✅ حکمت ۳۶۵ نهجالبلاغه:
💠 وَ قَالَ (عليه السلام): الْفِكْرُ مِرْآةٌ صَافِيَةٌ؛ وَ الِاعْتِبَارُ مُنْذِرٌ نَاصِحٌ؛ وَ كَفَى أَدَباً لِنَفْسِكَ، تَجَنُّبُكَ مَا كَرِهْتَهُ لِغَيْرِكَ.
🔹امیرالمومنین (علیهالسلام):
🔸فکر کردن آینهای است زلال؛ و عبرت گرفتن هشدار دهندهای اصلاحگر است؛ و کافی است برای ادب کردن خودت، خودداری کردنت نسبت به آنچه برای غیر خودت ناپسند میدانی.
فرازهای مرتبط با بحث که در جلسه مطرح شد:
💠 خطبه ۱۵۳:
إِنِّي أُحَذِّرُكُمْ وَ نَفْسِي هَذِهِ الْمَنْزِلَةَ. فَلْيَنْتَفِعِ امْرُؤٌ بِنَفْسِهِ، فَإِنَّمَا الْبَصِيرُ مَنْ سَمِعَ فَتَفَكَّرَ وَ نَظَرَ فَأَبْصَرَ وَ انْتَفَعَ بِالْعِبَرِ
من، شما و خود را از اين گونه غفلت زدگى مىترسانم. هر كس بايد از كار خويش بهره گيرد، و انسان بينا كسى است كه بهدرستى شنيد و انديشه كرد، پس بهدرستى نگريست و آگاه شد، و از عبرتها پند گرفت.
📝 نکته:
مقدمه تفکر صحیح، علم و دانش صحیح است که از طریق شنیدن و دیدن بهدست میآید. اگر مقدماتی و معلومات اشتباه در ذهنمان وارد شود فکر کردن به آنها میتواند ما را از حقیقت دورتر کند.
فکر کردن مانند پختن است که اگر مواد اولیه خوبی داشته باشیم، غذای خوبی هم میتوانیم بپزیم.
#تفکر
💠 نامه ۳۱ بند ۲۴:
أَيْ بُنَيَّ إِنِّي وَ إِنْ لَمْ أَكُنْ عُمِّرْتُ عُمُرَ مَنْ كَانَ قَبْلِي فَقَدْ نَظَرْتُ فِي أَعْمَالِهِمْ وَ فَكَّرْتُ فِي أَخْبَارِهِمْ وَ سِرْتُ فِي آثَارِهِمْ حَتَّى عُدْتُ كَأَحَدِهِمْ بَلْ كَأَنِّي بِمَا انْتَهَى إِلَيَّ مِنْ أُمُورِهِمْ قَدْ عُمِّرْتُ مَعَ أَوَّلِهِمْ إِلَى آخِرِهِمْ فَعَرَفْتُ صَفْوَ ذَلِكَ مِنْ كَدَرِهِ وَ نَفْعَهُ مِنْ ضَرَرِهِ
پسرم درست است كه من به اندازه پيشينيان عمر نكردهام، امّا در كردار آنها نظر افكندم، و در اخبارشان انديشيدم، و در آثارشان سير كردم تا آنجا كه گويا يكى از آنان شدهام، بلكه با مطالعه تاريخ آنان، گويا از اوّل تا پايان عمرشان با آنان بودهام، پس قسمتهاى روشن و شيرين زندگى آنان را از دوران تيرگى شناختم، و زندگانى سودمند آنان را با دوران زيانبارش شناسايى كردم.
📝 نکته:
مطالعه زندگی دیگران به ما کمک میکند تا از خوب و بد زندگانی آنان عبرت بگیریم و بتوانیم در زندگی خودمان بهره ببریم.
«انذار» در لغت به معنای «هشدار دادن» و «بیدارباش» است.
«ناصح» در لغت به معنای «اصلاحگر» است.
