═════ ೋღ🍂🌸🍂🌸تلنگر
#حکمت19
1⃣:براساس این حکمت و امثال آن یعنی تلاش برای تحقق آرزوها مذموم است؟
2⃣:منطق امیرمومنان علیه السلام در تلاش انسان برای نیل به آرزوها چیست؟
#جواب:
با توجه به اهمیت بحث آرزوها و سوالات مکرر و متعددی که برای افراد در این زمینه پیش می آید به نظرم رسید که بحث کاملی درباره آرزو، انواع و اثار آن و روش مدیریت بهینه آرزوها از نهج البلاغه تقدیم کنم.
✳️حضرت بیش از ۲۶ بار مطالبی پیرامون آرزو در نهج البلاغه بیان فرموده اند که دسته بندی و منطق آن از قرار زیر است.(اگرچه متاسفانه در فهرست موضوعی پایان ترجمه مرحوم دشتی ۶۹ ادرس داده شده که بیش از نیمی از آنها اصلا ربطی به موضوع آرزوها ندارد)
#مقدمه: اگرچه اصل آرزو و آرزو داشتن یکی از لوازم طبیعی زندگی است و اساساً نیروی محرکه انسان ها برای فعالیت، تلاش، مبارزه و تحمل دشواریها آرزوهای آن هاست پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)نقل شده که فرمود: «الاَْمَلُ رَحْمَةٌ لاُِمَّتِی وَلَوْ لاَ الاَْمَلُ مَا رَضَعَتْ وَالِدَةٌ وَلَدَهَا وَلاَ غَرَسَ غَارِسٌ شَجَراً; آرزو مایه رحمت براى امت من است و اگر آرزو نبود هیچ مادرى فرزندش را شیر نمى داد و هیچ باغبانى درختى نمى کاشت».۱
زیرا آرزوهاست که انسان را به تلاش و کوشش براى رسیدن به اهداف برتر و بالاتر وا مى دارد.
ولی از آنجا که اکثر انسان ها در اکثر اوقات گرفتار آرزوهای واهی، طولانی و مخرّب هستند؛لذا غالب بیانات حضرت پیرامون آرزوها جنبه سلبی، تحذیری و آسیب شناسانه دارد.
🌹آرزوها محصول تلاش ها
در #خطبه28 میخوانیم: " ... آگاه باشيد! همه در دوران آرزوئی بسر مي بريد كه اجل و مرگ بدنبال دارد با اين حال هر كس پيش از رسيدن اجلش، در همان دوران آرزوهايش به عمل پردازد، اعمالش به او منفعت مي بخشد و مرگش به او زياني نمي رساند، و آن كس كه در اين ايام آرزو پيش از فرا رسيدن اجل در عمل كوتاهي كند گرفتار خسران شده و فرا رسيدن اجل براي وي زيانبخش است."
💠انواع آرزوها
از مجموع بیانات امام علیه السلام میتوان دریافت که آرزوها بر دو نوع اند:
1⃣● آرزوهای #خوب: که سه ویژگی یا نشانه دارند:
۱. واقعی هستند
۲. قابل دسترسی هستند
۳. ارزش آن را دارند که در قالب دعا از خداوند مسالت شود.
بعنوان نمونه آرزوی شهادت که در #نامه53 سطر آخر برای خود و مالک اشتر مسالت کرده اند.
2⃣● آرزوهای #بد:که سه ویژگی یا نشانه دارند:
۱. واقعی نیستند.
۲. طولانی و دور از دسترس هستند.
۳. ارزش آن را ندارد که از خداوند مسالت شود.
🚫آثار مخرب آرزوهای بد:
۱_ ناکام مردن:
در #خطبه183 بند ۳ می خوانیم: " پیش از آن که اجل فرا برسد آماده باشید؛ زیرا ناگهان آرزوهای مردم با فرارسیدن اجل قطع شده، مرگ انها را در کام خود فروکشد و درِ توبه بسته می شود"
لذا در #حکمت19 فرمودند: " کسی مهار خود را به دست آرزوهایش بسپارد، با اجل از پای در میآید"
۲_کور شدن چشم دل: در #حکمت275 آمده است: " آرزوها چشم بصیرت را کور می کنند"
۳_ بیماری دل: در #حکمت228 می خوانیم : کسی که دلش با دنیاطلبی پیوند بخورد همواره قلبش گرفتار سه بیماری است: اندوهی رهانشدنی، حرصی جدانشدنی و آرزویی دست نیافتنی"
۴_ زشتی اعمال: #حکمت36 درباره رابطه آرزوهای طولانی با ارتکاب اعمال زشت می فرماید:" مَن اَطالَ الاَمَلَ اَساءَ العَمَلَ" هرکس آرزوهایش را طولانی قرار دهد، رفتارهایش زشت می شود.
