⚡️سال 98؛ روحانیون شهیری که درگذشتند 🔸سالی که گذشت همراه با حزن و اندوه هایی بود. نخستین روزهای سال بود که سیل ویرانگری کشور را فرا گرفت و جان بسیاری را ستاند. در این روزهای پایان سال نیز بیماری فراگیری رخ نموده و غم را افزون کرده است. برخی از سرشناسان حوزه و روحانیت نیز در سال گذشته رخ در نقاب خاک کشیدند. 🔹مراجع در این میان درگذشت دو تن از روحانیون که در جایگاه مرجعیت بودند مورد توجه قرار گرفت. آیت الله قربانعلی محقق کابلی از مراجع افغانستانی مقیم در قم بود که در نود سالگی درگذشت. وی از شاگردان امام خمینی، سید عبدالاعلی سبزواری و آیت الله خویی بود یکی دیگر از مراجعی که در سال گذشته درگذشت، آیت الله سید محمد شاهرودی بود. وی فرزند آیت الله سید محمود شاهرودی مرجع تقلید نجف در دهه پنجاه شمسی بود که پس از آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی زعامت شیعیان را بر عهده داشت. 🔹فقیهان آیت الله شیخ حسین حقانی هم از جمله روحانیونی بود که در سال گذشته دیده از جهان فرو بست. او تولیت مدرسه علمی حقانی را بر عهده داشت. پدرش علی حقانی بانی این مدرسه بود و حسین به همراه آقایان بهشتی و مشکینی و مهدی تهرانی نخستین هیئت مدیره این مدرسه را بر عهده داشتند. آیت الله سید محمد رضا موسوی خِرسان از فقهای برجسته حوزه نجف نیز در 86 سالگی دیده از جهان فرو بست. وی آخرین بازمانده از گروه هشت نفره ای بود که آیت الله خویی در جریان شورش شیعیان عراق علیه رژیم صدام در انتفاضه شعبانیه سال 1991 برای اداره امور نجف تعیین کرد. یکی دیگر از شاگردان مرحوم خویی نیز در تهران درگذشت. آیت الله سید محمد تقی نقوی قائنی از فقهایی بود که در نجف تحصیل کرد. در تهران مجالس درس و موعظه برپا می کرد. وی تفسیر قرآن "ضیاء الفرقان" و همچنین شرح نهج البلاغه "مفتاح السعاده" را نیز نگاشته بود. او 18 خرداد ماه در 90 سالگی در تهران چشم از جهان فروبست. آیت الله سید حسین شمس هم از درگذشتگان سال 98 بود. وی از اساتید برجسته حوزه مشهد نقل شده است که وی به همراه سید جلال الدین آشتیانی و شخص دیگری، درس خارج کفایه خصوصی علامه طباطبایی را درک کرده اند. وی جهت تأسیس یک مرکز دینی شیعه به ترکیه مهاجرت کرده بود که در این کشور دیده از جهان فروبست و بنا به وصیتش در نجف اشرف به خاک سپرده شد. در آخرین روزهای سال، آیت الله سید هاشم بطحایی نیز رخ در نقاب خاک کشید. وی اولین استاندار و نماینده امام در استان چهارمحال و بختیاری بود. وی همچنین نماینده ولی فقه و امام جمعه گلپایگان بود و در مجلس خبرگان رهبری در دوره پنجم از تهران نیز حضور داشت. 