✳️ روایت #محمدرضا_پهلوی از #کودتای_28_مرداد
#نکته_ها_و_اشاره_ها
[محمدرضا پهلوی]: همه این مشقّات و بحران اقتصادی، به این بهانه به ایران تحمیل شد که مصدق می‌خواست ایران را از سلطه نفوذ انگلیسها نجات دهد. نتیجه اعمال او این شد که انگلیسها تسلط خود را بر بازارهای نفت ایران همچنان حفظ کردند، حال آنکه از این منابع دیگر حتی یک دینار عاید ایران نمی‌شد. نفت ما در انبارها باقی ماند و یا استخراج نشد ولی انگلیسها مشکلات خود و مشتریان خود را با افزایش خرید نفت به قیمت ارزانتر از عراق و بخصوص از کویت حل کردند. تصور می‌کنم در کویت قیمت استخراج هر بشکه نفت در این هنگام نه سنت بوده و در ایران سیزده سنت! بدین ترتیب انگلیسها در همه جبهه‌ها پیروز شدند، گوئی هدف واقعی مصدق درست خلاف آنچه بود که اعلام می‌کرد.
باید اضافه کرد که "دوستان" انگلیسی مصدق هنگامی که احساس کردند که دیگر برای آنها مفید نیست و می‌توان بدون دخالت وی راه حلی برای مشکل نفت پیدا کرد، او را به حال خود رها کردند.
در مرداد 1332، پس از حصول اطمینان از پشتیبانی ایالات متحده آمریکا و انگلیس، که سرانجام سیاست مشترکی را آغاز کرده بودند و پس از بررسی اوضاع با کرمیت روزولت نماینده سازمان مرکزی اطلاعات ایالات متحده، بر آن شدم که برای یافتن راه حلی وارد عمل شوم: در 25 مرداد 1332 سرهنگ نعمت‌الله نصیری فرمانده گارد شاهنشاهی را مأمور کردم که فرمان برکناری مصدق را به وی ابلاغ کند و سپهبد فضل‌الله زاهدی را که از دوستان پیشین مصدق و وزیر سابق دولت او بود به نخست‌وزیری برگزیدم.
#مصدق برخلاف نص صریح قانون اساسی ایران، به فرمان برکناری خود، اعتنا نکرد و به این هم اکتفا ننموده به یک کودتای نظامی دست زد. مأمور انجام این توطئه کسی جز سرتیپ ریاحی رئیس ستاد ارتش نبود. کودتای نظامی مصدق با شکست مواجه شد. ولی شرکت در این توطئه خلاف قانون اساسی کشور مانع آن نشد که ریاحی در زمان سلطنت مستبدانه!! من ثروتی عظیم از راه فعالیتهای ساختمانی فراهم آورد و اکنون همین شخص وزیر جنگ بازرگان است.
