💢 روستا زاده ای که به قهرمان تبدیل شد
🔵#امیرکبیر روستا زاده ای از یک خانواده معمولی بدون داشتن نسبت خانوادگی با قاجارها-(بعد از صدارت با خواهر شاه ازدواج کرد)- به تدریج مدارج ترقی را طی کرد.
🔴وی کاملا با خصلت شاهان ایرانی آشنا بود و شاید می دانست به سرنوشت صدر اعظم های قبلی دچار می شود -برای همین از لقب شوم صدراعظم احتزار کرد-
🔴#امیرکبیر کسی نبود که از مشکلات دچار واهمه شود و با شهامت تمام کوشید کشور بحران زده ایران را نجات دهد.
📌 #امیرکبیر به آسانی به انجام دادن امری قول نمی داد ولی موقعی که به عمل کردن کاری قول می داد اجرای آن تردید پذیر نبود.
🔴سبک کار وی اقتدار توام با افکار روشن و اصلاحات بود.
@moj_tarikh
⭕چرایی ماندگاری امیرکبیر در اذهان عموم
🔵همیشه وقتی از دل بحرانها قهرمانانی بیرون می آیند در اذهان ماندگار و تبدیل به اسطوره می شوند.
🔵قهرمانان و اسطوره ها در راه اهداف بزرگی که برای وطنشان در سر می پرورانند اغلب جان خود را فدا کنند.
🔴مقارن با صدارت امیرکبیر بر همگان اشکار شده بود که دوره حکومت قاجار بزودی سپری و ایران تجزیه خواهد شد.
📌 در این شرایط بود که امیرکبیر به عنوان یک منجی ظهور کرد و در طی 3 سال صدر اعظمی به عنوان اصلاحگری بزرگ اقداماتی انجام داد که تا امروز به عنوان یک ابر قهرمان از وی یاد می شود.
@moj_tarikh
💢اهمیت دادن امیرکبیر به کتاب و تاریخ
🔵امیرکبیر مطالعه و ترجمه کتب حوزه تاریخ و نظامی را نیاز جامعه و حکومت در عصر ناصری می دانست.
⭕️امیرکبیر معتقد بود سلطان باید تاریخ بخواند همان قدری که باید نظام بداند.
⭕️ وی ناصرالدین شاه را تشویق به مطالعه کرد. بسیاری، علیه امیرکبیر شایعه درست کردند: سر این بچه ـ ناصرالدین شاه ـ را با کتاب گرم کرده تا خودش حکومت کند.
@moj_tarikh
📕شاه کتابخوان(ناصرالدینشاه)
💢ناصرالدین شاه قاجار اگر کسی به او کتاب هدیه میداد بیشتر خوشحال میشد.
⭕️ او همه کتابهایی را که در دارالترجمه ترجمه میشد، میخواند.
⭕️#ناصرالدین شاه در اکثر نسخههایی که خوانده، نوشته است: «تماماً ملاحظه شد»، یا "تماماً خوانده شد"
💢بر کتب ترجمه شده مستقیم نظارت میکرد در یک جا میگوید: ممدحسنخان ـ اعتمادالسلطنه، رئیس دارالترجمه ـ دیگر به این مردک چرسی بنگی ندهید ترجمه کند، خوب ترجمه نکرده است.
@moj_tarikh
❇️حکایت ناصرالدین شاه و درشکه چی
🌨یک روز که برف سنگینی در حال باریدن بود، ناصرالدینشاه هوس درشکه سواری به سرش زد.
⭕کمی که از تماشای برف و بوران بیرون و احساس گرمای مطبوع داخل کابین سرخوش شد، برای شاد کردن سوگلی هایش که در دو طرف وی نشسته بودند هوس بذلهگویی به سرش زد با صدای بلند به درشکهچی که از شدت سرما میلرزید، گفت: درشکهچی! به سرما بگو ناصرالدینشاه برای تو تره هم خرد نمیکنه!
🔵درشکهچی که از سردی هوا نای حرف زدن نداشت پاسخ داد: بله قربان گفتم!
