╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت59 ( 3 )
🔹 ارزش نصیحت کننده
🔻در خطبه ۱۹۴ هم میفرمایند:
« وَ أُحَذِّرُکمْ أَهْلَ النِّفَاقِ » ؛
" من به شما هشدار میدهم از منافقین (مواظب منافقین باشید.) "
5⃣ عباداللّه، دسته دیگری هستند که به انسان ها هشدار میدهند؛ حضرت در خطبه ۲۲۲ درباره عباداللّه میفرمایند:
« وَ مَنْ أَخَذَ يَمِيناً وَ شِمَالًا ذَمُّوا إِلَيْهِ الطَّرِيقَ وَ حَذَّرُوهُ مِنَ الْهَلَكَةِ » ؛ " عباداللّه هر کسی که به چپ و راست منحرف بشود، راهش را مذمّت میکنند و او را از هلاکت بر حذر میدارند. "
🔻همچنین در خطبه ۸۳ میفرمایند:
« أَيْنَ الَّذِينَ...حُذِّرُوا أَلِيماً » ؛
" کجا هستند بندگان خوب خدا که دیگران را از عذاب دردناک قیامت بر حذر میداشتند؟ "
6⃣ موضوع بعدی که جزء دسته تحذیر کنندگان ماست، دنیا است؛
🔻خود دنیا میتواند برای انسان با بصیرت مایهٔ هشدار باشد؛ در خطبه ۱۷۳ میفرماید:
« وَ هِيَ وَ إِنْ غَرَّتْكُمْ مِنْهَا فَقَدْ حَذَّرَتْكُمْ شَرَّهَا » ؛
" دنیا اگر چه شما را هم فریب میدهد، امّا خودش هم نسبت به شرّ خودش، شما را بر حذر میدارد. "
7⃣ بعدی، عبرت هاست؛
🔻مولا در حکمت ۳۶۵ میفرمایند:
« الاِعْتِبَارُ مُنْذِرٌ نَاصِحٌ » ؛ " عبرت گرفتن از گذشته ها، انذار کننده ای خیرخواه است. "
8⃣ و آخرین تحذیر کننده، خود انسان نسبت به خویش است؛
🔻 مولا علی (علیه السلام) در نامه ۳۱ به فرزندشان امام حسن (علیه السلام) می نویسند :
« وَ حَذِّرْهُ صَوْلَةَ الدَّهْرِ وَ فُحْشَ تَقَلُّبِ اللَّيَالِي وَ الْأَيَّامِ »
"نفْس خودت را نسبت به بی رحمی روزگار و ناجوانمردی گذر شب و روز، بر حذر بدار و هشیار کن"
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت59 ( 4 )
🔹 ارزش نصیحت کننده
✅ نکته دیگری که باید حواسمان به آن باشد این است که نصیحت و خیرخواهی، منوط به این نیست که طرف مقابل خوشش بیاید یا نیاید ، چون واقعاً خیر او را باید خواست.
🔻در نامه ۳۱ ، حضرت به امام حسن (علیه السلام) می نویسند :
« وَ امْحَضْ أَخَاكَ النَّصِيحَةَ حَسَنَةً كَانَتْ أَوْ قَبِيحَةً »
" نسبت به برادرت حتماً محض نصیحت باش، چه خوشش بیاید چه بدش بیاید. "
البته در نگاه مولا علی (علیه السلام) هر نصیحتی ، یک هدیه ای است که باید پذیرفت.
🔻 در خطبه ۱۲۱ می فرماید :
« وَ اقْبَلُوا النَّصِيحَةَ مِمَّنْ أَهْدَاهَا إِلَيْكُمْ » ؛
" نصیحت را از هر کسی که آن را به شما هدیه کند بپذیرید. "
✅ آخرین نکته هم این است که اگر کسی تحذیر و نصیحت و هشدار دیگران را نپذیرد ، حتماً به حسرت و پشیمانی خواهد رسید.