پس از ابلاغ فرمان برکناری مصدق، من که از طرحهای سیاسی و جاه‌طلبی‌های او کاملاً باخبر بودم، تصمیم گرفتم که برای جلوگیری از هرگونه خونریزی کشور را ترک کنم و ایرانیان را در انتخاب راه آینده کشور آزاد بگذارم. این تصمیم بی‌مخاطره نبود. ولی با تعمق و تأمل و سنجش نتایج، آنرا اختیار کردم. پس از ترک ایران، ابتدا با هواپیمای دو موتوره شخصی خود به بغداد رفتم. سفیر ما در بغداد، حتی در مقام توقیف من برآمد! ولی من به زیارت عتبات عالیات شتافتم و سپس راهی رم شدم و در آنجا بود که از سرنوشت فلاکت‌بار سیاستمداری که ایران را به ورشکستگی و سقوط کشانده بود، آگاه شدم.1
[با اینکه در این فراز از سخنان محمدرضا پهلوی نکته‌های در خور اهمیتی بیان شده است که حکایت از اقرار شاه به دخالت و همکاری دولتهای ایالات متحده و انگلیس با وی در سرنگونی دولت قانونی وقت ـ دولت مصدق ـ می‌کند ولی در عین حال در همین اندک سطوری که نگاشته شده است حاوی تناقضات بسیاری نیز هست؛ از جمله اینکه در یک جا مصدق را متهم به بی تدبیری و بی سیاستی می‌کند و می‌گوید: "همه این مشقّات و بحران اقتصادی که به ایران تحمیل شد بخاطر این بود که مصدق می‌خواست ایران را از سلطه نفوذ انگلیسها نجات دهد." جای دیگر او را متهم به دوستی با انگلیسها و مرتبط بودن با آنها می‌کند و نتیجتاً می‌گوید که وقتی انگلیسها احساس کردند که دیگر برای آنها مفید نیست و می‌توانند بدون دخالت وی راه حلی برای مشکل نفت پیدا کنند او را رها کردند؛ سپس با کمال تعجب در ادامه مطلب، خود می‌گوید که با انگلیسها و آمریکائیها در براندازی و برکناری مصدق هماهنگ شده است؟ یعنی اقرار به همان اتهامی می‌کند که مصدق را بدان متهم کرده است؟!!! در فراز پایانی نیز می‌گوید که من بخاطر اینکه خونریزی نشود و مردم هم بتوانند راه آینده کشورشان را آزادانه انتخاب نمایند، از کشور خارج شدم که باز این نیز در تناقض با اقدام وی در همکاری با دولتهای بیگانه انگلیس و آمریکا در براندازی دولت مردمی و قانونی دکتر مصدق می‌باشد؛ در آخر نیز مصدق را متهم به کودتا می‌کند حال آنکه خود با همکاری بیگانگان و سرویسهای اطلاعاتی آنان مبادرت به این کار کرده است].
1.محمدرضا پهلوی ، #پاسخ_به_تاریخ ، [بی جا: مردامروز، ۱۳؟]، صص73ـ74.
http://yon.ir/w6iUD
@iichs_ir
✳️ مباحثه تند نخست وزیر با دانشجویان تبریز / دانشجویان : از دمکراسی تنها مشغول ساختن مردم توسط دولت را داریم! / علی امینی : در دولت #مصدق در زندان ها دار به پا کرده بودند!
#روزشمار
9 مهر 1340
❇️ مباحثه تند نخست وزیر با دانشجویان تبریز
ساعت ده صبح امروز نخست وزیر تاسیسات دانشکده ادبیات ، کشاورزی و پزشکی را مورد بازدید قرار داد ، روسای دانشکده ها و رئیس دانشگاه تبریز در این مراسم حضور داشتند.
یکی از دانشجویان خطاب به نخست وزیر گفت : وقتی صحبت از دمکراسی می شود و ما نظری به حکومت هایی که بعد از مشروطیت روی کار آمده اند می اندازیم ، معلوم می شود که ملت ایران بعد از آن انقلاب خونین نه تنها نتوانسته حکومت برگزیده خود داشته باشد بلکه غیر از روزهای بسیار محدود همیشه زیر فشار و خفقان به سر می برده است.
❇️ از دمکراسی تنها مشغول ساختن مردم توسط دولت را داریم!
همین امروز ما از دمکراسی تنها آن را داریم که رئیس دولت به میان طبقات مختلف می رود و آن ها را سرگرم می کند و وعده می دهد به حرف می کشد و یا ساده تر و عامیانه تر مشغولشان می کند.
آقای نخست وزیر ! ما جوانان از روزی که در این مملکت چشم گشاده ایم با قانون آشنا شدیم هر روز هزاران بار این کلمه را از دهان افراد مختلف شنیده ایم ولی هرگز مفهوم رعایت قانون را نفهمیده ایم.
