✨﷽✨
#زیبایی_ها_و_زشتی_های_کربلا9
#جلسه9
با موضوع: #بصیرت
بعد از این که تعدادی از زیباییها و زشتیهای کربلا عرض شد، در این جلسه نیز به یکی از زیباییهایی که توسط حسینییان رقم خورد اشاره میکنیم. هر اتفاقی که در طول تاریخ افتاد از دو حالت خارج نبود، حالت اول این که رهبران آن انقلاب که انقلابهای مادی بودند، مردم را در غفلت نگهداشتند تا بتوانند به انقلاب و خواسته ی موردنظرشان دست یابند.
بعد از پیامبر مکرم اسلام صلی الله علیه و آله، جریان ثقیفه به دلیل غفلت مردم اتفاق افتاد. این اولین نوع انقلاب بود. دومین نوع انقلاب که انقلابهای اداری را شامل میشود دقیقا برخلاف نوع اول است که رهبران تلاش میکنند مردم را از غفلت خارج کنند برای همین به مردم بصیرت میدهند. این انقلابها اگر صورت بگیرند، پایدارند. انقلاب عاشورا در نهایت بصیرت حسینیان و انقلاب اسلامی در اوج بصیرت مردم ایران اتفاق افتاد.
بحث این جلسه پیرامون «بصیرت» است. اخلاقی که لحظه به لحظه در روز عاشورا در بین حسینیان موج میزد. بصیرت یعنی هوشیاری و آگاهی و استفاده درست از عقل و منطق و در یک کلمه بصیرت به معنای «چشم عقل» است.
خداوند در آیه ۱۹۸ سوره اعراف میفرماید: «…تَراهُمْ یَنْظُرُونَ إِلَیْکَ وَ هُمْ لا یُبْصِرُونَ» آنها را میبینی به تو نگاه میکنند، اما در حقیقت نمیبینند.
یعنی بصیرت ندارند. آنچه که برای انسان دردآور است نداشتن چشم نیست، بلکه نداشتن بصیرت است، چرا که انسان بدون چشم میتواند زندگی کند اما بدون بصیرت زندگی کردن محال است.
بصیرت هم در دو چیز است:
بصیرت در دین:
گاهی بصیرت در دین است. این که انسان واجبات و محرمات الهی را بداند و آگاه باشد که چه چیزی او را از دین خارج میکند. بداند که وقتی اتفاقی افتاد باید کدام طرف را انتخاب کند. مثلا در ظهر عاشورا سینه زنی و زنجیر زنی و عزاداری برای اباعبدالله بسیار عمل شایسته و محبّی است اما اگر این عمل با عمل دیگری مثل نماز ظهر عاشورا در تضاد قرار گرفت، باید بداند که کدام را در اولویت قرار دهد و انتخاب کند. این میشود بصیرت در دین.
این که انسان بداند کدام عمل، فعل حرام است و کدام حلال است و کدام مستحب و مکروه. گاهی ما امری را حرام میدانیم در حالیکه حلال است و برعکس. مثالها بسیار است. مثلا موردی که ما فرض میکنیم حلال است اما در واقع حرام است. مثلا برای فرزندتان خرید میکنید ولی اگر ندانید چه چیزی خریدید، آن معامله حرام است. یعنی در یک معامله اگر خریدار نداند که چه جنسی میخرد و شانسی بخرد، نه خریدار آن جنس را مالک میشود و نه فروشنده پول را مالک میشود. خیلی از مردم فکر میکنند این حلال است. یا خیلی چیزها که مستحب است و مردم تصور میکنند که مکروه است یا برعکس. مثلا برگرداندن انگشتر به سمت صورت در قنوت. این عمل نه تنها استحباب ندارد، بلکه نگاه کردن به سنگ انگشتر در قنوت کراهت دارد. بصیرت در دین یعنی این که انسان آگاه باشد که چه چیزهایی در امور دین، او را از دین خارج میکند. کاسبهای قدیمی قبل از ورود به کسب و کار مکاسب میخواندند.
حضرت علی علیه السلام هر روز که از بازار عبور میکردند این جمله را میگفتند: «يا مَعْشَرَ التُّجّارِ، اَلْفِقْهُ ثُمَّ الْمَتْجَرُ اَلْفِقْهُ ثُمَّ الْمَتْجرُ، اَلْفِقْهُ ثُمَّ الْمَتْجَرُ»؛ اى بازرگانان، اوّل فقاهت (دين شناسى) سپس تجارت، اوّل فقاهت سپس تجارت، اوّل فقاهت سپس تجارت.
اگر انسان احکام شرعی معاملات را نداند، اگر معامله کند به ربا کشیده میشود.
بصیرت در عمل:
یکی از بزرگان نقل میکند که زمانی که امام رحمت الله علیه در نجف بودند برنامه ثابتی داشتند که هر صبح یکی دو ساعت قبل از نماز صبح به حرم میرفتند. یک روز که همه منتظر امام بودند، حضرت امام نیامدند. در خانه حضرت امام رفتند ولی امام به آنها فرمود: که امروز به حرم نمیآید. همه تعجب کرده بودند که در طول این ۱۵ سال اولین بار است که امام به حرم نمیآید، که روز بعد متوجه شدند که فرستاده ویژه شاه مأمور بود که در زمان ورود امام به حرم با خبرنگاران برود و در کنار امام عکس بگیرند. امام به دلیل بصیرت بالایی که داشتند از این موضوع آگاه شدند و آنروز به حرم نرفتند.
دومین نوع بصیرت، بصیرت در عمل است یعنی به مصالح خویش بصیرت داشته باشد، آنچه که برایش رستگاری ایجاد میکند را بداند. در طول تاریخ بسیاری از افراد خوب بودند و واجبات و محرمات را میشناختند اما چون بصیرت نداشتند، زمان شناس نبودند و تشخیص ندادند که با توجه به زمان باید چه کاری را انجام دهند.
«شمر» که در زیارت عاشورا او را لعنت میکنیم، جانباز جنگ صفین است که در راه امیرالمؤمنین علیه السلام جانباز شد. بیش از ۱۵ بار با پای پیاده به مکه رفت و در روز عاشورا در فرات غسل کرد، ولی به دلیل بصیرت نداشتن است که مرتکب بزرگترین جنایت تاریخ میشود.