۴_ وسیله شیطان شدن: حضرت در #نامه10 نهج البلاغه درباره معاویه ملعون می نویسند:" تو نازپرورده ای هستی که شیطان ... با تو به آرزوهایش می رسد!"
۵_ فریب خوردن: در #خطبه64 میخوانیم:« فَاِنَّ اَجَلَه مَستورً عَنه و اَمَلَه خادِعً لَه» همانا اجل انسان مخفی و ارزوهایش حیله گر و فریب دهندهء اویند"
۶_ آینده نگران کننده: در #خطبه42 از دو چیز بر ما نگران هستند :" ای مردم! بدترین چیزهایی که بخاطرش برای شما نگرانم دو چیز است: پیروی از هوای نفس و آرزوهای طولانی. " سپس دلیل نگرانی خود از آرزوهای طولانی را فراموشی آخرت بیان کرده می فرمایند: " آرزوهای طولانی آخرت را از یاد می برند!"
💠راههای کنترل آرزوها:
حضرت راهکارهای مختلفی برای پیشگیری از آسیب های آرزوهای ناپسند دارند. که عبارتند از :
۱_ کوتاه کردن آرزوها: " ایها الناس الزَّهاده قَصرُ الاَمَل: زهد یعنی کوتاه کردن آرزوها" #خطبه81
۲_ ترک آرزوهای واهی: " اشرَفُ الغِنی تَرکُ المُنی: با شرافت ترین نوع بی نیازی ، ترک ارزوهاست" #حکمت34
۳_ تکذیب آرزوها؛ یعنی توجه و اعتقاد به دروغ بودن خیلی از آرزوها: "
حضرت در #خطبه114 درباره ویژگی های متقین حقیقی می فرمایند: " مرگ را نزدیک دیده و در اعمال نیک شتاب کرده اند . آرزوهای دنیایی را دروغ دانسته و مرگ را به درستی نگریسته اند."
۴_ توجه به دست نیافتنی بودن اکثر آزوها: در #نامه31 نهج البلاغه در توصیف جوان و دوران جوانی فرمود:
" المُوءمِّلِ مالایُدرَک: آرز
🌾💦🌾💦🌾💦
💠و حضرت امیر علیه السلام فرمود:
كسي كه آرزوهايش طولاني است، كردارش نيز ناپسند است.
🅾 #حکمت36
#نهج_البلاغه
🌿🌸🌿🌸🌿🌸
🌾💦🌾💦🌾💦
💠 حضرت امیر علیه السلام فرمود:
كسي كه آرزوهايش طولاني است، كردارش نيز ناپسند است.
🅾 #حکمت36
#نهج_البلاغه
🌿🌸🌿🌸🌿🌸
🌾🥀🌾🥀🌾🥀
💠و حضرت امیر علیه السلام فرمود:
كسي كه آرزوهايش طولاني است، كردارش نيز ناپسند است.
🅾 #حکمت36
#نهج_البلاغه
🌿🌸🌿🌸🌿🌸
💞بسم الله الرحمن الرحیم
☘آرزوی طولانی
💢مَنْ أَطَالَ الاَْمَلَ أَسَاءَ الْعَمَلَ.
كسى كه آرزويش را طولانى كند اعمال بد انجام مى دهد.
#حکمت36
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7
🌾شرح و بسط
🍃آرزوهای دراز و سوء عمل
♻️شك نيست كه آرزوها انگيزه حركت انسان براى هرگونه فعاليت است; جوانى كه آرزو دارد به مقامات عاليه علمى برسد تلاش و كوشش را در فراگيرى علم افزايش مى دهد، كشاورزى كه آرزو دارد مزارع پربار و باغ هاى سرشار از بركات مادى داشته باشد در امر كشاورزى فعاليت مى كند.
♻️همين معنا در حديث معروف پيغمبر اكرم آمده است كه فرمود: «الاَْمَلُ رَحْمَةٌ لِأُمَّتِي وَلَوْ لاَ الاَْمَلُ مَا رَضَعَتْ وَالِدَةٌ وَلَدَهَا وَلاَ غَرَسَ غَارِسٌ شَجَراً; آرزو براى امت من مايه رحمت است و اگر اميد و آرزو نبود هيچ مادرى كودك خود را شير نمى داد و هيچ باغبانى نهالى نمى نشاند».
