💥 دستگاه تولید محتوا لازم داریم. 🔵 رهبر معظم انقلاب اسلامی (در دیدار اعضای شورای عالی فضای مجازی): «...یک مسأله، مسأله‌ی تولید محتواست. دستگاه #تولید_محتوا لازم داریم. ما در زمینه‌ی تولید محتوا نمی‌توانیم اطمینان کنیم به تصادفات و آنچه پیش می‌آید. بانک‌های اطلاعاتی هستند البته. [اما] باید بنشینید روی این مسأله -تولید محتوا- طراحی کنید، فکر کنید. ما البته جوان‌های خوشفکر متدین داریم، افراد به دردبخوری برای تولید محتواهای اجتماعی داریم، حوزه‌های علمیه را داریم که دستشان در این زمینه واقعاً باز است. بعضی از دانشگاهی‌ها را داریم، همین‌طور که عرض کردم، جوان‌های خیلی خوبی در این زمینه داریم. البته بانک‌های اطلاعاتی را هم داریم. از اینها باید استفاده کنید. دستگاه تولید محتوا را تقویت کنید؛ ما به این مسأله احتیاج داریم.» (۱۳۹۶/۱۱/۳) https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=47633

📢 یکی از ضرورت‌های پیشِ روی کانال حاضر، تشکیل واحد تولید محتوا و سپس تنظیم و بهینۀ قالب‌های ارائۀ محتواست. برادرانی که می‌توانند در زمینۀ استخراج و گزینش نکته‌های موضوعی از اندیشه استاد (بر اساس گفتارهای موجود در پایگاه اطلاع‌رسانی استاد یا کتاب‌های ایشان و...) مشارکت کنند، به ادمین پیام دهند. 🔗 نمونۀ نکته‌های موضوعی: https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/2193 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3239

🔺لینک پرونده فلسفه (در حال تکمیل)🔻 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ◀️ موضوع نکته‌های پایانیِ پرونده فلسفه: محاسن و خلأهای حکمت صدرایی ⬇️⬇️

💥 بعد از آشنایی با معارف اهل‌بیت(ع)، زود با پشت‌ِ دست، اَسفار و شِفا را رد نکنیم. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «اگر خدا به شما طلبه‌های عزیز كمك كرد و الحمدلله كم‌كم أبواب فهم برایتان باز شد زود انكار دیگران را نكنید! اینکه با یك پشتِ دست اسفار ملاصدرا و شفا و همه را رد کنیم، درست نیست. آنها هم شیعه بودند و آنها زحمت كشیدند و آنها هم به معارف اهل‌بیت(ع) معتقدند. اگر نقد و اشكال به اینها دارید، بحث دیگری است؛ دو تا فقیه هم به هم اشكال می‌كنند. اینكه جایگاه #ملاصدرا باید معین شود و بالاتر نبریم، معنایش این نیست كه پایینش بیاوریم! بله، ملاصدرا را جای امام صادق(ع) گذاشتن، ظلم عظیم است و اسفار را جای کتاب توحید صدوق گذاشتن، ظلم عظیم است؛ ظلم به علم و به امام صادق(ع) و به تشیع است. اما از طرف دیگر، باب نشود که بعد از آشنایی با معارف اهل بیت(ع) همه چیز را انكار كنیم. اگر باب انسان باب انكار شد، این همان «جدال و مراء» می‌شود و شخص می‌خواهد معارف یاد بگیرد که برود با فیلسوفان #مراء و #مباهات بكند! اگر بخواهد این کار را بکند، چیزی به او نمی‌دهند! یعنی اینطور نشود كه ما معارف اهل بیت(ع) را می‌خواهیم تا بعد برویم با فیلسوف و عارف #جدال كنیم. بله، بر اساس معارف اهل بیت(ع) اگر احیاناً یك جایی، بزرگی هم حرفش از این معارف فاصله گرفته، معیار ما باید كلام معصوم باشد. مگر فقهاء غیر از این عمل می‌كنند؟ یك فقیه بزرگی مثل شیخ طوسی اگر یك جایی از روایات فاصله گرفته باشد دیگران می‌گویند ایشان اینجا اشتباه كرده‌اند. این امر، نسبت به حكماء هم هست و نسبت به عرفا هم هست. معیار شما معارف اهل بیت(ع) باشد ولی معیار بودن معارف، به‌معنی انكار مطلق سرمایه‌های گذشته نباشد. بی‌دلیل و بی‌قاعده و با پشتِ دست و با برخورد سیاسی، سرمایه‌های گذشته خودمان را انكار نكنیم. گرچه قبول دارم که این اشتباه بزرگ هم در تاریخ تشیع افتاده است که خیلی جاها ما هم آن شأنی كه باید برای امیرالمومنین(ع) و اهل بیت(ع) قائل باشیم، قائل نیستیم و این‌گونه نشده که با همه وجود به درِ خانه حضرت امیر(ع) برویم و بگوییم علم همین جا است. ولی این آسیب به‌معنی انكار مطلق سرمایه‌های گذشته خودمان نیست.» (۱۳۸۹) 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

