#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۷۲
❣امام عليه السلام در اين بخش از عهدنامه به بيان صفات کارگزاران حکومت مى پردازد و مى فرمايد:
✨ثُمَّ انْظُرْ فِي أُمُورِ عُمَّالِکَ فَاسْتَعْمِلْهُمُ اخْتِبَاراً، وَلاَ تُوَلِّهِمْ مُحَابَاةً وَأَثَرَةً، فَإِنَّهُمَا جِمَاعٌ مِنْ شُعَبِ الْجَوْرِ وَالْخِيَانَةِ✨
💠«سپس در امور مربوط به کارگزارنت دقت کن و آنها را با آزمون و امتحان و نه از روى «تمايلات شخصى» و «استبداد و خودرأيى» به کار گير زيرا اين دو کانونى از شعب ظلم و خيانت اند»
✍شک نيست که زمامداران بدون همکارى کارگزارانشان نمى توانند کارى انجام دهند. چنانچه اين کارگزاران افرادى صالح و سالم باشند، امور مملکت بر محور صحيح مى چرخد وگرنه در همه جا فساد و ظلم و جور آشکار مى گردد.
🔹امام در اينجا معيار انتخاب آنها را آزمايش و امتحان قرار داده و مالک اشتر را به شدت از اينکه معيار رابطه ها و نه ضابطه ها حاکم گردد و بدون مشورت آنها گزينش شوند برحذر مى دارد و تصريح مى کند که انتخاب بدون مشورت و يا با تمايلات شخصى مجموعه اى از شاخه هاى جور و خيانت را به وجود مى آورد.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت۷۳
❣امام علیه السلام اوصاف کارگزاران را در سه جمله کوتاه و پرمعنا بيان مى دارد و مى فرمايد:
✨وَتَوَخَّ مِنْهُمْ أَهْلَ التَّجْرِبَةِ وَالْحَيَاءِ، مِنْ أَهْلِ الْبُيُوتَاتِ الصَّالِحَةِ، وَالْقَدَمِ فِي الاِْسْلاَمِ الْمُتَقَدِّمَةِ✨
💠و از ميان آنها افرادى را برگزين که داراى تجربه و پاکى روح باشند از خانواده هاى صالح و پيشگام و باسابقه در اسلام.
✍وصف اوّل يعنى باتجربه بودن در کارى که براى آن انتخاب مى شود تأثير غير قابل انکارى دارد و همه کسانى که مى خواهند شخصى را براى کار مهمى انتخاب کنند بر آن تأکيد دارند که بايد در آن امر صاحب تجربه باشد.
🔹و «الْحَياء» که به معناى انقباض نفس در مقابل معصيت است در واقع اشاره به نوعى از وصف عدالت است، زيرا عدالت به معناى مصطلح که حالت خداترسى درونى و پرهيز از گناه است، تقريبا با حيا به معناى وسيع کلمه يکسان خواهد بود.
✔️ وصف سوم; يعنى از خانواده هاى صالح و پيشگام در اسلام بودن اشاره به همان معناى وراثت است، زيرا خانواده هاى اصيل افزون بر اينکه صفات ذاتى خود را به فرزندان خويش منتقل مى کنند به امر تربيت آنها نيز همت مى گمارند و غالباً فرزندان صالح و سالمى را تقديم جامعه مى کنند.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت۷۴
❣امام عليه السلام درباره کارگزاران حکومتی و مسئوليت زمامدار بعد از انتخاب آنها با اوصافى که در قسمت قبل گفته شد چنين مى فرمايد:
✨ ثُمَّ أَسْبِغْ عَلَيْهِمُ الاَْرْزَاقَ، فَإِنَّ ذَلِکَ قُوَّةٌ لَهُمْ عَلَى اسْتِصْلاَحِ أَنْفُسِهِمْ، وَغِنًى لَهُمْ عَنْ تَنَاوُلِ مَا تَحْتَ أَيْدِيهِمْ، وَحُجَّةٌ عَلَيْهِمْ إِنْ خَالَفُوا أَمْرَکَ أَوْ ثَلَمُوا أَمَانَتَکَ✨
💠آن گاه روزى آنها را فراوان کن (و حقوق کافى به آنها بده) زيرا اين کار سبب تقويت آنها در اصلاح خويشتن مى شود و ايشان را از خيانت در اموالى که زير نظرشان است بى نياز مى سازد و اضافه بر اين حجتى در برابر آنهاست اگر از دستورات تو سرپيچى کنند يا در امانت تو خيانت ورزند.
✍امام دستور مى دهد آنها را سير کن، چرا که شکم گرسنه به اصطلاح ايمان ندارد.
سه دليل براى اين مطلب ذکر فرموده است:
🔹دليل اوّل اصلاح خويشتن است، زيرا انسان نيازمند نمى تواند به اصلاح اخلاق خود بپردازد و غالباً حالت پرخاش گرى در برابر ارباب رجوع پيدا مى کند; ولى اگر زندگى او در حد معقول اداره شود آرامش لازم را مى یابد.
🔹دليل دوم اينکه شخص هنگامى که مستغنى شد کمتر گِرد خيانت مى گردد و در حفظ آنچه به او سپرده اند امانت را رعايت مى کند.
🔹دليل سوم اينکه اگر در امانت خيانتى کنند يا بر خلاف فرمان رفتار نمايند مجرم بودن آنها به آسانى اثبات مى شود، زيرا مستغنى بودند و حتى دليل ظاهرى بر خيانت در دست نداشتند.
📝ادامه دارد..
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۷۵
❣امام علیه السلام در این قسمت دستور به نظارت بر اعمال کارگزاران به وسیله بازرسان و ماموران مخفی می دهد.
✨ثُمَّ تَفَقَّدْ أَعْمَالَهُمْ، وَابْعَثِ الْعُيُونَ مِنْ أَهْلِ الصِّدْقِ وَالْوَفَاءِ عَلَيْهِمْ، فَإِنَّ تَعَاهُدَکَ فِي السِّرِّ لاُِمُورِهِمْ حَدْوَةٌ لَهُمْ عَلَى اسْتِعْمَالِ الاَْمَانَةِ، وَالرِّفْقِ بِالرَّعِيَّةِ✨
💠سپس با فرستادن مأموران مخفى راستگو و وفادار کارهاى آنان را تحت نظر بگير، زيرا بازرسى مداومِ پنهانى سبب تشويق آنها به امانت دارى و مدارا کردن به زيردستان مى شود.
