محمد نظری
تا اینجای فهم واژگانیِ سوره ناس ترجمه سوره به صورت زیر است : [ای پیامبر، برو و دربارهٔ سبک زندگیِ خ
با توجه به فهم واژگانیِ سوره ناس
ترجمه سوره به صورت زیر است :
[ای پیامبر، برو و دربارهٔ سبک زندگیِ خدامحورانهٔ خود به مردم] بگو [منِ پیامبر، دائم] پناه میبرم به مربّیِ آدمیان،
فرمانروای آدمیان،
معشوق آدمیان؛
از شرّ بسیار وسوسهکنندهٔ آشکار و نهان شونده
[که با وسوسههای ــ که ظاهری فریبنده و نهانی
شوم دارد ــ حیات انسانیِ انسان را نابود میکند]
همو که [دائم] وسوسه میکند در درون آدمیان
[فکر و خیال و وهم آدمیان]
[که این وسوسهکننده] از جنس جِنّیان و آدمیان است.
قسمت های داخل کروشه
خارج از متن واژگان قرآن و
از توضیحات واژگان و فضای
سوره به دست آمده است .
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 13
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
محمد نظری
در تدبر یک متن قرآنی سه گام باید برداشته شود: 1️⃣ فهم واژگان 2️⃣ فهم ساختار 3️⃣ فهم مقصود چون ما س
گام دوم، فهم ساختار سوره👇
این نمودار که در عکس ملاحظه میکنید
با توجه به جایگاه کلمات سوره از لحاظِ
نقش نحویِ آنها است.
از أعوذُ تا آخرِ سوره، مفعولِ قُل است.
یعنی بگو : أعوذُ........ من الجِنّة ِ و الناس.
لذا کل سوره، در اصطلاح، مقولِ قُل است.
مابعدِ "أعوذُ"
با دو شاخه به "أعوذُ" وصل میشود
چون یکی پناهگاه رو توضیح میده
و یکی هم شرّی رو که پیامبر از او
فرار میکند.
پناهگاه، با سه عبارت شبیه هم
توضیح داده شده ودر مورد شرّ،
اولا اسم این شرّ بیان شده که
نشانگر کار او است: وسوسهٔ بسیار؛
بعد سه توضیح
در مورد این بسیار وسوسهکننده، میدهد :
1️⃣ صفت خناس
2️⃣ محل نفوذ وسواس
3️⃣ جنس و ماهیت وسواس
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 14
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
محمد نظری
گام دوم، فهم ساختار سوره👇 این نمودار که در عکس ملاحظه میکنید با توجه به جایگاه کلمات سوره از لحاظ
گام سوم، فهم مقصود سوره👇
همانطور که در فهم واژگان مطرح شد
خدا به پیامبرش دستور میدهد تا
سبک زندگی خدامحورانهٔ خود را
که در آن پناه بردن به خدا
اصل است، به مردم
بیاموزد.
و در فهم ساختاری سوره هم مشاهده کردید
که واژه "أعوذُ" کانون سوره است؛ چون
از یک طرف مفعولِ فعلِ امرِ "قُلْ" است
و از طرف دیگر، کل سوره با دو حرفِ
"بِـــ" و "مِنْ" به این واژه وصل شده .
بنابراین کل مقصود سوره
بیان این ویژگی از سبک زندگیِ پیامبر است:
"پناه بردن به خدا از شرّ وسواس خناس"
حال توضیح سوره با نگاه تدبری :
1️⃣ در این سوره پناه بردنِ پیامبر
با فعل مضارع به کار رفته که دلالت
بر استمرار این کار در زندگی پیامبر دارد.
2️⃣ در این سوره پناهگاهی که مطرح شده
با سه عبارت ربّ، مَلِک و إله بیان شده است
و ترتیب داشتن اینها نشان میدهد، سه پناهگاه ِ تو در تو هستند، نه سه پناهگاه جدا که به هر کدام پناه ببری، کافی است.
توضیح اینکه: اگر وارد پناهگاه ربّ الناس شدی،
به مقداری از شرّ وسواس خناس نجات یافتهای
ولی کامل، نه؛ باید درون آن پناهگاه به پناهگاهِ
مَلِک الناس وارد شوی تا بیشتر، از شرّ وسواسِ خناس خلاصی یابی؛ اما باز کامل نیست؛ زمانی
کامل از شرّ وسواس خناس نجات خواهی یافت
که وارد پناهگاهِ إله الناس در درونِ پناهگاهِ دوم
شوی.
توضیح کیفیت پناهندگی
و کیفیت این پناهگاه ها
در ادامهٔ مبحث خواهد آمد..... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 15
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
محمد نظری
گام سوم، فهم مقصود سوره👇 همانطور که در فهم واژگان مطرح شد خدا به پیامبرش دستور میدهد تا سبک زندگی
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
توضیح معنای پناهندگی:👇
پناه بردن یک فعل زبانی نیست؛
بلکه یک فعل حرکتی است.
یعنی با گفتن، تحقق پیدا نمیکنه؛
بلکه باید کاری رو انجام بده
مثال:
یک نفر در بیابان
مورد حمله حیوانات وحشی است
و نزدیکش قلعه ای است که میتواند
به آن قلعه پناه ببرد؛
حال،
اگر او بایستد و
با زبان بگوید: "پناه میبرم به قلعه"
آیا از حیوانات وحشی نجات پیدا میکند؟
جواب، منفی است؛ نجات پیدا نمیکند و
در همون حالی که میگوید پناه میبرم ،
حیوانات وحشی او را میدَرَند.