🔹محققین در سال گذشته، دو تن از محققین برجسته نیز دیده از جهان فرو بستند. یکی از آنها شیخ محمد آصف محسنی بود. وی از شاگردان آیت الله خویی محسوب می شد و در افغانستان به فعالیت می پرداخت. او به فعالیتهای سیاسی نیز می پرداخت و از مؤسسان حزب حرکت اسلامی افغانستان محسوب می شد. وی از مدافعان تقریب مذاهب اسلامی بود. یکی از غم انگیزترین وقایع سال گذشته درگذشت علامه سید جعفر مرتضی عاملی بود. وی تاریخ پژوه نامدار شیعه بود. آثار مهمی از قبیل الصحیح من سیره النبی الاعظم و الصحیح من سیره الامام علی (ع) را تالیف کرده بود. او همچنین در خصوص زندگی سیاسی ائمه شیعه به تحقیق پرداخته و برخی برداشتهای ناصواب در این خصوص را رد کرده بوداین محقق برجسته در شب رحلت پیامبر (ص) در سن 75 سالگی در بیروت درگذشت. یکی از برجسته ترین محققین کشور که در این سال درگذشت، مرحوم سید هادی خسروشاهی بود. آثار وی بالغ از هشتاد جلد کتاب بود. علاوه بر این 120 جلد کتاب نیز با تحقیق، توضیح یا مقدمه ی وی چاپ و منتشر شده بود. او آثار برخی از متفکران اسلامی را جمع آوری و منتشر کرده بود. 🔹ائمه جمعه در سال گذشته یکی از امامان جمعه دیده از جهان فروبست که روحیه و مرام متفاوتی داشت. حجه الاسلام اصغر جدایی امام جمعه بیله سوار اردبیل بود که در سالهای اخیر با سخنان و رفتارهای متفاوت خود، محبوبیتی به دست آورده و مورد توجه رسانه ها قرار گرفته بود که به دلیل بیماری سرطان در یازدهم اردیبهشت ماه در بیمارستان خاتم الانبیاء تهران دیده از جهان فرو بست. یکی از تلخترین وقایع امسال برای روحانیت، شهادت امام جمعه کازرون بود. شیخ محمد خرسند امام جمعه کازرون پس از بازگشت از مراسم احیای شب بیست و سوم رمضان در مقابل منزل خود مورد سوء قصد قرار گرفت و با ضربات چاقو به شهادت رسید. اینگونه تعرض به روحانیت، پیش از این نیز گزارش شده بود. در همدان نیز طلبه ی جوانی مورد سوء قصد قرار گرفت و به شهادت رسید. متن کامل گزارش: http://mobahesat.ir/22752 🔻🔻🔻 @mobahesat

اختصاصی مباحثات/ حجت‌الاسلام والمسلمین نظری منفرد: 🔹مردم باید دستورات بهداشتی را عمل کنند 🔹براساس قاعده تزاحم و شرایط اضطراری ناچار به بستن حرم‌ها به صورت موقتی هستیم 🔻🔻🔻 @mobahesat

⚡ پیشنهاد مباحثات برای این روزهایی که «در خانه می‌مانیم» 🔹 روزهایی را سپری می‌کنیم که به ناچار باید در خانه بمانیم.اغلب مخاطبان مباحثات جامعه‌ی نخبگانی حوزوی و دانشگاهی هستند و با کتاب و نشریات مختلف علمی مانوس هستند. اما در عین‌حال مباحثات برای این روزهای خانه‌نشینی پیشنهاد می‌کند «گفت‌وگوهای تصویری مباحثات» را هم تماشا کنید. تنوعی است بین مطالعه‌ی کتاب با کمی فاصله گرفتن از شبکه‌های اجتماعی! 🔹 اگرچه تاکنون این گفت‌وگوها نزدیک به 750هزاربار دیده یا بارگیری شده‌است اما ممکن از برخی از شما مخاطبان عزیز تعدادی از آنها را تماشا نکرده‌اید. تحریریه‌ی مباحثات از خداوند متعال رفع همه‌ی مشکلات و بلایا را آرزومند است و سالی خوب همراه با توفیقات بیشتر معنوی و مادی برای همگان خواستار است. 🔸 مشاهده‌ی لیست کامل برنامه‌ گفت‌وگوهای تصویری : https://www.aparat.com/mobahesat/videos 🔻🔻🔻 @mobahesat