✍ فلسفه اين کار این است که چون کارگزاران احساس کنند مأموران پنهانى اعمالشان را به زمامدار گزارش مى دهند از يک سو به کارهاى نيک تشويق مى شوند و از سوى ديگر لازمه آن اين است که خود را از خيانت و بدرفتارى به مردم برکنار می دارند.
📝ادامه دارد....
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۷۶
❣امام علیه السلام بعد از دستوراتى که جنبه تبشير و تشويق داشت از انذار و تحذير سخن مى گويد, می فرماید:
✨فَإِنْ أَحَدٌ مِنْهُمْ بَسَطَ يَدَهُ إِلَى خِيَانَة اجْتَمَعَتْ بِهَا عَلَيْهِ عِنْدَکَ أَخْبَارُ عُيُونِکَ، اکْتَفَيْتَ بِذَلِکَ شَاهِداً فَبَسَطْتَ عَلَيْهِ الْعُقُوبَةَ فِي بَدَنِهِ، وَأَخَذْتَهُ بِمَا أَصَابَ مِنْ عَمَلِهِ، ثُمَّ نَصَبْتَهُ بِمَقَامِ الْمَذَلَّةِ، وَوَسَمْتَهُ بِالْخِيَانَةِ، وَقَلَّدْتَهُ عَارَ التُّهَمَةِ.✨
💠و هرگاه يکى از آنها (از کارگزاران تو) دست به سوى خيانت دراز کند و مأموران مخفى ات متفقاً نزد تو بر ضد او گزارش دهند به همين مقدار به عنوان گواه و شاهد قناعت کن و مجازاتِ بدنى را در حق او روا دار و به مقدارى که در کار خود خيانت کرده کيفر ده سپس وى را در مقام خوارى بنشان و داغ خيانت را بر او نه و قلاده ننگ اتهام را به گردنش بيفکن .
✍يکم. براى اثبات مجرم بودن تنها به اخبار يک نفر از مأموران مخفى قناعت نکند، بلکه بايد تمام آنها بر خيانت يک فرد اجماع داشته باشند، امام در مسائل مهم تنها به اخبار يک نفر قناعت نمى کرد
✔️دوم. بعد از اجماع آنها ترديد به خود راه ندهد و بدون ملاحظه مقام و موقعيت افراد، کيفر لازم را براى آنها مقرّر دارد.
✔️سوم. اين کيفر بايد جنبه جسمى و روحى هر دو داشته باشد و به گونه اى باشد که درس عبرت براى همگان گردد، زيرا کيفرهاى مجرمان به دو منظور انجام مى شود:
نخست بازداشتن مجرم از جرم در آينده و ديگر بازداشتن افرادى که احتمال آلودگى آنها مى رود.
✔️چهارم. بايد مجازات به اندازه جرم باشد نه بيشتر .
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۷۷
❣امام عليه السلام در این بخش از نامه به مسأله خراج و ماليات اشاره می کند و دستورات مهمى به مالک اشتر در اين باره مى دهد، مى فرمايد:
✨وَتَفَقَّدْ أَمْرَ الْخَرَاجِ بِمَا يُصْلِحُ أَهْلَهُ، فَإِنَّ فِي صَلاَحِهِ وَصَلاَحِهِمْ صَلاَحاً لِمَنْ سِوَاهُمْ، وَلاَ صَلاَحَ لِمَنْ سِوَاهُمْ إِلاَّ بِهِمْ✨
💠مسأله خراج و ماليات را دقيقا زير نظر بگير، به گونه اى که صلاح خراج دهندگان باشد، زيرا بهبودى و صلاحِ وضع خراج و بهبودى و صلاح حال خراج گزاران سبب بهبودى حال ديگران مى شود و هرگز ديگران به صلاح نمى رسند مگر اينکه خراج گزاران به صلاح برسند»
✍خراج، مطابق آنچه در بسيارى از روايات مربوط به اراضى خراجيه آمده، مال الاجاره زمين هاى متعلق به عموم مسلمانان است که در جنگ ها نصيب آنان شده است. جمله هاى بعد که امام در آن توصيه به عمران و آبادى اراضى خراجيه مى کند نيز شاهد بر اين معناست; ولى از يک نظر ساير ماليات هاى اسلامى را اعم از خمس و زکات و جزيه و مالياتى که حکومت اسلامى طبق ضرورت بر درآمدها مى بندد نيز شامل مى شود
✔️بديهى است همه بخش هاى حکومت اسلامى اعم از دستگاه قضايى، ارتش و سپاه، کارمندان و کارگزاران و جز آن نياز به منابع مالى دارند و اگر اختلالى در امور مالى حکومت رخ دهد آثار آن در همه بخش ها آشکار مى شود.
📝ادامه دارد..
═══✙❆♡❆✙═══
💝@nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۷۸
❣امام عليه السلام در ادامه قسمت قبل به مالک اشتر می فرماید :
✨ لاَِنَّ النَّاسَ کُلَّهُمْ عِيَالٌ عَلَى الْخَرَاجِ وَأَهْلِهِ
وَلْيَکُنْ نَظَرُکَ فِي عِمَارَةِ الاَْرْضِ أَبْلَغَ مِنْ نَظَرِکَ فِي اسْتِجْلاَبِ الْخَرَاجِ✨
💠زيرا تمام مردم وابسته به خراج و خراج گزاران هستندبايد توجّه تو در عمران و آبادى زمين بيش از توجهت به جمع آورى خراج باشد
✍اين دستور در واقع به اين اشاره دارد که بايد به منابع اصلى درآمد بازگشت کرد و آنها را حفظ نمود تا درآمدها ثابت و برقرار بماند و هر قدر منابع تقويت شود درآمدها افزون خواهد شد.
📝ادامه دارد....