🔻 در خطبه ۳۵ مولا علی (علیه السلام) می فرماید :
« فَاِنَّ مَعْصِيَةَ النّاصِحِ الشَّفيقِ الْعالِمِ الُْمجَرِّبِ تُوْرِثُ الْحَسْرَةَ » ؛
" همانا تخطی کردن (معصیت کردن) نسبت به ناصحی مهربان که دانا و با تجربه است ، نتیجه اش حسرت خواهد بود. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
@nahjol_balagh
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
#حکمت60🍃🍃🍃
💢اللِّسَانُ سَبُعٌ، إِنْ خُلِّيَ عَنْهُ عَقَرَ.
💠زبان تربيت نشده، درّنده ای است كه اگر رهايش كنی می گزد.
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت60 ( 1 )
🔹 ضرورت کنترل زبان
💠 در حکمت ۶۰ نهج البلاغه، امیرالمؤمنین (علیه السلام) میفرمایند:
«اللِّسَانُ سَبُعٌ إِنْ خُلِّيَ عَنْهُ عَقَرَ » ؛
" زبان همچون درنده ای است که اگر رهایش کنی می گزد. "
🔸 دربارهٔ این حکمت، ۶ نکته در نهجالبلاغه قابل بیان است:
1⃣ نکته اول، جایگاه خطیر زبان و سخن؛
🔻حضرت در خطبه ۱۷۶ ، بند چهارم میفرمایند:
" زبان و دل را هماهنگ کنید؛ انسان باید زبانش را حفظ کند؛ زیرا این زبان سرکش، صاحب خود را به هلاکت می اندازد. به خدا سوگند پرهیزکاری را ندیده ام که تقوا برایش سودمند بوده باشد، مگر آنکه زبان خویش را حفظ کرده بود؛ همانا زبان مؤمن در پسِ قلب او، ولی قلب منافق، از پسِ زبان اوست؛ زیرا مؤمن هرگاه بخواهد سخنی بگوید، نخست می اندیشد؛ اگر نیک بود، اظهار میکند و اگر ناپسند بود، پنهانش میکند؛ در حالیکه منافق آنچه بر زبانش می آید میگوید و نمیداند چه به سود اوست و چه حرفی به ضررش. و پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: ایمان بنده ای استوار نخواهد شد، تا دل او استوار شود و دل انسان استوار نمیشود، مگر آنکه زبانش استوار گردد؛ پس هر کس از شما بتواند خدا را در حالی ملاقات کند که دستش از خون و اموال مسلمانان پاک و زبانش از عِرض و آبروی مردم سالم بماند، باید چنین کند. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت60 ( 2 )
🔹 ضرورت کنترل زبان
2⃣ نکتهٔ دوم درباره حکمت ۶۰ نهجالبلاغه این است که سخن هر کسی نشانهٔ زوایای پنهان ذهن اوست.
🔻حضرت در حکمت ۱۴۸ نهج البلاغه فرمودند:
« الْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِهِ » ؛
" شخصیت هر کسی پشت زبان او پنهان است. "
3⃣ نکتهٔ سوم این است که اگر کسی زبانش بر او حاکم شد، زبان را بر خود امیر قرار داد، این عامل پستی و بی شخصیتی او خواهد شد.
🔻در حکمت دوم نهج البلاغه خواندیم که :
« هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَيْهَا لِسَانَه » ؛
" کسی که زبان خود را بر خویش حاکم کند، خوار و پست میشود. "
4⃣ و نکتهٔ چهارم اینکه یکی از نشانههای مسلمانی واقعی از نظر امیرالمؤمنین (علیه السلام) این است که از دست و زبان ما به کسی گزندی نرسد.
🔻 مولا علی (علیه السلام) ، در بند دوم از خطبه ۱۶۷ میفرمایند: « الْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ يَدِهِ و لِسَانِهِ » ؛ " مسلمان واقعی کسی است، که دیگر مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت60 ( 3 )
🔹 ضرورت کنترل زبان
5⃣ نکتهٔ پنجم این سؤال است که چرا حضرت در حکمت ۶۰ نهج البلاغه زبان را به "سَبُع " یعنی درنده تشبیه کردهاند ؟!
🔻 در دلیلش باید دانست که طبق خطبه ۱۵۳ نهجالبلاغه، خوی سباع و درندگان دریدن و دشمنی با دیگران است.
