چرا آیت الله بهجت نماز شب را ترک کردند؟! 🔹به مناسبت ایام سالروز وفات عارف، زاهد و مرجع تقلید، آیت الله محمدتقی بهجت(ره) •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ عمر تلف شده 🔺 اگر كسی درس بخواند و نتواند مدرّس خوب باشد يقين بداند عمرش را تلف كرده 🔺 اگر کسی از کتابی به کتاب دیگر رفت و نتوانست آن کتاب قبلی را به خوبی تدریس کند این مطمئن باشد عمر خود را تلف کرده است. 🔺 برای اينكه اين علوم امانت‌ های الهی است اين را به ما آموختند 🔺 ما بايد پيش‌مطالعه كنيم، مباحثه كنيم، خوب درس بخوانيم، با استاد در ميان بگذاريم، اشكالات را مطرح كنيم دفتر علمی داشته باشيم بشويم استاد. 🔸 اولین جلسه درس اخلاق سال تحصیلی1392 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ اولویت با فقه یا فلسفه 🔺 بنده با فلسفه‌ خواندن، نه فقط مخالف نیستم بلکه کاملاً تأیید میکنم، فلسفه هم لازم است؛ نه اینکه فقط خوب است؛ لازم است؛ در این تردیدی نیست. 🔺 اما فلسفه نظری ما چون تبدیل به حکمت عملی نشده ظهور و بروزی در جامعه ندارد هرچند غربی‌ها این کار را کردند و فلسفه نظری خود را به حکمت عملی تبدیل کردند اما این کار در مورد مثلاً فلسفه صدرایی انجام نشده هر چند که ظرفیت آن وجود دارد و نیاز به کار هست. 🔺 بنابراین آنچه که امروز عملاً در جامعه کار می‌کند و اداره جامعه را به عهده دارد فقه است و باید به آن پرداخته شود. 🔸 بیانات در دیدار اعضای موسسه عالی فقه و علوم اسلامی ۱۳۹۷/۱۲/۱۳ •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ نظرات اصولی آیت‌الله بهجت قدس‌سره 🔺 جلد چهارم کتاب «مباحث‌الاصول» منتشر شد 🔺 جلد چهارم کتاب «مباحث‌الاصول» شامل نظرات اصولی آیت‌الله بهجت به کوشش جمعی از محققان مرکز تنظیم و نشر آثار معظم‌له منتشر شد. 🔺 این کتاب به زبان عربی است و در دوره‌های مختلف، توسط ایشان تدریس شده است. 🔺 معظم‌له در خلال تدریس، نکات و تحقیقات مهمی را به متن اصلی اضافه نموده‌اند که حائز اهمیت بوده و بسیار قابل استفاده است. 🔺 مباحثی که در این جلد از کتاب به آن‌ها پرداخته شده شامل عناوین ذیل است: 1. الکلام في قاعدة «لا ضرر» 2. الکلام فی الاستصحاب 3. الکلام فی التعادل و التراجیح 4. الکلام فی الاجتهاد و التقلید •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ کاشف الغطاء یا صاحب جواهر 🔺 شیخ حسن کاشف الغطا نیز معاصر صاحب جواهر بود. درباره شیخ حسن و صاحب جواهر اختلاف بود که کدامیک اعلم هستند. 🔺 آقای حاج شیخ حسن مامقانی معتقد بود اگر کسی انوارالفقاهه کاشف الغطاء را با جواهر تطبیق دهد به اعلمیت و افقهیت کاشف الغطاء معتقد می‌شود. 🔺 انوارالفقاهه مختصرتر از جواهر است و دو سه کتاب را ندارد ولی کتابهای مهم را دارد. 🔺 در زمان صاحب جواهر دامادش سید محمد هندی که شاگردش نیز بود از شیخ حسن تقلید می‌کرد. از این روشن می‌شود که بستگان صاحب جواهر محظوری نداشتند که ازدیگری تقلید کنند و این نیز کاشف از تقوای صاحب جواهر بود. 🔸 جرعه ای از دریا/ آیت الله شبیری زنجانی/ ج3/ ص290 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ شرط تحصيل اجتهاد صحيح 🔺 يكى از شرايط و مقدّمات اجتهاد و استنباط احكام اين است كه شخص به موارد اجماع فقها آگاهى داشته باشد تا از فتوا دادن بر خلاف اجماع اجتناب كند 🔺 اين مطلب وقتى حاصل مى‌شود كه شخص با كتابهاى فقهى استدلالى بلكه با متون فقهى، ارتباط مستمرّ داشته باشد، لذا شناخت فقه و فتواى فقها از شرايط اجتهاد صحيح است نه از مكمّلات آن. 