✳️ فاطمه (ع) و خاموشی غریبانه
بنا به روایت امامباقر(ع)، حضرتفاطمه(س) در حالی که هیجده سال و 75 روز داشت، چشم از جهان فرو بست. در روایت دیگر از آن حضرت آمده: «فاطمه پس از پدر، 75 روز زنده بود.»
در روایات ائمۀ اطهار(علیهم السلام) از تألمات روحی فاطمه(س) که منجر به بیماری و شهادت ایشان شد، سخن به میان آمده است. به عنوان نمونه امامصادق(ع) میفرماید:
هنگامی که پیامبر(ص) از دنیا رفت و از مردم تلخیهای آنچنانی به فاطمه(س) رسید، فاطمه با بستر بیماری همراه شد و بدن او از شدت بیماری چون نی نحیف شد. او پس از پیامبراکرم هفتاد روز بر این حال بود. فاطمه به هنگام احتضار به اسماءبنتعمیس گفت: چگونه آشکارا بر دوش مردان حمل شوم، در حالی که چون استخوانی که بر آن تنها پوستی مانده، شدهام؟
در روایت دیگر از امامسجاد(ع) چنین آمده است:
عباس عموی پیامبر، از علی(ع) خواست که در روزهای پایانی عمر فاطمه اجازه دهد تا مهاجران و انصار به عیادت او بیایند و پس از مرگش بر او نماز بخوانند. امام پس از تأکید بر مظلومیت فاطمه، پاسخ داد که این درخواست، خلاف وصیت فاطمه(س) است.
نیز در برخی از روایات بر این نکته تأکید شده است: «از آنجا که فاطمه(س) صدیقه بود و تنها میبایست صدّیق او را غسل دهد، حضرت امیر(ع) متکفل غسل ایشان شد.»
در این دست از روایات، از این نکته نیز سخن به میان آمده که بنا به درخواست فاطمه(س) برای ایشان تابوت مخصوصی ساخته شد. این تابوت را اسماء بنت عمیس که در یمن دیده بود، به آن حضرت پیشنهاد کرد. در همین روایت آمده: نخستین تابوت بهکار بسته شده در اسلام، برای نعش فاطمه(س) بوده است.
از این گذشته در تمام روایات عامه و خاصه بر این نکته تأکید شده که بنا به درخواست فاطمه(س) و از روی اعتراض به دستگاه حاکمه، آن حضرت شبانه و پنهانی با حضور شماری محدود و خواص اصحاب امامعلی(ع) تغسیل و تکفین شده و بر او نماز خوانده شد.
در روایتی از امامصادق(ع) از سلمان، مقداد، ابوذر، ابنمسعود، عباس و زبیر به عنوان کسانی که شاهد تغسیل و تکفین صدیقه طاهره بودند، یاد شده است.
بر اساس برخی از منابع روایی، وقتی دستگاه حاکم از این امر اطلاع یافت، تصمیم گرفت قبرهای مشکوک را نبش کنند تا خود بر فاطمه نماز بخوانند، اما حضرتامیر(ع) به شدت به آنان اعتراض کرد و آنان را به جنگیدن هشدار داد و در پی هشدار آن حضرت، آنان از کار خود منصرف شدند.
در برخی از روایات از مکان دفن صدیقه طاهره گفتوگو شده است. در برخی از روایات آمده: مکان دفن آن حضرت خانه ایشان است.
در روایت دیگر از امامرضا(ع) چنین آمده است: «قبر فاطمه(س) در خانه ایشان بود، اما هنگامی که بنیامیه مسجد نبوی را توسعه دادند، قبر ایشان در میان مسجد واقع شد.»
برگرفته از کتاب «فاطمه بانوی بی مثال» اثر استاد علی نصیری
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
🆔 @nasirigilani_ir
🌐 www.maref.ir
چکیده ای از مباحث استاد محمد جواد حیدری در خصوص فقه برای دانشجویان مقطع ارشد
سلام
تعریف فقه اقتصاد:فقه الاقتصاد» شاخهای از فقه اسلامی است که وظیفهاش تبیین و استنباط احکام شرعی معاملات، تولید، توزیع، مصرف، مالکیت، مالیات، بانکداری، بیمه، تجارت و سایر فعالیتهای اقتصادی در جامعه اسلامی است.
چند نکته برای درک بهتر:
فقه یعنی علم به احکام عملی اسلام (بایدها و نبایدها) بر اساس منابعی مانند قرآن، سنت، اجماع و عقل.
اقتصاد یعنی بررسی چگونگی تخصیص و استفاده از منابع برای رفع نیازهای انسان.
