موسوعة الامام الخویی ج۳ ص۶۷ _۶۹
الغُلاة على طوائف: فمنهم من يعتقد الربوبيّة لأمير المؤمنين أو أحد الأئمة الطاهرين(عليهم السلام)فيعتقد بأنّه الرب الجليل و أنه الإله المجسّم الذي نزل إلى الأرض،و هذه النسبة لو صحّت و ثبت اعتقادهم بذلك فلا إشكال في نجاستهم و كفرهم لأنّه إنكار لاُلوهيته سبحانه،لبداهة أنه لا فرق في إنكارها بين دعوى ..........
ثبوتها لزيد أو للأصنام و بين دعوى ثبوتها لأمير المؤمنين(عليه السلام)لاشتراكهما في إنكار الوهيته تعالى و هو من أحد الأسباب الموجبة للكفر.
و منهم من ينسب إليه الاعتراف باُلوهيته سبحانه إلّا أنّه يعتقد أنّ الأُمور الراجعة إلى التشريع و التكوين كلها بيد أمير المؤمنين أو أحدهم(عليهم السلام)،فيرى أنّه المحيي و المميت و أنّه الخالق و الرازق و أنّه الذي أيّد الأنبياء السالفين سرّاً و أيّد النبيّ الأكرم(صلّى اللّه عليه و آله و سلم)جهراً.و اعتقادهم هذا و إن كان باطلاً واقعاً و على خلاف الواقع حقاً،حيث إنّ الكتاب العزيز يدل على أن الأُمور الراجعة إلى التكوين و التشريع كلّها بيد اللّه سبحانه،إلّا أنّه ليس مما له موضوعية في الحكم بكفر الملتزم به.نعم،الاعتقاد بذلك عقيدة التفويض لأنّ معناه أنّ اللّه سبحانه كبعض السلاطين و الملوك قد عزل نفسه عما يرجع إلى تدبير مملكته و فوّض الأُمور الراجعة إليها إلى أحد وزرائه،و هذا كثيراً ما يتراءى في الأشعار المنظومة بالعربية أو الفارسية،حيث ترى أن الشاعر يسند إلى أمير المؤمنين(عليه السلام)بعضاً من هذه الأُمور.
و عليه فهذا الاعتقاد إنكار للضروري،فإنّ الأُمور الراجعة إلى التكوين و التشريع مختصّة بذات الواجب تعالى،فيبتني كفر هذه الطائفة على ما قدّمناه من أن إنكار الضروري هل يستتبع الكفر مطلقاً أو أنه إنما يوجب الكفر فيما إذا رجع إلى تكذيب النبيّ(صلّى اللّه عليه و آله و سلم)كما إذا كان عالماً بأن ما ينكره ثبت بالضرورة من الدين؟ فنحكم بكفرهم على الأوّل و أمّا على الثاني فنفصّل بين من اعتقد بذلك لشبهة حصلت له بسبب ما ورد في بعض الأدعية و غيرها مما ظاهره أنهم(عليهم السلام)مفوضون في تلك الأُمور من غير أن يعلم باختصاصها للّه سبحانه،و بين من اعتقد بذلك مع العلم بأنّ ما يعتقده مما ثبت خلافه بالضرورة من الدين بالحكم بكفره في الصورة الثانية دون الاُولى.
و منهم من لا يعتقد بربوبية أمير المؤمنين(عليه السلام)و لا بتفويض الأُمور إليه و إنما يعتقد أنه(عليه السلام)و غيره من الأئمة الطاهرين ولاة الأمر و أنهم عاملون للّه سبحانه و أنهم أكرم المخلوقين عنده فينسب إليهم الرزق و الخلق و نحوهما،لا بمعنى إسنادها إليهم(عليهم السلام)حقيقة لأنه يعتقد أن العامل فيها حقيقة هو اللّه،بل و الخوارج ١(١)و النّواصب(٢)
كإسناد الموت إلى ملك الموت و المطر إلى ملك المطر و الإحياء إلى عيسى(عليه السلام)كما ورد في الكتاب العزيز وَ أُحْيِ الْمَوْتى بِإِذْنِ اللّهِ ٢و غيرها مما هو من إسناد فعل من أفعال اللّه سبحانه إلى العاملين له بضرب من الاسناد.و مثل هذا الاعتقاد غير مستتبع للكفر و لا هو إنكار للضروري،فعدّ هذا القسم من أقسام الغلوّ نظير ما نقل عن الصدوق(قدس سره)عن شيخه ابن الوليد:أن نفي السهو عن النبي(صلّى اللّه عليه و آله و سلم)أول درجة الغلو ٣.و الغلو بهذا المعنى الأخير مما لا محذور فيه بل لا مناص عن الالتزام به في الجملة.