🔺 بلكه حقّ‌ و انصاف آن است كه بگوييم فهم اخبار و احاديث به گونۀ صحيح نيز امرى است كه بدون ممارست با كتابهاى فقهى و حديثى حاصل نمى‌شود چه رسد كه مجتهد بخواهد تشخيص دهد فلان حديث موافق كتاب و سنّت است يا نه، يا مخالف فتواى فلان گروه از فقهاست يا نه. 🔺 گروهى از علما به اين شرط، يعنى دانستن موارد اجماع براى تحصيل اجتهاد صحيح، اشاره كرده‌اند، از جمله: فخر رازى در المحصول ، غزالى در المستصفى ، ميرزاى قمى در قوانين الاصول و سيّد محمّد مجاهد در مفاتيح الاصول. 🔸 دائرة المعارف فقه مقارن/ آیت الله مکارم شیرازی/ج1/ص320 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ ادب دینی 🔺 "برای ما طلبه ‌ها این كار یك ادب دینی است مُهری كنار آن اتاق مطالعه ما باشد هر وقت مطالعه ‌مان تمام شد یك سجده شكر كنیم، بعد بیاییم بیرون، اینها را جزء برنامه ‌ها بدانیم..." •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ فهرست شیخ 🔺 قدیمی‌ترین کتابی که دربارة فهرست کتب شیعه یا امامیه از حوادث زمان مصون مانده و به دست ما رسیده است کتابی است که سرآمد دانشمندان امامیه شیخ طوسی به رشته تالیف درآ ورده است و به نام فهرست شیخ اشتهار دارد. 🔺 قبل از فهرست شیخ فهرست هایی برای کتب امامیه تألیف شده بود. ولی طبق گفته شیخ طوسی در مقدمة فهرست هیچ يك از آنها فهرست عمومی کتب امامیه نبوده است. بلکه فهرستی بوده که برای کتابخانه‌های شخصی موّلفین تنظیم شده است. 🔺 فهرست عمومی, فقط فهرست احمدبن الحسین بن عبیدالله معروف به «ابن غضائری» از مشایخ شیخ طوسی است که بعضی از ورثه وی آن را تلف کرده‌اند. 🔺 به هر حال امروزه اثری از فهرست های قبل از شیخ نیست و فقط در ضمن فهرست شیخ و نجاشی به نام انها برخورد می‌کنيم. 🔺 درباره فهرست کتب امامیه اگر چه ابوالعباس احمد بن علی نجاشی که از لحاظ سن بزرگ‌تر از شیخ طوسی و از جهت ادراك مشایخ تا اندازه‌ای مقدم بر شیخ است کتاب بسیار مهمی تألیف کرده که خوشبختانه از دستبرد زمان مصون مانده و به نام رجال نجاشی معروف گردیده است, لیکن این کتاب بعد از فهرست شیخ تألیف شده و موّلف در بسیاری از موارد از شیخ تبعیت کرده است. •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ پیش نیاز اجتهاد 🔺 بعضى از قواعد فقهى اختصاص به باب خاصّى از ابواب فقه دارد مثل قاعدۀ «طهارت» كه فقط در ابواب طهارت و نجاست جارى مى‌شود. 🔺 قاعدۀ «لا تعاد» و قاعدۀ «فراغ و تجاوز» كه فقط در ابواب نماز و عبادات جارى مى‌شوند. 🔺 قاعدۀ «ما يُضمن بصحيحه يُضمن بفاسده» و «ما لا يُضمن بصحيحه لا يُضمن بفاسده» كه در باب معاملات به معناى اخص جريان دارد. 🔺 و بعضى ديگر از قواعد فقهى به باب خاصّى از ابواب فقه اختصاص ندارند، بلكه در اكثر يا جميع ابواب فقه جارى مى‌شوند جز آن كه مانعى از جريان آن منع كند، مثل قاعدۀ «لا ضرر» و «لا حرج». 🔺 درست است كه اين قواعد به موضوع معيّنى اختصاص دارد، چون اين دو بر محور موضوعات ضررى و حرجى دور مى‌زند، ولى تقريباً در تمام ابواب فقه مى‌توان از آنها استفاده كرد. 