وقتی این دو ترکیب میشوند، «فقه الاقتصاد» شکل میگیرد؛ یعنی شناخت رفتارهای اقتصادی مشروع و نامشروع از دیدگاه اسلام.
اقتصاد خرد (Microeconomics)
به رفتار افراد و بنگاههای اقتصادی کوچک میپردازد؛ یعنی بررسی تصمیمهای اقتصادیِ تکتک افراد، خانوارها و شرکتها.
مثلاً:
چرا مردم فلان کالا رو میخرند یا نمیخرند
تولیدکننده چگونه قیمت تعیین میکند
نمونه: قیمت نان، تصمیم خرید ماشین، یا میزان تولید یک کارخانه کفش
اقتصاد کلان (Macroeconomics)
به رفتار کل اقتصاد یک کشور نگاه میکنه. یعنی بررسی متغیرهای بزرگمقیاس مانند:
نرخ بیکاری
تورم
رشد اقتصادی
سیاستهای پولی و مالی کشور نمونه: بودجه دولت، سیاستهای بانکی، ارزش پول ملی و سطح عمومی قیمتها.
فقه در هر دو سطح نقش دارد، ولی نوع دخالتش فرق میکند:
🔸 در اقتصاد خرد
فقه مستقیماً وارد عمل میشود و حکم رفتار فردی رو مشخص میکند:
آیا این معامله صحیح یا باطل؟
آیا در قرارداد غرر (ابهام و فریب) وجود دارد؟
آیا این سود ربوی است؟
آیا این کسبوکار حلال یا حرام است؟
مثال:
فردی میخواد وامی بگیرد، فقه میگوید اگر بهرهی ثابت تعیین بشود → ربا و حرام است؛
اما اگر بهصورت شراکت (مضاربه، جعاله) باشد → حلال است.
🔸 در اقتصاد کلان
فقه در سیاستگذاریها و چارچوب کلی نظام اقتصادی دخالت میکند.
تعیین ساختار بانکداری اسلامی
نظارت بر سیاست پولی و مالی (مثلاً چاپ پول باید بدون ظلم به مردم باشد)
تنظیم نظام توزیع درآمد و عدالت اقتصادی
وضع قوانین درباره مالیات شرعی، زکات، خمس، انفال و بیتالمال
📙 مثال:
فقه میگوید منابع طبیعی (نفت، معادن، آبها) مالکیت عمومی دارد و در اختیار دولت اسلامی به نمایندگی از مردم است؛
بنابراین درآمد حاصل از نفت فقط متعلق به دولت نیست، بلکه باید عادلانه در جامعه توزیع شود.
اقدامات زیان بار دولت ها یا مردم علیه اقتصاد کشور یعنی چه و چه حکمی دارد با دلیل بیان کنید.
معنای «اقدامات زیانبار علیه اقتصاد کشور»
یعنی هر رفتار، تصمیم یا سیاستی که باعث تضعیف، تخریب یا آسیبرسانی به نظام اقتصادی جامعه شود.
این کار ممکن است از طرف دولت یا مردم انجام شود.
🔸 از طرف دولت:
وقتی دولت با تصمیمهای غلط یا غیرشرعی به اقتصاد مردم آسیب بزند، مثل:
چاپ بیرویه پول و ایجاد تورم سنگین
اختلاس، رانتخواری، سوءمدیریت در بیتالمال
تبعیض در واگذاری منابع عمومی
قراردادهای ظالمانه اقتصادی با بیگانگان
📘 نتیجه: باعث فقر، بیعدالتی و سقوط مالی مردم میشود.
🔹 از طرف مردم:
وقتی مردم با رفتار خود اقتصاد کشور را تضعیف میکنند، مثل:
احتکار کالاهای ضروری برای گرانفروشی
قاچاق کالا یا ارز
فرار مالیاتی
اسراف و تبذیر در مصرف
اخلال در بازار (مثل شایعهسازی برای بالا بردن قیمت ارز یا سکه)
📘 نتیجه: باعث نوسان بازار، بیاعتمادی و آسیب به رفاه عموم میشود.
۲️⃣ حکم فقهی این اقدامات
اسلام اقتصاد را فقط یک مسئله دنیوی نمیداند.
بلکه آن را ابزار عدالت، قوام جامعه و عمران زمین معرفی میکند.
پس هرگونه اقدام زیانبار علیه آن حرام است.
📜 دلایل فقهی و قرآنی:
🩸 ۱. قاعده حرمت اضرار به غیر
پیامبر ﷺ فرمودند:
«لا ضَرَرَ و لا ضِرارَ فی الإسلام»
یعنی: در اسلام هیچضرری به خود و دیگران روا نیست.
