﷽ 📍 یکی از شروط وجوب: شرط تأثیرگذاری در امر به معروف و نهی از منکر❗️ 📌در مباحث فقهی چهار شرط اساسی برای وجوب امر به معروف و نهی از منکر بیان می‏شود. امّا من متناسب با بحث، فقط دو مورد از اين شرایط را عرض می‏کنم. یکی از شرایط وجوب امر به معروف و نهی از منکر این است که مكلّف علم یا ظنّ به تأثیرگذاری امر و نهی داشته باشد و یا احتمال عُقلایی به تأثیر بدهد؛ یعنی وجوبِ این واجب مشروط است به اینکه آمر به معروف و ناهی از منکر، علم به تأثیر‏ داشته باشد؛ یعنی بداند، یا ظن داشته باشد، یا احتمال عُقلایی بدهد كه امر و نهی او در غیر اثر می‏گذارد و باعث می‏شود كه او به حکم الهی عمل کند. این، یکی از شرایطی است که اگر نباشد، اصلاً دیگر امر و نهی واجب نیست. یک مسئله را توضیح بدهم: آقایان علما در بحث موضوعات در فقه می‌گویند که موضوعات با علم ثابت می‌شود و با بیّنه هم ثابت می‌شود؛ یعنی فرض کنید می‌خواهیم ببینیم این آقا عادل است تا در نماز به او اقتدا کنیم یا نه؟ برای فهمیدن این مطلب یا باید علم داشته باشیم یا دو نفر عادل و مورد وثوق باید شهادت به عدالت او بدهند که به این، بیّنه می‌گویند. این بیّنه در مورد تشخیص تأثیر امر به معروف و نهی از منکر هیچ حجّت نیست. تا موقعی که انسان احتمال تأثیر را بدهد، باید این کار را بکند، تا آنجایی که من احتمال عقلایی می‌دهم که اگر این کار را بکنم، جلوی منکر گرفته می‌شود، باید انجام دهم. البتّه احتمال عقلایی نه به اصطلاح نیش‌قولی، حساب شده است دقّت کنید. احتمال عقلایی بدهم؛ ولو اینکه دو نفر عادل گواهی بدهند که عمل من مؤثّر نیست، قول این‌ها هیچ حجّت نیست. توضیح: چهار شرط امر به معروف و نهی از منکر؛ 1- داشتن علم به معروف و نهی از منکر 2-علم و ظنّ به تأثیر3- نداشتن مفسده یعنی ضرر جانی، عرضی و آبرویی و مالی 4- بداند که شخص معصیت کار بنا دارد معصیت را تکرار کند. سلوک عاشورایی منزل دوّم امر به معروف و نهی از منکر جلسۀ چهارم 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه چهارم و یازدهم #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 یکی از شروط وجوب: شرط تأثیرگذاری در امر به معروف و نهی از منکر❗️ 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه چهارم و یازدهم 🎞 #كليپ_تصويرى #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 شرط تأثیر امر به معروف و نهی از منکر در آینده❗️ 📌باید به دو نکتۀ مهم توجّه کرد: يكی اينكه آیا مراد از «اثر» در نهی از منکر، اثر حالی و فعلی است، یا اعم از اثر «حالی» و «استقبالی» است؟ اثر استقبالی؛ یعنی اثری که در آینده بر این نهی از منکر مترتّب می‏شود. به این‏معنا که نهی از منکر من در حال حاضر هیچ اثر فعلی ندارد؛ ولی سبب می‏شود که در آینده جلوی تحقق منکر در خارج را بگیرد. حال سؤال این است که اگر امر و نهیِ من اثر فعلی و حالی نداشته باشد، ولی اثر استقبالی داشته باشد، آیا باز هم نهی از منکر واجب است یا خیر؟ پاسخ این است که مُراد از اثر، اعم از اثر حالی و استقبالی است؛ یعنی حتّی اگر بدانم این نهی از منکر، الآن هیچ اثری ندارد، ولی در آینده اثر می‏گذارد، باز هم واجب خواهد بود. 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه پنجم #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 شرط تأثیر امر به معروف و نهی از منکر در آینده❗️ 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه پنجم 🎞 #كليپ_تصويرى #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 شرط تأثیر امر به معروف و نهی از منکر به دیگران❗️ 📌نکتۀ دوّم، اين است كه آیا نهی از منکر مشخّصاً بايد روی «فاعل‏منکر» تاثير بگذارد تا واجب شود؟ مثلاً اگر می‏دانم که نهی از منکر روی خودِ فاعل منکر اثری ندارد، امّا وقتی با او برخورد کنم، روی دیگران اثر می‏گذارد و باعث می‏شود که آن‏ها مرتکب این معصیت نشوند، آن‏وقت چطور؟ آیا آنجا نهی از منکر واجب است یا نه؟ پاسخ اين است: همین‏که نهی از منکر در سطح جامعه و روی دیگران اثر می‏گذارد، کفایت می‏کند؛ یعنی حتّی اگر می‏دانی که امر و نهیِ تو روی فاعل منکر هیچ اثری ندارد و او باز هم مرتکب آن معصیت می‏شود؛ امّا در اثر این نهی از منکر، دیگران از ارتکاب گناه باز داشته می‏شوند، باز هم واجب است که نهی از منکر کنی؛ چون شرط تأثیر، اعم از اثر بر شخصِ گناهگار و دیگران است. فرض کنید من کسی را ببینم كه نغوذ بالله شُرب خمر می‏کند و می‏دانم اگر به او چيزی بگویم، در او اثری نمی‏گذارد. امّا شخص دیگری هم آنجا هست كه وقتی من آن شارب خمر را نهی کنم، او حساب کار خودش را می‏کند و به واسطۀ اين نهی از منكری که من کردم، او دیگر به‏سمت شرب خمر نمی‏رود. بنابراین، عمل من نهی از منکر است و اثر هم داشته است. این، در حقیقت پیشگیری از منکری است که بعداً می‏خواهد تحقق پیدا کند. در باب نهی از منکر هم گفتم که حقيقت نهی از منكر، «دفع منکر» است و این هم از مصادیق دفع منکر است. 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه پنجم و دهم #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 شرط تأثیر امر به معروف و نهی از منکر به دیگران❗️ 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه پنجم و دهم 🎞 #كليپ_تصويرى #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ رُوِیَ عَن عَلِیٍّ اَمیرِالمُؤمِنینَ عَلَیهِ السَّلامُ قَالَ: «مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَعْلَمَ كَيْفَ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَی فَلْيَنْظُرْ كَيْفَ مَنْزِلَةُ اللهِ عِنْدَهُ فَإِنَّ كُلَّ مَنْ خُيِّرَ لَهُ أَمْرَانِ أَمْرُ الدُّنْيَا وَ أَمْرُ الْآخِرَةِ فَاخْتَارَ أَمْرَ الْآخِرَةِ عَلَى‌ الدُّنْيَا فَذَلِكَ الَّذِي يُحِبُّ اللَّهَ تَعَالَی وَ مَنِ اخْتَارَ أَمْرَ الدُّنْيَا فَذَلِكَ الَّذِي لَا مَنْزِلَةَ لِله تَعَالَی عِنْدَهُ» ترجمه: امام علي عليه السلام فرمود: هركس دوست دارد بداند جايگاهش نزد خدا چطور است، بايد ببيند مقام ومرتبه خدا پيش وى چقدر است، زيرا كسى كه كار دنيا وآخرت هردو در اختيار او قرار گيرد، و او كار آخرت را بر دنيا برگزيند پس خدا را دوست مى دارد، وكسى كه كار دنيا را انتخاب كند، خداوند پيش او ارزش و جايگاهى ندارد. شرح: روایت از امیر المؤمنین صلوات الله علیه، منقول است که حضرت فرمودند: (ما نظیر این روایت؛ یعنی این مضمون به اصطلاح که، این مفاهیم درش گنجانده شده باشد، روایات متعدّده داریم؛ حالا من این را می‌خوانم. قبلاً نظیر این را هم خوانده‌ام روایت را.) اگر کسی دوست داشته باشد «مَنْ أَحَبَّ»؛ کسی اگر دوست داشت، «أَنْ يَعْلَمَ»؛ این که بداند، «كَيْفَ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَهُ اللهِ»؛ جایگاه‌اش نزد خداوند، چگونه است؟ چه جایگاهی دارد؟ «فَلْيَنْظُرْ كَيْفَ مَنْزِلَةُ اللهِ عِنْدَهُ» دقّت کند، من قبلاً هم گفتم فرق بین روئیت و نظر. نظر؛ یعنی دقّت. پس دقّت بکند، ببیند جایگاه خدا پیش او چگونه است. خب این خودش یک به قول ما، معمّایی شد. هان! معمّا شد. من چه جایگاهی پیش خدا دارم؟ حضرت می فرماید به اینکه: خدا چه جایگاهی پیش تو دارد؟ هان! تو هم، همان جایگاه را داری. خب حالا من از کجا بفهمم که خدا چه جایگاهی پیش من دارد؟ هان!؟ سؤال برمی‌گردد. این خودش یک معمّاست. تو چه جایگاهی پیش خدا داری؟ می‌گوید راهش این است که بفهمی که خدا پیش تو چه جایگاهی دارد. می‌گویم خب، حالا از کجا بفهمم که خدا جایگاهش پیش من چیه؟ هان؟! حالا برایت قشنگ توضیح می‌دهم امیرالمؤمنین (ع)، طبق این روایت. «فَإِنَّ كُلَّ مَنْ خُيِّرَ لَهُ أَمْرَانِ»؛ هر کس که برخورد بکند به یک کاری، شد؟! «مَنْ خُيِّرَ لَهُ أَمْرَانِ»؛ دو تا کار است این‌جا.برخورد کردید به دو تا کار، درست است؟ این دو تا کار این جوری است که در یکی‌اش سود دنیایی هست برایت، توجّه کردی؟! و در یکی‌اش سود آخرتی است. حالا من این را توضیح می‌دهم که مراد امیرالمؤمنین (ع)، آن فرد شاخص‌اش چیه؟، و آن این که، یک کاری هست نامشروع است. می‌فهمی؟ حرام است. حالا اگر عربی نگویم، باز هم این شد عربی، دیگر چه بگویم. حرام است. یک کاری هم هست، که این حرام چیه؟ نیست. فهمیدی؟ حلال است. «فَاِِنَّ کُلَّ مَن خُیِّرَ لَه اَمرانِ»؛ هرکس که مخیّر باشد بین دو تا کار،«أَمْرُ الدُّنْيَا وَ أَمْرُ الْآخِرَةِ»؛ مراد دنیا، دنیای نامشروع است این‌جا. من این را توضیح دارم می‌دهم. گوش کنید. یعنی سود دنیایی دارد؛ ولی نامشروع است. از آن طرف چی؟ نه، یک کاری است، مشروع است، سود آخرتی دارد. درست است یا نه؟ «فَاخْتَارَ أَمْرَ الْآخِرَةِ» دست از سود دنیایی نامشروع، هان! بردارد، «فَاخْتَارَ أَمْرَ الْآخِرَةِ عَلَى‌ الدُّنْيَا»؛ شد؟! من آخرتم را در نظر

می‌گیرم، کار حرام نمی‌کنم؛ اگرچه دنیا از دستم هان! می‌رود، برود، «فَاخْتَارَ أَمْرَ الْآخِرَةِ عَلَى‌ الدُّنْيَا»؛ بسیار خوب، این‌جا دارد: «فَذَلِكَ الَّذِي يُحِبُّ اللَّهَ»؛ این آدم یک کسی است که خدا را دوست دارد. خب این‌جا چی پیدا شد؟ جایگاه خدا در دل من، چقدر قشنگ توضیح داد امیرالمؤمنین(ع). صحبت این بود دیگر، درست است؟! جایگاه من، پیش خدا چگونه است؟ می گوید، ببین جایگاه خدا پیش تو چه جوری است. خب جایگاه خدا پیش من چه جوری است؟ چطور تشخیص بدهم؟ می‌گوید: این راهش را می‌گویم. بَر می‌خوری به دو تا کار، یکیش چیه؟ پول دارد توش؛ امّا حرام است. یکی‌اش ندارد توش، می‌فهمی چی می‌خواهیم بگویم؟ که باید دست برداری چون، آخرت دارد. درست؟! دست از حرام برداشتی، معلوم می شود تو خدا را دوست داری. جایگاه خدا در دل تو مشخص شد. درست است؟ هان! جایگاه‌اش مشخص شد. حالا می‌فهمی، جایگاه تو هم پیش خدا چیه؟ یعنی خدا هم تو را دوست دارد. من بازش کنم این را؛ امّا «وَ مَنِ اخْتَارَ أَمْرَ الدُّنْيَا»؛ اگر نه، رفت دنبال چی؟! دنیای نامشروع. درست است؟«فَذَلِكَ الَّذِي»؛ این یک همچین آدمی است، توجّه می‌کنید؟ «لَا مَنْزِلَةَ لِله تَعَالَی عِنْدَهُ»؛ خدا پیش تو جایگاه ندارد، حالا تو می‌خواهی پیش خدا جایگاه پیدا بکنی؟ برو دنبال کارت عمو! چون ما گفتیم این دو تا به هم چسبیده، هر جایگاهی که او پیش تو دارد، تو پیش او جایگاه داری. اگر او جایگاه پیش تو ندارد، تو می‌خواهی جایگاه داشته باشی؟ هیچ وقت نمی‌شود. این دوتا به هم چسبیده است. بحار جلد 67 صفحه 25 جامع الأخبار قَالَ عَلِيٌّ (ع) مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَعْلَمَ كَيْفَ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَ اللَّهِ فَلْيَنْظُرْ كَيْفَ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَهُ فَإِنَّ كُلَّ مَنْ خُيِّرَ لَهُ أَمْرَانِ أَمْرُ الدُّنْيَا وَ أَمْرُ الْآخِرَةِ فَاخْتَارَ أَمْرَ الْآخِرَةِ عَلَى‌ الدُّنْيَا فَذَلِكَ الَّذِي يُحِبُّ اللَّهَ وَ مَنِ اخْتَارَ أَمْرَ الدُّنْيَا فَذَلِكَ الَّذِي لَا مَنْزِلَةَ لِلَّهِ عِنْدَهُ. 