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
⊰❀⊱━⊰﷽⊱═━━━━━━═━⊰❀⊱
💠 #حدیث_روز 💠
💎 سه سود قطعیِ دعا
🔻امام زين العابدين (عليهالسلام):
⬅️ «المؤمنُ مِن دُعائهِ على ثلاثٍ: إمّا أن يُدَّخَرَ لَهُ و إمّا أن يُعَجَّلَ لَهُ و إمّا أن يُدْفَعَ عَنهُ بَلاءٌ يُريدُ أن يُصِيبَهُ.».
✍دعاى مؤمن از سه حال خارج نيست:
◻️يا برايش ذخيره مىگردد
◻️يا در دنيا برآورده مى شود
◻️يا بلايى را كه مىخواهد به او برسد، دفع مىشود.
📚 تحف العقول، ابن شعبه حرانی، ۲۸۰
------✾•┈┈••✦❀✦••┈┈•✾------
🌺🌼🌹🌷🌴🌷🌹🌼🌺
برای عضویت در گروه « اخلاق و معارف اسلامی»، روی لینک زیر بزنید.
https://eitaa.com/joinchat/3088122300C6092d1c2fc
در ضمن قسمت فوروارد گروه باز است مشروط به رعایت قوانین گروه
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
🛑 امام جواد علیه السلام:
نيكوكاران به نيكى كردن نيازمندترند تا كسانى كه به آن نيازمندند؛ زيرا پاداش و افتخار و نيك ناميش از آنِ آنهاست.
بنا بر اين، آدمى هر خوبى كه كند، نخست به خود كرده است. پس، نبايد به خاطر خوبيى كه به خود كرده از ديگران سپاسگزارى بخواهد.
📗كشف الغمة ج3 ص137
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
زلال ذوالفقار
🔹️نثار اهل بیت نبی مکرم اسلام صلوات الله علیهم
🔹️ ای دلا ! باری دگر لب بازکن
نغمه با شوری دگر آغاز کن
کاروان بگذشت ای جانان به پیش
جانمانی از قطار عمر خویش
دیده واکن خیل یاران رفته اند
سربداران ، شب شکاران رفته اند
یاد دار آن عزم ، پای کوهسار
عهد بستی با مرام ذوالفقار
راه رندی ، عشقبازی پیشه کن
سخت در فرجام خود اندیشه کن
مثل مالک لشکری انبوه باش
کوه هم باشی برو تک کوه باش
سنگ در صحرای او فرتوت بود
صخره هم برهیبتش مبهوت بود
دررثایش آه حیدر یاد باد
" همچو مالک مادر گیتی نزاد"
کوه دیگر میثم تمار بود
موج و دریا درکف عمار بود
ااااااااا🔹️
جان فدای آن امام سبز پوش
دردلش فریاد غم اما خموش
نام حق را نای او فریاد کرد
کربلارا دست او بنیاد کرد
نا گهان منصور حق بردارشد
کربلا گنجینه اسرار شد
پرچمی باخط خون تصویر کرد
آیه های عشق را تقسیر کرد
موج خونش جوشش اعجاز بود
ختم او سرچشمه آغاز بود
شوردر فریاد حیدر یادباد
قاسم و عباس و اکبر یاد باد
ااااااااااا🔹️
من درآن جمعم که زهرا سرور است
جان فدای آنکه زینب پرور است
نازم آن سروی که بی انباز بود
تا نهایت با حسین دمساز بود
کیست زینب ؟ نورناب کردگار
کیست زینب ؟ جلوه ای از ذوالفقار
گوئیا چون طرح عالم ریختند
خون اورا با حسین آمیختند
شاه دین را محرم اسراربود
یادگار حیدر کرار بود
اااااااااا 🔹️
خون حق آفاق را دربرگرفت
ذوالفقار آیینه ای دیگر گرفت
مرد عشق و درسرش شور جهاد
سرور وسالار دین ، زین العباد
در نی اش صد سوز با راز و نیاز
سینه ای با یک جهان سوز و گداز
صدنیستان راز در سیمای اوست
نغمه های عشق هم از نای اوست
چهره ای دیگر که نوری ناب بود
