🔰مناسبات حوزه و نظام اسلامی در نگاه بزرگان حوزه علمیه مشهد 🔖 (1) دیدگاه: آیت الله مهدی مراورید دامت برکاته ✍🏻 عباسعلی مشکانی سبزواری 🔹نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی برآمده از متن معارف دینی، با محوریت فقه و کارگزاری فقیه عادل، حدوثاً و بقائاً وابسته و پیوسته با حوزه ‏های علمیه، علمای اسلام و فقهای عظام است؛ چنانکه رهبری معظم انقلاب، نسبتِ حوزه و نظام را نسبتِ «مادری-فرزندی» تعبیر نموده و می فرمایند: «نظام جمهوری اسلامی به طبیعت خود، نظامی وابسته‌ی به علمای دین است» (30/11/1370). 🔹از سوی دیگر کنش‏گری علمی و عملی بسیاری از فقیهان در حوزه های علمیه، در طول تاریخ انقلاب اسلامی، در حوزه های علمی شیعی در عراق و نیز در حوزه های علمیه قم، خراسان، تهران و دیگر حوزه های علمی شیعی، با مشرب های فکری و علمی مختلف، فراوان و متعدد بوده است. 🔹حوزه علمیه خراسان در زمینه کنشگری سیاسی در نسبت با انقلاب و نظام اسلامی، دارای تاریخ و ریشه ای عمیق و عریق بوده و در قبل و بعد از انقلاب، کارنامه درخشانی در این زمینه دارد؛ فقهای مختلفی که چه قبل و چه بعد از انقلاب اسلامی، حامی و طرفدار انقلاب و نظام اسلامی بوده اند. 🔻از جمله فقهای معاصر در این زمینه می توان به آیت الله شیخ مهدی مروارید(حفظه الله) اشاره کرد. در ادامه به نکاتی در این زمینه از نگاه ایشان اشاره می گردد: 1. فقه محوری انقلاب و نظام اسلامی: از نگاه آیت الله مروارید انقلاب و نظام اسلامی، نهادی مبتنی بر فقه است و انقلاب اسلامی حاصل قیام فقهای حوزه بوده است. ایشان در این زمینه می فرمایند: «در هر حال انقلابی که به وجود آمده به واسطه حرکت و خیزش فقهای حوزه بوده است» و تاکید ویژه ای بر فقه و فقیه محوری انقلاب اسلامی دارند: «در فرمایشات امام(ره) و رهبر معظم انقلاب همواره تأکید بر محوریت فقه دیده می‌شود چرا که نقش فقیه نقش خاصی است و فقه هم دامنه وسیعی دارد و ما احتیاج فراوانی به آن داریم» و مبتنی بر همین نگاه و انگاره، کسب اجتهاد برای پاسخگویی به نیازها جامعه و نظام اسلامی را واجب کفایی قلمداد می کنند. 2. وظیفه حوزه های علمیه و نهادهای علمی در نسبت با نظام اسلامی: از نگاه آیت الله مراورید یکی از مهمترین وظائف حوزه های علمیه و نهادهای علمی دینی، تربیت نیروی متخصص و کارگزار برای نظام اسلامی است. ایشان در این باره می‏فرمایند: «یکی از اصلی ترین وظائف حوزه‌های علمیه، برنامه ریزی در راستای تربیت افراد مستعدی است که بتوانند در جهات فقهی و اصولی مهارتی پیدا کنند. ارتقا مهارت‌های مستعدین حوزه علمیه خراسان در جهات فقهی اصولی به تعبیری همان پایه گذاری نقش مرجعیت در اجتماع بوده و فقهایی در اجتماع به خصوص در دوران بعد از انقلاب و در راستای تشکیل حکومت اسلامی تربیت می‌شوند که می‌توانند مبنای جامعه باشند» (شبکه اجتهاد: 8/6/1398). ایشان در بیانی دیگر خطاب به برخی نهادهای حوزوی مانند دفتر تبلیغات اسلامی، وظیفه آنها را در راستای اهداف و رسالات اهل بیت(ع) و تربیت نیروهایی می دانند که خادم نظام اسلامی باشند: «سازمان هایی مانند دفتر تبلیغات اسلامی باید در راستای اهداف و رسالت های اهل بیت(ع) حرکت کنند زیرا کاری