ولى هرگاه آرزو از حد اعتدال خارج شود و انسان به سراغ امور دست نيافتنى و يا غير ضرروى و خارج از حد نياز برود، طبيعى است كه بايد تمام تلاش و كوشش خود را براى رسيدن به آن بگذارد و همه چيز جز آن را فراموش كند و شب و روز به دنبال آن بدود.
چنين كسى از يك سو آخرت را به كلى به دست فراموشى مى سپارد و از سوى ديگر براى رسيدن به هدف خود هر وسيله اى را مباح مى شمرد و از سوى سوم در مقابل هر كس خضوع ذليلانه مى كند و سرانجام گرفتار «سوء العمل» مى شود كه امام در جمله حكمت آميز بالا به آن اشاره فرمود.
#حکمت36
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7
🌾🍃🌾🍃🌾🍃
💞بسم الله الرحمن الرحیم
☘آرزوی طولانی
💢مَنْ أَطَالَ الاَْمَلَ أَسَاءَ الْعَمَلَ.
كسى كه آرزويش را طولانى كند اعمال بد انجام مى دهد.
#حکمت36
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7
✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨
🌹 شرح #حکمت36 (1)
🔷 آرزوهای طولانی و بزهکاری
💠 درود خدا بر امیرالمؤمنین فرمودند: "كسى كه آرزوهايش طولانى است، كردارش نيز ناپسند است".
🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) در حکمت ۳۶ نهج البلاغه پیرامون عواقب مهلک آرزوی طولانی میفرمایند: «مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ أَسَاءَ الْعَمَلَ»؛ کسی که آرزویش طولانی باشد رفتار و کردارش زشت میشود.
🔻 بحث آرزو به معنای آرزوهای دنیای و مخصوصاً آرزوهای دنیای دور دست در نهج البلاغه بسیار مورد توجه واقع شده است.
بنده سعی میکنم نظام مفهومی این موضوع را در نهج البلاغه، محضر شما بزرگواران تقدیم کنم.
🔻 اولین نکته این است که گرفتار شدن به آرزوها و مخصوصاً آرزوهای طولانی یکی از مهمترین و شایع ترین روشهای فریبکاری دنیا است.
حضرت در این باره در خطبه ۱۱۱ می فرمایند: « الدُّنْیا تَحَلَّتْ بِالْآمَالِ » ؛ دنیا زینت داده شده با آرزوها ؛ و شما میدانید که تزیین دنیا یکی از راهبردهای ابلیس است.
در حکمت ۷۲ هم حضرت می فرمایند: « الدَّهْرُ يُجَدِّدُ الْآمَالَ » ؛ روزگار دائماً آرزوها را نو به نو می کند. یعنی انسان هرچه مسن تر و پیرتر می شود، به جای اینکه به فکر اجل و آخرت باشد آرزوهای دنیایی اش تازه تر و جدیدتر می شود .
و در خطبه ۶۴ می فرماید : «فَإِنَّ أَجَلَهُ مَسْتُورٌ عَنْهُ وَ أَمَلَهُ خَادِعٌ لَهُ» ؛ اجل انسان از او پوشیده است و آرزویش فریب دهنده اوست. به همین دلیل مولا علی (علیه السلام) در نهج البلاغه بارها ما را هشدار دادهاند و ترسانده اند از گرفتار شدن به آرزوی طولانی.
هم در خطبه ۲۸ و هم در خطبه ۴۲ این عبارت عیناً آمده است که: « إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمُ اثْنَانِ، اتِّبَاعُ الْهَوَى وَ طُولُ الْأَمَلِ» ؛ همانا چیزی که من از هر چیز دیگری بیشتر بر شما نگران هستم دو چیز است، یکی پیروی از هوای نفس و دیگری آرزوی طولانی .
آرزوهای طولانی عواقب بسیار مهلکی دارند که در نهجالبلاغه به این ترتیب آمده است :
1⃣ هلاکت: در خطبه ۱۴۷ میخوانیم : «إنَّما هَلَكَ مَن كانَ قَبلَكُم بِطُولِ آمالِـهِم و تَغَيُّبِ آجالِـهِم »؛ کسانیکه قبل از شما بودند به خاطر این هلاک شدند که آرزوهای طولانی داشتند و از اجلهای خود غفلت کردند، از مرگ غفلت کردند.
