍 از نظر صاحب حدائق، علم موضوعی و جزء موضوع برای وجوب اجتناب است بر این اساس اگر ما قول مشهور را بپذیریم، نمی‌شود طریقیت را از علم سلب کرد و قهرا اگر مثلا شصت و چند نفر از این خمره آب بخوردند، نجس بودن آب و به تبع آن حکم واقعی وجوب اجتناب ثابت می‌شود. در تایید این مدعا می‌توان چنین گفت که اگر شصت و چهار نفر آب بخورند علم به نجاست پیدا می‌‍شود در حالی‌که اگر ده یا دوازده نفر آب بخورند و عرف احتمالات را در نظر بگیرد چنین علمی بر او حاصل می‌شود و حکم وجوب اجتناب را ثابت می‌داند و این خودش (دلیل است بر این که) ما باید بگوییم که علم جزء موضوع این حکم واقعی است. اما کدام علم جزء موضوع است؟ ممکن است شرع بگوید آن علمی جزء موضوع است که برای متعارف اشخاص حاصل می‌شود.با توجه به این توضیحات می‌توان نظر صاحب حدائق را ثابت کرد که بر اساس آن بر خلاف حکم وضعی نجاست، در حکم واقعی وجوب اجتناب، علم جزء موضوع است و این حکم نسبی می‌باشد، گاهی بر برخی ثابت و در حق برخی دیگر منتفی است. #نقد_و_نظر #علم #صاحب_حدائق — ◀️ متن کامل مقاله و ارسال نظرات در: yon.ir/mfeqhi57 — 👉@mfeqhi