💠امام در پاسخ به سوالي درباره معناي «لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللّهِ» چنين فرمود:
🍃ما در برابر خداوند با مالکيت او شريک نيستيم بلکه ما چيزي را مالک نيستيم حز آنچه او به ما تمليک کرده و هرگاه قدرتي يا مالي را به ما ببخشد -در حالي که او از ما به آن مال سزاوارتر است- ما را مکلف به وظايفي (درباره آن) فرموده و هرگاه آن را از ما پس گيرد تکليفش را نيز از ما برداشته است.
📚نهج البلاغه، حکمت 404
ر چه هست از اوست!
به نظر مى رسد ـ همانگونه كه بعضى از شارحان نهج البلاغه استنباط كرده اند[1] ـ شخصى كه معناى «لا حول و لا قوّة إلاّ باللّه» براى او مفهوم نبود و گرفتار شبهه جبر شده بود سؤالى در اين باره از حضرت كرد و امام(عليه السلام) براى رفع شبهه او سه جمله بيان فرمود.
نخست فرمود: «ما در برابر مالكيت خداوند مالك چيزى نيستيم»; (وَ قَدْ سُئِلَ عَنْ مَعْنَى قَوْلِهِمْ «لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللّهِ»: إِنَّا لاَ نَمْلِكُ مَعَ اللّهِ شَيْئاً).
بنابراين مالك اصلى خداست و هيچ كس استقلال در مالكيت ندارد و به تعبير ديگر، توحيد در مالكيت، يكى از شاخه هاى توحيد افعالى است كه بدون اعتقاد به آن توحيد انسان كامل نمى شود.
سپس در جمله دوم مى افزايد: «بلكه ما چيزى را مالك نيستيم جز آنچه او به ما تمليك كرده است»; (وَ لاَ نَمْلِكُ إِلاَّ مَا مَلَّكَنَا).
بنابراين مالكيت ما از ذات پاك او سرچشمه مى گيرد; آنچه اراده كند به ما مى دهد و آنچه را اراده كند باز پس مى گيرد و به تعبير ديگر، مالكيت ما نسبت به مالكيت خداوند مالكيت طولى است نه مالكيت عرضى.
آنگاه در جمله سوم مى فرمايد: «هرگاه او چيزى را به ما تمليك كند كه در واقع خودش به آن سزاوارتر از ماست ما را (درباره آن) مكلف به وظايفى مى كند و هرگاه آن را از ما باز پس گيرد تكليفش را از ما برمى دارد»; (فَمَتى مَلَّكَنَا مَا هُوَ أَمْلَكُ بِهِ مِنَّا كَلَّفَنَا، وَ مَتَى أَخَذَهُ مِنَّا وَضَعَ تَكْلِيفَهُ عَنَّا).
اين همان نكته باريك و دقيق و بسيار جالب «الأمرُ بين الأمرَين» است. نه چنان است كه ما از خود استقلال تام داشته باشيم و صاحب قدرتى در برابر خدا و مالكيتى در برابر مالكيت او گرديم و نه چنان است كه در اعمال خود مطلقاً اراده و اختيارى نداشته باشيم. بلكه او به ما قدرت و قوت و اختيار داده و هماهنگ با آن تكاليفى بر عهده ما گذاشته است. تا زمانى كه آن قدرت و قوت وجود دارد تكاليف هم هست هنگامى كه گرفته شد تكاليف از بين مى رود.
او به ما اموالى بخشيده و تمليك كرده و تكليف خمس و زكات را در كنار آن قرار داده است، قوت و قدرت جسمانى داده و تكليف نماز و روزه و حج و جهاد را در كنار آن مقرر فرموده، هرگاه مال را باز پس گيرد تكليف خمس و زكات نيز برداشته مى شود هرگاه قوت و قدرت جسمانى را از ما سلب كند واجباتى كه نياز به قوت و قدرت جسمانى دارد از ما برداشته خواهد شد.