⚡ ضرورت حفظ هویت جمعی صنفی پیشنهادی به مدیران و تصمیم گیران حوزه ✒️حجت‌الاسلام محمد لیاقت 🔹چند سال پیش به شوخی پیشنهادی مطرح کردم؛ پیشنهادی مبنی بر «طراحی یونیفرم و لباسهای متفاوت برای تیپ های مختلف شخصیتی حوزوی»؛ با این توضیح که پوشش های مختلف یا رنگ های مختلف برای لباس طلبگی روحانیون با دستگاه فکری متفاوت، طراحی شود. همانطور که مثلا در گذشته ای نه چندان دور (و یا حتی الان) نجفی ها(؛ دستگاه فکری نجفی) عمامه ی نجفی می بستند یا فیلسوف ها به گونه ای دیگر و زهّاد از روحانیت پوشش خاص خود را داشتند. 🔹 در آن روزها، اشتراک هویتِ صنفی که در قالبِ اتحاد عنوان روحانی و لباس متحد الشکل برای همه روحانیون عالَم، نِمود پیدا می کرد، به شدت فکرم را مشغول خود کرده بود چرا که در مسائل مختلف، نه تنها در روحانیون، اتحاد فکری و رفتاری نمی دیدم که در پاره ای از مسائل بسیار مهم و اساسیِ اجتماعی اتفاقا اختلافات جدّی و اثر گذار بر اظهارنظرها و کنش های اجتماعیِ آنها را از نزدیک مشاهده می کردم برخی در پایه های معرفت شناسی اشعری مسلک ــ برخی نسبت تقابلی با انقلاب اسلامی ــ برخی اخباری متحجّر ــ برخی روشنفکر غرب زده ــ برخی حتی شاید روزی یک دقیقه هم مطالعه ندارند ــ برخی کانتکس ذهنیشون در تحلیل وقایع اجتماعی، روی سال بعثت تنظیم شده ــ برخی نسبت به اشخاص به شدت مطلق گرا ــ برخی اساسا طیف دیگری از روحانیت را کافر می پندارند ــ برخی گویا هیچ گونه تامل و تفکری در عمر خویش نسبت به سازمان متبوع خویش نداشتند 🔹 آن ایام، مسئله ی من این شده بود که اگر فردا روزی، مفتخر به لباس روحانیت شدم، با این اشتراک ظاهریِ هویتِ سازمانی، با خیل گسترده ای از طلاب که مردم ـ به اشتباه و البته در بستر شانتاژ رسانه ای موجودـ رفتارهای هر فرد را به کلِّ این مجموعه تعمیم میدهند،چه می شود کرد؟ 🔹 ممکن است فرد یا جریانی از این سیستمی که من علقه ی سازمانی به آن دارم، مواضعی نامعقول و ناپسند داشته باشند و رفتار آن ها، خود به خود اعتماد، وزانت و آبروی تمامی افرادِ این مجموعه را زیر سوال ببرد؛ آبرویی که سرمایه ی ارتباط با مخاطبینِ تبلیغِ دینی است و نتیجتا در اثر این نقیصه، باب خدمت در راستای رسالت طلبگی، برای سایر اعضاء منسدّ شود چاره چیست؟ چه کار باید کرد؟ 🔸مشاهده متن کامل یادداشت: http://mobahesat.ir/22765 🔻🔻🔻 @mobahesat

مباحثات/شبکه‌های اجتماعی 🔹مستندی متفاوت از خدمات جهادی طلاب: ⚡️گفت‌وگو با یکی از خواهران طلبه که مشغول تغسیل و تکفین فوت‌شدگان کرونایی است https://www.instagram.com/tv/B-NXS2npzSV/?igshid=t7vb01obb5di 🔻🔻🔻 @mobahesat

