eitaa logo
حاج آقا مجتبی تهرانی رحمة الله علیه
2.1هزار دنبال‌کننده
194 عکس
1.7هزار ویدیو
3 فایل
دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی (ره) @masabiholhoda_77652134
مشاهده در ایتا
دانلود
﷽ 📍 چگونگی مرتبۀ قلبی امر به معروف و نهی از منکر❗️ 📌اینکه می‌گویند: امر به معروف و نهی از منکر سه مرتبه دارد: قلبی، زبانی و یدی - البتّه شرایطی هم دارد که به آن کاری ندارم- مراد از مرتبۀ قلبی، همین است که گفتم. البتّه این، غیر از چیزی بود که در مورد قلب جدا بحث کردم. بله واجب است که انسان قلباً از منکر متنفّر باشد و این، بحثی جداست. اینجا معنای نهی از منکر قلبی این است که لازم نیست زبان یا هیچ‌کدام از اعضا را به کار بیندازی. انسان می‌تواند فرض کنید با یک چشم گذاشتن روی هم به کسی که می‌خواهد منکری انجام دهد، بفهماند که از این عمل بدش می‌آید، در حالی که می‌داند این عمل او مؤثّر است؛ پس باید پلک روی هم بگذارد. همین کار، جلوی این عمل او را می‌گیرد. یا می‌تواند روی خود را از او برگرداند. با همین رو‌گردانی، طرف می‌فهمد که از کار او بدش می‌آید. در این روش‌ها، زبان و سایر اعضا به کار نیامدند. یا می‌تواند ابروهای خود را در هم بکشد و می‌داند با این عمل از منکر دست برمی‌دارد. پس عمده این است که آن منکر که مبغوض مولاست، در خارج تحقّق پیدا نکند. مراد از قلبی همین است؛ یعنی انسان به طرف مقابل بفهماند که از کار او بدش می‌آید و طرف هم بفهمد و عمل را انجام ندهد. 〰〰〰〰〰 📚 📕 📝 جلسه یازدهم @mojtabatehrani_ir
🏴شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها تسلیت باد🏴 🏞 @mojtabatehrani_ir
﷽ 📍 مرتبه دوّم امر به معروف و نهی از منکر: زبانی ❗️ 📌پس خیلی ظریف و دقیق از مرتبۀ قلبی شروع کردم و جلو آمدم. حال اگر با این روش نشد، باید زبان را به کار بگیرد؛ به این ترتیب که اگر با زبان خوش تأثیر دارد، باید با زبان خوش، چهرۀ گشاده و زبان نرم شروع کند و از تندی خودداری کند. البتّه لازم به تذکّر است که افرادی که از نظر هواهای نفسانی در آن‌ها خلل وجود دارد، ممکن است از این مطالب و روش که در شریعت وارد شده است سوءاستفاده ‌کنند. در اینجا باید شیوۀ دیگری به کار برُد و نباید فقط یک شیوه را انتخاب کرد و بقیّه را کنار گذاشت؛ در حقیقت، نباید با احکام الهی گزینشی برخورد کرد. چقدر زیبا و دقیق مطرح کرده است. در اینجا اگر زبان خوش برای او تأثیر نداشت، باید تندی کرد. مراتب همین‌طور جلو می‌آید تا به تنبیه بدنی می‌رسد. عمده این است که آنچه منکر است و مبغوض مولا، محقّق نشود. غرض اَقْصٰی، این است. تکلیف گفتن اینکه انجام بده یا انجام نده نیست. اینکه انسان بگوید من به وظیفه‌ام عمل کردم به‌طرف گفتم و تأثیر نکرد و تکلیف از من ساقط است، قابل قبول نیست. شارع بهترین شیوه‌ها را مطرح کرده است. اگر انسان از طریق مرتبۀ اَخَف به مطلوب برسد، حق ندارد و بلکه حرام است جلوتر برود و شیوۀ بعدی را انتخاب کند. من مسئلۀ شرعی را می‌گویم. اصلاً نباید سراغ مرتبۀ بعدی بروی؛ چون غرض اقصی که همان تحقّق مطلوب مولا یا جلوگیری از مبغوض مولا است، محقّق شده است. 〰〰〰〰〰 📚 📕 📝 جلسه یازدهم @mojtabatehrani_ir