بسیار با ارزش است و تبلیغ رسالات انبیاء نیازمند سازوکاری ویژه می باشد و وظیفه سازمان هایی مانند دفتر است که در این مسیر نیروهایی را تربیت کند که خادم اسلام و نظام اسلامی باشند» (خبرگزاری مهر، 7/5/1398) 3. وجوب شرکت در انخابات و حمایت از نظام اسلامی: آیت الله مراورید حمایت و پشتیبانی از نظام اسلامی را وظیفه ای مهم برای آحاد جامعه اسلامی دانسته و شرکت در برنامه هایی ماند انتخابات را از مهمترین لوازم این حمایت قلمداد می‏ کنند: «شرکت در انتخابات انجام یک وظیفه در تنها مملکتی است که اساس آن بر فقه و احکام استوار می باشد» (خبرگزاری حوزه، 28/3/1400) ایشان با تأکید بر اهمیت انتخابات و تذکر اینکه دشمنان به دنبال کم رنگ کردن انتخابات و حضور مردم در پشتیبانی از نظام اسلامی هستند، عدم شرکت در انتخابات را بهانه دادن به دست دشمنان قلمداد می ‏کنند (همان). #دیدگاه #بزرگان_خراسان #انقلاب_اسلامی #مشهد 🕌گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan ............................................. آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

#دیدگاه #اساتید_حوزه_علمیه_خراسان 🔰 فقه‌ پژوهان نیازهای انقلاب اسلامی را مدنظر قرار دهند 🔹 آیت‌الله اشرفی شاهرودی(دامت برکاته) ▪️بعد از اینکه انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، مرحوم امام خمینی (ره) از من خواستند به بلاد اسلامی سفر کنم و صدای انقلاب را به تشنگان حق و حقیقت برسانم که بحمدالله در آن زمان سفرهایی به کشورهای اسلامی و اروپایی انجام گرفت و توفیقاتی به دست آمد. ▫️در سال‌ها و دهه‌های آغازین انقلاب اسلامی بسیاری از دستگاه‌ها با مشکلات معرفتی و نظری متعددی روبرو بودند که انتظار می‌رفت علمای دین و حوزه‌های علمیه پاسخگوی این معضلات باشند؛ لذا از قوه قضائیه نامه‌ها و پرسش‌هایی ارسال می‌کردند که پاسخ به آن را انجام می‌دادیم که بسیار زمان‌بر بود و تا مدت‌ها این روند ادامه داشت. ▪️شکی نیست تحولات بزرگی در دنیا رخ‌داده و اکنون برخی مسائل در زندگی مردم نقش پررنگی پیدا کرده است، ازاین‌رو با نظر به نیازهای روز جامعه تصمیم گرفتم به‌تناسب نیازها، موضوعاتی را در درس خارج طرح و بررسی کنیم. ▫️اجتماعات در حال تحول است، لذا به همان نسبت باید قوانین تصحیح، تکمیل و اضافه شود، قوانینی که تضمین سلامت جامعه را بدهد و جلوی ضرر را بگیرد. ▪️در طول تاریخ حاکمیت در دست فقهای شیعه نبوده و بیشتر در دست سلاطین جور و اهل سنت قرار داشته است و عالمان شیعه برکنار بودند اما با این وجود کتاب‌هایی چون جواهرالکلام نوشته و عرضه کردند، درعین‌حال همچنان بخشی از مسائل فقهی در جهت نیازهای مبتلابه روز کاربردی به نظر نمی‌رسد. ▫️سال‌ها پیش به یکی از مسئولان گذشته گفتم اکنون وقت کاربردی سازی علوم است، چرا با وجود دانشگاه‌های صنعتی و اساتید و دانشجویان نخبه، هنوز برخی از وسائل مورد احتیاج حتی جزئی را از خارج کشور وارد می‌کنیم؟! البته معاون او چند روز بعد آمد و از دستاوردها و فناوری‌های نانو و پیشرفت کشور در زمینه‌های مختلف سخن گفت و در آخر مطالبه‌ای عنوان کرد که چرا هنوز حوزه‌های علمیه در زمینه علوم انسانی اقدام مؤثری نداشته‌اند؟ و هنوز این علوم در دانشگاه‌ها با همان رویکردهای غربی تدریس می‌شود! من هم توضیحاتی دادم و البته این نیاز و درخواست صاحب‌نظران را خدمت رهبر معظم انقلاب تقدیم کردم که نیازمند توجه به جامعه‌شناسی اسلامی، روان‌شناسی اسلامی و … هستیم؛ ایشان هم از حوزه‌های علمیه در این زمینه گله‌مند بوده و تلاش بیشتر را ضروری می‌دانستند. 🔸فقه پژوهان، فضلا و محققان حوزه باید نسبت به پاسخگویی نیازهای انقلاب اسلامی توجه کافی و لازم داشته باشند. قبلا هر وقت تحول و نیازهای بزرگی برای مردم پیش می‌آمد، فقهای بزرگ ما به‌دنبال حل آن بودند، اما اکنون می‌بینیم برخی‌ افراد ضمن بی‌توجهی به این مسائل نوپدید، اهداف و دل‌خوشی‌های دیگری همچون تأسیس دفتر مرجعیتی را دنبال می‌کنند! درحالی‌که بسیاری از مسائل و نیازهای نظام اسلامی نیازمند پاسخ متقن و کاربردی است. #حوزه_و_نیازهای_نظام #آیت_الله_اشرفی_شاهرودی #مشهد 🕌گفتمان فقه مضاف حوزه خراسان 🆔 @feqhemozaf_khorasan ............................................. آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

#مکتب_امام_خمینی #اساتید_حوزه_علمیه_خراسان #دیدگاه 🔰ضرورت و لزوم توجه به ابعاد شخصیت امام خمینی(ره) 🎙 آیت‌الله سید حسن مرتضوی شاهرودی (دامت برکاته) 🔻باید همه ابعاد شخصیتی امام خمینی(ره) بررسی شود تا به نتیجه مطلوب برسیم. البته فهم همه خصوصیت‌های ایشان کار عده خاصی از افراد است و تمام مردم‌ نمی‌توانند آن را درک کنند. مناسب است کتاب‌های زیادی درباره خصوصیت‌های استاد ما نوشته شود. 🔹خصوصیتی مانند #شجاعت و علمیت ایشان را همگان‌ می‌فهمند و مقدار آن را درک‌ می‌کنند؛ همانطور که علمای سیاست متوجه‌ می‌شوند که #سیاست ایشان چه مقدار با واقع مطابقت دارد. اما بعضی از خصوصیات امام راحل(ره) را حتی فقط عده خاصی از طلاب متوجه‌ می‌شوند و دیگران آن را درک‌ نمی‌کنند. 🔹«دوری از ریاست» یکی از این ویژگی‌های ایشان بود که تنها بخشی از خواص طلاب آن را متوجه‌ می‌شوند؛ در واقع تعداد خاصی از افراد می‌فهمند که یک شخص در جایگاهی که هست، به دنبال کسب مقام است یا در پی انجام وظیفه‌ می‌باشد؟ 🔹این ویژگی را بیشتر افراد درک‌ می‌کنند اما ویژگی #اخلاص ایشان را نه تنها همگان واقف نیستند، بلکه خواص از طلاب نیز آن را درک نمی‌کنند، مگر طلبه‌ای که زیرک و با توجه باشد و دریابد که کار یک فرد برای خدا است یا‌ می‌خواهد که ریاستی را به دست بیاورد؟ 🔹 امام راحل اغلب شب‌ها به حرم امیرالمومنین (علیه السلام) مشرف‌ می‌شدند. به یاد دارم که وقتی استاد ما در مسجد شیخ انصاری نماز جماعت‌ می‌خواندند، در دمای ۴۵ درجه و آن هوای گرم نجف، نوافل ظهر و عصر را به جا می‌آوردند؛ کاری که بعضی از ما نه تنها کامل بلکه به ندرت انجام داده ایم. 🔺 باید همه خصوصیت‌های استادمان را بررسی کرد زیرا‌ نمی‌توان تنها با تکیه بر یک بُعدِ شخصیتی ایشان به نتیجه مطلوب رسید و به طور کامل درس گرفت. #مکتب_امام_خمینی #آیت_الله_مرتضوی_شاهرودی #مشهد ............................................. آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