🔺 از اين اشاره كوتاه به قواعد فقهيّه معلوم مى‌شود كه فراگيرى و دانستن آنها به عنوان پيش نياز اجتهاد لازم و ضرورى است. 🔺 «ابن سبكى» مى‌گويد: «براى مجتهد لازم است كه به قواعد مهم فقهى آشنايى داشته باشد تا با ممارست در آن و اكتساب نيروى استنباط، به فهم مقصود شارع نائل آيد». 🔸 دائرة المعارف فقه مقارن/ آیت الله مکارم شیرازی/ج1/ص320 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ شروط فقیه شدن 🔺 دوستان عزیر با کمال جدیت و توکل به خدا درس بخوانید و از روح مطهر امام رضا (ع) و از وجود امام زمان (عج) استمداد بطلبید و بدانید که تحصیل علم به صرف خواندن نیست چرا که فرمود: 🔺 «ليس العلم بكثرة التعلم، إنما هو نور يقذفه الله في قلب من يريد اللّه تبارك و تعالى أن يهديه» 🔺 روح و حقیقت علوم دینی تقوی و حسن خلق است و علم حقیقی بدون تقوی و صفای باطن در دل جای نمی‌گیرد اگر می‌خواهید فقیه شوید تقوی و حسن خلق لازم است و زیاد غم روزی هم نخورید. 🔸 درس خارج فقه آیت الله اشرفی شاهرودی- 1400/09/15 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ تعریف خلاف اصطلاح آخوند 🔺 محقق خراسانی می فرماید: مبین و مجمل از امور اضافیه و نسبیه است. یعنی گاه عبارتی نسبت به کسی مبین باشد ولی نسبت به فرد دیگری مجمل. 🔺 کسی که از زبان عرب آگاه است عبارت را مبین می بیند ولی کسی که این آگاهی را ندارد و یا آگاهی او کم است عبارت در نظر او مجمل می باشد. 🔺 همچنین گاه ممکن است کسی از قرینه با خبر باشد و عبارت برای او مبین باشد ولی فرد دیگری که از قرینه خبر ندارد عبارت را مجمل ببیند. 🔺 ما معتقد هستیم که این دو از امور واقعیه است. 🔺 اگر لفظ قالب معنا باشد به آن مبین و الا مجمل می گویند و تعریف محقق خراسانی خلاف اصطلاح است. 🔸 درس خارج اصول آیت الله سبحانی92/02/22 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ فراخوان مقاله دوفصلنامه‌علمی تخصصی مصباح الفقاهه 🔺در راستاي گام‌هاي تحولي معاونت پژوهش حوزه علميه خراسان، و با عنايت به تأكيدات مدير این حوزه در خصوص لزوم تحوّل‌آفريني در فعاليت‌هاي پژوهشي، نشريه «مصباح الفقاهه» در تاريخ 28/05/98 موفق به دريافت پروانه انتشار به شماره 85651 از معاونت امور مطبوعاتي و اطلاع‌رساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي شد. 🔺اين نشريه به زبان فارسي، با رتبه علمي‌تخصصي، گستره نشر و توزيع سراسري و با ترتيب انتشار «دوفصلنامه» در زمینه فقه و اصول فعاليت خود را آغاز نموده و آماده دريافت مقالات علمي است. 🔺مزایا و امتیازات: 1⃣ حمایت مالی 2⃣ ثبت به عنوان فعالیت پژوهشی 3⃣ ارائه گواهی پذیرش مقاله 4⃣ اولویت در همکاری داوری فراخوان های آثارپژوهشی حوزه علمیه خراسان 🔺علاقه‌مندان مي‌توانند آثار خود را با رعايت شرايط مندرج در بخش «راهنماي نويسندگان» در سامانه مديريت نشريات علمي معاونت پژوهش حوزه علميه خراسان به‌آدرس http://muf.journals.hozehkh.com/ ارسال نمايند و برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره 32230941-051 تماس بگيرند. گفتني است، دوفصلنامه علمی‌تخصصي «مصباح الفقاهه» به صاحب امتيازي معاونت پژوهش حوزه علميه خراسان مدير مسئولي آيت‌الله سيدمصباح عاملي و با سردبيري حجت‌الاسلام سیدحمید علوی آزیز فعاليت خود را آغاز کرده است. •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ مطالعات فقهی و اصولی 🔺 يَرْفَعِ‌ اللَّهُ‌ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبير. (مجادله/11) 🔺 خداوند دو گروه را درجه بندی می کند که عبارتند از: مؤمنین و کسانی که دارای علم هستند. 