«لیله القدر» از نگاه امام موسی صدر، علامه طباطبایی، شهید مطهری و دکتر شریعتی👇👇👇
شب قَدر یا لَیلَهُ القَدر شب نزول #قرآن و مقدّر شدن امور یکساله انسانهاست. قرآن در سورههای قدر و دخان از این شب سخن گفته است. در قرآن و روایات ارزش شب قدر بیش از هزار ماه دانسته شده است. این شب بافضیلتترین شبِ سال و شب رحمت الهی و آمرزش گناهان است و در آن، فرشتگان به زمین میآیند و بنابر برخی از احادیث شیعه، مقدرات سال آینده بندگان را بر امام عرضه میکنند.
فضیلت باشب قدر
از پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز نقل است: از خداوند به دور باد و نفرین بر کسی که به شب قدر برسد و زنده باشد، اما آمرزیده نشود.”انس بن مالک” از پیامبر (ص) نقل کرده که فرمودند: ماه مبارک به شما رو آورده است و در این ماه شبی است که برتر از هزار ماه است و هر کس از فیض شب قدر محروم گردد، از تمام خیرات بینصیب مانده است و محروم نمیماند از برکات شب قدر، مگر کسی که خویشتن را محروم کرده است.از امام باقر (ع) نیز درباره به وجود آمدن شب قدر نقل است: که اگر خداوند کارهای مؤمنان را چند برابر نکند به سر حد کمال نمیرسند، اما از راه لطف کارهای نیکوی آنها را چند برابر میفرماید تا کاستی هایشان جبران شود. بر این اساس، راز سعادتمند شدن انسانها در شب قدر، عمل اختیاری صالحی است که با عنایت خداوند، برکت یافته و چند برابر میشود.از حضرت رسول (ص) نیز پیرامون شب زنده داری شب قدر نقل است که فرمودند: کسی که شب قدر را شب زندهداری کند، تا شب قدر آینده، عذاب دوزخ از او دور گردد.امام موسی بن جعفر (ع) نیز درباره شب قدر فرمودند: کسی که در شب قدر #غسل کرده و تا سپیده صبح شب زندهداری کند، گناهانش آمرزیده میشود.تمامی این روایات بر این مطلب دلالت دارند که برخی مقدرات و پاداشها، مانند دور شدن از عذاب دوزخ، نتیجه کار خود بندگان احست و سرنوشت هر انسانی در شب قدر به دست خودش رقم میخورد.در شب قدر به خواندن دعاهایی از جمله “جوش کبیر”، “دعای افتتاح” و “ابوحمزه ثمالی” سفارش شده زیرا انسان با یادآوری لطف، گذشت، کرم، رحمت و بخشش بیپایان خدای مهربان او را در کنار و دستگیر خویش میبیند و نور امید در دلش می درخشد.
مفهوم شب قدر از نگاه امام موسی صدر
تفسیر امام موسی صدر از سوره دخان که خواندن آن در شبهای قدر توصیه شده است.آنچه در ادامه میخوانید، بخشی از تفسیر امام موسی صدر از سوره دخان است که با ترجمه علیرضا محمودی در کتاب حدیث سحرگاهان منتشر شده است.
بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ * حم * وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ * إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَه مُبَارَکَـهإِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ * فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ * أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا کُنَّا مُرْسِلِینَ * رَحْمَـهً مِنْ رَبِّکَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ * (دخان، ۱-۶)
[حا، میم. سوگند به این کتاب روشنگر. ما آن را در مبارک شبی نازل کردیم. ما بیمدهنده بودهایم. در آن شب هر فرمانی بر حسب حکمت صادر میشود، فرمانی از جانب ما. و ما همواره فرستندۀ آن بودهایم. رحمتی است از جانب پروردگارت و هر آینه او شنوا و داناست.]سورۀ دخان، که بدان علت که کلمۀ «دخان» در آن آمده است به این اسم نامیده شده است، از سورههایی است که در شب قدر میخوانند. این آیات ابتدایی که خواندیم، آشکارا نشان میدهد که سوره به طور مشخص به موضوع «لیلهالقدر» میپردازد. بنابراین بهتر است که ما نیز دربارۀ همین موضوع بحث کنیم، به خصوص که موضوع پیچیدهای است و در میان مسلمانان جزو اسرار به شمار میآید.
این سوره مفهوم «لیله القدر» را روشن میکند، معنایی که با مفهوم شایع متفاوت است. چرا که میفرماید: «ما قرآن را در شبی مبارک نازل کردیم» و در سورۀ قدر بر این تأکید شده که قرآن در شب قدر نازل شده است: «إنّا أَنزَلناهُ فِی لَیلَه القَدرِ» بنابراین «شب مبارک» همان شب قدر است که قرآن در آن شب نازل شده است. این آیهها معنای شب قدر را اینگونه تفسیر نازل شده است. این آیهها معنای شب قدر را اینگونه تفسیر میکند که شب قدر همان شب نزول قرآن است و در قرآن هر چیزی روشن شده، و حلال و حرام و صحیح و فاسد و نیز حقایق شرعی توضیح داده شده است. همچنین تعریف همۀ ارزشهای غیبی و مفاهیم و تعالیم آسمانی آمده است.
«إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَه مُبارَکَه إِنّا کُنّا مُنذِرِینَ» این جمله از نظر نحوی به مثابه حال است برای جملۀ پیشین و معنای جمله این است که ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم، در شبی مبارک در حالی که ما در آن شب بیمدهنده بودهایم.