#دیدگاه #رشته_های_تخصصی #فقه_تمدنی 🔰 ضرورت تخصصی شدن دروس در حوزه های علمیه 🔹 حجت‌الاسلام والمسلمین زمانی فرد (عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان) ▫️‌ با توجه به گستردگی نیازهای جامعه، تخصصی شدن دروس در حوزه‌های علمیه یک ضرورت است. ▫️ز زمان آیت‌الله شیخ عبد الکریم حائری جرقه تخصصی شدن دروس ایجاد شد، مرحوم آیت‌الله اراکی از قول ایشان نقل می‌کند که فقه باید به‌دلیل گستردگی نیازهای جامعه تخصصی شود، چرا که، ما باید به سمت #فقه_تمدنی حرکت کنیم و این جز با تخصص حاصل نمی‌شود و لازمه تمدن، نظام سازی است. ▫️طلاب در خصوص انتخاب مراکز تخصصی می‌بایست امکانات، اساتید برجسته و خروجی‌های مدرسه را، حتما در نظر بگیرند. ▫️طلاب دائما وضعیت درسی خود را بررسی کنند و برای انگیزه گرفتن در این مسیر، الگویی برای خود انتخاب نمایند. ▫️ پرچم آینده حوزه بر دوش سربازان حضرت صاحب‌‌الزمان(عج) خواهد بود، با خود بیاندیشید چه جوابی برای حضرت دارید، خداوند متعال که این توانمندی را به شما عطاء کرده، به موازات همان از افراد کار و عمل متناسب می‌خواهد، لذا باید شاکر این نعمت باشید و شکر آن به تلاش است. در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین اسفندیاری، مدیر مدرسه علمیه عالی نواب، ضمن خوشامدگویی به طلاب، نکاتی را پیرامون این جلسه توضیح داد. گفتنی است؛ این نشست جهت آشنایی طلاب با برنامه‌ها و رشته‌های تخصصی برگزار شد. ............................................. آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8

#دیدگاه #اساتید_حوزه_علمیه_خراسان 🔰 حمایت مکتب معارفی خراسان از قیام امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی 🔹آیت الله سید جعفر سیدان 🔻وقتی امام خمینی(س)، حرکت انقلابی خود را در مبارزه با ظلم و ستم و فساد حکومت شاه آغاز کردند و به قصد اصلاح امور و احیای عدالت و تعالیم اسلام و امر به معروف و نهی از منکر، اقدام نمودند، علمای مکتب معارف خراسان، از این حرکت امام خمینی(س)، حمایت و پشتیبانی نموده و شاگردان و ارادتمندان خود را نیز به همکاری و همراهی در این راه فرا خواندند که آنها نیز همراهی نمودند. ▫️ پس از آزادی امام خمینی(س) در جریان 15 خرداد 1342 از زندان، در فروردین سال 1343 علمای برجسته مکتب معارف خراسان حضرات آیات میرزا حسنعلی مروارید، شیخ مجتبی قزوینی و... به همراه شاگردانشان به قم رفته و با ایشان ملاقات کردند. در این سفر نیز من در زمره شاگردان آیت الله شیخ مجتبی قزوینی در خدمت ایشان بودم و با حضرت امام ملاقات کردم. ▫️در یک سفر به نجف، منزل امام خمینی(س) رفتم و با ایشان ملاقات کردم. قصد داشتند، به حرم امیرالمومنین علی علیه السلام مشرف شوند و به من هم گفتند: شما هم بیا. من نیز در خدمت ایشان، راهی حرم شدم و در ضمن حرکت، جویای احوال برخی از علما و آقایان مشهد شدند از جمله اخوی بزرگترم آیت الله سید عباس سیدان که از علمای انقلابی و شاگرد مشترک ایشان با آیت الله شیخ مجتبی قزوینی بودند، همچنین احوال آقای هاشمی نژاد و....