🔺 دیدار آیت‌الله میرباقری با #آیت‌الله #سید_احمد_مددی و گفت‌وگوی چندساعته در باب «حدیث‌شناسی، تاریخ فقه و روش تفقه» (۴ تیرماه ۱۴‌۰۰) ☑️ @mirbaqeri_ir

💥 صدرالمتألهین تلاش کرده است که مفهوم مرکزی فلسفه را بر پایه توحید بنا بگذارد. 💠 استاد سيد محمّدمهدی ميرباقری: «بی‌تردید فرهنگ قرآن و فرهنگ اهل‌بیت(ع) در پیشرفت دانش عرفان و حکمت و _ نه فقط این دو _ بلکه در سایر دانش‌های تخصصی در دنیای اسلام بسیار مؤثر بوده‌اند؛ نه به این معنا که تحریک به دانش و علم‌آموزی می کردند، بلکه فرایندی را برای تحقق دانش ایجاد می کردند و قطعاً فضایی را که اسلام و فرهنگ اهل بیت(ع) ایجاد کرده‌اند، بر فرهنگ عرفان و فلسفه اثرگذار بوده است و نظام موضوعات و مسائل مورد تحقیق در حوزه فلسفه را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است. اگر چه حکمت و فلسفه ما متأثر از فلسفه یونان است، لیکن بی‌تردید توسعه مسائل و اولویتی که به نظام مسائل داده شده است، در دنیای اسلام کاملاً متفاوت با حوزه یونان است. کاری که صدرالمتألهین کرده است این است که مفهوم مرکزی فلسفه را بر پایه توحید بنا گذاشته است و سعی کرده است همه هستی را بر پایه حضرت حق تفسیر کند و همه مراتب و عوالم خلقت را که در کتب متفرقه خودشان تبیین کرده‌اند، از عالم ملک تا عالم مثال تا عالم عقل و... همه را مراتب تجلی آن حقیقت و تنزل آن حقیقت و تطور آن حقیقت بداند. البته ممکن است که در این مفاهیم، اشکالی باشد، اما به هر حال، سعی کرده است تا مفاهیم را متأثر از توحید تبیین کند. بنابراین، حکمت ما در این مقیاس، تحت تأثیر ادبیات وحی بوده و در مفهوم مرکزی و حتی در نظام مسائل و اولویت مسائل و در غایات، مقید به وحی بوده است.» (۱۳۹۰) 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

