شناخته میشود. آن چنان که به واسطه نور و روشنی مکانها در دنیا شناخته میشود».
3️⃣👈عفو و گذشت
💐شرح صدری که در دل انسان به وجود آمده، در رفتار وکردار وی بروز پیدا میکند. #عفو و گذشت یکی از پیآمدهای آن است. زیرا هر که ظرفیت بالایی دارد، در عقاب کردن نمیشتابد و تا جایی که بتواند میبخشد.
«فَبِمَا رَحْمَة مِّنَ اللّهِ لِنتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ...»؛ «به برکت رحمت الهی در برابر آنها (مردم) نرم و مهربان شدی و اگر خشن و سنگدل بودی، از گرد تو پراکنده میشدند. پس آنها را ببخش...».
این آیه پس از جنگ احد هنگامیکه برخی از مجاهدین فراری از جنگ، نزد پیامبر صلی الله علیه وآله آمده و اظهار ندامت و پشیمانی میکردند، نازل گشت. پیامبر صلی الله علیه وآله هم آنان را عفو کرد.
در این آیه به یکی از ویژگیهای پیامبر صلی الله علیه وآله در سعه صدر داشتن و نرمدلی نسبت به خطاکاران اشاره میکند و از پیامبرصلی الله علیه وآله میخواهد که عفو و گذشت را سرلوحة اعمال خویش قرار دهند؛ زیرا نبود گذشت و بخشش در برخی موارد موجب پراکندگی مردم و تشتت و اختلاف میگردد.
بنابراین بر ر هبری جامعه لازم است با سعة صدر از خطاهایی که پس از آن ندامت دارند، درگذرد. همچنان که امام علی علیه السلام میفرماید: «آلی الریاسة سعة الصدر»؛ «گشودهجانی سینه از ابزار مدیریت است».
4️⃣👈 دل کندن از دنیا
آخرین فایدة شرح صدر، دل بریدن از دنیا است.
دلبستگی به دنیا ناشی از این است که صدر، برای پذیرش کفر آماده بوده است نه اسلام. زیرا مسلمانی که شرح صدر دارد، دارالغرور را بر دارالخلود برتری نمیدهد:«ذَلِکَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّواْ الْحَیَای الْدُّنْیَا عَلَی الآخِرَی...» ؛ «این به علّت آن است که زندگی دنیای پست را بر آخرت ترجیح دادهاند و خداوند افراد بیایمان را هدایت نمیکند».
🔮👈در فراز دوّم از دعای این روز مبارک، چنین می خوانیم:
👌خدایا! سینه ام را به توبه ی فروتنان، فراخ ساز
👌«شرح صدر»، و سینه ی گشاده، حالتی از ایمان است که از توکل مطلق، #بی نیازی از مردم، #قدرت تحمل فراوان و اراده ی استوار سرچشمه می گیرد.
👈در این حالت معنوی انسان می تواند به جنگ #مشکلات و مصائب برود. دریا دل می شود، ترس و واهمه از بین می رود. از شکست ها #افسرده و ملول نمی شود. از کمی یاران دلتنگ نمی گردد و از انبوه دشمن نیز نمی ترسد. مسایل جزئی دنیا و دنیاپرستان او را از هدف باز نمی دارد و قدرت روحی او، کوه مصایب را آب می کند.
🍀در قرآن کریم، «سعه ی صدر» یکی از #مواهب بزرگ و «ضیق صدر» یکی از کیفرهای الهی شمرده شده است. خداوند به عنوان یک موهبت عظیم به #پیامبر خود می فرماید:
🔴الَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَک
🔵آیا سینه ی تو را وسیع و گشاده نساختیم.
🔺آری، برخی افراد روحشان آن چنان باز و گشاده است که برای پذیرش هر واقعیتی هرچند بزرگ آمادگی دارند؛ امّا برعکس روح بعضی چنان تنگ و محدود است که گویا برای نفوذ هیچ حقیقتی در آن راهی و جایی نیست.
🔻در فراز دوّم از دعای این روز، از گشادگی سینه و تنگی آن سخن به میان آمد. افق دید افراد بی بهره از «شرح صدر»، به زندگی روزانه محدود خواهد بود. اگر نعمتی به آنان برسد، گویا به #همه چیز دست پیدا کرده اند، و اگر کم ترین تغییری در آن پیدا شود، همه چیز را پایان یافته می یابند.
🔮آثار و لوازم شرح صدر
1️⃣👈 بیرون آمدن از حالت تردید
🔹«ضیق صدر کفار و معاندین نتیجة گناه و #جهل آنان به حقایق است. گرفتگی سینه، ضعف اراده و تحیر را دامن میزند و از نوعی انفعال و تأثّر روحی سرچشمه میگیرد که برگرفته از آثار و کشش تخیلات و جاذبههای آن است.
🔹همین که انسان بتواند خود را از معرض جاذبههای مخالف و تأثیرات آن برهاند و در یک جهت مصمم شود، سینهاش باز و سیرش آسان گردد. بنابراین مهمترین اثر شرح صدر بیرون آمدن از حالت تردید و تصمیم بر کار و تحمل دشواریها و ا طمینان نفس است».
2️⃣👈 گشادهرویی
قلب انسان منشأ تأثرات فکری و نفسانی است و در هنگام بسط و #گشادگی در #چهره نمایان میشود.
3️⃣👈عطوفت و لطف
🔹انسانی که بسط وجودی پیدا میکند، لطفی فراگیر دارد. هرچه #حیطة توانایی #روحی یک فرد بیشتر شود، عطوفت و لطف او نیز افزون میگردد که #شرح صدر این مشخصه را در خود دارد.
4️⃣👈عیب پوشی
🔹انسانی که شرح صدر دارد، رفتار مردم را حمل بر صحت میکند.
قرآن کریم در مورد پیامبر صلی الله علیه وآله میفرماید: «وَمِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَیِقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَیْرٍ لَّکُمْ یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَیُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِینَ وَرَحْمَة لِّلَّذِینَ آمَنُواْ مِنکُمْ وَالَّذِینَ یُؤْذُونَ رَسُولَ اللّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ».
؛🔹 «از آنان گروهی پیامبر صلی الله علیه وآله را آزار میدهند و میگویند: او