مباحثات/ درگذشت آیت‌الله سیدجعفر کریمی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و هیات استفتائات دفتر امام و بعثه مقام معظم رهبری را تسلیت عرض می‌کنیم. 🔹به گفته منابع مطلع درگذشت ایشان بر اثر بیماری قلبی بوده‌است. 🔻🔻🔻 @mobahesat

⚡️کرونا، برخورد نزدیک با اندیشه‌های دور 🖋فریدالدین فریدعصر، پژوهشگر حوزه دین و فلسفه 🔹از پیامدهای شیوع ویروس کرونا در ایران، یکی هم داغ شدن نزاع طب اسلامی و پزشکی جدید است. کسانی که با مباحث فلسفه علم آشنایند، به فراست دریافته‌اند که ورود این نزاع از سطح مباحثه نظری به کارزار عملی در همین یکی دو ماه اخیر، چه تجدیدنظرهایی را در باب علم اسلامی موجب خواهد شد. بسیاری از فرضیه‌ها یا نظریه‌هایی که در زمان عافیت و بی‌عملی در محافل علمی، بی‌رقیب طرح و ترویج می‌شوند، با وقوع طوفان‌هایی مانند کرونا به سختی در معرض امتحان و بازپرسی قرار می‌گیرند. 🔹 این نوشته تلاش می‌کند تا با تشخیص و تحریر محل نزاع در اختلاف طب اسلامی و پزشکی مدرن، ریشه‌های فکری را که خاستگاه دو طرف نزاع بوده‌، واکاود و تناقض‌های رفتاری این روزها را یادآوری کند. 🔹 در این راستا به دو مساله «منشاء یا خاستگاه علم» و نیز «روش علمی بودن» توجه شده است و متناسب با طرفین اختلاف، باورهای رایج در پس هرکدام تبیین اجمالی شده است. 🔹 ممکن است گفته‌شود که باورهای مورد اشاره در این نوشتار مورد اتفاق همه اهل علم در حوزه و دانشگاه نیست. اما اگر به پیش‌فرض‌ها و بنیان‌های باورها توجه شود، زود روشن خواهد شد که طیفی از این باورها به نحو مشکّک در جامعه ایمانی از یک سو و در فرهنگ مدرن از سوی دیگر حضور دارد. 🔹ماجرای این نزاع زمانی به اوج می‌رسد که بدانیم امروز مخاطب این هر دو اندیشه، انسان پسامدرن است. انسانی که اگر هم دین‌دار باشد نه سنتی است و نه مدرن. او سنت را به مثابه یک نوستالژی جذاب مزه مزه می‌کند، اما در عین بی‌اعتمادی به علم مدرن، به آن تن می‌دهد. 🔸مشاهده متن کامل یادداشت: http://mobahesat.ir/22773 🔻🔻🔻 @mobahesat

مباحثات/ 🔹اینفوگرافی بخشی از کمک‌های نقدی و غیرنقدی دفتر حضرت آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی برای جامعه پزشکی و مراکز خدمات رسانی به بیماران مبتلا به کرونا 🔹گفتنی است مراجع عظام تقلید از نخستین روزهای انتشار خبر شیوع بیماری، از طرق مختلف نقش موثری در هدایت جامعه برای مقابله با این ویروس داشته‌اند. 🔻🔻🔻 @mobahesat

مباحثات/ 🔹جمعی از علما و فضلای برجسته حوزه علمیه قم در پیامی مشترک، درگذشت آیت الله سید جعفر کریمی مسئول شورای استفتائات مقام معظم رهبری و عضو شاخص جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را تسلیت گفتند. 🔹در این پیام آمده است: درگذشت فقیه بزرگوار، مرحوم آیة الله آقای حاج سیّد جعفر کریمی رضوان الله تعالی علیه، قلب دوستداران و ارادتمندان این عالم بزرگ را به درد آورد. 