. ✅ رابطه ی دوسویه جمعیت و اقتصاد... عموم مردم کشور و بسیاری از نخبگان، عامل اصلی بحران جمعیت را مسائل اقتصادی و معیشتی می‌دانند. یک شیوه در مواجهه با چنین ادعایی این است که با یک منطق اقناعی ساده بگوییم که: اگر مسائل اقتصادی، مهم‌ترین عامل بحران جمعیت است، چرا خانواده‌های متمول فرزندآوری کمتری دارند؟ چرا فرزندآوری در بالاشهرها و استان‌هایی که درآمد سرانه بالاتری دارند و کشورهای ثروتمندتر دنیا، کمتر است؟ آیا شرایط اقتصادی بهتر، لزوما منجر به فرزندآوری بیشتر می‌شود؟ این یک نوع مواجهه است که البته تا سطوحی نیز کارآیی دارد ولی شیوه مواجهه دقیق‌تری نیز وجود دارد. در این شیوه اگر کسی این ادعا را بیان کرد که «اگر اقتصاد درست شود، مسئله جمعیت نیز حل خواهد شد» باید از او بخواهیم که منظورش را دقیق‌تر توضیح بدهد. باید از او بپرسیم چه ارتباطی بین جمعیت و اقتصاد وجود دارد؟ کدام مسئله اقتصادی بر کدام مؤلفه جمعیتی چه اثری را می‌گذارد و از چه طریق؟ البته که سؤال سختی است و احتمالا مخاطب آن به محض شنیدنش، دست‌هایش را به نشان تسلیم بالا ببرد؛ ولی جامعه ما نیازمند مواجهه با این سؤال مهم و اساسی است و سؤال‌های خوب در موضوع رابطه اقتصاد و جمعیت، لااقل نیمی از نتیجه مطلوب را حاصل می‌کند. ما باید بپرسیم عامل بحران جمعیت را کدام بخش از مسائل اقتصادی می‌دانید؟ تورم بیشتر مؤثر بوده یا بیکاری؟ به نظر شما هر یک از مسائل اقتصادی چه تاثیری بر زیرگروه‌های جمعیتی متفاوت دارند؟ آیا تورم همان اثری را بر ثروتمندان دارد که بر مستضعفین؟ مثلا افرادی که بر اثر تورم ثروتمندتر شده‌اند (حتی با در‌ نظر گرفتن کاهش ارزش پول ملی)، آیا رفتار باروری خود را متناسب با این شرایط مالی جدید تغییر می‌دهند و احیانا فرزندان بیشتری به دنیا می‌آورند؟ شرایط اقتصادی بهتر، آیا مهاجرت اقشاری از ایرانیان را به کشورهای توسعه یافته تشدید نمی‌کند؟ این فرض اساسی وجود دارد که مردم برای تصمیم فرزندآوری، با عقل معاش اندیش، دخل‌و‌خرج مربوطه را محاسبه می‌کنند. اما آیا تصور مردم از هزینه‌های فرزندآوری، همواره مبتنی بر واقعیت است؟ آیا هزینه پرورش دو فرزند، دو برابر هزینه پرورش یک فرزند است؟ چه مقدار از هزینه‌های مدنظر ضروری هستند؟ آیا درآمد آینده مردم قابل پیش‌بینی است؟ آیا تنگناهای معیشتی مانع فرزندآوری است یا در عمده موارد صرفا فرزندآوری را به تاخیر می‌اندازد؟ تنگنای معیشتی بر کدام یک از تعیین‌کننده‌های بلافصل باروری بیشتر اثر می‌گذارد؟ ممانعت از بارداری را افزایش می‌دهد یا سقط جنین جنائی را؟ تجرد قطعی را افزایش می‌دهد یا صرفا ازدواج را به تاخیر می‌اندازد؟ سقط جنین در بین اقشار مستضعف و محروم بیشتر است یا در اقشار ثروتمند؟ 👈 پاسخ سوالات بالا را در مقاله ای با این موضوع در کیهان دنبال کنید. https://kayhan.ir/001HiX https://kayhan.ir/001HiX #فرزندآوری #شبهات_اقتصادی @naslmahdavi_1405