⭕شاه پرسید: خب چی گفت؟
🔵درشکهچی جواب داد: گفت با حضرت اجل همایونی کاری ندارم، اما پدر تو رو درمیارم!
@moj_tarikh
🔵تاریخ مفهومی
⭕️رویداد مهمی که در شهر روایت شده در صبح به گونه ای و در شب به گونه ای دیگر روایت می شود.
🔵 مورخ و تاریخ آنچه امروز می گویید فردا معنای دیگر به خود می گیرد کلمه ای که گفته شد و جمله ای که به نوشته در آمد از زمان توقف، از تصرف گوینده یا نویسنده خارج می شود و برای همیشه نطفه آن بسته می شود. از آن پس، پذیرش و درک آن دیگر حضور نویسنده یا گوینده خود را بر نمی تابد.
📕 منبع؛ "تاریخ مفهومی" نوشته راینهارت کوزلک، ص۳۳
@moj_tarikh
⭕️کاربرد حکایت و قصه در ایران
📌در حکایت ناصرالدین شاه قاجار و درشکه چی که بهش پرداختیم شاید اصلا همچون امری رخ نداده باشه ولی از بستر تاریخ با یک حکایت قابل فهم و به زبان عامیانه برای وارد کردن نقد و اعتراضی استفاده می شود.
💢خیلی از حکایت ها و قصه ها برای شاهان ایران که بخاطر اقتدار گرایی کسی جرات کوچکترین اعتراضی به آنها نشده_ درست شده و تا امروز هم مورد استفاده قرار میگیرند.
📌 همچنین حکایتی مثبت و منفی برای شرح خدمت و خیانت رجال ایرانی هم درست شده
📌از طریق حکایتها برای مقایسه و کارآمدی حکومتها، خصلت شاهان و مردم و... در ایران استفاده می شود.
@moj_tarikh
💢پناهندگی به ایران و عثمانی
⭕️به خاطر رقابتی که بین دو امپراتوری برتر دنیا یعنی عثمانی و صفویه وجود داشت شخصیت هایی که داعیه حکومت داری و رسیدن به مناصب داشتند به عنوان مخالف سیاسی به کشور رقیب فرار و پناهنده میشدند.
⭕️پناهندگان سیاسی به دنبال استفاده از قدرت شاهان صفویان یا برعکس برای رسیدن به مطامع و اهدافشان بودند.
⭕️سلاطین عثمانی همواره از زمان تاسیس دولت صفویه به دنبال تجزیه ایران و ملحق کردن حداقل بخشی از آن به امپراتوری عثمانی بودند
💢بهترین ابزار آنها برای رسيدن به هدفشان پناه دادن به مخالفین سیاسی شاهان صفوی بود.
💢صفویه هم برای تحت فشار قرار دادن عثمانی ها همواره از مخالفین سلاطین عثمانی حمایت و به آنها پناهندگی می داد
🔵چندین جنگ بین ایران و عثمانی به خاطر همین قضیه پناهندگی رخ داد.
ادامه ماجرا...
🔵پناهنده سیاسی که بهانه شروع جنگ چالدران بود
⭕️شاهزاده مراد عثمانی اولین پناهنده سیاسی بود که در زمان عمویش سلطان سلیم اول که پدرش را کشته بود به شاه اسماعیل اول صفوی پناه برد.
🔷با ورود مراد عثمانی به ایران ،شاه اسماعیل اول صفوی با اکرام و احترام فراوان، بخشـی از ولایـت فارس را به وی بخشید ولی اجل مهلتش نداد و در بین راه در اصفهان مریض گشت و درگذشت.
🔵بعد از این اتفاق، شاه اسماعیل با راه انداختن یک جنگ روانی گفت توسط جاسوسان سلطان سلیم اول به مراد سم خورانده شده است.
🔵سلطان سلیم اول خواهان تحویل دادن برادرزاده اش شاهزاده مراد بود ولی شاه اسماعیل اول این را دور از مردانگی دانست و صریحا جواب رد داد ولی از خوش شانسی سلیم اول چندی قبل از نبرد چالدران شاهزاده فراری عثمانی درگذشت.