﷽ 📍 نقش «تعدّد ناهیان» در تأثیرگذاری نهی از منکر زبانی❗️ 📌نكتۀ دیگر در باب امر به معروف و نهی از منکر این است که گاهی در نهی از منكر، تعدّد ناهيان مهم است. مثلاً در جايی كه كسی می‏خواهد شُرب خمر کند، شايد اگر من به تنهایی او را نهی کنم، مؤثر واقع نشود؛ امّا اگر ده نفر، یکی پس از دیگری او را نهی كنند، این كار زشت را ترك می‏كند. اينجا تكرارِ نهی و تعدادِ ناهيان، جلوی منكر را می‏گیرد. در چنین مواردی بر همه واجب است كه نهی از منکر کنند و با قیام یک نفر، تکلیف از سایرین ساقط نمی‏شود. در این‏گونه موارد با اینکه می‏دانم که نهیِ من به تنهايی اثر ندارد، امّا چون از آن طرف هم می‏دانم كه اگر ده نفر شويم و پشت سر هم برویم و به او تذكّر دهيم، او این کار را ترك می‏كند، بر همۀ مکلّفین واجب است كه بروند و او را نهی از منكر كنند. وقتی نوبت به دهمین نفر رسيد و اثر گذاشت، ديگر تكليف از بقیّۀ مكلّفين ساقط می‏شود. البتّه اين مثال در مورد امر به معروف و نهی از منكر زبانی بود؛ لذا اگر یک منکر، فرضاً با گفتنِ صد نفر ترك می‏شود، بايد صد نفر بگويند؛ اگر با گفتنِ هزار نفر ترك می‏شود، بايد هزار نفر بگويند؛ اگر با گفتنِ صد هزار نفر ترك می‏شود، بايد صد هزار نفر بگويند تا منكر دفع شود. اگر اين تعداد نگفتند و منكر واقع شد، هرچند كه مكلّفين «میلیون‏ها نفر» باشند، همگی گناهکارند و معصیتشان هم کبیره است؛ چون ترک این واجب از معاصی کبیره است. 〰〰〰〰〰 📚 📕 📝 جلسه یازدهم @mojtabatehrani_ir
﷽ 📍 مرتبه سوّم امر به معروف و نهی از منکر: یدی؛ مشروط به اذن حاکم شرع است ❗️ 📌مرتبۀ دوّم، «زبانی» است و مرتبۀ آخر هم «یدی» یا همان برخورد فیزیکی است. همان‏طور که در فقه بحث می‏ شود، اين مرتبۀ سوّم مشروط به اذن حاکم شرع است. البتّه قبلاً گفتیم که اذن حاکم شرع «شرط وجوب» نیست، بلکه «شرط واجب» است. به حسب ظاهر در مرتبۀ اوّل و دوّم نهی از منكر، در نفسِ عمل، ضرری تصویر نمی‏شود؛ یعنی نهی از منكر قلبی و زبانی ملازم با ضرر نیست. مثلاً دل من از کار حرامی که ديگری مرتكب شده به درد آمده و چهره‏ام را در هم می‏کشم. این چهره در هم کشیدن، رو‏برگرداندن و فاصله گرفتن از عامل منکر، همان مُبرِز و ظاهر كنندۀ انزجار قلبی من است. غالباً با انجام اين كارها ضرری متوجّه من نمی‏شود. کسانی که با زبان، نهی از منکر می‏کنند هم غالباً ضرری متوجّه‏شان نمی‏شود؛ گرچه گاهی هم ممكن است که احتمال ضرر مالی يا عِرضی و جانی وجود داشته باشد، امّا عادتاً اين‏طور نيست و نهی از منکر قلبی و زبانی غالباً ملازم با ضرر نیست. امّا مرتبۀ سوّم که مشروط به اذن حاکم شرع است، هميشه ملازم با ضرر است؛ یعنی ضرر از لوازم وجودی برخورد فیزیکی است. در واقع هم همین‏طور است كه برخورد فیزیکی دو طرفه است و به اصطلاح «زد و خورد» است. هر زد و خوردی دو طرفه است. نهی از منكر يدی تنها زدن نیست، خوردن هم دارد؛ لذا به حسب طبیعی ضرر بدنی در آن هست. حالا اگر بنا شود که در برخورد فیزیکی خوف از ضرر مانع وجوب نهی از منکر شود، عملاً‏ اين قسم از نهی از منكر تعطيل می‏شود؛ بنابراین، شرط ايمنی از ضرر در اينجا اصلاً مطرح نیست؛ یعنی اگر شخصِ ناهی، مراتب نهی از منکر را یکی‏یکی پیش آمد و به مرحلۀ یدی رسید و حاکم شرع هم اذن آن را صادر کرد، دیگر این مرتبه مشروط به شرط ایمنی از ضرر نیست. 〰〰〰〰〰 📚 📕 📝 جلسه یازدهم @mojtabatehrani_ir