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۷۹
❣امام عليه السلام در ادامه قسمت قبل به عنوان ذکر دليل مى فرمايد:
✨لاَِنَّ ذَلِکَ لاَ يُدْرَکُ إِلاَّ بِالْعِمَارَةِ وَمَنْ طَلَبَ الْخَرَاجَ بِغَيْرِ عِمَارَة أَخْرَبَ الْبِلاَدَ، وَأَهْلَکَ الْعِبَادَ، وَلَمْ يَسْتَقِمْ أَمْرُهُ إِلاَّ قَلِيلاً✨
💠چون خراج جز با آبادانى به دست نمى آيد و آن کس که بخواهد خراج را بدون عمران و آبادانى طلب کند شهرها را ويران و بندگان خدا را هلاک نموده و پايه هاى حکومتش متزلزل خواهد شد به گونه اى که بيش از مدت کمى دوام نخواهد داشت.
✍در واقع امام براى حکومتى که در بند عمران و آبادى نيست و تنها به فکر جمع آورى خراج است سه نتيجه شوم ذکر مى فرمايد:
🔹 نخست ويران شدن اين زمين ها، زيرا عمران و آبادى جز با حمايت حکومت اسلامى ميسر نمى شود.
🔹ديگر اينکه مردم به هلاکت سوق داده مى شوند، زيرا فقر دامان آنها را مى گيرد و يکى از عوامل مهم هلاکت به معناى واقعى يا به معناى اجتماعى; يعنى از دست دادن روحيه ها همان فقر است.
🔹سومين نتيجه نيز از همين جا حاصل مى شود، زيرا فقر عمومى سبب عدم همکارى توده هاى مردم بلکه شورش آنها بر ضد حکومت مى گردد آن هم حکومتى که دستش خالى است و در آمدى ندارد. چنين حکومتى چند صباحى بيشتر نمى تواند خود را نگه دارد.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۰
❣امام عليه السلام در این قسمت به کشاورزان اراضى که نتوانند مال الخراج معين را بپردازند و بايد مشمول تخفيف والى گردند.می فرماید
✨فَإِنْ شَکَوْا ثِقَلاً أَوْ عِلَّةً أَوِ انْقِطَاعَ شِرْب أَوْ بَالَّة، أَوْ إِحَالَةَ أَرْض اغْتَمَرَهَا غَرَقٌ، أَوْ أَجْحَفَ بِهَا عَطَشٌ خَفَّفْتَ عَنْهُمْ بِمَا تَرْجُو أَنْ يَصْلُحَ بِهِ أَمْرُهُمْ✨
💠بنابراين اگر رعايا از سنگينى خراج و يا آفت زدگى يا خشک شدن آب چشمه ها يا کمىِ باران و يا دگرگونى زمين بر اثر آب گرفتگى يا تشنگى شديد زراعت به تو شکايت کنند، خراج آنها را به مقدارى که اميد دارى کار آنها را اصلاح کند و بهبود بخشد، تخفيف ده.
🔹نخست. همه چيز زمين و زراعت رو به راه است ولى مال الاجاره و خراجى که بر آن بسته شده سنگين و غير عادلانه است.
🔹دوم. آفتى به زراعت برسد; از آفات زمينى و آسمانى و سبب کمبود يا نابودى محصول شود.
🔹سوم. زراعت هايى که با آب نهرها و قنات ها سيراب مى شود بر اثر عوامل مختلف، آب نهر و قنات قطع شود و محصولى به دست نيايد و يا به اندازه مورد انتظار نباشد.
🔹چهارم. در زمين هايى که ديمى است و با آب باران سيراب مى شود، بر اثر خشکسالى و کمبود نزولات آسمانى گرفتار کمبود محصول شود.
🔹پنجم. بر اثر سيلاب ها و آب گرفتگى زمين هاى زراعى همه يا قسمتى از محصول از ميان برود يا فاسد گردد.
🔹ششم. آب به اندازه کافى به زراعت نرسد.
تفاوت عامل ششم و سوم روشن است; در عامل سوم سخن از قطع کامل آب بود; ولى در مورد ششم سخن از کمبود آب است.
✔️به هرحال در تمام اين صورت ها والى بايد توان کشاورزان را در نظر بگيرد و خراج هر کدام را به اندازه اى که گرفتار ضرر و زيان شده اند تخفيف دهد و يا حتى اگر به هيچ وجه توان ندارند به کلى از خراج معاف کند.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۱
❣امام عليه السلام به مالک اطمينان مى دهد تخفيف هايى که براى رعيت قائل مى شود به تمام معنا سرشار از فايده است. مى فرمايد:
✨وَلاَ يَثْقُلَنَّ عَلَيْکَ شَيْءٌ خَفَّفْتَ بِهِ الْمَؤُونَةَ عَنْهُمْ، فَإِنَّهُ ذُخْرٌ يَعُودُونَ بِهِ عَلَيْکَ فِي عِمَارَةِ بِلاَدِکَ، وَتَزْيِينِ وِلاَيَتِکَ، مَعَ اسْتِجْلاَبِکَ حُسْنَ ثَنَائِهِمْ، وَتَبَجُّحِکَ بِاسْتِفَاضَةِ الْعَدْلِ فِيهِمْ✨
💠هرگز تخفيف هزينه هايى که به آنها مى دهى بر تو گران نيايد، زيرا آن ذخيره اى خواهد بود که از طريق عمران کشورت به تو باز مى گردانند و حکومت تو را زينت مى بخشند و اضافه بر آن از تو به نيکى ياد مى کنند و به سبب گسترش عدالت از سوى تو در ميان آنها از آنان خرسند خواهى شد.
✍نخست اينکه: اين تخفيف ها از بين نمى رود، بلکه سبب عمران و آبادى زمين ها مى شود و در آينده، بهتر و بيشتر از آن بهره مند خواهى شد.
🔹دوم. سبب آبرومندى و زينت حکومت مى گردد، زيرا مردم احساس مى کنند والى علاقه مند به آنهاست و در مشکلات با آنان هم درد است.
🔹سوم. هرجا مى نشينند تعريف و تمجيد مى کنند و پايه هاى حکومت از اين طريق محکم مى شود.
🔹چهارم. خود والى نيز از رفتار خود به جهت گسترش عدالت شاد و مسرور مى شود و روحيه تازه اى براى ادامه حکومتش مى يابد.