💥 تحلیل «توحید» و «شرک» بر اساسِ نگاه وحدت‌گرایانۀ «اصالت وجودی» و نگاه کثرت‌گرایانۀ «اصالت ماهیتی» 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: 🔸 "اصالت «وجود»، حد اوليه و نقطۀ مرکزی هماهنگ‌سازی کل دستگاه ملاصدراست. او جهت و جنبۀ وحدتیِ واقعيت را اصل می‌داند و کثرت را بر پايۀ وحدت تفسير می‌کند. از نگاه وی، جعل‌پذيریِ مخلوقات به وحدت‌پذيری‌شان است و آن چيزی که مجعول است، وحدت است، نه کثرت. وحدت است که فيض اقدس و فيض مقدس است. بر اين اساس، اگر با نگاه توحيدی به عالم نگاه کنيم، وحدتِ حقيقت و کثرتِ مظاهر ملاحظه می‌شود. يعني دنبال آن بوده‌اند که به يک حد واحد برسند و از آنجا به کثرات و تعينات بنگرند؛ پس قوام و تقوم موجودات را به اصل وجود دانسته‌اند. اگر حد، بالاصاله کثرت بردارد، کثرات، اصيل می‌شوند و جعل و ايجاد و افاضه و خلق، تفسير نمی‌شود، و لذا آن انديشه نمی‌تواند توحيدی باشد. 🔸 ملاصدرا ابتدا در اعماق روح خود به تجلی وحدت و موضوعيت وحدت رسيده؛ سپس، همان را مبنای تفسير فلسفی قرار داده و توحيد را در حد اوليه ملاحظه کرده است. به تعبيری، فلسفه او ناشي از تألّه است و تألّه غير از انديشه است. در نگرش توحيدی، بيشتر از يک اله وجود ندارد (لا اله الا الله) و ديگران همه فقراء الي الله هستند. اين تعلق توحيدی و درک از توحيد و تألّه به الوهيت، مبدأ شکل‌گيری اصالت وجود می‌شود؛ لذا آن فلسفه را حکمت متعاليه و حکمت متألهين، و آن فيلسوف را هم صدرالمتألهين می‌خوانند. 🔸 صدرالمتألهين می‌خواهد بگويد من الهياتِ بمعنی‌الاعم را تابع الهياتِ بمعني‌الاخص قرار داده‌ام و حد اوليه و مفهوم مرکزي خود را از توحيد گرفته‌ام و اولين اصل فلسفی‌ام از تعلق به حضرت حق ناشي می‌شود. عمق معناي «لو لم يُؤَصل وحدةٌ ماحصلت» با نگاه توحيدی، همين است؛ يعني نوعِ منتجۀ فلسفۀ ملاصدرا می‌خواهد گامی در تفسير توحيد و «لا اله الا الله» در جهان هستی بردارد. بنابراين در نظر نهایی خود می‌گويد واقعيت، آن حقيقت واحدی است که حی است، قيوم است و صاحب اسماء حسنی است، و اگر وجود اصيل است، يعنی آن احد حقيقی، که حضرت حق است، اصيل است و همۀ واقعيت‌ها در نظام تشکيک يا نظام تشأن، از ظهورات و تشأنات اويند و در طول او قرار دارند و اوست که منشأ تطورات يا تشأنات گوناگون قرار گرفته است. فلسفه صدرايی که حد اوليه و مفهوم مرکزي خود را توحيد قرار داده است، ممکنات را نه ممکن به امکان ماهوی و نه حتی ممکن به امکان وجودی، بلکه ترشح و شأن و ظل واجب می‌داند و به فقر ترشحیِ ممکن نسبت به واجب، قائل است. 🔸 در نگاه اوليۀ ملاصدرا، يک واقعيت شخصي وجود دارد که هم وحدت و هم کثرت دارد؛ اين وجود شخصی، یک واحد تشکيکی است؛ ممکنات مرتبه‌ای از مراتب واقعيت‌اند و واجب مرتبه‌ای ديگر؛ خداوند متعال هست، ممکنات هم هستند و در حضرت حق يک وجودی که داراي مرتبه است تصوير شده است. کانّه اين امر، در نظر ملاصدرا با توحيد ناب نمی‌سازد و براي خدای متعال شريک درست می‌کند. لذا در بحث عليت می‌گويد که اصلاً بحث از مرتبه بی‌معناست؛ همۀ عالمِ ممکنات، شأن هستند و شأن، مرتبه نيست؛ واجب، فوق مرتبه است و ممکن، دون مرتبه. و لذا سعي می‌کند که از منظر تشکيک هم، دچار نوعي شرک نشود و با بحث از ذات و شأن به توحيد نزديک شود. از اين منظر، مبنای اصالت ماهيت، بر اساس تحلیل لوازم این مبنا، ديدگاهی شرک‌آلود است و در يک فراتحليل کلامی، تعلق به آلهۀ متعدد، مبدأ پيدايش اصالت ماهيت شده است؛ يعنی تعدد آلهه موجب اصالت‌بخشی به پندارها و ماهيات می‌شود و اين، نوعی شرک خفی است؛ چون هر ماهيتی براي خودش يک اِله محسوب می‌شود و هر کدام برای خودشان، به اصطلاح عرفی، «خان»ی می‌شوند که وحدت‌پذير و جعل‌پذير نيستند و فانی‌ در الوهيت حضرت حق نمی‌‌شوند. 🔸 فيلسوف اصالت وجودی مدعی است که اين نگاه کثرت‌گرا، موحدانه نيست و با شروع از کثرت نمی‌توان خدا را اثبات کرد. نگاه موحدانه بايد از ماهيت عبور کند و جهت و جنبۀ وحدتیِ واقعيت را اصل بداند و ماهيات را به وجود برگرداند تا خدايانی در عالم به نام ماهيات ظهور نکنند. بر اين اساس، اصالت ماهيتی، ناخواسته مشرکِ به شرک خفی است‌که می‌گويد آب هست، نان هست، باد و دیگر پدیده‌ها هستند. اما اصالت وجودی معتقد است او هست و بقيه پندار هستند؛ او معبود است و ديگران، عابد. از اين نگاه، طبيعی است که اگر حد اوليه، توحيدی نباشد، ادراکات بعدی هم توحيدی نمی‌شود و دستگاه منطقیِ شرک‌آلودی به وجود خواهد آمد؛ يعنی اشياء، اصالت ماهيتی تفسير می‌شوند و برای آنها لوازم ذاتی در نظر گرفته می‌شود و به شرک در فهم پديده‌ها می‌انجامد." (۱۳‌۹۰/ در حاشیۀ یکی از جلسات علمی/ با کمی تلخيص و بازنویسی) 🗂 پروندۀ کامل فلسفه: 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