✅ پس هر اقدامی که موجب ضرر به اقتصاد جامعه شود، حرام است
چه از سوی دولت باشد و چه از سوی مردم.
🏛️ ۲. قاعده تضییع بیتالمال
بیتالمال یعنی دارایی عمومی مردم.
هرگونه اهمال، اختلاس یا فساد در آن، خیانت به امانت الهی است.
✅ بر اساس فقه امامیه، حاکم اسلامی موظف است با چنین اقدامات شدیداً برخورد کند.
⚖️ ۳. آیه قرآن
«وَ لا تُفْسِدُوا فِی الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاحِها»
(اعراف، ۵۶)
«پس در زمین پس از اصلاح آن فساد نکنید.»
📘 هر اقدامی که نظام اقتصادی عادلانه را برهم بزند، مصداق افساد فیالارض است.
💰 ۴. قاعده وجوب حفظ نظام
فقها فرمودهاند: «حِفظُ النِّظامِ من أهمّ الواجبات»
یعنی حفظ نظم اجتماعی و اقتصادی از واجبات شرعی است،
پس هر کاری که موجب فروپاشی یا ضعف اقتصاد کشور شود حرام و گاهی حرام شدید (کبیره) است.
۳️⃣ نمونههای واقعی و حکم هرکدام
نوع اقدام انجامدهنده اثر حکم فقهی
احتکار کالاهای اساسی (مثلاً دارو) مردم یا شرکتها گرانفروشی و آسیب به جان مردم حرام شدید – مستوجب تعزیر
چاپ بیرویه پول دولت کاهش ارزش پول و گرانی عمومی حرام از جهت اضرار به مردم
قاچاق کالا مردم آسیب به تولید داخلی حرام و تعزیر دارد
اختلاس و سوءاستفاده از بیتالمال مسئولان ظلم عمومی افساد فیالارض (در صورت گسترده)
شایعهسازی اقتصادی در رسانهها هرکس ایجاد تلاطم در بازار حرام و موجب تعزیر
۴️⃣ جمعبندی
📘 از دیدگاه فقه اسلامی:
هر اقدام آگاهانه یا ناآگاهانه که موجب آسیب به ثبات، عدالت یا رفاه اقتصادی جامعه شود ـ چه از سوی دولت و چه از سوی مردم ـ حرام، گناه کبیره و در موارد شدید افساد فیالارض محسوب میشود.
📚 منابع فقهی برای استناد:
المحقق نراقی، عوائد الایام، قاعده لا ضرر
شهید ثانی، مسالک الافهام، باب البیوع
امام خمینی، تحریر الوسیله، کتاب الخمس و کتاب البیع
قرآن کریم، سوره اعراف آیه ۵۶، سوره بقره آیه ۲۷۹، و سوره نساء آیه ۲۹
در فقه اسلامی، انفال به اموالی گفته میشود که مالک خصوصی ندارد و متعلق به «جامعه اسلامی» و تحت اختیار حاکم اسلامی (ولی فقیه) است.
📘 طبق آیه ۱ سوره انفال:
«یَسْئَلونَکَ عَنِ الأَنفالِ قُلِ الأَنفالُ لِلّهِ وَ لِلرَّسول…»
نمونه انفال:منابع طبیعی (نفت، گاز، معادن، جنگلها، دریاها)
زمینهای موات و بیمالک
در آمدهای عمومی دولت اسلامی
اموال عمومی مانند آبها، سدها، مراتع
اقدامات زیانبار نسبت به انفال چیست؟
یعنی هر کاری که موجب تلف، تخریب، تصاحب غیرمجاز، یا استفاده نادرست از انفال شود.
مثل:
قطع غیرمجاز درختان جنگل
برداشت نفت یا معدن بدون مجوز
حیفومیل درآمد عمومی از منابع طبیعی
ساختوساز در زمینهای ملی
واگذاری غیرقانونی منابع عمومی
🔸تفاوت «مسئولیت مدنی» و «مسئولیت کیفری» در قبال این اقدامات:
مسئولیت مدنی یعنی:
اگر کسی به مال، جان، یا حق دیگری ضرر بزند، باید آن ضرر را جبران کند.
مسئولیت کیفری (یا جزایی): یعنی پاسخگویی شخص مرتکبِ رفتار مجرمانه در برابر جامعه و دولت (حاکم شرع) بهواسطه نقض مقررات و قوانین عمومی که برای حفظ نظم و امنیت اجتماعی وضع شدهاند
مثالهای تطبیقی
🔹 مثال ۱: تخریب جنگل ملی
فردی بدون مجوز صدها درخت در جنگل عمومی را میبُرد تا چوب بفروشد.
مسئولیت مدنی: باید خسارت واردشده به بیتالمال (ارزش درختها) را بپردازد.