〰〰〰〰〰 شرح حدیث #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ رُوِیَ عَن عَلِیٍّ اَمیرِالمُؤمِنینَ عَلَیهِ السَّلامُ قَالَ: «مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَعْلَمَ كَيْفَ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَی فَلْيَنْظُرْ كَيْفَ مَنْزِلَةُ اللهِ عِنْدَهُ فَإِنَّ كُلَّ مَنْ خُيِّرَ لَهُ أَمْرَانِ أَمْرُ الدُّنْيَا وَ أَمْرُ الْآخِرَةِ فَاخْتَارَ أَمْرَ الْآخِرَةِ عَلَى‌ الدُّنْيَا فَذَلِكَ الَّذِي يُحِبُّ اللَّهَ تَعَالَی وَ مَنِ اخْتَارَ أَمْرَ الدُّنْيَا فَذَلِكَ الَّذِي لَا مَنْزِلَةَ لِله تَعَالَی عِنْدَهُ» ترجمه: امام علي عليه السلام فرمود: هركس دوست دارد بداند جايگاهش نزد خدا چطور است، بايد ببيند مقام ومرتبه خدا پيش وى چقدر است، زيرا كسى كه كار دنيا وآخرت هردو در اختيار او قرار گيرد، و او كار آخرت را بر دنيا برگزيند پس خدا را دوست مى دارد، وكسى كه كار دنيا را انتخاب كند، خداوند پيش او ارزش و جايگاهى ندارد. 〰〰〰〰〰 شرح حدیث 🎞 #كليپ_تصويرى #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 شرط دیگر وجوب: شرط ایمنی از ضرر در امر به معروف و نهی از منکر❗️ 📌شرط دیگر، ایمنی از ضرر ‏است؛ یعنی آمر به معروف و ناهی از منکر اگر بداند که با این امر و نهی ممكن است كه ضرری جانی، عِرضی یا مالی قابل‏توجّهی به او برسد، ديگر واجب نيست. حتّی نه تنها خودش، بلکه اگر بداند ضرر قابل توجّهی به نزدیکان و بستگانش متوجّه می‏شود، اصلاً واجب نیست که امر یا نهی کند. حتّی اگر امر به معروف و نهی از منکر موجب حَرَج یا مشقّت و در مضیقه قرار گرفتن برای او می‏شود، باز هم واجب نیست. خلاصه اینکه برای وجوب امر به معروف و نهی از منکر چهار شرط وجود دارد؛ از جملۀ این شروط، یکی «احتمال تأثیر» و دیگری «ایمنی از ضرر» است. این دو شرط در باب امر به معروف و نهی از منکر مطرح است. در نتیجه اگر احتمال تأثیر یا ایمنی از ضرر نبود بلکه علم به ضرر بود، در اينجا دیگر مسلماً وجوبی در کار نیست. 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه چهارم #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 شرط دیگر وجوب: شرط ایمنی از ضرر در امر به معروف و نهی از منکر❗️ 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه چهارم 🎞 #كليپ_تصويرى #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir

﷽ 📍 مطلق نبودنِ شرط ايمنی از ضرر در امر به معروف و نهی از منکر❗️ 📌فرض کنید یک مسلمان یا یک پیغمبر را دارند می‏کُشند. در اینجا بنده اگر بخواهم بروم و نهی از منکر کنم و نگذارم او را بکشند، آن‏ها به من ضرر مالی می‏زنند؛ حتّی ممكن است این ضرر مالی مُعتَدٌّبه و قابل توجّه هم باشد. مثلاً این پول برای من خیلی ارزش دارد و يا وضع مالی من خوب نیست و اگر اين چند هزار تومان را از من بگیرند، نزديك است كه مُفلس شوم. در این شرایط آیا می‏توان گفت که نباید نهی از منکر کنم؟ آیا می‏شود گفت چون یکی از شرایط وجوب نهی از منکر، «ایمنی از ضرر» است و ضرر هم اعم از ضرر جانی و مالی و عِرضی است، در اینجا این شرط وجود ندارد؟آیا هر ضرری به‏طور مطلق مانع از نهی از منكر می‏شود؟ کدام فقیه چنین حرفی می‏زند؟ البتّه این فقط یک مثال ساده بود تا مسئله روشن شود. اینجا باب تزاحم ملاکات احکام و برخورد اَهم و مهم مطرح است؛ لذا بايد ديد كدام ملاک مهم‏تر است. 〰〰〰〰〰 📚 #سلوک_عاشورایی #منزل_دوم 📕 #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر 📝 جلسه ششم #حاج_آقا_مجتبی_تهرانی @mojtabatehrani_ir