🔹کتاب الابانة اثری مهم در فقه زیدیه از قرن پنجم هجری
🔸پس از شکل گیری مذهب زیدیه در قرن دوم هجری، شخصیتهایی همچون زید بن علی (م۱۲۲ق) و نواده او احمد ین عیسی بن زید (م۲۴۷ق) با انبوهی از روایات فقهی، زمینه را برای تدوین کتابهای فتوایی زیدیه فراهم کردند. در سده سوم هجری بر اساس فتاوا و آراء امام زیدیه قاسم بن ابراهیم رسّی (م۲۴۶ق) چندین کتاب فقهی تدوین شد.
🔸فقه نوپای قاسم رسّی که به فقه قاسمیه شهرت یافت، توسط نواده وی، یحیی بن حسین بن قاسم، ملقب به الهادی الی الحقّ (م۲۹۸ق) تکمیل و ماندگار گشت. این مکتب فقهی علاوه بر یمن که در آنجا الهادی دولت مستقل زیدیه را بنیان گذاشت، در میان زیدیان دیگر سرزمینها همچون حجاز و عراق و ایران نیز رواج یافت.
🔸همزمان با الهادی الی الحقّ، در شمال ایران حسن بن علی مشهور به #الناصرللحقّ (م۳۰۴ق) که در علم و فضایل سرآمد اقران خود بود، با نگارش حدود سیصد کتاب، بنیانگذار شاخه جدیدی از فقه شیعیان زیدی شد. آثار فقهی #ناصر و مکتب #ناصریه، به ویژه در شمال ایران مورد توجه و ترویج زیدیان قرار گرفت و پیروان بسیاری یافت.
🔸در قرن پنجم هجری ابوجعفر محمد بن یعقوب هوسمی از فقیهان برجسته ناصریه، با عنایت به مبانی فقهی #ناصر و با مراجعه به آثار متعدد در دسترس وی، همچون: الأمالی الاحتساب، العبّاسیّ، الألفاظ، الإیوازیّات، الیمانیّات، البائدشتیّات، الکلاریّات، الجعفریّات، الصلاة الکبیر، الصلاة الصغیر و...، آراء فقهی ناصر را استخراج و مدون ساخت و آن را به صورت یک کتاب مستقل و جامع با نام #الإبانة ارایه کرد.
🔸کتاب کم نظیر الإبانة هوسمی از همان زمان حیات مؤلف با نگارش آثار وابستهای چون: شروح متعدد، از جمله شرح خود مؤلف، و حواشی و زوائد و تعلیقات دیگر فقیهان زیدیه مورد توجه ویژه زیدیان قرار گرفت و علاوه بر فقیهان ناصری، در نزد فقیهان قاسمیه و حتی امامان آنان در یمن مقبول و مشهور گردید. تا آنجا که تدریس، استماع، اجازه و حتی استنساخ و نگهداری آن در کتابخانههای یمن همچون رخدادی مهم در تواریخ و تراجم آنان ثبت گردیده است.
🔸به گواهی نسخههای متعدد این کتاب و مطالب ناب تحریر شده در حواشی آنها، کتاب الإبانة با پشتوانه علمی آثار ناصر، تا آخرین سالهای تغییر مذهب زیدیان شمال ایران در قرن دهم هجری، همچنان ماندگار و مورد توجه زیدیان بوده است.
🔸اندیشمندان و محققان زیدیه و زیدیه پژوهان در ایران و جهان، به ارزش والای این کتاب واقف و همواره مشتاق انتشار نسخه تصحیح شده این اثر بودهاند.
🔽⤵️
🆔 @Ali_MousaviNejad
🔹دستورالعمل حاکم علوی طبرستان [#امامزاده #ناصرالحق] خطاب به والی کلار در قرن چهارم هجری (حدود ۱۱۴۰ سال قبل)
🔸در متنی بسیار کهن از زیدیان شمال ایران (#الابانة) که تاکنون مخطوط باقی مانده است، به دستورالعملی اشاره شده که سومین حاکم دولت علویان طبرستان، #ناصر_کبیر (حکومت ۳۰۱ - ۳۰۴ قمری)، خطاب به برخی از کارگزاران دولتش نوشته است.
🔸در حاشیه این متن، نام و مشخصات کارگزار مورد اشاره ذکر شده و آمده که مخاطب، والی (فرماندار) منطقه کلار در آن زمان بوده که نام و نسبش چنین است:
👈ابوجعفر بن طاهر بن حسن بن محمد بن اسحاق بن علی بن عبدالله بن جعفر بن ابیطالب(ع).
🔸بنابراین فرماندار کلار، در هزار و صد و چهل سال قبل، شخصیتی از خاندان ابوطالب بوده که نسبش با ۶ واسطه به جعفر بن ابیطالب، برادرِ #امام_علی(ع) میرسیده و به اصطلاح نسب شناسان، از سادات جعفری یعنی از نسل جعفر طیّار بوده است.
🔸در این دستورالعمل آمده است:
👈نباید از هیچیک از مردم منطقه برای چرای دامهایشان در مراتع و چراگاههای کوهستانی، اجرت اخذ شود مگر اینکه چراگاه در تملک حکومت باشد که در آن صورت تنها اجاره معمول دریافت خواهد شد.
🔽⤵️ https://t.me/Ali_MousaviNejad
🆔 @Ali_MousaviNejad
🔸تصویر یک: متن کتاب #الابانة نوشته دانشمند #ناصری مذهب زیدیه شمال ایران ابوجعفر محمد بن یعقوب هوسمی (رودسری) متوفای ۴۵۵ قمری که یکی بودن دیدگاه #ناصرالحق را با مشهور شیعیان #امامیه تایید میکند.
در این متن که تاکنون مخطوط باقی مانده در شمار غُسلهای مستحب از غُسل در سه شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم رمضان نام برده که شاهد دیدگاه ذکر شده است.
🔸تصویر دو: کتاب الجامع الکافی نوشته ابوعبدالله علوی کوفی متوفای ۴۴۵ قمری، که در آن قاسم رسّی به نقل از پیامبر گفته است: در دهه آخر رمضان به دنبال شب قدر باشید؛ و آن شب بیست و سوم یا بیست و هفتم خواهد بود ان شاء الله
(قال القاسم علیه السلام: ذکر عن النبی صلّی الله علیه و آله و سلّم انّه قال: اطلبوا لیلة القدر فی العشر الاواخر و هی لیلة ثلاث و عشرین او سبع و عشرین ان شاء الله)
🔽⤵️
https://t.me/Ali_MousaviNejad
🆔 @Ali_MousaviNejad