مسئولیت کیفری: چون فعل او همراه با سوءنیت است (تخریب اموال عمومی و تجاوز به انفال)، جرم و حرام محسوب میشود و مستوجب تعزیر و حبس است.
حرام، از مصادیق «تعدی به مال المسلمین» (دزدی از اموال عمومی).
در فقه امامیه، این فرد علاوه بر ضمان مالی، گناهکار است و حاکم شرع باید مجازاتش کند.
✅ هجوم به بیت فاطمه؛ مسألهای که در تاریخ فراموش شد
✍🏻
🔥 استاد دانشگاه قم با بررسی منابع شیعه و اهلسنت، تأکیدکرد که هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)، تهدید، ضربت و تحقیر ایشان، از مسلمات تاریخی است؛ تا جایی که حتی برخی منابع اهلسنت مانند «الاموال» و «فرائد السمطین» نیز به آن اذعان کردهاند. او میگوید: انکار شهادت حضرت زهرا(س) نادیده گرفتن رنجی است که تاریخ بر دوش دختر پیامبر(ص) گذاشت.
💔 اما در کنار این مصیبت، نباید از مدیریت و سیره و الگوی سبک زندگی حضرت غافل شویم؛ چرا که شناخت فاطمه(س) فقط در اشک خلاصه نمیشود، بلکه در فهم اموزه ها ومدیریت وادرس مادری است که برای ما ترسیم نمودند
حضرت زهرا صدیقه شهیده با اگاهی از شگرد منافقان پرده های نقاب را از چهره کودتا چیان سقیفه کنار زد وغاصبان قصاب خلافت را به همگان معرفی کرد
❓آیا وقت آن نرسیده فاطمیه را از «سوگ» به
✅ هجوم به بیت فاطمه؛ مسألهای که در تاریخ فراموش شد
✍🏻
🔥دکتر محمد جواد حیدری استاد دانشگاه قم در مسجد امام حسین علیه السلام اظهار داشت :
با بررسی منابع شیعه و اهلسنت، تأکیدکرد که هجوم به خانه حضرت فاطمه(س)، تهدید، ضربت و تحقیر ایشان، از مسلمات تاریخی است؛ تا جایی که حتی برخی منابع اهلسنت مانند «الاموال» و «فرائد السمطین» نیز به آن اذعان کردهاند. او میگوید: انکار شهادت حضرت زهرا(س) نادیده گرفتن رنجی است که تاریخ بر دوش دختر پیامبر(ص) گذاشت.
💔 اما در کنار این مصیبت، نباید از مدیریت و سیره و الگوی سبک زندگی حضرت غافل شویم؛ چرا که شناخت فاطمه(س) فقط در اشک خلاصه نمیشود، بلکه در فهم اموزه ها ومدیریت وادرس مادری است که برای ما ترسیم نمودند
حضرت زهرا صدیقه شهیده با اگاهی از شگرد منافقان پرده های نقاب را از چهره کودتا چیان سقیفه کنار زد وغاصبان قصاب خلافت را به همگان معرفی کرد
❓آیا وقت آن نرسیده فاطمیه را از «سوگ» به الگوی سبک زندگی تبدیل کنیم
نکته عرشی
از وجوه اعجاز اسلام قران کریم ومعارف قران اخلاق نبوی وسیره واموزه های اهل بیت علیهم السلام بویژه صحیفه سجادیه است
اسراری که انسان فقط در پرتو تعلیم وتربیت اولیای الهی درک می کند
ویعلمکم ما لم تکونوا تعملون
ما معمولا در برابر قضای الهی وابتلائات شاکر نیستیم ودر مقابل سلب نعمت ها شکر گزار نیستیم ولی امام سجاد می فرماید :
بار الها برمحمد والش درود فرست ومرا به قضایت دل خوش گردان وبه موارد حکم خود سینه ام را وسعت بخش وبه من اطمینان ده که به سبب ان اقرار کنم به این که قضایت جز به انچه خیر می باشد جاری نشده است وشکرم برای تو را بر انچه از من باز داشته ای زیادتر از شکرم بر انچه به من عطا فرموده ای قرار ده
...واجعل شکری لک علی ما زویت عنی اوفر من شکری ایاک علی ما خولتنی
محمد جواد حیدری
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari
هدایت شده از علی
14.55M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
چنین حافظه ای در دنیا پیدا نمیشه
قربان عظمت خدا برم. حتماً حتماً نگاه کنید الله اکبر
واقعاً شگفت انگیز است
1.09M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
دکتر خیراندیش
سکته قلبی و مغزی،حتما نگاه کنید.
https://eitaa.com/mohammadjavadheidari