خیمه گاه تشنگان را آب بود
آن عقابی که به عنقا راه یافت
نازم آن کشتی که دریا را شکافت
نام آن قرآن ناطق یاد باد
پیک نور صبح صادق یاد باد
با نگاهش ابر باریدن گرفت
آفتاب از عرش تابیدن گرفت
یاد آن طوری که یکسر نور بود
روی ماهش از نظرها دور بود
کوه جانش از دو عالم سیر بود
شیر بود و پای در زنجیر بود
ااااااااااااا 🔹️
ای دلا از نای جان فریاد کن
شمه ای از جان جانان یاد کن
خیز تا دریای عرفانم ببر
پیش سلطان خراسانم ببر
تاب دلها درشکنج موی او ست
کوه و دشت و عرش هم آهوی اوست
عرش عالم هم زمین طوس وی اند
جمله ذرات پا بوس وی اند
فوجی از جمع ملا ئک در حضور
غرق درنو رند ، دائم درعبور
مست می گردند بردور حرم
توشه می گیرند از خوان کرم
ای اماما مست گیسویت منم
جان پناه عشق ! آهویت منم
کیمیا کن تربت پاک مرا
سبز کن این باغ ادراک مرا
اااااااااااا🔹️
رودهای جاری ای از کوهسار
شعله هایی از تبار ذوالفقار
ساقی عرفان مبدء هم معاد
آن امام نور ، مولامان جواد
هادی امت که اورا سروری است
ساقی دیگر امام عسکری است
یک جهان برنایشان فریاد بود
موجشان بنیانکن بیداد بود
کشتی نو حند دردار هلاک
بادبان را از غم طوفان چه باک ؟
ااااااااااااااااا 🔹️
ای دل از درمان دردم یاد کن
نام آن گمگشته را فریاد کن
مهدیا سبمای پرنورت کجا ست ؟
آن دل بی کین و پر شورت کجاست؟
دیده هامان تا به کی گریان تو ؟
عاشقان را می کشد هجران تو
کی بساط ظلم برهم می زنی ؟
کی به دلهامان تو مرهم می زنی ؟
.
مهدیا ! این برکه را پر آب کن
تشنه ایم ای ساقیا سیراب کن
دیده هامان را به راهت دوختیم
درفراق روی ماهت سوختیم
کی شوم مبهوت بر آیینه ات ؟
راه یابم دردرون سینه ات ؟
دررکابت عدل را برپا کنم
جان خود را با غمت سودا کنم
هی نظر بررد پایت می کنم
با خیالت خواب راحت می کنم
گاه دربرگ گلی می بویمت
گاه سوی جمکران می جویمت
هرزمان فریاد تو فریان ما
کی رود یادت برون از یاد ما
🔹️ کلید واژه : زلال ذوالفقار ، اهل بیت ع ،
نورناب ، سلطان خراسان، مهدی ع
▪️عباس ایزدپناه / اسفند ۹۹
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
نبوت خردسال در قرآن و امامت امام جواد علیهالسلام
یادداشتی از اکبر باقری
👇👇👇
https://akbarbagheri.ir/note/%D9%86%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF-%D8%B9/
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
🍀🍀مولاناالإمامُ محمد بن علی الباقرُ عليهما السلام:
🍀إنَّ للّه ِ عزّ و جلّ جَنّةً لا يَدْخُلُها إلاّ ثلاثةٌ:
🍀رجُلٌ حَكَمَ على نَفْسِهِ بالحقِّ
و رَجُلٌ زارَ أخاهُ المؤمنَ في اللّه ِ
🍀و رَجُلٌ آثَرَ أخاهُ المؤمنَ في اللّه ِ
🍀🍀مولانا حضرت امام محمد باقر عليه السلام:
🍀خداوند عزّ و جلّ بهشتى دارد كه جز سه كس وارد آن نمى شود:
🍀فردى كه درباره خود به حق داورى كند
🍀فردى كه به خاطر خدا، به ديدن برادر مؤمن خود رود
🍀و فردى كه براى خدا، برادر مؤمن خود را بر خويشتن ترجيح دهد.
