💠 کمالِ عبادت
🔹 در بخش پایانی سوره مباركه «ذاریات» فرمود: ﴿ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیعْبُدُونِ﴾ و عبادت را وجود مبارك پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مشخص كرده است؛ فرمود شما باید به #مقام_احسان برسید. از حضرت سؤال كردند #احسان یعنی چه؟ فرمود احسان دو امری اند كه به نحو «مانعة الخلوّ» هستند و امکان اجتماع هم دارند: «الْإِحْسَانُ أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ یرَاكَ».
🔹 عبادت یا برای #مشاهده حق است یا برای رسیدن به مقام #مراقبت؛ یا انسان باید طرزی عبادت كند كه معبود خود را ببیند یا اگر به آن مقام نرسید بیابد كه معبودِ او, او را می بیند كه دومی می شود «مراقبه», اوّلی می شود «مشاهده» و خوشا به حال كسی كه بین هر دو جمع كرده است! این معنای عبادت است. پس عبادتی كه در بخش پایانی سوره «ذاریات» آمده است به این است كه انسان ـ ان شاء الله ـ به مقام احسان برسد و آن این است كه «احدی الحُسنیین» نصیب او شود؛ یا #مشاهده یا #مراقبه.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه ص جلسه 3
تاریخ: 1393/03/16
🆔https://eitaa.com/moflehoon
🏴 سبب راستین
▫️ ما وقتی در جهان، زندگی #عاقلانه و #عالمانه خواهیم داشت كه
1️⃣ نظام هستی را بشناسیم
2️⃣ جایگاه انسان را در نظام هستی بشناسیم
3️⃣ پیوند انسان و جهان را هم خوب ارزیابی كنیم و با سامان یافتن این مثلث، #وظیفه خود را بشناسیم.
▫️ عدّه زیادی بر این باورند كه این نظام هستی به وسیله سلسله علل و معلول می گردد و هر كاری علّتی دارد و خدای سبحان #سر_آغاز این علل است، سلسله جنبان این علل است، اوّلین علّت اوست بقیه علل و اسباب بعدی اند و همان تفكر جهان بینی، در مسائل اخلاقی و سیاسی و اجتماعی اینها اثرگذار بوده و می باشد؛ یعنی گاهی كار را به دیگری واگذار می كنند، او را به عنوان علّت قریب می شناسند؛ گاهی نیازی دارند به كسی مراجعه می كنند و از او به عنوان واسطه در فیض یا سبب قریب كمك می طلبند یعنی او را سبب می دانند گرچه #مسبب_همه_اسباب خداست.
این تقریباً یك #نگاه_عقلی است که از نظر موحّدان جهان بین، یك نگاه میانی است؛ ولی وجود مبارك #امام_سجاد مانند سایر ائمه (علیهم السلام) #كل_هستی را مظاهر و آیات الهی می دانند و اگر از غیر خدا به عنوان سبب یاد می شود بازگشتش به این است كه به نظر ما اینها سبب اند؛ ولی #سبب_حقیقی_و_راستین همان خدای سبحان است كه ﴿وَمَا بِكُم مِّن نِّعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ﴾.
▫️ ما لازم نیست راه های طولانی را طی بكنیم و بگوییم این شیء مسبَّب از آن سبب قریب است، آن مسبَّب از سبب دیگر است و چون تسلسل باطل است به رأس سلسله برسیم؛ آیا ما باید تسلسل را باطل كنیم و به نقطه آغازین برسیم یا در همین قدم اوّل می توانیم خدا را ثابت كنیم؟ یعنی این مجاری واقعاً اسباب اند واقعاً علل اند منتها خدای سبحان رأس علل است كه تا این سلسله را طی نكنیم به خدا نمی رسیم یا همه اینها مجاری فیض اند و در عین حال كه خدای سبحان اینها را وسیله قرار داد، خدای سبحان به هر كدام از اینها، از كسی یا چیزی كه سبب قریب اینهاست نزدیك تر است؟
اهلبیت (علیهم السلام) این راه دوم را كه #راه_عرفان است نه راه فلسفه و كلام به ما آموختند و در دعاهای نورانی امام سجاد این مطلب شكوفاتر است.
لازم نیست ما سلسله را طی كنیم و بگوییم چون تسلسل باطل است در رأس سلسله خداست، بلكه خدا را در همین قدم اول باید #مشاهده بكنیم و بیابیم.