✔️از اين تعبيرات استفاده مى شود که حکومت در اين گونه حوادثِ سخت نه تنها بايد خراج و ماليات را تخفيف دهد، بلکه در صورت لزوم بايد به آنها کمک نيز بکند و يقين داشته باشد اين کمک ها باز مى گردد.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت۸۲
❣امام عليه السلام در تأکيد تخفیف هایی که مالک باید برای رعیت قائل شود مى فرمايد:
✨مُعْتَمِداً فَضْلَ قُوَّتِهِمْ، بِمَا ذَخَرْتَ عِنْدَهُمْ مِنْ إِجْمَامِکَ لَهُمْ، وَالثِّقَةَ مِنْهُمْ بِمَا عَوَّدْتَهُمْ مِنْ عَدْلِکَ عَلَيْهِمْ وَرِفْقِکَ بِهِمْ✨
💠اين در حالى است که مى توانى با تقويت آنها از طريق ذخيره اى که نزدشان نهاده اى آنان را آسوده خاطر سازى و به جهت عدالت و مهربانى که آنها را به آن عادت داده اى نسبت به آنان مطمئن باشی .
✍اشاره به اينکه حمايت از رعايا مخصوصاً در سختى ها و مشکلاتِ طاقت فرسا از يک سو سبب راحتى و آسايش خاطر آنها مى شود و از سوى ديگر سبب اعتماد تو بر آنها که آن نيز خود مايه آرامش خاطر توست.
🔹از مجموع اين سخنان استفاده مى شود که حکومت زمانى سامان مى يابد که تکيه گاهش توده هاى مردم آن کشور باشد در غير اين صورت هميشه تنش ها و ناآرامى و شورش در گوشه اى از کشور حکم فرما خواهد بود;
شورش هايى که سرکوب کردن آن نفرت بيشترى براى حکومت به بار مى آورد و اگر مانند بعضى از حکومت هاى زمان ما تکيه گاه حکومت هاى بيگانه باشد، مصيبت آن افزون خواهد شد،
✔️زيرا بيگانگان هرگز بدون منافع مهمى، از حکومت ديگرى حمايت نخواهند کرد و نتيجه آن مستعمره شدن کشور اسلامى به وسيله بيگانگان از اسلام خواهد بود.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۳
❣ امام عليه السلام در ادامه قسمت قبل به نتيجه ارفاق ها در حق رعيت پرداخته مى فرمايد:
✨فَرُبَّمَا حَدَثَ مِنَ الاُْمُورِ مَا إِذَا عَوَّلْتَ فِيهِ عَلَيْهِمْ مِنْ بَعْدُ احْتَمَلُوهُ طَيِّبَةً أَنْفُسُهُمْ بِهِ فَإِنَّ الْعُمْرَانَ مُحْتَمِلٌ مَا حَمَّلْتَهُ✨
💠بسيار مى شود در آينده براى تو گرفتارى هايى پيش مى آيد که اگر در دفع آنها بر اين رعايا تکيه کنى با طيب خاطر آن را پذيرا مى شوند (و در حل مشکل به تو يارى مى دهند
زيرا عمران و آبادى، هر چه بر آن نِهى تحمل مى کند.
✍بديهى است محبّت، ايجاد محبّت مى کند و کمک به افراد وجدان آنها را بيدار مى سازد و خود را مديون محبّت کننده مى بينند، بنابراين هرگاه مشکلى براى محبّت کننده پيش آيد آنها با رضايت خاطر به کمک مى شتابند و اين بهترين سرمايه زمامداران براى اداره کشور و بقاى حکومت است.
✔️ اساس کار و آنچه حرف اوّل را مى زند عمران و آبادى است;
اگر زمين هاى کشاورزى و ساير منابع درآمد مردمِ يک کشور آباد گردد و بنيه اقتصادى همه قوى شود هر مشکلى پيش آيد قابل حل است.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت۸۴
❣امام علیه السلام در پايان اين قسمت نامه به مالک اشتر به عامل اصلى ويرانى کشورها اشاره کرده مى فرماید:
✨ وَإِنَّمَا يُؤْتَى خَرَابُ الاَْرْضِ مِنْ إِعْوَازِ أَهْلِهَا، وَإِنَّمَا يُعْوِزُ أَهْلُهَا لاِِشْرَافِ أَنْفُسِ الْوُلاَةِ عَلَى الْجَمْعِ، وَسُوءِ ظَنِّهِمْ بِالْبَقَاءِ، وَقِلَّةِ انْتِفَاعِهِمْ بِالْعِبَرِ✨
💠ويرانى زمين تنها به علت فقر صاحبان آن حاصل مى شود و فقر آنها تنها به سبب توجّه زمامداران به جمع مال و زراندوزى و بدگمانى به بقاى حکومتشان و کم عبرت گرفتن (از سرنوشت زمامدارانِ پيشين) خواهد بود.
✍هنگامى که زمامداران بر اثر بى کفايتى يا ظلم بر مردم از آينده خود نااميد شوند و از تجارب پيشينيان در زمينه زمامدارىِ صحيح بهره نگيرند دستپاچه مى شوند و به جمع مال مى پردازند;
🔹گاه آن را در نقاط دور و نزديک پنهان مى سازند و گاه به بستگان خود منتقل مى کنند و گاه به کشورهاى خارج اگر محل مورد اطمينانى داشته باشند انتقال مى دهند و همين امر باعث ويرانى زمين ها و منابع اقتصادى و فقر عمومى مى شود و ارکان حکومت را متزلزل مى سازد.
🔹تجربه نشان داده است که اين گونه افراد کمتر مى توانند از اموالى که گرد آورده اند بهره بگيرند. نمونه هاى آن را حتى در عصر خود درباره شاهان گذشته ديده و شنيده ايم.