💠 خطبه ۳۵:
فَإِنَّ مَعْصِيَةَ النَّاصِحِ الشَّفِيقِ الْعَالِمِ الْمُجَرِّبِ تُورِثُ الْحَسْرَةَ وَ تُعْقِبُ النَّدَامَةَ
پس بدانيد كه نافرمانى از دستور نصيحت كننده مهربان ِدانا و با تجربه، مايه حسرت و سرانجامش پشيمانى است.
💠 خطبه ۳۲:
اتَّعِظُوا بِمَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ قَبْلَ أَنْ يَتَّعِظَ بِكُمْ مَنْ بَعْدَكُمْ
از پيشينيان خود پند گيريد، پيش از آن كه آيندگان از شما پند گيرند
💠 حکمت ۳۶۷:
إِنَّمَا يَنْظُرُ الْمُؤْمِنُ إِلَى الدُّنْيَا بِعَيْنِ الِاعْتِبَارِ
همانا مؤمن فقط با چشم عبرت به دنيا مىنگرد
📝 نکته:
عبرت گرفتن از پیشینیان باعث میشود ما از حسرت و پشیمانی آینده و آخرت در امان باشیم. ما نباید فریب شیطان را بخوریم. توجیهاتی مثل اینکه «من مراقبم!» ، «من میتوانم خودم را حفظ کنم!» ، «من گرفتار نخواهم شد!» ما را به دام اشتباهاتی میبرد که پیشینیان رفتند و گرفتار شدند. ما نیز اگر وارد شویم مانند آنان گرفتار میشویم. دنیا دوستی - طمع - غفلت از آخرت - پیروی از هوای نفس و... چیزهایی است که همیشه انسان را گرفتار خواهند کرد.
#عبرت_گرفتن
💠 حکمت ۳۵۹:
أَيُّهَا النَّاسُ تَوَلَّوْا مِنْ أَنْفُسِكُمْ تَأْدِيبَهَا
ای مردم کار تربیت خودتان را خود به عهده بگیرید.
📝 نکته:
عوامل مختلفی در تربیت ما نقش دارند. خانواده، دوستان، محیط، جامعه و... اما در نهایت آن کسی که تعیین کننده است و همه چیز به دست اوست خود ما هستیم. این خودِ ما هستیم که باید مسئولیت تربیت و تأدیب نفسمان را به عهده بگیریم.
#تربیت_خود
💠 نامه۶۹:
احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ يَرْضَاهُ صَاحِبُهُ لِنَفْسِهِ وَ يُكْرَهُ لِعَامَّةِ الْمُسْلِمِينَ
بر حذر باش از هر کاری که انجام دهندهی آن، آن را برای خودش میپسندد و همان کار را برای بقیه مسلمین ناپسند میداند.
💠 نامه۳۱:
یا بُنَيَّ اجْعَلْ نَفْسَكَ مِيزَاناً فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ غَيْرِكَ فَأَحْبِبْ لِغَيْرِكَ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِك وَ اكْرَهْ لَهُ مَا تَكْرَهُ لَهَا
اى پسرم نفس خود را ميزان ميان خود و ديگران قرار ده، پس آنچه را كه برای خود دوست داری برای دیگران نیز دوست بدار، و آنچه را كه براى خود نمىپسندى، برای دیگران مپسند.
📝نکته:
یکی از مهمترین نکات تربیتی یک رابطه دوطرفه بین خود و دیگران است. اگر کاری را برای دیگران بد و ناپسند میدانیم، برای خودمان هم ناپسند بدانیم و انجام ندهیم.
از طرفی اگر چیزی را برای خودمان ناپسند و زشت میدانیم، برای دیگران هم آن را زشت و ناپسند بدانیم و در حق آنها آن را مرتکب نشویم.
این قانون تربیتی زمینهی بسیار مهمی برای بسیاری از قوانین تربیتی دیگر است. مانند تواضع و فروتنی.
#تربیت_خود
شرح این نکات در فایل صوتی جلسه نهج البلاغه مطرح شده است. که میتوانید از طریق لینک زیر دریافت نمایید:
https://eitaa.com/nasretooba/183
https://t.me/nasretooba/201
🌸🌸🌸
⭕️ عضویت در کانال نثرطوبی
@nasretooba
💢 تلگرام
t.me/nasretooba