الكافي : 2/178/11
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀
@MohammadJavadHeidari
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
🔸تبعات حرام کردن حلالهای خداوند
📝 #خاطره عبرتآموز دکتر علی حائری (فرزند مرحوم آیه الله حائری شیرازی) از آن دریای حکمت
در مسیر شیراز به قم، سهراهی سورمق و پیش از رسیدن به آباده، مسجدی نیمهساخت وجود داشت که معمولاً محل اقامه نماز، استراحت کوتاه و قضای حاجت برای ما و محافظان بود.
اینبار وقتی به سمت سرویسهای بهداشتی رفتیم، با تعجب دیدیم که درِ سرویسها قفل کتابی زدهاند. شاید خادم مسجد از ترس اینکه کسی بدون پرداخت هزینهای، دل از رنج سفر باز کند، آنها را قفل کرده بود ... بگذریم.
پدر، بطری آب را برداشت تا وضویی تازه کند و به سمت مسجد رفت. اما صحنهای فجیع هر دوی ما را در بهت و تلخی فرو برد. درست پشت درِ بیرونی مسجد، رهگذری قضای حاجت کرده بود. پدر، با چهرهای برافروخته از شرم، آرام در گوشم گفت: «نگذار محافظها به این سمت بیایند».
سپس پلاستیکی برداشت، پارچۀ کهنهای پیدا کرد و با همان بطری آب به سمت محل رفت. آنجا را کاملاً تمیز کرد و همانجا به نماز ایستاد.
در ادامه مسیر، پدر همچنان در سکوت و با چهرهای اندوهگین، نگاهش را به بیرون دوخته بود. نزدیک شهررضا، آرام در گوشم گفت:
«تو از این صحنهای که دیدی، چه برداشتی میکنی؟»
و بیدرنگ ادامه داد:
«این، تصویری روشن از جامعۀ امروز ماست؛ وقتی درِ دستشویی را قفل میکنی، مردم پشت درِ مقدساتت قضای حاجت میکنند».
اگر حلال خدا را حرام کردید مردم حرام خدا را حلال خواهند کرد.
اگر پول شما قابلیت استقراضش را از دست بدهد، مردم رباخوار میشوند کمااینکه شدهاند.
اگر سهولت محرمیت بین دختر و پسر را از جامعه گرفتی، به همان نسبت نوامیستان در معرض هتک قرار میگیرند.
به قول شیرازی ها شتر سواری کوتی کوتی (دولا دولا) نمیشه.
نمیشود با احکام خدا سلیقهای برخورد کرد و «یومنون ببعض و یکفرون ببعض» بود.
آدم باید آنچه را میفهمد بلند فریاد بزند تا از «إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتَابِ وَيَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَنًا» نباشد.
@haerishirazi
⚡️ کانال فریاد حق
@Faryad_Hagh
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
📌 دسترسی سریع به مسیر اصلاح اجتماعی در کارگاه سیستم امر به معروف و نهی از منکر اسلام
اگر دغدغه اصلاح اجتماعی دارید و میخواهید روشهای علمی و کاربردی برای اجرای امر به معروف و نهی از منکر را بشناسید، این پست مخصوص شماست!—اینجا تمام درسنامههای کارگاه و پادکستهای آموزشی مرتبط را یکجا در اختیار دارید!
🔍 با یک نگاه، مسیر یادگیری شما مشخص شده است: از شناخت رفتارها تا کنترل کیفیت اجتماعی**، از **تغییر نگرش عمومی تا مقابله با چالشهای اجرایی**، و در نهایت، **رسیدن به جامعهای متعادل و عدالت محور.