همين معنا در حديث ديگرى كه از امام(عليه السلام) نقل شده منعكس است: «عبايه، از ياران خاص اميرالمؤمنين(عليه السلام) از آن حضرت درباره مسأله توانايى هاى انسان كه با آن برمى خيزد و مى نشيند و كارهايى انجام مى دهد سؤال كرد (كه آيا اين ها جبرى است يا اختيارى؟) امام اميرمؤمنان على(عليه السلام) از او پرسيد: منظور تو كدام توانايى است؟ توانايى بدون پروردگار يا با پروردگار؟ عبايه ساكت شد و پاسخى نداد، امام(عليه السلام) فرمود: بگو، عرض كرد: چه بگويم، فرمود: اگر بگويى با خداوند (در عرض خداوند) مالك قدرتى هستى، مايه هلاكت توست و اگر بگويى بدون خداوند چنين قدرتى را پيدا كردى آن هم مايه هلاكت توست. عبايه عرض كرد: چه بگويم اى اميرالمؤمنين؟ فرمود: بايد بگويى كه اين قدرت را خداوند به تو ارزانى داشته اگر اين قدرت را براى تو ادامه دهد عطا و بخشش اوست و اگر از تو بگيرد بلا و آزمايش اوست. او مالك قدرتى است كه به تو داده و قادر بر چيزى است كه تو را بر آن قادر نموده، آيا نشنيدى مردم حول و قوه الهى را مى طلبند در آن جا كه مى گويند: «لاحولَ ولا قوّة إلاّ بالله العلىِّ العظيمِ». عبايه عرض كرد: تفسير اين سخن چيست؟ فرمود: پناهى دربرابر معاصى الهى نيست مگر پناه خداوند و قوتى بر طاعات نيست مگر با اعانت پروردگار. عبايه برخاست و خود را به روى دست و پاى امام(عليه السلام) انداخت و بوسه زد.[2]
براى روشن شدن اين بحث پيچيده و دقيق و ظريف يك مثال حسى داريم كه سابقاً نيز به آن اشاره كرديم و آن اين است كه فرض كنيد يك قطار برقى به حركت درآمده است اين قطار نيروى خود را لحظه به لحظه از سيم برقى كه در طول مسير كشيده اند و حلقه لغزنده قطار روى آن حركت مى كند دريافت مى دارد هر لحظه مسئول اداره برق اراده كند مى تواند برق آن قطار را از همان مبدأ قطع كند ولى مادامى كه قطع نكرده راننده قطار با ميل و اراده و آزادى، قطار را در مسير به حركت وامى دارد. هر كجا لازم بود توقف مى كند هر كجا لازم بود سرعت مى گيرد و هر كجا خواست ملايم مى رود، اين راننده قادر است قطار را به صورت هاى مختلف هدايت كند ولى اين قوت و قدرت را از مبدائى مى گيرد كه لحظه به لحظه به او نيرو مى بخشد و هر لحظه بخواهد مى تواند اين قدرت و نيرو را قطع كند. بنابراين اين راننده، هم اختيار دارد و هم ندارد، اختيار براى انتخاب حركت و توقف ولى عدم اختيار در بقاء نيرويش. و اين است معنى الامر بين الامرين: نه جبر و سلب اختيار و نه آزادى م
مطلق.
نكته قابل توجه اين است كه «حول» در لغت به دو معناست: يكى حركت و تحول و ديگرى ممانعت و حائل شدن. اگر در لغت عرب به «سال» حول گفته مى شود به اين دليل است كه انسان از زمانى به زمان ديگر متحول مى شود و حركت مى كند.
بنابر اين معنا، معنى لاحول ولا قوة الا بالله اين است كه هيچ نوع حركت و تحول و هيچ قوت و قدرتى جز از سوى خدا نيست، اوست كه به ما اين نيروها را بخشيده و به ما توانايى و اختيار داده تا بتوانيم به سوى مقاصد خويش حركت كنيم.