❇️کار خلاف قانون یعنی کار خلاف میل حکومت / فترت طولانی خلاف قانون نیست؟
آن چه در دنیا مورد احترام است در کشور ما به زیر پا انداخته شده و این کار را ملت نکرده بلکه مسئول آن هیئت حاکمه است. دیگر همه می دانند کار خلاف قانون یعنی کار خلاف میل حکومت مگر این دوره فترت طولانی کار خلاف قانون نیست؟ مگر اقدام به اخذ وام های کمر شکن بدون اجازه ملت و بدون اجازه نمایندگان واقعی ملت کار خلاف قانون نمی باشد؟
❇️آزادی که ادعای آن را دارید کسی ندیده است
شما در روزی که بر سر کار آمدید مرتب از آزادی های به دست آمده صحبت کردید ولی آن آزادی که شما می گفتید به چشم هیچ کس دیده نشد ، شما خرابکاری گذشتگان را بیش از همه برملا ساختید اما برای جبران آن ها باز هم مهلت می خواهید ، شما که در این پنج ماه کاری نکرده اید در آینده نیز کاری نخواهید کرد.
شما می خواهید ما را با ساختمان خانه دانشجویان و میز پینگ پنگ سرگرم کنید ولی دیگر موقع بازی ما گذشته است.
از طرف دانشجویان تقاضا شد که دولت انتخابات را شروع کند و دخالت های نامشروع هیئت حاکمه را رفع نماید.
❇️علی امینی : این که جلوی چشم همه هر چیزی می خواهید می گوئید آزادی نیست؟!
#علی_امینی نخست وزیر در ادامه پشت تریبون رفت و گفت : در آن دولتی که شما آن را ایده آل معرفی می کنید من وزیر مختار اقتصادش بودم نفت را ملی کردند که شایسته بود ولی ادعای آن ها این بود که می خواهند درآمد را زیاد کنند ، برنامه دیگر آنان انجام یک انتخابات سالم بود و وعده های آن ها در مورد نفت و ازدیاد ثروت ملی خیالی بود و مجلس نیمه تمامی را که انتخابات آن موجب کشته شدن بیش از صد نفر در مملکت گردید و در ابتدا با ادعای ملی بودن نمایندگان آن را داشتند ، منحل کردند.
شما می گوئید ما را به خاطر کارهایی که وعده کرده و انجام نداده ایم باید تکفیر کنند ، شما که معتقد به این حرف هستید پس چرا تعقیب گردانندگان آن دولت را به خاطر عدم انجام وعده هایش ، به خاطر انتشار غیرقانونی اسکناس که موجب تورم گردید ، به خاطر رفراندم و انتخاباتی که با تهدید و در محیطی خفقان آور آزادی را از همه مردم و مخالفین سلب کرده بود نمی خواهید؟
شما اکنون در اجتماع دانشجویان در حضور من که رئیس دولت هستم ، وزیر کابینه ام و استادان خودتان به تمام مقدسات مملکت توهین می کنید آن ها را متهم می کنید و بلندگو صدای آن را در شهر پخش می کند و هیچ کس مانع نمی شود و در عین حال می گوئید آزادی وجود ندارد ، پس بفرمائید مفهوم آزادی چیست؟ آیا ممکن بود در آن دولت ایده آلی شما به کسی اجازه آزادی نطق و بیان بدهند؟ اگر یک نفر مخالفت می کرد یک عده روزنامه نویس اجیر او را به باد فحش و ناسزا می گرفتند ، به او مارک می زدند و روانه زندان می کردند.
❇️ در دولت #مصدق در زندان ها دار به پا کرده بودند!
در آن دولت در زندان دار به پا کرده بودند که زندانی و مردم را مرعوب کنند ولی من رفتم در زندان قزل قلعه که آن را با زندان باستیل مقایسه می کنند دیدم زندانیان از شرایط مساعدی برخوردارند.
چون مسئول حفظ مملکت و استقلال آن هستم در جایی که آزادی در خطر است و سوء استفاده از این آزادی مملکت را به شدت تهدید می کند سکوت نمی کنم و شدت عمل هم نشان خواهم داد.
http://yon.ir/2QuQl
@iichs_ir