🔻مولا علی (علیه السلام) در خطبهٔ ۱۵۳ میفرمایند: «إِنَّ السِّبَاعَ هَمُّهَا الْعُدْوَانُ عَلَى غَيْرِهَا » ؛
" درنده همّ و همتش این است که بر دیگران حمله ببرد و دشمنی کند. "
🔻همچنین در نامهٔ ۳۱ خطاب به فرزند عزیزشان می نویسند:
« فَإِنَّمَا أَهْلُ الدُّنیا کِلاَبٌ عَاوِیَةٌ وَ سِبَاعٌ ضَارِیَةٌ» ؛
" اهل دنیا سگهای عو عو کننده هستند و درندگان ضرر رسان. "
🔻 همچنین مولا علی (علیه السلام) در خطبه ۱۰۸ نهجالبلاغه ، در یک پیشگویی عجیبی نسبت به حاکمان بنیامیّه، آنها را درنده خطاب میکنند و میفرمایند:
« وَ سَلَاطِينُهُ سِبَاعاً » ؛ "سلاطین و پادشاهان بنی امیّه همه درنده هستند. "
6⃣ و نکته آخر و ششم درباره حکمت ۶۰ این است که چاره چیست؟! یعنی زبانی که اگر رهایش کنیم ، مثل یک درنده عادت دارد دیگران را بگزد، راه چارهاش چیست؟!
🔻در حکمت ۱۲۳ ، حضرت میفرمایند کنترل زبان از زیاد سخن گفتن، راه چاره اش است.
در این حکمت میخوانیم: «أَمْسَكَ الْفَضْلَ مِنْ لِسَانِهِ» خوش به سعادت کسی که زیاده گویی را مراقبت و پرهیز میکند.
🎙حجت الاسلام مهدوی
@nahjol_balagh
🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
#حکمت61
💢الْمَرْأَةُ عَقْرَبٌ، حُلْوَةُ اللَّسْبَةِ.
💠 نيش زن شيرين است.
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت61 ( 1 )
🔹 نیشِ شیرین
💠 در حکمت ۶۱ نهج البلاغه امیرالمؤمنین ( علیه السلام) می فرمایند : « الْمَرْأَةُ عَقْرَبٌ حُلْوَةُ اللَّسْبَةِ » ؛
"یعنی زن مانند عقرب است که نیشش شیرین باشد."
✅ چند نکته مهم را باید دربارهٔ این حکمت مورد توجه قرار داد ؛
1⃣ نکته اول یک سؤال است ؛ آیا از نظر امیرالمؤمنین (علیه السلام) زن موجودی شایستهٔ تحقیر و توهین است، آن هم به صرف زن بودن و خلقت جنس آن ؟
🔹 جواب : هرگز اینگونه نیست ؛
🔻 مبنای نگرش امیرالمؤمنین (علیه السلام) به زن، در بند هفدهم از نامه ۳۱ نهج البلاغه آمده است ؛ حضرت در آنجا خطاب به فرزند عزیزشان می نویسند :
«اَلمِرأَةُ رَیحانَةٌ وَ لَیسَت بِقَهرَمانَه» ؛
" زن ریحانه است ، یعنی مجموعه ای ترکیبی از زیبایی ، لطافت و عطوفت و عشق، نه پیشکار زندگی که انواع کارهای مشقّت آمیز را بر او تحمیل کنند."
پس در نگاه مولا علی (علیه السلام) زن قابل تحسین است ، چون ریحانه است نه قابل تحقیر؛ پس اگر از حکمت ۶۱ به ذهن انسان بویی از تحقیر و توهین رسید ، خطا از فهم ماست و باید در نهج البلاغه بگردیم و راه حلّی برای اصلاح این خطا پیدا کنیم.
2⃣ نکته دوم این است که « الْمَرْأَةُ عَقْرَبٌ »
تشبیه است، یعنی « الْمَرْأَةُ کَالعَقْرَبٌ » که ادات تشبیه که "کاف" باشد ، به دلیل وضوح تشبیه بودن جمله حذف شده است ، وقتی پای تشبیه به میان آمد باید دنبال وجه شَبه بگردیم ، چون یک وجه شَبه برای تشبیه زن به عقرب کافی است و باید آن را پیدا کرد.