🔹پیام افزوده است: این عالم بزرگوار در روزگار تبعید امام خمینی (ره) و اقامت ایشان در نجف اشرف، از افراد برجسته و پرتلاش حلقه‌ درسی و علمی ایشان بود. در سالهای پس از پیروزی انقلاب نیز به حکم امام خمینی(ره) در شورای عالی اقتصاد، و نیز ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات، ایفای نقش کرد. 🔹در پیام علما و فضلای حوزه علمیه قم آمده است: آیت الله کریمی همچنین در مجلس خبرگان قانون اساسی و نیز دو دوره در مجلس خبرگان رهبری عضویت داشت و در همه این مدت، به تحقیق و تدریس و پاسخ دهی به استفتائات شرعی اهتمام جدی گماشت. ایشان همچنین چندین دهه، عضو اصلی  شورای استفتائات رهبری و نیز بعثه مقام معظم رهبری در حج بودند و به خدمات ارزشمند خود در این عرصه استمرار بخشیدند. 🔹پیام تاکید کرده است که اینک و در آستانه هفتمین روز درگذشت آن عالم خدمتگزار، ضایعه رحلتش را به ساحت حضرت ولی عصر (عج)، مقام معظم رهبری، حوزه مقدسه علمیه، شاگردان گرامی و خانواده معزّز ایشان تسلیت عرض نموده، و رحمت و مغفرت و علوّ درجات آن فقید سعید را از خدای رحمان مسئلت می کنیم. 🔹در پایان این پیام، دعای"فرحمه الله رحمة واسعة، و أسکنه فی أعلی علّیین مع أجداده الطاهرین، صلوات الله علیهم أجمعین" در حق این عضو جامعه مدرسین ذکر شده است.  ⚡️حضرات آیات و حجج اسلام، ابراهیم امینی، سید جواد شهرستانی، محمد محمدی ری شهری، رضا استادی، علی اکبر مسعودی، سید مصطفی محقق داماد، مرتضی مقتدایی، احمد مروی، علیرضا اعرافی، محمود محمدی عراقی، شیخ مصطفی هرندی، سید عباس صالحی، سید محمد غروی، محمد جواد فاضل، سید عبدالفتاح نواب، محسن فقیهی، سید علی قاضی عسکر، شیخ علی کورانی، سید محمدرضا حسینی جلالی، حسین ملکا، مرتضی جوادی آملی، احمد واعظی، حمید پارسانیا، محمدعلی مهدوی راد، محمد مهدی معراجی، مهدی مهریزی، احمد عابدی، محمد حسین فلاح زاده، رضا مختاری، مهدی نجف، محمد حسن مظاهری، محسن الویری، محمد تقی سبحانی، رضا برنجکار، سید محمد کاظم طباطبایی، عبدالهادی مسعودی و رسول جعفریان از صادرکنندگان این پیام هستند. 🔻🔻🔻 @mobahesat

یادداشت وارده/ دفاع بی‌دردسر وهجمه کم‌خاصیت 🖋سید محمود مظلومی/استاد حوزه علمیه قم 🔹چندی پیش در سالروز میلاد قمر منیر بنی‌هاشم گزارش خبرنگار محترمی از قاب جادوئی تلویزیون پخش شد که علی‌الظاهر به اشتباه جمله‌ای را گفت که مورد انتقاد به‌حق مدافعین حریم ولایت اهل‌بیت علیهم‌السلام قرار گرفت. ایشان در آن بیان بجای تعبیر به تبعیت ابالفضل علیه‌السلام از «امام زمان خویش» تعبیر به تبعیت از «ولی‌فقیه زمان خویش» می‌نماید، که ناگفته پیدا است تعبیر بسیار نادرستی است و همانطور که حضرات منتقدین هم اشاره فرموده‌اند طبق بیان امیرالمؤمنین علیه‌السلام «لایقاس بآل محمد من هذه‌الامة احد». لکن خود مستحضرید که برد منفی این بیان در حد گفتار در همان لحظه یا نهایتا یک گفتمان‌سازی بعیدالطریقی بود که شاید بسنده کردن به یک تذکر مختصر هم کفایت می‌کرد. 