💥 فيلسوفان مسلمان معمولاً در انتخاب مواد و صورت‌مسئله‌ها متعهد به اسلام و معارف توحيدی و معارف نقلی بوده‌اند، اما این سطح، کافی نیست و باید این کار با «منطقِ تبعیت از وحی» انجام شود. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: "فيلسوفان مسلمان معمولاً در انتخاب مواد و صورت‌مسئله‌ها متعهد به اسلام و معارف توحيدي و معارف نقلی بوده‌اند و به‌خصوص از دوره ملاصدرا به بعد، گرچه در آغاز از الهيات بمعنی‌الاعم بحث می‌کردند اما الهيات بمعنی‌الاخصِ آنها بر الهيات بمعنی‌الاعم، سايه انداخته و آن را سامان داده است و به عبارتي، به‌گونه‌ای مسائل الهيات بمعنی‌الاعم را طرح کرده‌اند که هماهنگ با الهيات بمعنی‌الاخص باشد. اما به نظر می‌رسد که اين ميزان از توجهِ فلسفه به توحيد، کافی نيست و بايد ارتقا پیدا کند. فلسفه بايد «هم در منطق» و «هم در محتوا» به توحيد تکيه کند و مقيد به تبعيت از وحی باشد. فلسفه اسلامی منطق صدق را صرفاً به اکتشاف تفسير می‌کند و تبعيت از وحي را در منطق داخل نمی‌کند؛ به‌خاطرِ همين خلأ، نظام ادبيات فلسفه صدرايی، با نظام ادبيات وحی، فاصله دارد؛ برای مثال، در نظام ادبيات وحی، حضرت حق به حقيقت هستی و وجود مطلق و... تفسير نمي‌شود. به عبارت ديگر، صرف اينکه در حد اوليه خود، «واجب» را طرح کنيم، براي صحت حرکت فلسفی ما کفايت نمی‌کند، بلکه بايد در «تعقلِ» نسبت به اين مسئله هم، «توحيدی و مؤمنانه و بر محور منطق تبعيت، عمل شود. توحيد در حد اوليه نمي‌تواند خلأ توحيد در فهم و تعقل را جبران کند. فلسفه صدرايی در اينکه توحيد را در حد اوليه قرار مي‌دهد، سکولار نيست، اما در اینکه چگونه اين توحيد را تفسير کند، به‌نحوی سکولار است. توحيد در مرکز فلسفه ملاصدرا از طريق يک حد اوليۀ «مِن‌عندی» تفسير شده و برای آن، مفهوم‌سازی شده است، نه از طريق تبعيت از وحی. همچنین جريان فلسفه صدرايی نتوانسته است با «توحيد»، کثرات عالم را به‌شکل دقیقی تحليل کند و نتوانسته است کثرات را به‌گونه‌ای منحل در وحدت کند که در نهايت، بندگی و عبوديت، تعريف روشني بیابد؛ اين جريان نمی‌تواند کثرات را به نظام حق و باطل بکشاند و لوازم دقيق توحيد و ولايت الهيه را در اين عرصه به دست بياورد و در نتيجه، گاهی حق و باطل به هم آميخته شده و جريان تولی و تبری در عالم، تفسير درستی پیدا نمی‌کند». 🗂 پروندۀ کامل فلسفه: 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

