🍂سلسله مباحث: #زیِّ_طلبگی شماره 9 🌺شاخص‏ها و ملاك‏های كلی (قسمت چهارم)🌺 1.. پیروی از عرف یا ملاحظه آن (قسمت سوم) #مروت رعایت مروت ـ كه در فقه شیعه به عنوان شرط عدالت طرح شده است ـ اشاره به همین پیروی از عرف و توجه به هنجارهای اجتماعی است: أَمّا المُروَّة فَبِاجتِنابِ ما یسقِطُ الَمحَلَّ وَ العزّةَ مِنَ القُلوبِ وَ یدُلُّ عَلی عَدمِ الحَیاء وَ عَدَمِ المُبالاةِ بالاستِنقاصِ؛ پرهیز كردن از اموری كه موجب پایین آمدن جایگاه انسان و تنزل عزت او در دل مردم می‏گردد و اموری كه دلالت بر بی‏حیایی و بی‏توجهی به این كاهش منزلت دارد، مروت است. ( ایضاح الفوائد، ج 4، ص 420. ) صاحب مروت، كسی است كه نفس خود را از پلیدی نگاه دارد و پیش مردم خوار نگرداند، یا كسی كه از خنده و تمسخر مردم دوری كند، یا كسی كه به روش امثال خود در زمان و مكان خود عمل نماید. پس كسی كه مروت را ترك می‏كند، لباسی را كه با شأن امثال او مناسب نیست، می‏پوشد ... به گونه‏ای كه مضحكه مردم قرار می‏گیرد و همین گونه است سربرهنه در بازار و اجتماع رفتن از كسی كه برای او سزاوار نیست و نیز پا دراز كردن در مجالس و غذا خوردن در بازار، یا بوسیدن همسر میان مردم، یا لطیفه‏گویی فراوان، یا سخت‏گیری فراوان بر خانواده و همسایه، یا باركشی از شخص معتبر هنگامی كه از روی بخل باشد و البته، اگر از روی فقر یا برای اقتدا به سلف كه از تكلف دوری می‏كردند، باشد به مروت آسیب نمی‏رساند و تشخیص بر اساس چیزی است كه مناسب حال شخص در اعمال و اخلاق باشد و نیز، محمل درستی بر آن آشكار باشد (و انسان در معرض اتهام قرار نگیرد). (مسالك الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، ج 14، ص 169. ) چیزهای فراوانی را از امور منافی مروت برشمرده‏اند كه موجب از بین رفتن آن می‏شود، مانند غذا خوردن در راه، پا دراز كردن در مجالس عمومی (مبسوط و مدارك) پوشیدن لباس ویژه زنان برای مرد (مبسوط) غذا خوردن در بازار (فاضل در قواعد، فخر الاسلام، شهیدین، كركی، اردبیلی، خراسانی و مجلسی با كمی اختلاف در تقیید به غالب موارد، یا اكثر مناطق، یا برای غیر بازاریان، یا بدویان، و استثنای موارد غلبه تشنگی) غذا خوردن در ملأ عام (روض) كبوتر بازی (قواعد) پوشیدن فقیه لباس سربازی، یا سرباز لباس عالمان را، همواره یا به گونه‏ای كه موجب تمسخر گردد، یا در مناطقی كه پوشیدن چنین لباسی عادی نیست (دروس، مسالك، ذخیره و بحار)، پوشیدن تاجر لباس حمالان و مانند آنها را به صورتی كه مسخره شود (مسالك و قواعد) این‏كه فقیه قبا و عرق‏چین بپوشد و سر را درمیان عموم مردم برهنه كند در مواردی كه عادی نیست (ایضاح، روض، مسالك، روضه و مجمع الفائده)، بیان طنز و مسخره‏آمیز یا زیاد شوخی كردن (دروس، تنقیح و روضه) برهنه كردن قسمتی از بدن كه در نماز پوشاندن آن مستحب است (دروس و مفاتیح) ادرار كردن در خیابان در هنگام رفت و آمد مردم (جامع المقاصد، روض، ذخیره و بحار) همواره یا درباره كسی كه موجب انحطاط شأن او است، كثرت حكایات خنده‏آور (مسالك، روضه، ذخیره و مجمع الفائده) بوسیدن كنیز و همسر در محضر دیگران یا نقل آن‏چه میان آنها در خلوت می‏گذرد (اكثر كتاب‏های نام‏برده) سخت‏گیری در امور كوچك به گونه‏ای كه با حال او تناسب نداشته باشد (ذخیره) این‏كه با خانواده و همسایه‏ها و طرف معامله از معاشرت نیكو خارج شود (مسالك و مجمع الفائده) مثل سخت‏گیری در غذای اندك، ... و مانند آن از كارهایی كه متناسب امثال او نیست ... #ویژه_طلاب #ندای_تهذیب 🌺 @nedaye_tahzib 🍃 tahzib-howzeh.com