آپارات:
https://aparat.com/v/Yy0Sa
#کلیپ_محرم
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 دیدار اعضای برگزار کننده همایش حضرت امام سجاد علیه السلام با آیت الله العظمی جوادی آملی
تاریخ: 1390/09/02
🆔https://eitaa.com/moflehoon
💠 ثمر صالحات
🔸 #عمل_صالح، زمینه را برای اعمال صالح دیگر فراهم می كند که انسان به آسانی اعمال خیر را انجام می دهد و از اعمال شرّ و فتنه و بد منزجر می شود؛ این روح، لطیف می شود، به طرف حسنات مایل است و به آسانی كار خیر را انجام می دهد. فرمود: ﴿فَأَمَّا مَنْ أَعْطَی وَاتَّقَی ٭ وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَی ٭ فَسَنُیسِّرُهُ لِلْیسْرَی﴾؛ این بخواهد نمازش را اول وقت بخواند یا نماز شب بخواند یا قرآن قرائت كند یا خیرات دیگر انجام بدهد یا فضایلی را تحصیل بكند، به آسانی این كارها را انجام می دهد؛ این #خاصیت_عمل_صالح است!
🔸 عمل صالح، گذشته از اینكه #توفیق انجام اعمال صالح دیگر را فراهم می كند، راه #مشاهده را هم فراهم می كند كه در سوره «انفال» فرمود: ﴿إِن تَتَّقُوا اللّهَ یجْعَل لَكُمْ فُرْقَاناً﴾؛ این فرق بین حق و باطل, شهود است، این دیگر تصور و تصدیق و امثال ذلك نیست، این كاری به اندیشه ندارد، كار به انگیزه دارد یعنی انسان مشاهده می كند چه چیزی #حق است و چه چیزی #باطل است؛ فرمود: ﴿إِن تَتَّقُوا اللّهَ یجْعَل لَكُمْ فُرْقَاناً﴾.
بنابراین عمل صالح دو كار مثبت دارد: یكی اینکه انسان را نسبت به سایر اعمال خیر، آماده تر می كند و یكی اینکه برای #مشاهده_معارف_الهی، چشمِ دل را بازتر می كند گوشِ دل را شنواتر می كند و مانند اینها.
#آیت_الله_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه احزاب جلسه 13
تاریخ: 1392/02/07
🆔https://eitaa.com/moflehoon
💠 مراتب مراقبه
🔸 به ما گفتند مراقب باشید؛ این «مراقبت» در اخلاق یك معنا دارد، در عرفان معنای دیگر دارد. #مراقبت_اخلاقی این است كه انسان مواظب باشد چه می كند؛ فرمود شما مراقب باشید كه چه كار میكنید و چه كار نمی كنید، بعد وقتی كه در دفترتان یادداشت كردید، محاسبه كنید؛ مثل یک یك تاجر که اول مراقب است چه چیزی می فروشد، چه چیزی می خرد، چقدر می فروشد و اینها را در دفتر یادداشت می كند که اینها #مراقبت است، بعد می نشیند #محاسبه می كند كه آیا سود کرد یا ضرر كرد. محاسبه، فرع بر مراقبت است و این كار، #كار_اخلاقی است که انسان مراقب باشد واجب و مستحب را انجام دهد، مراقب باشد حرام و مكروه را انجام ندهد، دعاها و فرصت های مناسبی كه پیش آمده غفلت نكند.
🔸 اما در #عرفان كه مسئله مراقبت مطرح است، یعنی انسان ببیند كه خدا دارد او را می بیند! خدا مراقب آدم است و انسان به مقامی رسیده است كه مشاهده می كند كه در تحت مراقبت «الله» است. اینكه از وجود مبارك پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) نقل شده است كه معنای #احسان این است که «أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ یرَاكَ» همین است. یا «مشاهده» یا «مراقبه»؛ یا خدا را ببین یا ببین كه او تو را می بیند؛ اگر خودش را دیدی می شود #مشاهده و اگر فعل او را دیدی می شود #مراقبه.
🔸 این «مراقبه»ای كه در عرفان مطرح است، بعد از فراغ از مراقبت اخلاقی است؛ در مراقبت اخلاقی انسان به جایی رسیده است كه كار خلاف انجام نمی دهد و از فیض واجب و مستحب هم محروم نمی شود. #آدم_خوب_شدن، كار اخلاق است، #خدا_را_دیدن، كار عرفان است. سكّوی پرواز عرفان، مسئله اخلاقی است؛ اگر كسی در اخلاق مشكل داشت هرگز به مقام مشاهده كردن كه «یا خَیرَ مَعْرُوفٍ عُرِفَ» نمی رسد هرگز به مقام «أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَراهُ» نمی رسد.
#آیت_الله_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه ص جلسه 16
تاریخ: 1393/03/10
🆔https://eitaa.com/moflehoon