♻️ زمانه مشروطه 📅 روزشمار تاريخي وقايع و حوادث نهضت مشروطه ايران (قسمت اول) 🖌 تهیه و تنظيم: زهرا ابراهيمي جنبش مشروطه را - همانند بسياري از رويدادهاي تاريخي ديگر - نمي‌توان به روز 14 مرداد ۱۲۸۵ هجری شمسی، روز صدور فرمان مشروطه منحصر کرد؛ بلکه براي بررسي آن بايد مروري بر وقايع و حوادث منجر به صدور فرمان مشروطه و پيامدها و نتايج صدور آن داشت؛ که در ادامه به اختصار می‌آید: 🔶 ۱۲۷۰ـ ۱۲۷۱: بحران تنباکو در پي واگذاري امتياز تنباکو به تالبوت،‌ از اتباع بريتانيا، نهضتي با رهبري علما، از جمله ميرزاي شيرازي در نجف (که با فتواهاي خود به‌ويژه حکم تحريم تنباکو اين نهضت را هدايت مي‌کرد) و ميرزاي آشتياني در تهران،‌ در مناطق گوناگون ايران براي فسخ اين قرارداد برپا شد که سرانجام ناصر‌الدين‌شاه را به لغو اين امتياز واداشت و حتي به سرنگوني دولت وقت بريتانيا به رياست لرد ساليبوري، منجر گرديد. 🔶 ۱۲۷۵: ترور ناصرالدين‌شاه ناصرالدين شاه به دست ميرزارضا کرماني از شاگردان سید جمال‌الدین اسدآبادی، ترور شد. 🔶 ۲۲ آذر ۱۲۸۴: مهاجرت صغري علاءالدوله، حاکم مستبد تهران، به بهانۀ گراني قند چند تن از تاجران سرشناس را احضار کرد و به چوب بست. روحانيان تهران در اعتراض به اقدامات عين‌الدوله، صدراعظم وقت، به حرم حضرت عبدالعظيم حسنی(ع) رفتند. آنها ضمن تحصن خواستار عزل علاء‌الدوله، اخراج نوز بلژيکي (که با تعرفه گمركي جديد خود، دروازه بازار ايران را براي كالاهاي روس گشود و اندك صنعتي كه در ايران بود را به حال احتضار درآورد) و تأسيس عدالتخانه شدند. در پي اين تحصن، مظفرالدين‌شاه اعلاميه‌اي مبني بر تأسيس «عدالتخانه» صادر کرد که در آن از «تأسيس عدالتخانۀ دولتي براي اجراي احکام شرع و قانون معدلت اسلاميه که عبارت از تعيين حدود و احکام شريعت مطهر است» صحبت مي‌شد. افزون ‌بر‌اين، شاه، حاکم تهران را هم عزل کرد. 🔶 ۲۳ تير ۱۲۸۵: مهاجرت کبري عين‌الدوله، صدراعظم وقت، به‌رغم دستور شاه، در ايجاد عدالت‌خانه تعلل ورزيد. به همين دليل آزادي‌خواهان وي را خائن خواندند و براي نشان دادن مخالفت خود با او، به قيام و تحصن دست زدند و خواستار عزلش شدند. در پي قتل سيد عبدالحميد، طلبۀ جوان، گروه وسيعي به تحصن در مسجد جامع تهران دست زنند. در ميان اين تحصن‌کنندگان آیات سيد محمد طباطبايي و سيد عبدالله بهبهاني نيز حضور داشتند. پس از بي‌توجهي عين‌الدوله به تحصن مسجد جامع، و خشونت وي نسبت به مردم تظاهرکننده، علما، براي شدت بخشيدن به جنبش راهي قم شدند و اين گونه به تحصن خود ادامه دادند. همچنين حدود يازده‌هزار نفر از نيروهاي انقلابي نيز در باغ سفارت بريتانيا در تهران تحصن کردند. 