آیا دستورِ بریدن سر فرزند عاقلانه است؟
اگر ما در زمان #حضرت_ابراهیم بودیم و میفهمیدیم خدا چنین دستوری داده و حضرت ابراهیم میخواهد سر فرزند نوجوانش را بدون هیچ گناهی ببرد چه میگفتیم؟
مجامع بینالمللی چه میگفتند؟ در فضای مجازی چی پخش میشد؟ بیبیسی و ایراناینترنشنال چه تیتری میزدند؟
چرا خدا برعکس نظر بسیاری از ما، نه تنها این کار را تقبیح نکرد، بلکه آن را بالاترین مدال افتخار حضرت ابراهیم دانست و این روز را هم برای همهی ادیان توحیدی عید بندگی قرار داد؟
در دورانی هستیم که تفکرات مادی بر دنیا حاکم است. ما هم از آن تأثیرات زیادی گرفتهایم. نتیجه این شده که هر دستور الهی را میخواهیم بر اساس فایدهی دنیوی و مادی آن توجیه کنیم و اگر نتوانستیم توجیه کنیم و بالاتر از آن، گمان کردیم که به ضرر دنیای ماست و باعث مشکلات دنیوی میشود، توسط خیلی از افراد به ظاهر مؤمن و مسلمان هم نفی و طرد میشود. چه در زندگی فردیمان و چه در نظام اجتماعیمان.
در واقع از خودمان و منافع خودمان اطاعت میکنیم، اگر حرف خدا با حرف و منافعمان تطابق داشت، برای خدا فاکتور میکنیم، و اگر تطابق نداشت، با یک توجیهی آن را کنار میگذاریم.
اما خدا در قرآن میفرماید:
وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلّا لِیَعْبُدُونِ (ذاریات، ۵۶)
هدف از خلقت این است که انسان عبد خدا شود. عبد یعنی هر چه خدا گفت اطاعت کند ولو اینکه بداند به ضرر خودش خواهد بود و حتی به قیمت جانش تمام خواهد شد. شهدای ما این آیه را باور کردند.
جامعهی ما وقتی موحّد خواهد شد که مسئلهی اصلی مردم این باشد که آیا به تکلیفمان درست عمل کردهایم یا نه؟ اما اگر سؤالمان این است که عمل بر اساس دین و ایمان چه فایدهای داشته و به نفع ما هست یا نه، در واقع عبد خدا نشدهایم و جزو مؤمنین حقیقی نیستیم.
اگر میخواهیم مؤمن باشیم، نباید گرفتار القائات و ملامتهای کسانی شویم که ایمان ندارند. مؤمن رضایت خدا را در نظر دارد.
اساساً جبههبندی زمان پیامبران هم همینطور شکل میگرفت. نبرد بندگی و اومانیسم است.
البته مؤمن واقعی در نگاه بالاتر میداند که اطاعت از خدا، سعادت ابدی برای او دارد حتی اگر ضررهای موقت ظاهری داشته باشد.
به قول مرحوم علی صفایی حائری: «اما خدای ابراهیم... او نمیخواهد اسماعیلها کشته شوند، او میخواهد ابراهیمها آزاد شوند و رشد کنند و به قرب و رضوان دست بیابند.»
ضمن اینکه اکثر دستورات خدا، نه تنها ضرر مادی ندارد، بلکه منافع مادی زودگذر را هم تأمین میکند، اما به هر حال گاهی خدا برای امتحان ما، اطاعت از خودش را با ضررهای موقت همراه میکند؛ البته اگر اطاعت صورت گرفت، همان ضررهای محدود هم رفع خواهد شد و برکات گسترده جای آن را خواهد گرفت:
وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُریٰ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنٰا عَلَیْهِمْ بَرَکٰاتٍ مِنَ السَّمٰاءِ وَ اَلْأَرْضِ... (اعراف، ۹۶)
و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان میآوردند و تقوا پیشه میکردند، برکات آسمان و زمین را بر آنها میگشودیم.
@mosabereh