🔺 برای رسیدن به این درجه باید شبانه روز زحمت کشید. باید در ایام تعطیلات مطالعات فقهی و اصولی را به شکل مرتب دنبال کرد. 🔸 درس خارج اصول آیت الله سبحانی98/02/11 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ آئین نامه فقاهت 🔺 علم اصول، آئین استنباط فقهی است. شیوه‌ ای است برای رسیدن از ادله معتبره به احکام عملی. 🔺 تنظیم قوانین و قواعد اصولی در حکم وضع آئین نامه‌ ای برای فقاهت است. بدون چنین آئین نامه‌ ای قلمرو فقاهت، بی حد و مرز و در معرض خلط و ناخالصی و اشتباه است و احکام استخراج شده لامحاله از اعتبار برخوردار نیست. 🔺 علاوه بر این‌که سلائق و آراء و فهم شخصی فقیه نقشی بیش از حد در نتیجه‌ی فقاهت می یابد و نظرات فقهاء، دچار تشتت و بی قاعدگی می گردد. 🔺 بی شک پایه و مایه‌ی اصلی علم اصول فقه در کلمات ائمه (علیهم‌السّلام) و در ضمن همان چیزی است که بدان «اصول متلقاة» اطلاق می شده است. 🔺 ولی در شیعه اولین کتاب اصول را (تا آن‌جا که میدانیم) شیخ مفید نوشته است، و آن همین کتاب کوچک و پر محتوای «التذکرة باصول الفقه» است که احتمالاً انتخابی است که به وسیله‌ی شاگرد وی شیخ ابوالفتح کراجُکی از اصل کتاب مفید - که آن نیز خود کتاب مختصری بوده است - انجام یافته است. 🔸 پیام به کنگره‌ی جهانی هزاره‌ی شیخ مفید- ۱۳۷۲/۰۱/۲۸ •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

💢جامعه با «اما» و «اگر» قانع نمی‌شود 🔸فقیه باید به خوبی موضوع شناسی کند و بعد از اینکه موضوع شناسی کرد رأی و فتوای روشن خودش را در مسئله ذکر کند. گاهی اوقات می‌گویند فقیه باید بگوید اگر از مصادیق اکل مال به باطل هست، حرام است، اگر نیست حرام نیست؛ مثلاً در بحث معاملات هرمی، جامعه نه آن مبنای فقهی حرمت اکل مال بالباطل را درست می‌داند، بالاخره او می‌گوید یعنی چه؟ یعنی می‌خواهد حکم آن را برایش روشن بیان کند. 🔹برای ورود فقهی به مسائلی مانند سهام و تورم این توقع نیست که یک طلبه مبانی علم ریاضی بداند، این فرد فقط تا حدی باید معنا، ریشه‌ها و عوامل نقدینگی را بداند. در عمل پزشکی هم این طور است که تا یک اندازه‌ای فقیه باید در موضوع وارد بشود، اما گاهی اوقات یک قسمت‌های تخصصی وجود دارد که این مربوط به پزشکان است و لزومی ندارد که فقیه وارد آن شود. •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ راه های استنباط 🔺 الاول: عنوان المسألة ابتدا باید عنوان مسأله روشن شود. 🔺 الثانی: اقوال المسألة باید اقوال مسأله را بررسی کرد و آن را تنظیم کرد یعنی مسأله چند قول دارد و آنها را به شکل تفکیک شده منظم نمود. برای دستیابی به اقوال مسأله می توان به کتاب مفتاح الکرامه ی سید جواد عاملی و یا کتاب مختلف الشیعه ی علامه ی حلی مراجعه کرد. 🔺 الثالث: باید صور مسأله را بررسی کرد. مثلا صاحب عروة می فرماید: التسلط علی صور المسألة نصف الاستنباط. 🔺 الرابع: ادله ی هر قول را جداگانه ثبت کنیم. تا اینجا جمع آوری مواد مورد احتیاج بود اما در بخش بعدی کار اجتهادی شروع می شود. 