⏹ از عوامل مهم و بهانه شروع جنگ چالدران همین پناهندگی شاهزاده مرادعثمانی به دربار صفوی بود.
📕⏪برای مطالعه بیشتر به مقاله "پناهندگی سیاسی در دوره صفویه(مطالعه موردي: شاهزاده مراد عثمانی) نوشته محمد حسین بهنام فر رجوع گردد.
@moj_tarikh
🔵پناهنده سیاسی که خساراتی به امپراتوری صفویه تحمیل کرد
💢پناهندگی الامه تکلو به امپراتوری عثمانی در عصر شاه طهماسب
🔵#الامه تکلو حاکم آذربایجان به خاطر تضادهای داخلی، شیوه خشن شاه طهماسب با طایفه تکلو و همچنین تحریکات عثمانی به سمت دربار سلطان سلیمان قانونی کشانده شد و پناهنده دشمن شماره یک صفویه شد.
🔵 برادر شاه طهماسب یعنی القاص میرزا هم به دربار سلطان سلیمان قانونی پناه برد
🔵 غازی خان تکلو مربی بهرام میرزا برادر شاه صفوی هم در این دوره به عثمانی پناه برد و علیه شاه طهماسب وارد جنگ شدند.
ادامه ماجرا ....
⭕️نتایج پناهندگی سیاسی آلامه تکلو ،غازی تکلو و القاص میرزا ... به عثمانی
🔵 موجب وقوع جنگ هـای طولانی بین ایـران و عثمـانی که با صلح اماسیه خاتمه یافتند.
🔵 تضـعیف نیـروی کارآمـد و نخبگـان سیاسی قبیله ی تکلو در ساختار قدرت صـفویان
🔵 ازدسـت رفـتن بغـداد و تصـرف آن بـه دسـت عثمانیـان که پس از ۹۲ سال دوباره پس گرفته شد.
🔵خدشـه دار شـدن مقـام قداسـت و پادشاهی که برای اولین بار قزلباشان و القاص میرزا و... علیه شاه صفوی شوریدند و لذا بی توجهی به مرشد کامل بصورت بارزی در دوره بعدی نمود یافت.
🔵 خسارت جانی و ویرانی گسترده در غرب ایران
🔵عاقبت پناهندگان سیاسی ایرانی به دربار عثمانی در عصر صفوی
💢الامه تکلو
💢القاص میرزا
💢غازی خان تکلو
⛓هر سه نفر تا حد لازم توسط عثمانی به عنوان اهرم فشار علیه ايران مورد سوءاستفاده قرار می گیرند و در آخر که سلاطین عثمانی بهشون نیاز ندارند به عنوان مهره سوخته رها می شوند.
👇👇👇
@moj_tarikh
⭕️عاقبت پناهندگی برادر شاه طهماسب صفوی به دربار عثمانی
💢القاص میرزا یا القاسپ، علیه برادر ناتنی اش شاه طهماسب صفوی طغیان و به دربار سلطان سلیمان قانونی پناهنده شد.
💢وی با تحریک و تجهیزات عثمانی به ایران لشکرکشی کرد ولی نتوانست کاری از پیش ببرد و مدتی بعد سلیمان قانونی که پی برد با این پناهنده نمی تواند شاه طهماسب را وادار بستن معاهده ننگین به نفع عثمانی ها بکند القاص میرزا را رها کرد و لذا وی از نیروی شاه طهماسب شکست خورد و با دستگیری اش در سال ۹۵۶ ه.ق به خاطر خیانت و جنایاتش با دستور شاه صفوی به قتل رسید.
@moj_tarikh
💢عاقبت خیانت الامه تکلو به ایران و شاه طهماسب صفوی
🔷#الامه تکلو که با پناهندگی اش به دربار عثمانی خسارات فراوانی بر دو کشور ایران و عثمانی تحمیل کرد در تبریز با یک حمله ناگهانی شاه طهماسب بدون این که کمکی از سلطان سلیمان قانونی به وی برسد فرار میکنه و دیگر در منابع بجز یک اثر (عالم آرای شاه طهماسب)که می گوید توسط شاه طهماسب به قتل رسیده از وی خبری نیست.