ریشه این هلاکت و غفلت در نهج البلاغه در خطبه ۴۲ است که حضرت فرمود: ریشه این که انسان دچار هلاکت به واسطه طول آرزوها می شود فراموشی مرگ و آخرت است. در خطبه ۴۲ میخوانیم : « أمَّا طُولُ الأَمَلِ فَیُنْسِى الاْخِرَةَ » ؛ آرزوی طولانی باعث فراموشی آخرت می شود. و وقتی انسان آخرتش را فراموش کرد در عمل و در جمع آوری زاد و توشه برای قیامت کوتاهی میکند.
در خطبه ۲۸ این نتیجه را اینگونه میفرماید: «مَن قَصَّرَ فی ایام أمَلهِ قبلَ حضورِ أَجَلِهِ فَقَد خَسِرَ عَمَلُه و ضرّهُ أجَلُه» ؛ کسی که در روزگار آرزوهایش در انجام وظایف کوتاهی کند، قبل از رسیدن اجل و مرگ در عمل کوتاهی کند عملش به خسران کشیده می شود و اجلش به او ضرر می زند.
🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهج_البلاغه
#حکمت36
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7
✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨
🌹 شرح #حکمت36 (2)
🔷 آرزوهای طولانی و بزهکاری
2⃣ سهو عقل : عاقبت سوء دومی که برای طول أمل و آرزوی طولانی هست "سهو عقل" است ؛ از کار افتادن عقلانیّت است.
🔻 در خطبه ۸۶ میفرمایند : « اعْلَمُوا أنّ الأملَ يُسْهي العقلَ و يُنْسي الذِّكْر » ؛ بدانید آرزوها عقل را به سهو و اشتباه می کشانند .
3⃣ فراموش کردن یاد خدا و یاد مرگ: « اعْلَمُوا أنّ الأملَ يُسْهي العقلَ و يُنْسي الذِّكْر » ؛ یاد آن چیزهایی که باید دائماً به یاد انسان باشد را به فراموشی می کشاند.
4⃣ زشت شدن اعمال انسان : اثر بعدی آرزوی طولانی، زشت شدن اعمال انسان است که در همین حکمت ۳۶ میخوانیم : « مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ أَسَاءَ الْعَمَلَ » ؛ کسی که آرزو را طولانی کند اعمالش زشت می شود.
5⃣ ترک توبه:
در خطبه ۱۵۰ می فرمایند: « لَا تَكُنْ مِمَّنْ... يُرَجِّي التَّوْبَةَ بِطُولِ الْأَمَلِ » ؛ از کسانی نباش که با آرزوهای طولانی به خیال خودش امید به توبه هم دارد. یعنی امید به توبه با آرزوی طولانی جمع نمی شود.
6⃣ لغزیدن ناگهانی به دامان و به کام مرگ:
در حکمت ۱۹ خواندیم : « مَنْ جَرَى فِي عِنَان أَمَلِهِ عَثَرَ بِأَجَلِهِ » ؛ کسی که عنان و لجام خودش را به آرزوها بسپارد، ناگهان در اجل می لغزد و می میرد.
🔸 راه درمان این آرزوها :
🔰 مولا علی (علیه السلام) حداقل دو راه برای نجات از این آرزوها معرفی کرده اند :
✴️ ۱. تکذیب این آرزوها: یعنی دروغ پنداشتن این آرزوها است.
حضرت در خطبه ۸۶ می فرمایند: « فأکذِبُوا الأملَ فإنّه غَرُورٌ وَ صاحِبُهُ مغْرُورٌ » ؛ این آرزوهای واهی را تکذیب کنید، دروغ بشناسید به خاطر اینکه اینها فقط فریب هستند و صاحب این آرزوها فریب خورده اند.
لذا در توصیف اولیای خدا در خطبه ۱۱۴ میخوانیم :
« كَذَّبُوا الْأَمَلَ فَلَاحَظُوا الْأَجَلَ » ؛ اولیای خدا چون آرزوهای طولانی و واهی را تکذیب کردند این حجاب از جلوی چشمان آنها کنار رفته و أجل خود را ملاحظه کردند، یعنی توجه نفسشان به مرگ زیاد شد.
✴️ ۲. زهادت و زهد و بی رغبتی به دنیا:
در خطبه ۸۱ فرمود : « أَيُّهَا النَّاسُ الزَّهَادَةُ قِصَرُ الْأَمَلِ »
؛ ای مردم زهد حقیقی عبارت است از آرزوی کوتاه داشتن یا کوتاه کردن آرزوها.
🔻ان شاء الله خدا به همه کمک کند تا با عمل به فرمایشات امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) از آرزوهای طولانی مهلک نجات پیدا کنیم.
🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهج_البلاغه
#حکمت36
http://eitaa.com/joinchat/1114374154C3a90a19db7