🔺 الخامس: باید کار اجتهادی را شروع کرد و نظر برتر و یا قول دیگری را انتخاب نمود. 🔸 درس خارج اصول آیت الله سبحانی- 94/06/22 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ جایگاه کتب فقهی 🔺 در شرح حال مرحوم شیخ محمد تقی عاملی صاحب کتب متعدد فقهی، نقل شده که ایشان فرمود: 🔺 در عرفان شاگرد مرحوم قاضی بودم مرحوم قاضی ره بعد از درس به همراه برخی از شاگردان از جمله مرحوم عاملی ره به قبرستان وادی السلام می‌رفتند گاهی شاگردان خیلی معطل می‌شدند این توقف زیاد استاد برای شاگردان سوال شده بود که علت این همه تاخیر چیست؟ 🔺 مرحوم عاملی ره نقل می‌کند که یک روز بعد از مطالعه زیاد خیلی خسته شدم و پای خود را دراز کرده بودم ولی تردید داشتم که آیا دراز کردن پابه طرف کتب فقهی جائز است یا خیر، در همین حال خوابم برد فردای آن روز خدمت مرحوم قاضی رسیدم ایشان بی‌درنگ به من فرمود: 🔺 دراز کردن پا به سوی کتب فقهی کار قبیح و زشتی است زیرا در این کتب، فقه آل محمد است از استاد سوال کردم شما از کجا مطلع بر این امر شدید؟ 🔺 استاد در جواب فرمود: از توقّف زیاد در وادی السلام، با این بیان هر دو سوال من را جواب دادند. 🔺 از همین جهت فقها حکم نموده‌اند:که نماز خواندن جلوتر از قبر مطهر امام جائز نیست و برخی هم آن را مبطل نماز دانسته اند و قس علی هذا فعلل و تفعلل. 🔸 درس خارج فقه استاد اشرفی1400/11/23 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ زیارت امام رضا علیه السلام 🔺 زیارت امام رضا علیه السلام از زیارت امام حسین علیه السلام بالاتر است، چرا که بسیاری از مسلمانان به زیارت امام حسین علیه السلام می روند. ولی فقط شیعیانِ اثنی عشری به زیارت حضرت رضا علیه السلام می آیند. 🔺 بسیاری از حضرت رضا علیه السلام سئوال کردند و خواستند و جواب شنیدند، در نجف، در کربلا، در مشهد مقدس، کسی مادرش را به کول می گرفت و به حرم می برد. چیزهای عجیبی را می دید. 🔺 ملتفت باشید! معتقد باشید! شفا دادن الی ماشاء اللّه! به تحقّق پیوسته. یکی از معاودین عراقی غدّه ای داشت و می بایستی مورد عمل جراحی قرار می گرفت. خطرناک بود، از آقا امام رضا خواست او را شفا بدهد، شب حضرت معصومه علیها السلام را در خواب دید که به وی فرمود: «غدّه خوب می شود. احتیاج به عمل ندارد»! ارتباط خواهر و برادر را ببینید که از برادر خواسته خواهر جوابش را داده است. 🔸 در محضر بهجت میلاد امام رضا علیه السلام مبارک •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ عالیترین تحقیقات «شیخ» 🔺 امروز، این کتاب مکاسبی که شما میخوانید، درس خارج «شیخ» است. عالیترین تحقیقات «شیخ»، همین هاست. 🔺 کفایه‌ای که شما می خوانید، اوج افکار اصولی «محقّق خراسانی» است. 🔺 اگر امروز طلبه‌ی کفایه خوان ما، کفایه را که میخواند آن را بفهمد، مثل اکابر شاگردان «آخوند» که آن روز آن حرفها را بلد شدند، فهمیده است. 🔺 منتها باید بداند که امروز پلّه‌ی آخر نیست؛ ولی آن روز، پلّه‌ی آخر بود. 