✔️اين نکته نيز شايان توجّه است که بسيارى از برنامه هاى عمرانى زمان مى طلبد و هرگاه زمامداران اميد به بقاى خود نداشته باشند زير بار چنين برنامه هايى نمى روند و طبعاً برنامه هاى عمرانى تعطيل مى شود و فقر دامان توده هاى مردم را مى گيرد.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۵
❣امام عليه السلام در اين بخش از عهدنامه درباره منشيان مخصوص و حافظان قراردادها و نامه هاى سرّى و محرمانه دستورات مهمى صادر مى کند. مى فرمايد:
✨ثُمَّ انْظُرْ فِي حَالِ کُتَّابِکَ فَوَلِّ عَلَى أُمُورِکَ خَيْرَهُمْ وَاخْصُصْ رَسَائِلَکَ الَّتِي تُدْخِلُ فِيهَا مَکَايِدَکَ وَأَسْرَارَکَ بِأَجْمَعِهِمْ لِوُجُوهِ صَالِحِ الاَْخْلاَقِ✨
💠سپس در وضع دبيران و منشيانت دقت کن و کارهايت را به بهترين آنها بسپار
نامه هاى سرّى خود را که در بر دارنده نقشه ها و اسرار مخفى است، در اختيار کسى قرار ده که بيش از همه داراى فضايل اخلاقى باشد
✍تعبير به «خيرهم» تعبير جامعى است که تمام اوصاف برجسته را که لازمه چنين مقام حساسى است شامل مى شود.
🔷آن گاه امام اين فضايل مهم اخلاقى را که بايد دبيرانِ مخصوص، واجد آن باشند در پنج چيز خلاصه مى کند.
⚜نخست مى فرمايد:
✨مِمَّنْ لاَ تُبْطِرُهُ الْکَرَامَةُ، فَيَجْتَرِئَ بِهَا عَلَيْکَ فِي خِلاَف لَکَ بِحَضْرَةِ مَلاَ✨
💠از کسانى باشد که مقام و موقعيت، او را مست و مغرور نسازد تا جرأت کند در حضور بزرگان و سران مردم با تو مخالفت و گستاخى ورزد.
✔️بسيار شده که افراد کم ظرفيت هنگامى که مقام والا و ويژه اى پيدا مى کنند چنان مغرور مى شوند که حتى به کسى که اين مقام را به آنها سپرده گستاخى مى کنند گويا زمام اختيار او را نيز به دست خود مى دانند و کراراً ديده شده است که همين مسئله قاتل جان آنها شده و مقام بالاتر نه فقط او را برکنار ساخته، بلکه به مجازات سختى گرفتار نموده است.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
@nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۶
❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه بیان فضايل اخلاقى که بايد دبيرانِ مخصوص، واجد آن باشند.می فرماید :
⚜دومین وصف
✨وَلاَ تَقْصُرُ بِهِ الْغَفْلَةُ عَنْ إِيرَادِ مُکَاتَبَاتِ عُمِّالِکَ عَلَيْکَ، وَإِصْدَارِ جَوَابَاتِهَا عَلَى الصَّوَابِ عَنْکَ، فِيمَا يَأْخُذُ لَکَ وَيُعْطِي مِنْکَ✨
💠کسى که در رساندن نامه هاى کارگزارانت به تو و گرفتن پاسخ هاى صحيح آن، از تو، غافل نشود. خواه از امورى باشد که براى تو دريافت مى دارد يا از سوى تو مى بخشد
✍اشاره به اينکه اين دبيران و منشيان واسطه در ميان زمامدار و کارگزاران او هستند; دستوراتِ مهم و فرمان هاى لازم را بايد برسانند و تقاضاهاى کارگزاران را نيز منتقل نمايند. لحظه اى غفلت ممکن است سبب نابسامانى هاى زيادى گردد. به همين دليل بايد اين افراد کاملا هوشيار و بيدار باشند نه غافل و بى خبر.
⚜ سومين وصف :
✨وَلاَ يُضْعِفُ عَقْداً اعْتَقَدَهُ لَکَ✨
💠کسى باشد که هرگاه قراردادى براى تو ببندد سست نبندد
✔️زيرا قراردادها در صورتى ارزش دارد که محکم و غير قابل ترديد و خالى از هرگونه ضعف، سستى و ابهام باشد مبادا طرف قرارداد از نقاط ضعف استفاده کند و هر زمان موافق ميل خود نبيند به فسخ قرارداد اقدام کند.
آنچه در اين وصف آمد مربوط به عقد قراردادهاست.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۷
❣امیر المومنین علیه السلام در ادامه بیان فضائل دبیران و منشیان می فرماید :
⚜در وصف چهارم
✨وَلاَ يَعْجِزُ عَنْ إِطْلاَقِ مَا عُقِدَعَلَيْکَ✨
و هرگاه قراردادى بر ضد تو بسته شده از يافتن راه حلّ آن عاجز نماند
✍نه اينکه ظلم و ستم کند و پايبند به قرارداد نباشد، بلکه پيش بينى هاى لازم را در قرارداد اعمال کند که به هنگام بروز پاره اى از مشکلات بتواند راه چاره را بيابد.
⚜در پنجمین وصف
✨وَلاَ يَجْهَلُ مَبْلَغَ قَدْرِ نَفْسِهِ فِي الاُْمُورِ، فَإِنَّ الْجَاهِلَ بِقَدْرِ نَفْسِهِ يَکُونُ بِقَدْرِ غَيْرِهِ أَجْهَلَ✨
💠 کسى که از ارزش و قدر خويش در امور مختلف بى خبر نباشد، زيرا آن کس که به قدر و منزلت خويش جاهل است نسبت به قدر و منزلت ديگران جاهل تر خواهد بود
🔹اشاره به اینکه دبیران و منشیان مخصوص
بايد هم موقعيت خود را به خوبى بفهمند و هم موقعيت مخاطبان را تا بتوانند با هرکس موافق موقعيتش مکاتبه کنند و نيز توان خويش را در کارها بدانند تا بتوانند توان ديگران را هم درک کنند و با حکم و درايت با مردم رفتار نمايند.