👇👇👇
@moj_tarikh
💢عاقبت پناهندگی غازی خان تکلو به دربار عثمانی
🔵غازی خان تکلو مربی بهرام میرزا برادر شاه طهماسب صفوی هم به دربار عثمانی پناهنده شد.
🔵جنگ دوم ایران و عثمانی در عصر شاه طهماسب با تحریک غازی خان تکلو رخ داد به خاطر خوشخدمتی و خیانت به ایران مدتی از طرف سلطان سلیمان قانونی به بیگلربیگی نیمی از بغداد رسید ولی خیلی زود عثمانی ها از دستش ناراضی و از کمک به وی دست برداشتند و او مجبور شد دوباره به ایران برگردد و مورد عفو شاه طهماسب قرار گرفت ولی بعد به غازی خان تکلو شک شد و شاه طهماسب اول او را فردی حیله گر و شیطان صفت دانست و در شروان او را به قتل رسانیدند.
👈ادامه ...
@moj_tarikh
⭕️ ویژگی مشترک حکومتداری قاجار و پهلوی(رضاخانی)
🔷غربدوستی و غربترسی
🔷 ترس از آزادی و قدرت مردم
🔷فساد مالی و خاندانی
🔷میل به ادامه روابط قبیلگی
🔷میل به استفاده از مدرنیزاسیون
🔷دیانت صوری و غیراجتماعی
🔷جهانانگاری اروپا و ...
✅همه این ویژگی ها دوره قاجار به درون حکومتداری بهاصطلاح مدرن رضاخان رسوخ و ادامه حیات داد.
🚫مطلقه بودن دولت مدرن رضاخانی، برخلاف تصور رایج، مطلقگی نوع مدرن نبود بلکه همان خودرایی و استبداد مطلق شاه قاجاری بود.
🚫بنابراین دوران پهلوی عمدتا تداوم بود و چندان اصالتی نداشت زیرا همه حقیقت آن قاجاریسم بود.
⏪ادامه یاداشت دکتر سیدجواد طاهایی را در👈👈 اینجا بخوانید.
@moj_tarikh
⭕️عاقبت پناهندگان سیاسی به ایران
🔷#نورمحمدخان حاكم مرو و #حاجم خان والي خوارزم به علت آزار حکام ازبک به ایران نزد شاه عباس اول پناهنده شدند لذا با کمک شاه صفوی در مناطق مـوروثی شان در مرو و خوارزم دوباره به قدرت رسیدند.
💢همایون، امپراتور گورکانی هند تحت فشار مخالفانش به دربار شاه طهماسب اول صفوی پناهنده شد و با حمایت صفویان دوباره در هند به قدرت رسیدند و دوره همایون، فرهنگ ایرانی به هند منتقل گردد.
📌نکته جالب اینجاست هر کدام از پناهندگان سیاسی که در عصر صفوی به ایران تکیه کردند مورد پشتیبانی جدی قرار گرفتند و دوباره به تاج و تخت رسیدند.
@moj_tarikh
🔵 مرگ عجیب همایون گورکانی
⭕️ همایون گورکانی شیفته کتاب و هنر
🔵#همایون روزی قصد خروج از #کتابخانه خویش را داشت اما در اثر عجله، دامن لباسش به دور پایش گیر کرده و موجب سقوط وی از پلهها و #مرگش می گردد.
@moj_tarikh
💢زن ایرانی مجری طرح آرامگاه همایون در هند
🔷#حمیده بانو بیگم به عنوان همسر ایرانی همایون پادشاه گورکانی هند با الهام از مقابر ایرانی و چهار باغ، آرامگاهی برای شوهرش#همایون در دهلی نو پایتخت #گورکانیان هند در طی ۹ سال_ با کمک دو معمار پدر و پسر هراتی ساخت _که امروز جز مهمترین و پر بازدیدترین امکان تاریخی در هند است.