🔸 بیانات در دیدار جمعی از نخبگان حوزوی- ۱۳۷۴/۰۹/۱۳ •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ توسعه علم فقه 🔺 فقهاى گذشته ما در عصر خودشان پا به پاى پيشرفت ها قدم مى گذاشتند و علم فقه را هم توسعه مى دادند و نه تنها مسائل جديدى كه در فقه عامه وارد مى شد حكم فقهى را براى آن مسئله مستحدثه استنباط مى كردند بلكه تأثيرات فقه و اجتهاد فقهى را در علوم ديگر نيز دنبال مى كردند 🔺 در اين رابطه كتابهايى تأليف و تدوين كرده اند و ما فقط كتب فقهى رسمى آنها را تعميق كرديم و بر آنها متمركز شديم ولى به اين مسائل ديگر توجه كاملى نشده است 🔺 تنها پيرامون برخى از مسائل جزيى مستحدثه استفتائى شده و پاسخ جزيى كه متوجه همان شخص است مطرح شده است و آنها را هم در ابواب مناسبش قرار نداديم كه اين مطلب دنباله زيادى دارد و تلاش فقهى و اجتهادى عظيمى را اقتضا مى كند. 🔸 منبع: درس خارج فقه آیت الله هاشمی شاهرودی - 93/01/19 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ فقه و اصول متعارف 🔺 به فقه و اصول متعارف، اشتغال داشته باشید، چون این ژرف‌نگری و دقت‌هایی که در طول قرون شده است ذهن را ورزیده می‌کند. 🔺 تجربه هم نشان داده کسانی که در این علوم کار نکرده‌اند در عرصه‌های جدید، حرف جدی‌ای ندارند. 🔺 آقای شهیدی می‌فرمود این اواخر که سن آقای تبریزی بالا رفته بود به ایشان می‌گفتیم دیگر اصول نگویید و به همان فقه بسنده کنید. ایشان جواب داد می‌ترسم اگر نگویم یادم برود. این اهمیت اصول فقه را نشان می‌دهد. 🔸 استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار از فقهای شورای نگهبان، مدرس خارج حوزه علمیه قم، در دیدار مدیران پژوهشگاه فقه نظام، 14 آذر 1400 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ فرق بین علم رجال و درایه و تراجم 🔺 فرق بین علم رجال و درایه و تراجم ممکن است در اختلاف موضوعی باشد به این گونه که موضوع در علم رجال، محدث است (مثلا در رجال از زراره بحث می شود که اخباری که از او نقل می شود چه حکمی دارد.) 🔺 ولی موضوع در علم درایه حدیث است (حدیث ضعیف و صحیح) 🔺 ولی در علم تراجم به خصوص محدث کاری ندارد بلکه به شخصیت ها کار دارد چه محدث باشند یا نه. 🔺 واضح است که گاه چیزی در علم رجال قابل طرح است ولی در علم تراجم نیست مثلا شخصیتی است که در سند یک حدیث وارد شده است که حدیث مزبور هم محتوای مهمی ندارد مثلا در مورد یک مسأله ی استحبابی جزئی است. آن شخصیت را در علم رجال بحث می کنند ولی چون شخصیت مهمی نیست و مضمون حدیث هم به گونه ای نیست که حکم مهمی را در بر داشته باشد، از آن فرد در علم تراجم بحث نمی شود. 🔺 تفاوت موضوعی بین این علوم لازم نیست به نحو تباین باشد بلکه می توان به شکل عموم و خصوص من وجه و یا حتی مطلق باشد. 🔸 درس رجال آیت الله شبیری - جلسه 1 سال1362 •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ فقه تنها طهارت و نجاست نیست. 🔺 ما باید فقه اسلامی را در جامعه پیاده کنیم. 🔺 فقه اسلامی، فقط طهارت و نجاسات و عبادات که نیست؛ 🔺 فقه اسلامی مشتمل بر جوانبی است که منطبق بر همه‌ی جوانب زندگی انسان است؛ فردیاً، اجتماعیاً، سیاسیاً، عبادیاً، نظامیاً و اقتصادیاً؛ فقه‌اللَّه الأکبر این است. 🔺 آن چیزی که زندگی انسان را اداره میکند - یعنی ذهن و مغز و دل و جان و آداب زندگی و ارتباطات اجتماعی و ارتباطات سیاسی و وضع معیشتی و ارتباطات خارجی - فقه است. 🔺 اگر ما بخواهیم در طول سیزده سال این فقه را فقط یاد بگیریم، آیا میتوانیم؟ عمل کردن، از یاد گرفتن مشکلتر است. 🔸 بیانات در دیدار جمعی از فضلای حوزه‌ی علمیه‌ی قم- ۱۳۷۰/۱۱/۳۰ •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