و بنابر معنى دوم، معنى جمله اين است كه هيچ مانعى دربرابر معاصى و هيچ قدرتى بر اطاعات جز به وسيله خداوند نيست، همانگونه كه در ذيل حديث عبايه آمده بود و در حديثى از امام صادق(عليه السلام) نيز در تفسير جمله «لا حول ولا قوّةَ إلاّ بالله» مى خوانيم كه فرمود: «لا يَحولُ بَينَنا وبينَ المَعاصِى إلاّ اللهُ ولا يُقَوّينا على أداءِ الطّاعةِ والفرائضِ إلاّ الله; ميان ما و گناهان جز خداوند حائل نمى شود و براى اداى اطاعت و واجبات جز خداوند به ما نيرو نمى بخشد».[3]
به اين ترتيب جمله پرمعنى و پرمحتواى «لا حولَ ولا قوّة إلاّ بالله» دو معنى دارد كه هر دو در روايات معصومين(عليهم السلام) آمده است[4]. [5]
*****
پی نوشت:
[1]. مرحوم محقق كمره اى در شرح نهج البلاغه خود اين سخن را آورده است.
[2]. تحف العقول، ص 345، در كلمات امام هادى(عليه السلام).
[3]. بحارالانوار، ج 90، ص 189، ح 24.
[4]. براى توضيح بيشتر درباره مسئله جبر و تفويض و قضا و قدر مى توانيد به كتاب انوارالاصول، ج 1، و تفسير نمونه، ج 26، ذيل آيه 38 سوره نبأ و همچنين ج 11، ذيل آيه 33 سوره نحل، و بحث هايى كه سابقاً در پيام امام اميرالمؤمنين(عليه السلام)، ج 12، ص 461، ذيل حكمت 78 داشتيم، مراجعه كنيد.
[5]. سند گفتار حكيمانه: در مصادر نهج البلاغه آمده است كه مضمون اين گفتار حكيمانه در كتاب تحف العقول (كه پيش از نهج البلاغه تأليف شده) در لابه لاى سؤالاتى كه عباية بن ربعى اسدى از حضرت كرد آمده است. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 287). و عبارت تحف العقول چنين است كه امام(عليه السلام) در تفسير «لا حَولَ وَلا قوّةَ إلاّ بِالله» فرمود: «لا حَولَ عَن مَعاصِى الله إلاّ بِعِصمَةِ الله و لا قوّة لنا على طاعةِ الله إلاّ بعَونِ الله قال: فَوَثَب عَباية فقبّل يدَيه و رِجليه». (تحف العقول، در كلمات امام هادى(عليه السلام) از اميرمؤمنان على(عليه السلام)، ص 468).
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
هدایت شده از استوری ایام سال |استوری و استیکر|
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📲 #استوری
🌺 #میلاد_حضرت_عباس(ع)
📡حداقل برای☝️نفر ارسال کنید.
🔴 #استوری و #استیکر ایام سال👇
╭─═ঊঈ🦋ঊঈ═─╮
eitaa.com/joinchat/1975124140C4aad8a091c
╰─═ঊঈ🦋ঊঈ═─╯
هدایت شده از استوری ایام سال |استوری و استیکر|
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
هدایت شده از استوری ایام سال |استوری و استیکر|
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
بسم الله |
🔵تأمل در خطبه شقشیه
آیت الله العظمی مرعشی نجفی در وصیتنامه خود به فرزندش نوشته است:
سفارشش میکنم به تدبر و اندیشیدن در خطبه #شقشقیه مولای ما امیرمؤمنان و سید مظلومان که در مسجد انشاء فرمود و آن را عده بیشماری از فریقین که مورد وثوق هستند نقل کرده اند.
پ ن:
#خطبه_شقشقیه سومین خطبه نهج البلاغه و مشتمل است بر بیان صریح نقدهای امیرالمؤمنین بر خلفای سه گانه و توضیحاتی درباره امر جانشینی پیامبر صلوات الله علیه.
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠کلیپ تصویری: فضائل حضرت عباس(ع) در کلام اهل بیت(ع)
🔸سخنرانی: حجت الاسلام رفیعی
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
۴ جمله #طلایی و #کلیدی در نهجالبلاغه ☝️
استاد عالی☝️
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
💠امام علی عليه السلام:
هنگامى كه شنيد عمار ياسر با مغيرة بن شعبه (آن مرد منافق لجوج) جرّ و بحث مى كند، فرمود:
🍃 اى عمار! رهايش كن، چراكه او از دين خدا آن مقدار گرفته كه به دنيا نزديكش سازد و از روى عمد حق را بر خود مشتبه ساخته تا شبهات را بهانه لغزش ها و خلاف هايش قرار دهد.