✔️ امام همه جا بر ضوابط و ارزش ها و شايستگى ها تکيه مى کند، نه بر مسائل عاطفى و روابط و دوستى ها. بسيار ديده ايم افرادى که به قدرت مى رسند دوستان و بستگان و خويشاوندان خود را در گرد خود مهره چينى مى کنند بى آنکه ارزش و قدرت آنها را براى کارهاى بزرگ حساب کرده باشند و به عکس افراد لايق و باارزش و قدرتمند را که با آنها رابطه عاطفى خاصى ندارند کنار مى زنند.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۸
❣ امام بعد از ذکر صفات لازم براى انتخاب دبيران و منشيان مخصوص به طرز تشخيص اين صفات و تحقق آنها در افراد مى پردازد و راه شناسايى افراد را با اين صفات به مالک نشان مى دهد. مى فرمايد:
✨ثُمَّ لاَ يَکُنِ اخْتِيَارُکَ إِيَّاهُمْ عَلَى فِرَاسَتِکَ وَاسْتِنَامَتِکَ وَحُسْنِ الظَّنِّ مِنْکَ، فَإِنَّ الرِّجَالَ يَتَعَرَّضُونَ لِفِرَاسَاتِ الْوُلاَةِ بِتَصَنُّعِهِمْ وَحُسْنِ خِدْمَتِهِمْ، وَلَيْسَ وَرَاءَ ذَلِکَ مِنَ النَّصِيحَةِ وَالاَْمَانَةِ شَيْءٌ✨
💠سپس در انتخاب اين منشيان هرگز به فراست و هوشيارى خود، و اعتماد شخصى و حسن ظن خويش قناعت مکن، زيرا افراد (فرصت طلب) براى جلب توجّه زمامداران به ظاهرسازى و خوش خدمتى مى پردازند در حالى که در ماوراى اين ظاهرِ جالب هيچ گونه خيرخواهى و امانت دارى وجود ندارد.
✍اين يک واقعيت مهم است، کسانى که در پى احراز مقامات بالا هستند سعى مى کنند خود را در نظر زمامداران افرادى امين، پرکار، هوشيار و فعال نشان بدهند تا از اين طريق توجّه آنها را به خود جلب کنند و چون بر مرکب مراد سوار شدند دست به سوء استفاده و خيانت بزنند.
✔️به همين دليل نبايد به ظاهر سخنان و اعمالى را که در آغاز کار انجام مى دهند دلخوش کرد. همچنين حسن ظن و اعتماد شخصى و اعتقاد به هشيارى خويشتن را در اين گونه موارد بايد کنار گذاشت و براى حسن انتخاب کارگزاران و معاونان و منشيان و مانند آنها به سراغ معيارهاى ديگرى رفت; معيارهايى که کاملا قابل اعتماد و کمتر خطاپذير است.
📝ادامه دارد..
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۸۹
❣امیر المومنین علیه السلام به معيارهايى انتخاب کارگزاران و منشیان اشاره کرده ومى فرمايد:
✨وَلَکِنِ اخْتَبِرْهُمْ بِمَا وُلُّوا لِلصَّالِحِينَ قَبْلَکَ✨
💠آنها را از طريق مقاماتى که براى حاکمان صالح پيش از تو داشته اند بيازماى
✍ هرگاه ديدى فلان شخص سال ها با حکومت هاى صالح همکارى داشته و مورد قبول آنها بوده مى توان فهميد که او شخص لايق و درستکارى است; ولى اگر در پرونده زندگى او همکارى با ناصالحان و قبول پست هايى از سوى زمامداران سوء وجود داشته باشد بايد از او صرف نظر کرد.
🔻سپس به معيار دومى براى اين انتخاب اشاره کرده مى فرمايد:
✨فَاعْمِدْ لاَِحْسَنِهِمْ کَانَ فِي الْعَامَّةِ أَثَراً، وَأَعْرَفِهِمْ بِالاَْمَانَةِ وَجْهاً✨
💠و بر کسانى اعتماد کن که در ميان مردم بهترين آثار نيک را گذارده اند و در امانت دارى معروف ترند
🔹به يقين قضاوت توده هاى مردم درباره اشخاص يکى از بهترين طرق شناسايى آنهاست.
⚜سپس امام در پايان اين سخن مى فرمايد:
✨فَإِنَّ ذَلِکَ دَلِيلٌ عَلَى نَصِيحَتِکَ لِلَّهِ وَلِمَنْ وُلِّيتَ أَمْرَهُ✨
💠 اگر چنين کنى اين دليل بر خيرخواهى و اطاعت تو از پروردگار است، همچنين اطاعت از کسى که ولايت را از طرف او پذيرفته اى
✔️ اگر در انتخاب منشيان مخصوص دقت هاى لازم را از طرقى که براى تو شرح دادم به کار گيرى و آنها را بر اساس حسن ظن و هوشيارى شخصى خود انتخاب نکنى اين دليل بر آن است که حق اين امانت الهى (زمامداری)و خیر خواهی رعایا را انجام داده ای
📝ادامه دارد....
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۹۰
❣ امام عليه السلام در پايان اين قسمت از عهدنامه به دو موضوع مهم ديگر درباره منشيان مخصوص و دبيران اشاره مى کند . مى فرمايد:
✨وَاجْعَلْ لِرَأْسِ کُلِّ أَمْر مِنْ أُمُورِکَ رَأْساً مِنْهُمْ، لاَ يَقْهَرُهُ کَبِيرُهَا وَلاَ يَتَشَتَّتُ عَلَيْهِ کَثِيرُهَا✨
💠 براى هر بخشى از کارهايت رئيس و سرپرستى از ميان آنها انتخاب کن; کسى که کار مهم او را مغلوب و درمانده نسازد و کثرت کارها پريشانش نکند
✍اشاره به اينکه تقسيم کار بايد به صورتى انجام گيرد که مسئوليت هر يک از آنان روشن شود; مثلاً بخشى از نامه ها مربوط به پيمان هاى صلح، قراردادها اعم از قراردادهاى مربوط به خارج و قراردادهاى داخلى درباره زمين هاى کشاورزى و مانند آن است که بايد مسئول معينى داشته باشد. بخش ديگرى نامه هاى محرمانه است که احتياج به مديريت خاصى دارد و بخشى مربوط به نامه هاى فرمانداران و استانداران و امثال آنها
هر يک از اينها بايد مسئول خاصى داشته باشد;
⚜در دومين دستور:
✨وَمَهْمَا کَانَ فِي کُتَّابِکَ مِنْ عَيْب فَتَغَابَيْتَ عَنْهُ أُلْزِمْتَه✨
💠و (بايد بدانى) هر عيبى در منشيان مخصوص تو يافت شود که تو از آن بى خبر بمانى مسئول خواهى بود.