🌍 عنوان کارگاه:
امر به معروف و نهی از منکر سیستمی؛ راهبردی برای اصلاح و ارتقای جامعه
📖 شناسنامه آموزشی:
📌 مفاهیم کلیدی مدیریت رفتار، اصلاح اجتماعی، تغییر نگرش و بهبود کیفیت فرهنگی برای ایجاد جامعهای سالم و متعادل
🔗 دسترسی سریع به محتوای آموزشی:
◀️اعلامیه
◀️اصطلاحات کلیدی کارگاه
◀️"دَفع دَخل مقدَّر"
♻️ معرفی کارگاه:
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
⁉️ درسنامه اول:
📌 جامعه سالم در پرتو امر به معروف و نهی از منکر
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
⁉️ درسنامه دوم:
📌 رفتارشناسی و رفتارسازی در اصلاح اجتماعی
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
⁉️ درسنامه سوم:
📌 کنترل کیفیت اجتماعی و بهبود جمعی
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
⁉️ درسنامه چهارم:
📌 گرایشسازی نگرش محور برای ارتقای فرهنگ اجتماعی
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
⁉️ درسنامه پنجم:
📌 چالشها در مسیر اجرای امر به معروف و نهی از منکر
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
⁉️ درسنامه ششم:
📌 آرمانشهر دینی؛ تحقق جامعه مطلوب با اصلاح اجتماعی
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
⚡️ جمعبندی کارگاه:
📄 متن [اینجا] ← 🎙 پادکست [اینجا]
📢 با این کارگاه، مسیر اصلاح اجتماعی را با رویکردی علمی و سیستمی طراحی کنید و در ساختن جامعهای سالم نقش داشته باشید!
📌 #امر_به_معروف #نهی_از_منکر #اصلاح_اجتماعی #مدیریت_رفتار #کنترل_کیفیت_اجتماعی #تغییر_نگرش #گرایشسازی #پایش_رفتارهای_جمعی #مسئولیت_اجتماعی #آرمانشهر_دینی
🔸 کانال دستیار محقق
[eitaa.com/dastyaar]
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
🌷🌼🌷🌼🌷
✳️امام علی علیه السلام :
نشكست كمر مرا مگر دو مرد:
يكى عالم و دانشمند گستاخ و پرده در
و ديگرى عبادت كننده ی نادان
اولی مردم را از حق خود متنفّر می كند به خاطر هتّاکی و پرده درى، و دومی مردم را می خواند به باطل خود به خاطر عبادت صورى و ظاهرى
ما قَصمَ ظَهرى اِلّا رَجُلان: عالِم مُتِهتّك وَ جاهِل مُتِنَسّك، هذا يَنفّر عَن حَقّه بهتكِه، وَ هذا يَدعوُ اِلى باطِلِه بنسكِ .
🌺 سلام عزیزان
سعی کنیم با علم وجهل یاد شده کمر امام زمان علیه السلام را نشکنیم
عالم متهتک وجاهل متنسک نباشیم
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
برخی فتاوای مقام معظم رهبری در باب تورم
سؤال: با در نظر گرفتن تورم فعلی، آیا فروشنده میتواند اجناسی را که قبلا خریده است، با قیمت جدید بفروشد؟
جواب: اگر عرفا اجحاف (ستم) در حق خریدار محسوب نشود و خلاف قوانین و مقررات مربوط نباشد، اشکال ندارد، ولی بهتر بلکه مستحب است فروشنده به مقداری از سود که مخارج او را تأمین می کند، اکتفا کند.
سؤال: چند سکه سال قبل قرض کردم که قیمت آن فرضاً یک میلیون و دویست هزار بود با این حساب که سکه هر سال حدود دویست هزار افزایش داشت. امروز سکه حدود سه ملیون و هشتصد هزار است؛ آیا باید سکه را به قیمت روز بپردازم یا قیمتی که قرض کردم؟
جواب: اگر سکه را قرض کرده باشید، باید مثل سکه ـ نه قیمت آن ـ را برگردانید، هر چند قیمت آن تغییر کرده باشد؛ اما اگر طلا را فروخته و پول آن را به شما قرض داده است، نمیتواند شرط کند معادل قیمت سکه را در روز پرداخت به او برگردانید، البته اگر شرط کند که کاهش ارزش پول (تورم) را جبران کنید، اشکال ندارد.
رشد و نمو سرمایه
۱. اگر افزایش قیمت ناشی از تورم باشد؛ یعنی ارزش پول کم شده و همة اجناس با پول بیشتر معامله میشوند، این افزایش قیمت ترقی قیمت محسوب نمیشود و خمس ندارد.
۲.اگر کالای تجاری که خمس آن پرداخت شده، افزایش قیمت پیدا کند و امکان فروش آن باشد، با رسیدن سال خمسی، باید خمس ارزش افزوده آن پس از کسر مقدار تورم پرداخت شود، ولی اگر تا سر سال مشتری نداشته باشد، در حال حاضر پرداخت خمس افزایش قیمت آن واجب نیست و افزایش قیمت جزء درآمد سالی است که امکان فروش آن فراهم باشد.