عقرب دارای ویژگیها و خصوصیات متعدّدی است ،
یقیناً امیرالمؤمنین (علیه السلام) فقط از یک جهت دارند زن را به عقرب تشبیه می کنند که در نکته سوم به این وجه شبه خواهیم پرداخت.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
@nahjol_balagh
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت61 ( 2 )
🔹 نیشِ شیرین
3⃣ درباره حکمت ۶۱ ، نکته سومی هست و آن اینکه، در تشبیه زن به عقرب، وجه شَبه مورد نظر امیرالمؤمنین (علیهالسلام) چیست؟ یعنی زن از چه جهت به عقرب تشبیه شده است؟
🔻 از ادامه حکمت که « حُلْوَةُ اللَّسْبَةِ » هست ، میشود فهمید که وجه شبه چیزی حول و حوش نیش زدن است؛ برای فهم این نکته و این وجه شبه، کافیست به یک مقدمه خیلی روشن دقّت بفرمایید؛ بعضی وقت ها انسان ها از تذکّر، از نهی از منکر، از نصیحت، از هشدار دادن نسبت به خطاها، از عیبی که یک دوست با نیّت خیرخواهانه در خلوت برای ایشان از آنها میگوید ؛ اذیّت می شوند، بدشان میآید؛ در حالیکه این حرف، حق است و حرف حق طبق فرمایش مولا علی (علیه السلام) در حکمت ها، درست است که سنگین و ثقیل است، اما مرئ و گواراست؛ نتیجه خیلی خوبی دارد؛
🔻 لذا حضرت در حکمت ۵۹ فرمود:
« مَنْ حَذَّرَكَ كَمَنْ بَشَّرَكَ » ؛ یعنی
" همانطور که کسی که تو را به خوبی هایت بشارت میدهد، همان قدر هم کسی که تو را از اشتباه هایت برحذر می دارد، ارزشمند است. "
🔻خوب بنابراین، زن گاهی وقتها به خاطر آن دقت های ریز بینانه جزئی نگرایانه عاطفیِ لطیف زنانه، نکته هایی را نسبت به رفتار یا تصمیم همسر بیان می کند، که ممکن است غالب مردان، که بالاخره ضعف هایی دارند در تربیت خودشان، از این نکته ها برداشت نیش و کنایه کنند؛ امیرالمؤمنین (علیهالسلام) از این جهت زن را به عقرب تشبیه میکند؛ همچنان که منتقد انسان مثل عقرب میماند (چون دارد یک نیشی به ما میزند)، با این تفاوت که نیش عقرب کُشنده است اما نیش انتقاد یک انسان خیرخواه، زنده کننده است، رشد دهنده است، اصلاح کننده است.
به همین میزان، آن تذکّری هم که زن میدهد، آن مراقبت ریزی هم که زن میکند، در موضوعاتی که او توانمند است، حواس جمع است، درست است به نظر بعضی از مردان نیش است، اما نیشِ شیرین است؛ یعنی نتیجه و پایانش قطعاً گواراست و یا به یک خیر و منفعتی منجر میشود، یا از یک خطر و ضرری انسان را مصون میدارد.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
@nahjol_balagh
┏─┅═ঊঈ💠🌺💠ঊঈ═┅─┑
#حکمت61
در این حکمت چرا زن به عقرب تعبیر شده؟ منظور کدام زنان اند؟
#جواب:
یعنی اولا اگر زن به دلیل روحیات خاص و جزئی نگری که دارد، سخنی می گوید که به نظر شما نیش دارد ناراحت نشوید؛ زیرا در نهایت این نیش مفید و موثر خواهد بود.مثلا مردی قصد معامله یا شراکت با یکی از اقوام یا آشنایان دارد. همسرش به او تذکر می دهد که فلانی آدم بدقول و غیرقابل اعتمادی است اما مرد نمیخواهد بپذیرد در حالی که این سخن حتی اگر تلخ باشد حداقل ضریب هشیاری مرد را بالا می برد تا در آینده از این معامله یا شراکت ضربه نخورد
ثانیا همین نیش دار بودن برخی سخنان زنان نیز درباره همه بانوان صدق نمی کند بلکه زنانی که خودسازی کرده و به درجه زن صالحه طراز رسیده اند هرگز زبانشان تیز و نیش دار نیست.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
╰─┅═ঊঈ💠🌺💠ঊঈ═┅─╯
@nahjol_balagh