‌☀️الهیات برتر ملاصدرا ✍محمد متقیان 🔹در یک تحلیل جامع از فرآیند تطور فلسفه اسلامی، می‌توان به این نکته اذعان نمود که، تاریخ فلسفه اسلامی #تاریخی‌تکاملی بوده است. قطعاً در ناحیه الهیات، موقف صدرایی فلسفه اسلامی، بسیار ارتقاء یافته‌تر از مکاتب فلسفی پیشین است. هرچند فلسفه صدرایی، تحقیقات پیشین را در ناحیه ریاضیات و طبیعیات امتداد نداد و یا حکمت عملی درخوری را عرضه نکرد، لیکن عقبه الهیاتی نوینی را فراروی اهل فلسفه گشود که، پیش از آن طرح نشده و زمینه‌های شایانی را نیز برای آینده فراهم کرد. 🔹یکی از آن عقبه‌های الهیاتی نظریه «اصالت وجود» است. فلسفه اسلامی پیش از صدرا - غیر از حکمت اشراق- هرچند در بستر دوگانه وجود_ماهیت حرکت می‌نمود اما به دلیل فقدان #مفهوم‌مرکزی که همه مسائل بر محور آن سامان دوباره‌ای پیدا کند، برخوردار از انسجام و یکدستی نبوده است. خاصیت و ویژگی اصلی مفهوم مرکزی که معمولاً با واژه اصالت از آن تعبیر می‌شود، سامان‌بخشی به تحلیلهای متکثر و در برخی مواقع متهافت در یک دستگاه فلسفی است. فیلسوفی که امر اصیل در اختیار او نیست، نقطه کانونی فلسفه را در اختیار ندارد و مبتلا به تکثر در تحلیل‌ها می‌شود. 🔹نظریه دیگر صدرا که فلسفه اسلامی را جهش داد، نظریه «تشکیک وجودی» است. البته آنچه که از این نظریه مهمتر می‌نماید، نوع طرح مسئله ملاصدراست. پیش از ملاصدرا، تصویری تباینی از جهان هستی در فلسفه اسلامی منعکس بود، اما او با خوانشی دیگر از رابطه وحدت و کثرت به این تعبیر که «وحدت در کثرت و کثرت در وحدت» جاری است و تبیین آن با نظریه تشکیک وجودی، اندیشه فلسفی و هستی شناختی را در فضای جدیدی وارد نمود که می توان از موجودات متکثر به عنوان «عالم» تعبیر نمود. و نظریه «تطابق عوالم» او که در امتداد همین دیدگاه مطرح می‌شود، استمرار وحدت جاری در کثرات است. 🔹درباره اندیشه فلسفی ملاصدرا بسیار میتوان نوشت، کوتاه سخن آنکه، الهیات او نسبت به پیشینیان، بی‌شک #الهیات‌برتری است که برخاسته از روح تحول خواهانه و جسارت عقل‌ورزی صدرا است. ما در حل مسائل پیش روی جامعه بشری نیاز به چنین روحی و جسارتی داریم. #روز_ملاصدرا @monir_ol_din