💠 دقت علمی، کثرت مطالعه 👈🏻 یکی از طلاب که چندی قبل پایان‌نامه سطح چهار خود را دفاع کرده بود، و من استاد راهنمایش بودم، تعریف می‌کرد: 🔰 چند روز بعد از دفاع رساله، تلفنم زنگ زد، جواب دادم آن شخص گفتند: من صافی گلپایگانی هستم! گفتم: آیت‌الله صافی؟ فرمودند: بله، منم! فقط خواستم بگویم این پایان‌نامه‌ای که شما نوشتید و دفاع کردید، خیلی خوب بود، من آن را خواندم و از شما تشکر می‌کنم... 🔔 یک طلبه‌ای که پایان‌نامه سطح چهار نوشته است، یک مرجع تقلید آن را می‌خواند تماس می‌گیرد و از او تشکر می‌کند. این برای ما عبرت است که شخصیتی با این سن و سال، این‌قدر پر مطالعه و اهل دقت باشند. 💬 استاد احمد عابدی مدرس خارج حوزه علمیه قم. •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ افراط یا تفریط در اصول فقه 🔺 انصاف این است که گفته‌اخباری‌ها در طرف افراط و پنداشتن برخی از طلاّب و محصّلین، علم اصول فقه را یک علم مستقل و صرف عمرشان را در مباحثی که در فقه به آنها نیازی نیست در جانب تفریط است، و توجیه کردن به اینکه خواندن و تحقیق در این مسائل ذهن را باز، و موجب انس به دقایق این علم می‌شود موجّه نیست؛ 🔺 پس، خردمندی که نمی‌خواهد نقد عمر خود را به ارزانی از دست دهد باید از صرف عمر در مسائل غیر لازم اجتناب کند و همه کوشش خود را در راستای مسائلی که در دنیا و آخرت به آن نیاز دارد بذل نماید و آن علم فقه و مسائل آن است که بعد از معارف، راه رسیدن به قرب پروردگار است. 🔺 بنابراین، طالب دانش و سعادت باید به‌اندازه‌ای که در فهم و استنباط مسائل فقه به اصول فقه نیاز دارد دنبال آن باشد، و مباحث زاید آن را ترک نموده، و یا مختصر نماید، و وقت و همّت خود را به مباحث فقه، خصوصاً مسائلی که شبانه روز به آن نیاز دارد و مورد ابتلای مردم است صرف نماید. 🔸 امام خمینی، روح‌الله، رساله اجتهاد و تقلید، ص۵. •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄

❇️ گره گشای فقه 🔺 بنده عقیده دارم که فهم اجتماعی گره بزرگی را در فقه می‌گشاید و آن گره این است که بسیاری از احکام از راه پاسخی که به پرسش راویان داده شده است یا بدون پرسش و درابتدای کلام بیان شده است (نه به عنوان بیان قانون کلی و حکم عمومی) به دست می‌آید. 🔺 البته اگر ما در هنگام اجتهاد و استنباط حکم شرعی تنها به فهم لغوی و تفسیر لفظی اکتفا کنیم نتیجه‌اش این خواهد بود که بسیاری از احکام در محدوده همان موضوع که در روایت آمده و یا در همان حالت که از آن سؤال شده محدود شود و محصور گردد 🔺 با این‌که ما می‌دانیم بیان احکام شرع تنها برای روشن سازی حکم همان موضوع و یا حالت ویژه مورد پرسش نیست، بلکه برای بیان حکم کلی الهی و قانون عمومی شرع است، هر چند پرسش در محدوده موضوع و یا حالت خاصی است، 🔺 لذا اگر ما با فهم اجتماعی و مناسبت حکم و موضوع به روایت نگاه کنیم و آن را بررسی نماییم به تشخیص حدود و واقعیت احتمالی آن احکام نزدیک‌تر خواهیم بود. 🔸 سید محمدباقر صدر، الاجتهاد و الحیاه، ص ١۶۶ •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• ✅ با ما همراه باشید ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ 🆔 @misbahulfiqahe ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