📜 بررسی ایمانی بودنِ فلسفه (به‌لحاظ «محتوا» و «روش») (گفتاری از استاد میرباقری) 🗂 پروندۀ کامل فلسفه: 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

📜 استحاله منطقی جريان فلسفه اسلامي در علوم، به علت تباين حيثيت موجود بماهو موجود با حيثيت‌هاي موضوع علوم / در چه صورت، داد و ستدِ واقعی بين فلسفه و دانش برقرار می‌شود؟ (گفتاری از استاد میرباقری) 🗂 پروندۀ کامل فلسفه: 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

💥 اصالت با الوهیّت است. 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: «بنا بر معارف قرآن و روایات، موضوع و مفهوم محوری دستگاه فکری و منظومه عقلانیت بشری، «توحید» و «الوهیت» است و «معرفت الله» می‌بایست محور دیگر معارف قرار گیرد. به بیان دیگر مفهوم اصیل و مرکزی حکمت الهی که به هستی‌شناسی عالم می‌پردازد و دیگر مفاهیم می‌بایست فرع بر آن و در نسبت با آن تعین پیدا کنند، «الوهیت» است. همان‌طور که در عالم واقع، «الله» محور و خالق و رب همه هستی است، در عالم معرفت نیز می‌بایست «معرفت الله» محور قرار گیرد.» 🗂 پروندۀ کامل فلسفه: 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 ☑️ @mirbaqeri_ir

پایان پرونده فلسفه

🗂 پروندۀ نکته‌هایی از استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری دربارۀ #فلسفه (حدود پنجاه پُست) 🌀 لینک‌های بخش اول: 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398 🌀 لینک‌های بخش دوم: 🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3399

🎧 استادمیرباقری | سخنرانی به‌مناسبت ولادت امام رضا (علیه السلام)، ۱۴۰‌۰/۳/۳۱ ☑️ @mirbaqeri_ir

📜 نکته‌هایی دربارۀ #شُکر (این نکته‌ها توسطِ یکی از اعضای فعال کانال، استخراج و تنظیم شده است. با تشکر از ایشان.) ⬇️⬇️

📢 اگر مخلوق به خداوند توجه کند، خداوند هم او را یاد خواهد کرد؛ «فَاذْكُرُوني‏ أَذْكُرْكُم» 💠 استاد سیّد محمدمهدی میرباقری: ◀️ حضرت امام سجاد(ع) در دعای وداع ماه رمضان می‌فرمایند: خدا راه‌ها و باب‌های ویژه‌ای برای شما باز کرده است که یکی از آن راه‌ها، دعوت به "ذکر" و توجه به خودش است. «أين‏ التُّراب‏ و ربُّ الأرباب‏»! ما کجا و توجه به خدا کجا؟! خدای متعال با محبت و لطافت، این در را باز کرده، ولی ما اصلاً متوجهِ عظمت این باب نیستیم. ◀️ خیلی مهم است که مخلوق به خدا توجه کند؛ آن‌وقت، توجهِ هیچ، موجب توجهِ به همه چیز می‌شود که او به ما عنایت و لطف کند و به یاد ما باشد؛ "فَاذْكُرُوني‏ أَذْكُرْكُم"» ☑️ @mirbaqeri_ir