@moj_tarikh
📕تاریخ نویس و شاعر فارسی گوی شبه قاره هند
🔵#گُلبَدَن بِیْگم فرزند ظهرالدین بابر بنیانگذار سلسله گورکانیان هند
⭕نخستین زن نویسنده ای است که در شبه قاره هند کتاب تاریخی همایون نامه/ احوال همایون پادشاه را دو بخشِ دورۀ بابری (بخش یکم) و رویدادهای روزگار همایون (بخش دوم) را به فارسی نگاشت.
@moj_tarikh
نقش زنان دربار گورکانی هند در گسترش زبان فارسی.pdf
1.08M
👆👆مقاله؛ نقش زنان دربار گورکانیان هند در گسترش فرهنگ و ادب ایرانی
💢نورجهان/ نورمحل بیگم همسر ایرانی جهانگیر شاه گورکانی با تسلط كامل به زبان فارسی با تاسیس کتابخانه و مدارسی از مشوقان و مروجان فرهنگ و ادب ایرانی در هند بود.
💢زینب النساء بیگم از نوادگان صفوی دختر اورنگ زیب پادشاه گورکانی هند از نامدارترین زنان سخندان و شاعر ادب فارسی در شبه قاره هند بود که کتابخانه بزرگی در اتاق قصر پدرش برپا کرد.
و ....
@moj_tarikh
💢"سختترین زمستان نیم قرن اخیر در ایران"تیتر روزنامه اطلاعات ۲۰ بهمن ۱۳۵۰ش. در عصر #پهلوی دوم بود.
🌧بارش #برف سهمگین در بهمن ماه ۱۳۵۰ در ایران که در برخی مناطق ارتفاع آن بین ۳ تا ۵ متر بوده است.
👤طبق گزارشات بیش از ۴۰۰۰ هزار نفر به علت برف و بوران سال ۱۳۵۰ #کشته شدند.
#پهلوی
#مردم
#برف
به کانال"موج تاریخ"در ایتا بپیوندید؛ https://eitaa.com/joinchat/2442395888Cecb37bc767
🔍وضعیت گاز رسانی در عصر پهلوی!
💢ایران بعد از روسیه، دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را دارد.
📌 استفاده از گاز با تاسیس شرکت ملی گاز برای نخستین بار از سال ۱۳۴۴ش. با همکاریهای شوروی شروع شد.
📌با این حال دولت پهلوی برای گسترش گاز در شهرها و روستاها اقدام در خور توجهی انجام نداد.
📌 اکثر مردم ایران در خانه از نفت و چراغهای نفتی استفاده میکردند.
📌در دوره پهلوی تنها 50 هزار خانه در 5 شهر کشور گاز طبیعی داشتند.
📌در عصر پهلوی تمام روستاييان که بیش از ۵۲ درصد جمعیت کشور را تشکیل میدادند از نعمت داشتن گاز طبیعی محروم بودند.
⭕️طبق اسناد با اینکه در سال ۱۳۵۲ محمدرضاشاه #پهلوی روزانه ۶ میلیون بشکه نفت می فروخت ولی جالبه بدونید اکثر جمعیت روستایی ایران به گاز که پیشکش به نفت هم دسترسی نداشتند و در خانههایشان هیزم میسوزاندند.
@moj_tarikh
⭕️شاه چمدانی
🔵محمدرضاشاه پهلوی در روز 26 دیماه 1357 ساعت 13:08، چمدان هایش را بسته و به همراه همسرش فرح، خاک ایران را برای همیشه به مقصد مصر ترک کرد.
@moj_tarikh
💢فرار بی بازگشت شاه
🔵«به #محمدرضاشاه پهلوی لقب شاه چمدانی داده بودند، چون همیشه چمدانهایش را بسته بود و آماده بود تا در صورتی که به مبارزه طلبیده شود، از کاخش یا از ایران فرار کند.»
🔵محمدرضاشاه پهلوی در زمان کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش به همراه دومین همسرش ثریا به ایتالیا فرار کرد .