۳. اگر کالایی با مال خمس داده شده به قصد فروش خریداری و سپس فروخته شود، آن مقدار از پول فروش که بیشتر از قیمت خرید و تورّم آن است، جزو منفعت کسب محسوب میشود و باید خمس زاید بر مؤونة سال پرداخت شود.
⚡️ کانال فریاد حق
@Faryad_Hagh
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
1⃣ آیین نامه ارتقای مرتبه در تله اشتراک دانش: تقدیم سخاوتمندانه و رایگان دستاوردهای پژوهشی
روح اله همتی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد
آمارهای مستند و رسمی از پایگاه اسکوپوس و بانک جهانی نشان میدهد که در بازه زمانی ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۳، شش شرکت بزرگ فناوری جهان یعنی آمازون، مایکروسافت، اینتل، اپل، گوگل و کوالکوم مجموعاً حدود ۱.۵ تریلیون دلار در حوزه تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کردهاند. خروجی علمی قابل مشاهده این سرمایهگذاری عظیم تنها حدود ۲۳ هزار مقاله بوده است. در مقابل، ایران با صرف هزینهای بالغ بر ۳۴ میلیارد دلار در همین دوره زمانی، بیش از ۸۰۸ هزار مقاله علمی منتشر کرده است.
هدف از این یادداشت، رقابتپنداری میان ایران و شرکتهای پیشرفته فناور نیست، بلکه پردهبرداری از مدلهای متفاوت مدیریت دانش است. غولهای فناوری بخش عمدهای از پژوهشهای خود را به جای انتشار، در قالب ثبت اختراع، محصول و امتیاز انحصاری حفظ میکنند. این شرکتها انتشار علمی را نه بهعنوان هدف، بلکه به عنوان ابزاری لایهبندیشده و راهبردی در زنجیره نوآوری به کار میگیرند. در مقابل، پژوهشگران ایرانی در بسیاری از رشتههای مهندسی و کاربردی، بیوقفه و بدون محافظت از حقوق فکری، پژوهشهای کاربردی آماده برای تبدیل به فناوری را از طریق چاپ رایگان در اختیار غول های فناوری جهانی قرار می دهند.
لایهبندی انتشار پژوهش؛ سازوکاری برای صیانت از علم کاربردی
بر اساس منطق نظامهای پیشرفته فناوری، انتشار علمی باید بر پایه سه لایه مشخص و راهبردی انجام شود:
لایه راهبردی (غیرقابل انتشار): شامل پژوهشهایی است که بهدلیل حساسیت راهبردی یا امنیتی نباید منتشر شوند.
لایه میانی (قابل انتشار مشروط): پژوهشهای قابل تجاریسازی که تنها پس از ثبت اختراع یا اخذ امتیاز انحصاری، قابل انتشار عمومی هستند.
لایه بیرونی (انتشار آزاد): شامل پژوهشهای پایهای و نظری که فاقد قابلیت تجاری فوری هستند و میتوانند آزادانه منتشر شوند.
در ایران، این نظام لایهبندی بهدرستی طراحی و اجرا نشده و در نتیجه، حجم قابلتوجهی از دانش کاربردی، پیش از ثبت مالکیت فکری، به شکل رایگان و آماده بهرهبرداری در اختیار رقبای فناورانه بینالمللی قرار میگیرد
نقش آییننامههای ارتقاء در بازتولید این چرخه معیوب
یکی از مهمترین عواملی که پژوهشگران ایرانی را به انتشار سریع و بیلایهبندی سوق داده، فشار آییننامههای ارتقاء اعضای هیئت علمی است. در این آییننامهها، بهویژه در رشتههای مهندسی و کاربردی، ملاک اصلی استخدام ، ارتقای مرتبه و پیشرفت شغلی، تعداد مقالات چاپشده در مجلات علمی قرار گرفته است
این در حالی است که ارزیابی عملکرد پژوهشگر در رشتههای کاربردی باید مبتنی بر شاخصهای و سنجه های جایگزین مانند حل مسئله، توسعه فناوری، ثبت اختراع، کسب درآمد از دانش و رفع نیازهای کشور باشد. استفاده از شاخصهای نادرست مبتنی بر مجله، نهتنها جهتگیری پژوهش را از حل مسئله به چاپ مقاله منحرف کرده، بلکه کشور را به یک تأمینکننده رایگان دانش آماده برای فناوری سایر کشورها تبدیل کرده است
دگراستنادی؛ چرخش پنهان دانش به سوی صاحبان فناوری
مطالعات علمسنجی در دوره ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۳ نشان میدهد که شاخص دگراستنادی (external cites) برای مقالات ایالات متحده روندی صعودی داشته است. این بدان معناست که سایر کشورها، از جمله ایران، پژوهشهای اولیه منتشرشده توسط پژوهشگران آمریکایی را مبنا قرار داده، آنها را با صرف منابع داخلی توسعه داده و مجدداً نتایج آن را در قالب مقاله منتشر کردهاند.