✔️ اشاره به آن است که تعيين مسئول براى هر کار سلب مسئوليت از مقامى بالاتر نمى کند، چرا که او بايد در عين تقسيم کار و مديريت ها، بر وضع مديران خود نظارت مستمر داشته باشد همان گونه که در دنياى امروز نيز چنين است که اگر مديرى در فلان وزارتخانه دست به کار خلافى زد وزير را احضار مى کنند و از او بازخواست مى نمايند و به اين ترتيب درباره کارهاى مهم نظارت مضاعف صورت مى گيرد و سبب استحکام برنامه ها اجرايى حکومت خواهد شد.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۹۱
❣امام عليه السلام در اين بخش از عهدنامه خود به تجارت و صنعت پرداخته و در اين زمينه سفارش هاى مهمى به مالک اشتر دارد.
⚜نخست مى فرمايد:
✨ثُمَّ اسْتَوْصِ بِالتُّجَّارِ وَذَوِي الصِّنَاعَاتِ، وَأَوْصِ بِهِمْ خَيْراً✨
💠سپس درباره تجار و صاحبان صنايع نخست به خودت توصيه کن (که مراقب حفظ و تقويت آنان باشى) و نيز ديگران را به خير و نيکى با آنان سفارش نما
✍زمامدار، نخست بايد خودش نسبت به اين گروه اجتماعىِ فعال، حساس باشد و سپس اهمّيّت آنها را به ديگران گوشزد نمايد.
🔻آن گاه امام به گروه هاى مختلف تجار و صاحبان صنايع اشاره کرده مى فرمايد:
✨الْمُقِيمِ مِنْهُمْ وَالْمُضْطَرِبِ بِمَالِهِ وَالْمُتَرَفِّقِ بِبَدَنِهِ✨
🔹 بين بازرگانانى که در مراکز تجارى اقامت دارند و يا آنها که سيار و در گردش اند و نيز صنعتگران و کارگرانى که با نيروى جسمانى خود به کار مى پردازند، تفاوت مگذار
⚜تجار دو گروه اند;
🔹گروهى مرکز ثابت دارند و عده اى دائماً اموال تجارتى را از نقطه اى به نقطه ديگر و از آن نقطه به نقطه ثالثى مى برند و مواد مورد نياز مردم را به آنها مى رسانند. سرمايه اصلى صنعتگران نيروى بدنى آنهاست که با آن براى رفع نيازهاى مردم تلاش و کوشش مى کنند.
📝ادامه دارد..
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۹۲
❣امیر المومنین علیه السلام به فلسفه تجارت و آثار مثبت آن در برابر کسانى که تجار را سربار جامعه مى دانند پرداخته مى فرمايد:
✨فَإِنَّهُمْ مَوَادُّ الْمَنَافِعِ، وَأَسْبَابُ الْمَرَافِقِ وَجُلاَّبُهَا مِنَ الْمَبَاعِدِوَالْمَطَارِحِ فِي بَرِّکَ وَبَحْرِکَ، وَسَهْلِکَ وَجَبَلِکَ، وَحَيْثُ لاَ يَلْتَئِمُ النَّاسُ لِمَوَاضِعِهَا، وَلاَ يَجْتَرِءُونَ عَلَيْهَا
فَإِنَّهُمْ سِلْمٌ لاَ تُخَافُ بَائِقَتُهُ وَصُلْحٌ لاَ تُخْشَى غَائِلَتُهُ✨
💠زيرا آنها منابع اصلى منفعت (مردم) و اسباب آسايش (جامعه) هستند و مال التجاره هاى مفيد را از سرزمين هاى بعيد و دور دست، از صحرا و دريا و سرزمين هاى هموار و ناهموارِ محل حکومت تو و از مناطقى که عموم مردم با آن سر و کارى ندارند و (حتى) جرأت رفتن به آن را نيز در خود نمى بينند، گردآورى مى کنند
زیرا آنها مردم سالمى هستند که بيمى از ضرر آنها نمى رود و صلح دوستانى که خوف خيانت و نيرنگ آنها نيست
✍بازرگانان نقش تعديل اقتصادى را در کشورهاى جهان و در شهرهاى مختلف يک کشور دارند و آنها که براى اين کار به نقاط دور و نزديک مى روند گاه حتى جان خود را نيز به خطر مى افکنند.
درست است که آنها دنبال منافع خويش اند; ولى در کنار تأمين منافع شخصى يک منفعت بزرگ اجتماعى براى مردم يک کشور يا کشورهاى مختلف جهان دارند. آنها به مجرد اينکه احساس کنند فلان جنس در فلان منطقه نسبت به منطقه ديگر ارزان تر است به سوى آن منطقه هجوم مى آورند و اجناس اضافى آن منطقه را به منطقه اى که آن جنس کمياب است مى برند تا سودى عايدشان شود; ولى اين سود انگيزه اى براى بهره مندى هر دو نقطه مى گردد.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۹۳
❣امیر المومنین عليه السلام دستور ديگرى به مالک درباره بازرگانان و صنعت گران داده مى فرمايد:
✨وَتَفَقَّدْ أُمُورَهُمْ بِحَضْرَتِکَ وَفِي حَوَاشِي بِلاَدِکَ✨
💠کارهاى آنها را پيگيرى کن و سامان ده چه آنها که در حضور تو (و مرکز فرمانداريت) زندگى مى کنند و چه آنها که در گوشه و کنار کشورت هستند.
✍درست است که حکومت نبايد امر تجارت و صنعت را به دست گيرد، بلکه بهترين راه آن است که آن را به بخش خصوصى واگذار کند; ولى با اين حال نبايد جهات حمايتى و هدايتى را از آنها دريغ دارد، زيرا غالباً بدون حمايت و هدايت حکومت به مشکلات زيادى برخورد مى کنند که دامنه آن عموم مردم را دربر مى گيرد.