🔵شاه بار دیگر در جریان انقلاب در ۲۶ دی ماه ۵۷ به همراه سومین همسرش فرح به مصر فرار کرد
⬅️شاه بعد از فرار به چندین کشور از جمله آمریکا درخواست پناهندگی داد ولی قبول نکردند.
@moj_tarikh
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢میزان اطلاعات تاریخی مردم ایران
🔵خبرنگار خبرگزاری فارس رفته سوالات تاریخی راجع به دوره پهلوی از مردم پرسیده چند تا را در کانال موج تاریخ آوردم تا ببینید چه جواب های جالبی دادند!
@moj_tarikh
💢 ادبیات استعماری
🔵استعمارگران برای تسلط بر کشورهای تحت سلطه خود در اولین اقدام برای تحقیر، مردم بومی را افرادی بی تمدن و بی فرهنگ می دانستند.
🔵 استعمارگران که از نگاه خود افراد تحت سلطه را نیازمند تمدن پیشرفته غرب می دانستند دیدگاه دینی، اموزشی ، نظامی ، سیاسی و اقتصادی خود را به همراه نیروهای خود وارد این کشور ها می کردند
🔴در نتیجه فرهنگ،هنر،موسیقی و کلیه قوانین رایج در جامعه مستعمره را بی ارزش و فرودست معرفی شده و معیار انگلیسی و غربی جایگزین و اجرا می شدند.
@moj_tarikh
📕دشمنی با زبان فارسی توسط انگلیسی ها در هند
⏪ از روش های تسلط بر مردم در دوران استعمار،هویت زدایی از طریق از بین بردن زبان های بومی و اشاعه زبان بیگانه در سرزمین های تسخیر شده بود.
🔵 کمپانی هند شرقی انگیسی که در قرن ۱۷م. در هندوستان مستقر شد به تدریج ابتدا با تغییر زبان بازرگانان و تجار هندی و سپس بطور رسمی و علنی در دهه 1830م. آموزش زبان انگلیسی با هدف آشنا کردن نخبگان بومی و عموم مردم با این زبان در هند آغاز کرد.
🟢 زبان فارسی که قرن ها در هند زبان رسمی دربار و هندیان بود با ورود استعمارگران انگلیس به هندوستان با جایگزینی زبان انگلیسی اهمیت خود را از دست داد.
🔵بنابراین با تغییر زبان فارسی، هندیان از درک و خواندن کتب و آثار ارزشمندی که به زبان فارسی نگاشته شده بودند محروم گشتند.
ادامه ....
@moj_tarikh
🔵پیشینه و اهمیت زبان فارسی در هند
🔷 از دوران باستان همواره پیوند ناگسستنی بویژه از لحاظ فرهنگی بین ایران و هند و جود داشت.
⭕️در دوره غزنویان,با تسخیر هند توسط محمود غزنوی (329 ق) زبان فارسی به یکی از زبان های مهم شبه قاره هند تبدیل شد.
🔵دوره تیموریان (قرن 8ه.ق) نفوذ فرهنگ و زبان فارسی به هند ادامه و جایگاه خاصی داشت
⭕️با روی کار آمدن صفویان سیل مهاجرت شاعران و هنرمندان ایرانی به شبه قاره هند باعث شد زبان و ادب فارسی در مدتی نزدیک به ۹ قرن زبان رسمی امرا و دربار پادشاهان هندوستان( سلسله گورکانی) به شمار آید.
⭕️انگلیسیها پس از ورود به هندوستان با وجود انزجارشان از زبان فارسی برای پی بردن به اهمیت زبان فارسی چند سالی زبان فارسی را تحمل و حتی آن را به خوبی فرا گرفتند ولی پس از آن، بنای مخالفت را با زبان فارسی را گذاشتند.
⏪انگلیسیها میکوشیدند با تقویت لهجههای گوناگون و طرح آنها به عنوان زبانهای مستقل، قدرت ملّی هندوستان را تضعیف کرد و جامعه را چند پاره کنند.
🔴انگلیسی ها، زبان محلی اردو و زبان انگلیسی را جایگزین زبان غنی و حماسی فارسی در هندوستان کردند.
@moj_tarikh