این چرخه بازتولید دانش که در ظاهر نشانی از مشارکت علمی جهانی دارد، در عمل به سودآوری فناورانه برای کشورهای صاحب امتیاز علمی اولیه منتهی میشود و سهم کشورهای در حال توسعه، تنها صرف منابع انسانی، مالی و زیرساختی برای تکمیل دانش دیگران است. غولهای فناوری پس از بهرهبرداری کامل از این دانش توسعهیافته، محصولات خود را ثبت، عرضه و حتی برای تحریم ایران از آن استفاده میکنند.
از اشتراک دانش تا استثمار علمی: وقتی علم کاربردی ابزار قدرت میشود
گرچه در ظاهر، اشتراک علمی و باز بودن علم ایدهای مترقی و اخلاقی تلقی میشود، اما واقعیت این است که کشورهای پیشرفته علم را بر مبنای منافع راهبردی خود با لایه بندی انتشار مدیریت میکنند. آمریکاییها علیرغم تبلیغات گسترده پیرامون ترغیب دیگر کشورها به انتشار آزاد علم، بر اساس داده های پایگاه اسکوپوس تنها ۱۵٪ از مجموع مقالات خود را در فاصله سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۳ به چاپ مقالات حوزه مهندسی اختصاص داده اند. این در حالی است که این نسبت در همین بازه زمانی برای ایران ۲۴٪و برای کشورهایی مانند سوئیس و سوئد حدود ۱۲٪ است
🇮🇷 کانال حکمرانی مسوولانه در ایتا
@hokmrani_masoulaneh
کانال فریاد حق
@Faryad_Hagh
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari
⛓ ضعف پیوند دانشگاهها و پژوهشهای مهندسی با نیازهای صنعت
با تأکید بر حادثه بندر شهید رجایی، پیامدی از حکمرانی غیر مسئولانه و جزیره ای کشور
«بخش دوم»
لینک بخش اول
⛔️ حادثه بندر شهید رجایی، با القای ضربالمثل «آب در کوزه و ما تشنهلبان/ گرد جهان می گردیم»، یادآور این واقعیت است که تا زمانی که دانشگاهها در دنیای مقالات چارک ۱ و ایمپکتفاکتور بالا باقی بمانند و مجلس شورای اسلامی رتبه ۱۴ نظام های بی خاصیت رتبه بندی بین المللی را به عنوان تکلیف نهاد علم کشور مصوب کند، ایده طراحی و به کار گیری تجهیزات و تدوین روندهای ساده اما حیاتی برای ارتقای کیفیت و ایمنی صنایع و مراکز خدماتی اجرا نخواهد شد.
⭕️ برای عبور از این دور باطل، باید دیوار میان تئوری دانشگاهی و نیازهای عملی صنعت فروپاشد و پژوهشها به خدمت حل مسائل و بحرانهای واقعی درآیند. تنها در این صورت است که منابع در دسترس مانند آب بیپایان دریا میتوانند به سرعت و در لحظه بحران، به کمک بیایند و از تکرار فجایع مشابه جلوگیری کنند.
👈 اصلاحات ساختاری در سیاستگذاری پژوهشی، تقویت همکاری دانشگاه و صنعت و بازتعریف معیارهای موفقیت پژوهش، ضروریات امروز کشور برای ساختن آیندهای ایمنتر و پایدارتر است.
🇮🇷 کانال حکمرانی مسوولانه در ایتا
@hokmrani_masoulaneh
⚡️ کانال فریاد حق
@Faryad_Hagh
کانال مهندسی شخصیت و توسعه
@MohammadJavadHeidari