📚نهج البلاغه، حکمت 405
📎 #اعتقادات
📎 #اخلاق
📎 #امامت
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💙#میلاد_امام_سجاد💙
🌺🌸ولادت حضرت زین العابدین علیه السلام مبارک🌺🌸
اَللّهُــــمَّ_عَجـِّــل_لِوَلیِّــــکَ_الفَـــــرَج🎋
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
هدایت شده از رایحه ی احکام «تخصصی»
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📹شرح حدیث اخلاق از #امام سجاد(ع) توسط رهبر معظم انقلاب
🌺آثار دنيوی و اخروی سخن نیکو🌺
💐#میلاد_امام_سجاد(ع) مبارک💐
〰〰〰〰〰〰〰
🔺فقط #بالینک به #اشتراک بگذارید👇
╭═⊰🍂🌺🌸🍂⊱━╮
http://eitaa.com/joinchat/2371223552Ca5be77fd53
╰═⊰🍂🌺🌸🍂⊱━╯
بسم الله
🔵خطا در ترجمه مقول قول
وَ لَيْسَ لِوَاضِعِ الْمَعْرُوفِ فِي غَيْرِ حَقِّهِ وَ عِنْدَ غَيْرِ أَهْلِهِ مِنَ الْحَظِّ إِلَّا مَحْمَدَةُ اللِّئَامِ وَ ثَنَاءُ الْأَشْرَارِ وَ مَقَالَةُ الْجُهَّالَ مَا دَامَ مُنْعِماً عَلَيْهِمْ: مَا أَجْوَدَ يَدَهُ وَ هُوَ عَنْ ذَاتِ اللَّهِ بَخِيْل #خطبه_142
ترجمه
كسی كه نيكى را در جایی غیر از جای شایستهاش به كار برد، و به غير مستحقّ احسان كند، بهرهای ندارد جز ستايش فرومايگان و ثناگويى بدكاران و این گفتار نادانان که: «فلانی چه دست بخشندهای دارد!» آن هم تازمانی که به آنان بخشش میکند! این همه در حالی است که او در راه خداوند بخشش نمیکند.
🔺جمله «ما اجود یده» #مقول_قول برای «مقالة» است و در ترجمه باید به همین شکل برگردانده شود اما بسیاری از مترجمان نتوانستهاند جمله را به صورت صحیح ترجمه کنند.
برخی مترجمان سعی کردهاند جمله «ما اجود یده» را به جمله « هُوَ عَنْ ذَاتِ اللَّهِ بَخِيْل» ربط بدهند. مثلا؛
❌یکی برای ایجاد این ربط، «ما» را در جمله «ما اجود یده» به صورت نافیه معنا کرده است (دشتی)!
❌مترجم دیگری هر دو جمله را تلفیق کرده و نوشته است: «چه بسيارند بخشندگانى كه در راه خدا بخل ورزيدند» (آقامیرزایی)!
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
هدایت شده از رایحه ی احکام «تخصصی»
28.46M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔴رسالهی حقوق امام سجاد علیه السلام
حق نماز👌
🎤حجت السلام قرائتی
〰〰〰〰〰〰〰
🔺فقط #بالینک به #اشتراک بگذارید👇
╭═⊰🍂🌺🌸🍂⊱━╮
http://eitaa.com/joinchat/2371223552Ca5be77fd53
╰═⊰🍂🌺🌸🍂⊱━╯
خصائص أمير المؤمنين علي بن أبي طالب رضي الله عنه - مكتبة زاد.pdf
4.68M
فایل پی دی اف کتاب «خصائص امیرالمؤمنین علیه السلام» از نسائی.
.•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸
💠امام علی عليه السلام فرمود:
🍃چه زيباست تواضع و فروتنى ثروتمندان در برابر فقرا، براى رسيدن به پاداش هاى الهى، و از آن بهتر بى اعتنايى و بزرگ منشى مستمندان است در برابر اغنيا براى توكل بر خدا.
📚نهج البلاغه، حکمت 406
📎 #اعتقادات
📎 #اخلاق
📎 #امامت
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈
↙️کانال #نهج_البلاغه(ادای حق کلام) 👇
╔🌸🍃═════╗
http://eitaa.com/joinchat/2855665682Cc04673bf9f
╚═════🍃🌸