🔹اما غفلت عمومی‌ای که در بین حضرات مدافعین حریم اهل‌بیت علیهم‌السلام و اعزه وطلاب گرانسگ (ادام‌الله عزهم) فراگیر شده غفلتی نابخشودنی و خوابی بمانند خواب چوپان در کنار گرگهای درنده است که اگر دیر به داد آن برسند جز ذلت دنیا وسرافکنی عُقبی در محضر چهره‌های نورانی آل‌الله نتیجه‌ای نخواهد داشت. 🔹چندی است در مشهد مقدس شخصی به تعبیر خودش صوفی مسلک و همفکران‌اش تمام سرمایه‌های تشیع را به سخره گرفته و مُدرس عقاید شیعه در میان طلاب و حتی دانش‌آموزان گشته بطوری که اداره امور جوانان آستان مقدس رضوی علیه افضل‌التحیة والسلام در اختیار اینان است. 🔹یادم هست در اوان جوانی به فلسفه علاقه‌ای وافر داشتم وبدین منظور و جهات دیگر از مشهد به قم هجرت نمودم تا فلسفه را بیطرفانه بفهمم و قضاوت کنم، وبه نصایح بزرگان کمتر گوش دادم که این جمله را در گوشم زمزمه می‌کردند که طبق فرمایش علی علیه‌السلام در تمثیل برای استفاده از بیانات آل‌الله علیهم‌السلام «یردونه ورود الهیم العطاش»، باید همانند تشنه بر استخر ولایت ایستاد تا سیرابت کنند (کنایه از اینکه اگر خودت را جای دگر سیر کرده‌ای حتی دریای اهل‌بیت برایت مفید نیست). لکن از همان اوان که گفتند اصالة‌الوجود، نفهمیدم اصالت یعنی فرش، یعنی عرش، یعنی پدر، یعنی مادر، یعنی چه. گفتند عرض بدون جوهر نمی شود، گفتم خب جوهر هم بدون عرض نمی‌شود و شکل نمی‌گیرد و ده‌ها سؤال انباشه وبی‌پاسخ دیگر. اما بالاخره ما را اینگونه توجیه کردند که لسان فلسفه لسان مبارزه با ملحدان و آتوئیست‌ها و در یک کلمه دین‌ناباوران است، تا با شمشیر برهان و استدلال و مغلطه و سفسطه و ... دهان یاوه‌گویان ضد دین را ببندند و در مخاصمه روانی و رسانه‌ای غالب گردند، که سلمنا قبول کنیم و دین مبین اسلام را نعوذ بالله عاجز از تسلیم کردن بی‌دینان بدانیم و مناظرات عقائدی ائمه مظلوم‌مان را نعوذ بالله به تاریخ پیوسته بپنداریم. 🔹ولی این آقایان مشارالیه چندی است در مشهد کارگاه دوره معارف کاربردی را در حد وسیع و در اردوگاه های اطراف مشهد (در میان مکاتب عقائدی بی خاصیت مشهد) به‌پا کرده و زیرکانه بجای بحث نبوت‌شناسی یا امامت‌شناسی آن را تبدیل به راهنماشناسی نموده‌اند. اینان نبوت را تقسیم به تشریعی وانبائی، وبرای راه یافتگان خود مقام تشریع قائلند و با نوشتن کتبی چون تطهیرالشیعة عن حدیقة‌الشیعة، شهید عارف و ... فقهای ما همچون مقدس اردبیلی وشهید اول (رض) را به مسلخ کینه‌توزانه و جاهلانه خود می‌برند. 🔹در خود آستان مقدس رضوی دوره کشوری تربیت استاد عقائد اسلامی برگزار و از میان هزاران داوطلب 170 طلبه جوان با دل پاک ولی از همه‌جا بیخبر را در کام اژدهای جهل خود می‌ریزند و آنها را بر دامن جوانان پاک شیعه می نشانند. 🔹راستی در دوره عقائد اسلامی غیر از فلاسفه‌ی مطرح عقائد شناس دیگری وجود نداشت؟! آیا اسمی از تراث کلامی شیعه به نحو صحیح در آن دوره ها برده می‌شود؟ راستی مگر قرار نبود این به ظاهر اساتید فلسفه فقط بی‌دینان را به صراط دینداران دعوت کنند، از کی استاد عقائد شده‌اند ما خبر نداریم؟! 🔹اینجاست که با کمال خجلت از طرف خودم و همه کسانی که در کوچکترین مضال مدافعان ولایت‌اند از محضر ثامن‌الحجج علیه‌السلام پوزش می‌طلبم و شرمندگی خودم را از طلبه بودن و سرباز درگاه آن بزرگواران ابراز می‌نمایم. به امید ظهور آن کسی که به تعبیر امیر علیه السلام «يَعْطِفُ‌الْهَوَى عَلَى‌الْهُدَى إِذَا عَطَفُواالْهُدَى عَلَى‌الْهَوَى وَ يَعْطِفُ الرَّأْيَ عَلَى‌الْقُرْآنِ إِذَا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلَى‌الرَّأْيِ»‌ 💥توجه: این یادداشت لزوما دیدگاه مباحثات نیست و آماده دریافت نظرات مخاطبان هستیم. http://mobahesat.ir/22778 🔻🔻🔻 @mobahesat

⚡ دستگاه روحانیت و ضرورت موضع‌گیری در قبال الهیات کنونی ✏ محمد فروزمند(طلبه سطح عالی حوزه) 🔹 شاید اولین و اصلی‌ترین سوال در حوزه الهیاتی این باشد که آیا اساسا قائل به نوعی از بحران در حوزه الهیات کنونی هستیم یا خیر؟ آیا می‌پذیریم که بعد از انقلاب و مخصوصا در دو دهه ی اخیر الهیات ما نتوانسته جوابگوی پرسشگری های عقول پرسشگر و تامین کننده نیازهای دینی و دنیایی نیازمندان باشد؟ آیا همانگونه که برخی از سیاسیون و اندیشه‌ورزان حوزه سیاست قائل به انسداد سیاسی در حوزه حکمرانی جمهوری اسلامی شده‌اند ما هم می پذیریم که در حوزه الهیات دچار انسداد شده‌ایم و یا اینکه به انسدد قائل نیستسم و بحران‌های الهیاتی را به یکسری از خلاءها، خطاها و احیانا کم‌کاری ها نسبت می‌دهیم. در فرض دیگر هم می‌توانیم وضعیت کنونی را بحرانی ندانیم و در مجموع نمره الهیات موجود را در نسبت با هجمه های معرفتی عقیدتی و فشارهای مادی معیشتی تمدن غرب نمره‌ی قابل قبولی بدانیم. به هر حال به نظر می‌رسد بحران کرونا با ظهور و شدت بیشتری که دارد موجب شده که ما موضع خود را در قبال الهیات پس از انقلاب مشخص کنیم و در قدم بعد به آسیب‌شناسی، باز خوانی، بازیابی و احیانا در افکندن طرحی نو در این زمینه بپردازیم. 🔹 به نظر نگارنده چگونه پرداختنِ به مسائل الهیاتی از قبیل نقش خدا در نظام هستی، جبر و اختیار، اراده انسانی، مسئله علم و دین، مسئله شرور، عدل الهی، قضا و قدر و … بستگی به موضع اختیار شده در قبال الهیات جاری دارد. 🔹 متاسفانه علیرغم اینکه حوزه و دستگاه روحانیت به عنوان متولیان رسمی دین مسئول اصلی پرداختن به چالش‌ها و مسائل الهیاتی موجود هستند در طی این مدت کمتر به بحث و ارائه نظر در این موارد پرداخته و اغلب به دادن نسخه و تجویزاتی برای دفع این بحران بسنده کرده‌اند و درمقابل اصحاب علوم انسانی در دانشگاه‌ها بیشترین نقش را در ارائه تحلیل و پرداختن به اینگونه مسائل داشته‌اند. چرایی این عدم توجه و کمتر پرداختن روحانیت به مسائلی از این دست ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد و از جمله دلایل آن همان‌گونه که ذکر شد مشخص نکردن موضع و عدم تصور صحیح از نسبت خود با الهیات موجود و فهم بازخوردهای آن در جامعه است. 