را نیز پرسیدند. ▫️همچنین پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 که امام تازه از پاریس به ایران آمده بودند و چند ماهی در قم سکونت داشتند، نیز خدمت ایشان رسیدم و با ایشان ملاقات کردم. این سفر به درخواست و ترغیب آیت الله سید محمد باقر شیرازی فرزند مرجع عالیقدر آیت الله سید عبدالله شیرازی، انجام گرفت و اساتید و علمای برجسته حوزه علمیه مشهد به همراه طلاب زیادی حدود 1500 نفر از مشهد به قم آمده بودند؛ از جمله علمای برجسته مکتب معارف خراسان حضرات آیات: میرزا جواد آقا تهرانی، میرزا حسنعلی مروارید ودیگران بودند. ▫️در این ملاقات با امام، به پیشنهاد مرحوم آیت الله شیخ اسماعیل فردوسی پور که از شاگردان مشترک امام خمینی(س) و آیت الله شیخ مجتبی قزوینی بود، ‌من سخنرانی کردم که حدود نیم ساعت طول کشید و آن جلسه سخنرانی من نیز ضبط شده و نوارش موجود است. 🔻حدیثی در اصول کافی، جلد اول در بحث نوادر است که مضمون آن این است که در میان مسلمین در هر صد سال، کسی می ‌آید که مجدد دین می ‌شود؛ احیای حق می ‌کند؛ باطل را از بین می ‌برد. من امام خمینی(س) را تطبیق کردم به مجدد دین در صد سال اخیر. در آن سخنرانی، حرکت انقلابی ایشان را بر مبنای فقه و فقاهت توصیف کردم و از تلاش ‌های ایشان برای مبارزه با ظلم و فساد و... گفتم و حال که انقلاب پیروز شده و حکومت به دست ایشان افتاده، ان ‌شاء الله مستضعفین یاری می‌ شوند، احکام اسلام احیا می‌ شود، ‌عدالت برقرار می‌ شود و... بعد، اینچنین گفتم: امر، امر شما و فرمان، فرمان شما است. بعد از اتمام سخنرانی، ‌مورد تشویق آقایان علما قرار گرفتم و امام خمینی(س) نیز به من اظهار لطف و محبت نموده و از من تقدیر و تشکر نمودند. ▫️مرحوم شیخ مجتبی قزوینی (رضوان الله تعالی علیه) مشرب ضدیت با فلسفه حکمت متعالیه، ‌مشرب ملاصدرا، داشت. ایشان شدید، در این جهت غلیظ بود- امام (رضوان الله علیه) مشربی بر خلاف ایشان داشت. مرحوم شیخ مجتبی نه فقط امام را قبول داشت، از امام ترویج می ‌کرد تا وقتی زنده بود؛ ترویج هم از امام می ‌کرد. ایشان بلند شد از مشهد آمد قم، ‌دیدن امام، مرحوم میرزا جواد آقای تهرانی در مشهد جزو برگزیدگان و زبدگان همان مکتب بود، اما ایشان جبهه رفت. با تفسیر سوره حمد امام که در تلویزیون پخش می ‌شد، مخالف بودند؛ به خود من گفتند؛ هم ایشان، هم مرحوم آقای مروارید، ‌اما حمایت می ‌کردند. از لحاظ مشرب و ممشا مخالف، اما از لحاظ تعامل سیاسی، ‌اجتماعی، رفاقتی، با هم، مأنوس؛ همدیگر را تحمل می ‌کردند. در قم باید اینجوری باشد. بنابراین بحث های علمی، تحقیقی و اجتهادی در جای خود محفوظ و حمایت ‌های صحیح از حرکت‌ های اجتماعی، سیاسی و. .. نیز سر جای خود محفوظ است و نباید با هم مخلوط شود‌. 🔺امام خمینی بر اساس فقه و فقاهت و عدالت برای جلوگیری از ظلم و فساد، قبل از انقلاب حرکت کردند و به قصد احیای تعالیم اسلام به پا خواستند‌؛ مردم را به وحدت و اتحاد فرا خواندند تا انقلاب به پیروزی رسید. پس از رحلت ایشان نیز باید همین هدف، دنبال شده و در جهت احیای مکتب تعالیم اسلام، حفظ و نشر معارف قرآن و عترت حرکت نموده و تلاش کنیم، و وحدت و اتحاد و یک دلی مردم نیز حفظ شود. ............................................. آثار و اسناد علما و اساتید حوزه علمیه خراسان را در کانال میراث فقاهت خراسان دنبال کنید: https://eitaa.com/joinchat/2033975358C93349617f8