✔️به همين دليل اقتصاد دانهاى آگاه در دنياى امروز به همين امر توصيه مى کنند که دولت بى آنکه خود تاجر و صنعتگر باشد بايد از آنها حمايت کند و در موارد لازم نظارت و هدايت آنها را نيز به عهده بگيرد و اين کار نقش مهمى در موفقيت تجارت و صنعت خواهد داشت.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝@nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۹۴
❣اميرمؤمنان عليه السلام درادامه از سو استفاده تجار به مالک اشتر هشدار داده و مى فرمايد:
✨ وَاعْلَمْ مَعَ ذَلِکَ أَنَّ فِي کَثِير مِنْهُمْ ضِيقاً فَاحِشاً، وَشُحّاً قَبِيحاً، وَاحْتِکَاراً لِلْمَنَافِعِ، وَتَحَکُّماً فِي الْبِيَاعَاتِ، وَذَلِکَ بَابُ مَضَرَّة لِلْعَامَّةِ وَعَيْبٌ عَلَى الْوُلاَةِ✨
💠بدان با تمام آنچه گفتم در ميان آنها جمع کثيرى هستند به شدّت تنگ نظر و بخيلِ زشت کار و احتکار کننده مواد مورد نياز مردم و اجحاف کننده در تعيين قيمت ها و اينها موجب زيان براى توده مردم و عيب و ننگ بر زمامدارانند.
✍يکم: تنگ نظرى فاحش، اشاره به آنها که انحصار طلبند و تنها به منافع خود مى انديشند و حاضر نيستند ديگرى در تجارت و صنعت پرورش پيدا کند.
🔻دوم: بخل قبيح، اشاره به کسانى که حاضر نيستند چيزى از درآمد خود را در کارهاى خير و به نفع محرومان جامعه مصرف کنند.
🔻سوم: احتکار که سبب مى شود اجناس را هنگام فراوانى ارزان بخرند و براى روز کميابى انبار کنند تا بسيار گران بفروشند.
🔻چهارم: تحکم بر قيمت گذارى ها بدون توجّه به منافع مردم و قدرت خريد آنها، به اين ترتيب که از طرق مختلف براى ايجاد بازار سياه و بالا بردن نرخ ها به صورت کاذب تلاش کنند و گاه دست به دست يکدگر بدهند تا قيمت ها را به طور مصنوعى بالا نگه دارند.
⚜امام عليه السلام تأکيد مى کند که اگر اين گونه مسائل در امور اقتصادى راه يابد دو مشکل بزرگ پيدا مى شود:
🔹1. اينکه توده هاى مردم در تنگناى اقتصادى قرار مى گيرند و سبب نارضايتى آنها از حکومت مى شود همان چيزى که ممکن است به شورش هاى خطرناک بينجامد.
🔹2. اينکه لکه ننگى بر دامان حکومت مى نشيند و دليل بر بى کفايتى و عدم مديريت او خواهد بود، زيرا حل مشکلات اقتصادى از مهم ترين يا مهم ترين وظيفه حکومت است. اگر در اين قسمت وا بماند کارهاى ديگر او مردم را راضى نخواهد ساخت.
📝ادامه دارد....
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۹۵
❣امیر المومنین عليه السلام در ادامه چند دستور درباره مسائل اقتصادى مى دهد و از احتکار شروع مى کند مى فرمايد:
✨فَامْنَعْ مِنَ الاِحْتِکَارِ، فَإِنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وآله وسلم مَنَعَ مِنْهُ✨
💠از احتکار (به شدت) جلوگيرى کن، چرا که رسول خدا صلى الله عليه وآله از آن منع فرمود
✍احتکار به معناى گردآورى احتياجات مردم و ذخيره کردن و به انتظار گرانى نشستن و منافع کلان بردن است
و احتکار طعام از روشن ترين مصداق هاى ظلم و بدرفتارى است
🔹در فقه اسلام و همه فقهاى اسلام آن را حرام شمرده اند و روايات بسيارى در اين زمينه وارد شده از جمله در حديثى از رسول خدا صلى الله عليه وآله مى خوانيم:
⚜الْمُحْتَکِرُ مَلْعُون; محتکر رانده درگاه خداست.
💠در حديث ديگرى از امام امير المؤمنين در غررالحکم آمده است:
🔹محتکر بخيل ثروتى جمع مى کند براى وارثانى که هرگز از او راضى نخواهند شد و بر خدايى (در محشر) وارد مى شود که او را معذور نخواهد داشت»
✔️ همين قدر بايد دانست که احتکار از بدترين مفاسد اقتصادى است که اسلام از آن به شدت نهى کرده و همان گونه که در ادامه همين عهدنامه مى آيد براى محتکران مجازات قائل شده است.
📝ادامه دارد...
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══
#آیین_کشورداری
#شرح_نامه ۵۳
📌قسمت ۹۶
❣امیر المومنین علیه السلام در دومين دستورى به مالک اشتر در زمينه مسائل اقتصادى مى فرمايد:
✨وَلْيَکُنِ الْبَيْعُ بَيْعاً سَمْحاً بِمَوَازِينِ عَدْل وَأَسْعَارلاَ تُجْحِفُ بِالْفَرِيقَيْنِ مِنَ الْبَائِعِ وَالْمُبْتَاعِ✨
💠بايد معاملات با شرايط آسان صورت گيرد: با موازين عدل و نرخ هايى که نه به فروشنده زيان رساند و نه به خريدار .
✍نخست اينکه ميزان هاى سنجش بايد عادلانه باشد; کم فروشى و تقلّب در کار نباشد
🔹و ديگر اينکه قيمت ها بايد متعادل گردد و معناى تعادل در قيمت ها آن است که هم از توليد کننده حمايت کنند و هم از مصرف کننده،
✔️زيرا هرگاه تنها به نفع مصرف کننده باشد و توليد کنندگان زيان ببينند دست از توليد مى کشند و اين خود مايه گرانى و کمبود اجناس مى شود و اگر تنها جانب توليدکننده در نظر گرفته شود و با منافع زياد اجناس خود را عرضه کنند مصرف کنندگان به زحمت مى افتند.
📝ادامه دارد..
═══✙❆♡❆✙═══
💝 @nahjol_balagheh
═══✙❆♡❆✙═══