📢 مقامات شُکر 💥 اگر چهل سال نمازمان قضا نشده، یا پنجاه سال نماز شب می‌خوانیم، یا بیست سال است زیارت عاشورا می‌خوانیم، این توفیق را به خودمان نسبت ندهیم! 💠 استاد سیّد محمّدمهدی میرباقری: ◀️ قدم اول در #شکر این است که انسان به نعمت توجه کند. غفلت از نعمت، مزاحم و مانع است. انسانِ غافل، شاکر نیست. خدای متعال ما را غرق در نعمت کرده است «وَ أَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ باطِنَه»؛ خدای متعال نعمت‌های ظاهری و باطنی را بر ما فرو ریخته و ما غرق در نعمت هستیم. «وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها». نعمت‌هایی که قابل احصا و شمارش نیستند. انسان فقط بعضی از نعمت‌های ظاهر را می‌بیند، در حالی که در کمترین نعمت خدا بی‌نهایت لطف وجود دارد. اگر کسی تأمل کند، در هر نفسی که می‌کشیم بی‌نهایت لطف وجود دارد. انسان نعمت‌های ظاهری مثل نوشیدنی‌ها، خوردنی‌ها و لذایذ مادی را بیشتر متوجه می‌شود، ولی به نعمت‌های باطنی کمتر توجه دارد؛ خصوصاً آنجایی که نعمت در #پوشش_بلا و سختی می‌آید فقط خواص‌ هستند که می‌توانند آن نعمت را ببینند؛ مثل نعمتی که در بیماری و در فقر و در گرفتاری است فقط خواص آن را می‌بینند. ◀️ قدم دوم در شکر این است که نعمت را به خودمان نسبت ندهیم. اینکه 40 سال نمازمان قضا نشده یا 50 سال نماز شب می‌خوانیم یا 20 سال است زیارت عاشورا می‌خوانیم به خودمان نسبت ندهیم. اگر کسی نعمت‌ها را به خودش نسبت داد، و مثلاً گفت که من با علم خودم این روزی را کسب کردم یا با قدرت خودم مال به‌دست آوردم، مُعجب می‌شود. اگر کسی خیال کرد که من هستم که عبادت می‌کنم، من هستم که در راه خدا مجاهده کردم، ‌این #عُجب آفت عبادت انسان و آفت بندگی است، معجب به نفس. فرق نمی‌کند چه معجب باشد به ثروتش، چه معجب باشد به علمش، چه به تقوایش. «وَ عَبِّدْنِي لَكَ وَ لَا تُفْسِدْ عِبَادَتِي‏ بِالْعُجْبِ»؛ مرا بنده خودت قرار بده و عبادت مرا با عجب فاسد نکن. عجب عبادات انسان را باطل می کند؛ لذا در روایات هم هست گناهی که انسان را به استغفار برساند از عبادتی که آدم را معجب کند بهتر است؛ البته درست این است آدم عبادت کند و خود را بدهکار خدا بداند. ◀️ قدم سوم در وادی شکر این است که انسان بعد از اینکه نعمت را دید و به خودش نسبت نداد، نعمت را به اسباب هم نسبت ندهد، نعمت را به همسر و دوست و رفیق و معلم و خورشید و ماه و زمین نسبت ندهد؛ هر چیزی از یک مسیری به ما می‌رسد اگر استناد به این مسیر داد انسان ولو به شرک خفی مشرک می‌شود. خداست که به انسان سلامتی، نشاط، پدر و مادر، دوست، همچنین نعمت‌های باطنی، ایمان، یقین، صبر، رضا، معرفت الله عطاء کرده است. اینها چیزهایی است که ما گاهی قدرش را نمی‌دانیم. در حدیثی، موسی کلیم می‌خواست خدا عابدترین و محبوب‌ترین بنده زمان خودش را به او نشان دهد، رفت یک بیمار جزامی را در یک خرابه دید. تعجب کرد. جبرئیل فرمود: با او همنشین شو. در آخر موسی به او گفت خدا به تو چه چیز داده که این طور خدا را تسبیح می‌کنی؟! گفت در اینجا فقط یک نفر است که همه نعمت‌های خدا را می‌بیند [و آن منم]. ◀️ قدم چهارم، آغاز "حمد" و آغاز "شکر" است. وقتی همه نعمت‌ها را دید و به اسباب نسبت نداد به سرچشمه نسبت می‌دهد و می‌فهمد که خداست که به ما حیات و علم و قدرت و جمال و‌ آبرو داده است. براساس روایات، این اولین قدم در #وادی_حمد است، قدم بعدی که از این کامل‌تر است این است که انسان بفهمد که خدای متعال در این عظمت‌ها و نعمت‌هایی که به انسان داده حکمت قرار داده است.» ☑️ @mirbaqeri_ir