🔹 در بحران اخیر و در میان اصحاب علوم انسانی جریان مدعی روشنفکری دینی اصلی‌ترین جریانی است که در تلاش است تا با تفسیر و قرائت خاص خود از دین، پروژه اصلی خود را که همانا اثبات امکان دینداری در قالب درانداختن الهیاتی جدید و متناسب با اقتضائات عصر مدرن است را به پیش برد. بنابراین این جریان علیرغم اینکه از یکسو اختلافات بنیادین و مبنایی با قرائت رسمی حاکم از دین دارد اما از سوی دیگر مدعی به ظهور آوردن الهیاتی است که تا حدی جوابگوی نیازهای انسان مدرن خواهد بود و بحران‌ها و مشکلات الهیات کنونی را نخواهد داشت. قابل توجه است که این جریان موضع خود را در مواجه با الهیات حاضر کاملا مشخص کرده است. 🔹 تا زمانی که حوزه و روحانیت به عنوان متکفل و متولیان رسمی بسط و اشاعه دین برآورد صحیحی از نسبت کارکرد الهیات کنونی در قبال جامعه نداشته باشند و موضع خود را مشخص نکنند عملا وارد فضای نقد و تبادل نظر نخواهند شد و در چنین وضعی نه تنها راه به روی هر گونه اصلاح احتمالی بسته خواهد شد بلکه فضا برای به صحنه آمدن گفتمان های الهیاتی رقیب باز شده و بیش از پیش مرجعیت دینی روحانیت از دست خواهد رفت. 🔹 نکته دیگر اینکه در این بزنگاه فرصتی پدید آمده تا نهاد حوزه بار دیگر نسبت خود را با جریاناتی نظیر روشنفکری، نو اندیشی و اصلاح‌گری دینی به عنوان مطرح‌ترین جریانات مدعی بسط و اصلاح تفکر دینی مشخص کند و در صورت به رسمیت شناختن آن ها در یک فضای آزاد و به دور از پیش فرض‌های عقیدتی سیاسی وارد دیالکتیک و گفتگو شود. البته قبل از آن لازم است به این سوال پاسخ دهد که آیا اساسا این جریانات را رقیب و مانعی در برابر اشاعه فرهنگ و تفکر دینی می‌داند و یا اینکه ظهور و بروزشان را از جهاتی – و نه الزاما به تمامه – موجب رشد و شکوفایی دین و به طور کلی الهیات حال حاضر تلقی می‌کند. 🔻🔻🔻 @mobahesat

مباحثات/ بازنشر پرونده به مناسبت 19 فروردین سالروز شهادت شهید محمدباقر صدر 🔹 گفت و گو با دکتر عبدالله نصری هرمنوتیک اجتهاد در آرای شهید صدر 🔻 http://mobahesat.ir/8107 /////////// 🔹 بر اساس روایت شیخ علی کورانی؛ حزب الدعوة، حزب نجفی‌ها 🔻 http://mobahesat.ir/5516 ////////// 🔹 در همایش «اندیشه سیاسی شهید صدر» بیان شد: از نگاه شهید صدر، دولت در متن دین و پدیده‌ای وحیانی است 🔻 http://mobahesat.ir/13915 ////////// 🔹 شهید سید محمدباقر صدر و طراحی نظام معرفتی اسلامی 🔻 http://mobahesat.ir/6962 ////////// 🔹 انديشه‌های حكمی و اجتهادی شهيد صدر منتشر شد 🔻 http://mobahesat.ir/1421 🔻🔻🔻 @mobahesat