🔶 ۱4 مرداد ۱۲۸۵: صدور فرمان مشروطه مظفرالدين‌شاه با صدور فرماني، تشکيل مجلس شورا را اعلام کرد، اما بعضي از مشروطه‌خواهان اين فرمان را نپذيرفتند؛ زيرا عبارت «ملت ايران» در آن نيامده بود. آنها خواستار استفاده از عبارت «مجلس شوراي ملي» به جاي «مجلس شوراي اسلامي» شدند. در 18 مرداد سرانجام بر سر تشکيل مجلس شوراي ملي توافق شد، اما تاريخ رسمي اين فرمان شاه ۱4 مرداد، که مصادف با سالروز تولد او بود، تعيين گرديد. 🔶۸ دي ۱۲۸۵: امضاي قانون اساسي قانون اساسي مشروطه، که تا حدودي متأثر از قانون اساسي ۱۸۳۱م بلژيک و ۱۸۷۹م بلغارستان بود، يک هفته قبل از مرگ مظفرالدين‌شاه به امضا رسيد. مظفرالدين شاه بر اثر بيماري در ۵۴ سالگي در گذشت. در 28 دي محمدعلي شاه تاجگذاري کرد،‌ اما در جشن تاجگذاري او نمايندگان مجلس شوراي ملي دعوت نشدند. 📚 منبع: نشریه معارف، شماره 98، مرداد و شهریور سال 1392 . #مشروطه Ⓜ️ eitaa.com/namazi_313 #مبلغ_مجازي

🔖 #ائتلاف_های_سیاسی در جمهوری اسلامی ایران/ بخش نخست 🔰 دوران انقلاب #مشروطه 🔺 با نگاهی اجمالی به تاریخ معاصر ایران، تا پیش از انقلاب اسلامی بندرت می‌توان نمونه­‌هایی از شکل­‌گیری ائتلاف حزبی و یا اجماع و وفاقی پایدار میان کنش‌گران سیاسی، مشاهده نمود. 🔺 عرصه­‌ی اختلافات و تضادها با توجه به ساختار سلطنتی ایران، از آغاز شکل­‌گیری سلسله‌­ی #صفویه تا پایان دوره­‌ی قاجار، که هنوز ساختارهای سیاسی مستقل شکل نگرفته بودند، محدود به سطوح کلان سیاست، یعنی عمدتا میان شاه و دیگر درباریان نمود داشت. 🔺 به عبارتی همیشه یک طرف کشمکش­‌ها عمدتا شخص حاکم سیاسی یا #شاه بود و طرف دیگر نخبگان سیاسی کم و بیش وابسته قرار داشتند. 🔺 البته به تدریج از مشروطه به بعد، با ایجاد ساختارهای سیاسی جدید و نوین، نوع و سطح اختلافات نیز تغییر یافت و با شکل­‌گیری گروه­‌بندی­‌های سیاسی مستقل از #حکومت، اعم از احزاب و اصناف، عرصه­‌ی تضادها به این گروه‌­بندی­‌ها نیز تسری یافت. 🔺 اولین مرحله­‌ی دولت-ملت‌سازی در ایران را می­‌توان به تعبیری، پس از بر سر کار آمدن سلسله­‌ی صفویه در سال ۱۵۰۱م/۹۰۷ ق دانست. پس از اینکه شاه اسماعیل، نخستین پادشاه این سلسله، مذهب شیعه را به عنوان دین رسمی ایران اعلام نمود، دگرگونی­‌های اجتماعی مهمی از جمله ایجاد یک حکومت قدرتمند و متمرکز پدید آمد و بنای اجتماعی - فرهنگی هویت ایرانی - شیعی ریخته شد. 🔺 بدین ترتیب جامعه­‌ی سیاسی ایران پس از صدها سال گسیختگی و فروپاشی ملی، توانست در وضعیتی قرار گیرد که امروزه از آن به وحدت ملی یاد می­‌شود. 🔺 اما دولت صفویه، از دیدگاه برخی از محققین، بر اثر بحران‌های در هم تنیده شده­‌ی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و کشمکش نخبگان بخش­‌های مختلف در سراسر امپراتوری ایران از هم پاشید و پس از کش و قوس‌­هایی، سلسله­‌ی #قاجاریه جایگزین آن شد. ادامه دارد ... 🆔 eitaa.com/namazi_313 #مُبــلغ_مجازی