او باید
برای پناه بردن به قلعه، کاری انجام دهد،
قدمها را محکم کرده و بِدَوَد و
حتی اگر درِ قلعه، بسته بود،
از دیوارِ قلعه بالا برود و خود
را دَرْ قلعه بیاندازد.
به این کار، میگویند پناهْ بردن
ولی به آن گفتار، نمیگویند پناهْ بردن
در این سوره نیز
پیامبر، به امر خدای عزیز
سبک زندگی خود را چنین بیان میکند
که منِ پیامبر همیشه پناه میبرم به خدا
خُب، پس معنای این
نه این است که پیامبر با زبانش میگوید أعوذُ
بلکه در عمل کاری انجام میدهد که
معنای آن پناه بردن به خدا است.
توضیح
کیفیت این پناهگاهها
و کیفیت پناهندگی به آنها
در ادامهٔ مبحث خواهد آمد..... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 16
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
توضیحِ
کیفیت این پناهگاهها
و کیفیت پناهندگی به آنها:👇
سه پناهگاه در سوره ناس مطرح است:
1️⃣ پناهگاه ربّ
(یعنی اینکه خدا را مربّی خود بدانی)
2️⃣ پناهگاه مَلِک
(خدا را مالک و پادشاه خود بدانی)
3️⃣ پناهگاه إله
(خدا را معشوق و معبود خود بدانی)
نکته مهم در این پناهگاهها این بود
که این سه پناهگاه، تو در تو هستند؛
یعنی اول باید خدا را مربی خود بدانی
و به دستورات او عمل کنی و بعد خدا
را مالک و صاحب اختیار خود بدانی و
در راهش از جان و مال بتوانی بگذری
و بعد معشوق و معبود خود بدانی که
جز او دلت را مشغول نکند.
در مورد کیفیت پناهندگی قبلا
یه توضیح مختصر دادیم که
پناهندگی کار است نه حرف
حال در توضیح بیشتر عرض میشود :
1️⃣ پناهگاه ربّ
ربّ یعنی مربّی
کسانی در قلعه ربوبیّت الهی وارد شدهاند
و در واقع پناه بردهاند به ربّ، که از تمامی
دستورات مربّی خود(الله) پیروی میکنند.
💠 هر گناه 😔 خروج از قلعه ربوبیّت
الهی است، هرچند قدمی باشد، میتواند
خطری حیاتی برای بندگی انسان ایجاد کند،
شیطان در کمین ما است، تا قدمی از قلعه
بیرون گذاریم و او با وسوسههایش ما را به
دوری از قلعه سوق دهد، و یک وقت، سر،
بلند کنیم و ببینیم، هزاران فرسخ از قلعه
دور شده ایم و برگشت چنان سخت شده
که اراده میلنگد و نَفَس کم میآید
و نَفْس نمیپذیرد😔
لذا است که امام فرمود:
حتی گناهان کوچک را
بزرگ بشمارید و از آنها دوری کنید
و فرمود:
به کوچکی گناه نگاه نکن،
به بزرگی ِکسی توجه کن،
که داری از او نافرمانی میکنی.
ادامه دارد...... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 17
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
محمد نظری
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇 توضیحِ کیفیت این پناهگاهها و کیفیت پناهندگی به آنها:👇 سه پناهگ
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
ادامهٔ توضیح پناهگاهها :
2️⃣ پناهگاه مَلِک
مَلِک، مالکِ فرمانروا است.
یعنی صاحبی که صاحب اختیار هم است.
کسی که ما را آفـریده و اختیار دارایی ما را
نیز دارد و میتواند نسبت به مال و جان و
دارایی ما فرمان دهد و فرمان او لازم الاجراست.
حال،
کسانی در قلعه مَلِک الهی وارد شدهاند
و در واقع پناه بردهاند به مَلِک، که خود
را در دارایی و مال و جان خود
صاحب اختیار اصلی نمیدانند
و تابع دستورات الهی در این
زمینه هستند.
تا فرمان او باشد، حاضر به تقدیمِ
جان و مال و حتی دل بریدن از زن
و فرزند و حتی پدر و مادر هستند
و در مواردی حتی حاضر به قربانیِ
فرزند در راه خدا و تقدیم او در
راه خدا هستند.
مانندِ خانواده شهدا که عزیزترین
میوه زندگی خود را در بهترین سنّ
تقدیم جبهه حق کردند و راضی به
رضای خدا بودند.
چقدر زیبا است در این زمینه،
بیانِ آیه ٢۴ سورهٔ توبه : 👇
قُلْ إِنْ كَانَ
آبَاؤُكُمْ وَ أَبْنَاؤُكُمْ وَ إِخْوَانُكُمْ وَ أَزْوَاجُكُمْ
وَ عَشِيرَتُكُمْ وَ أَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا
وَ تِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا
وَ مَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا
أَحَبَّ إِلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهَادٍ فِي سَبِيلِهِ
فَـتَـرَبَّـصُـوا حَتَّىٰ يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ ۗ
وَ اللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
ترجمه آیه:👇
اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران
و خانواده هاتان و اموالی که جمع کردید
و تجارتی که از بیرونقیاش هراس دارید
و خانه هایی که به آنها دلخوشید،
از خدا و رسولش و جهاد در راهش
برای شما دوستداشتنیتر باشند ،
پس منتظر باشید که امر خدا برسد
و خدا قوم فاسق را هدایت نمیکند.
آری انسانِ پناهنده به قلعهٔ مَلِک
دیگر خانه و کاشانه و مغازه و شغل
و زن و فرزندش را به خدا و رسولش
و فداکاری جهادی در راه خدا، ترجیح نمیدهد.
حال، این شخص میتواند
از شرّ شیاطینِ اِنس و جِنّ،
رهایی پیدا کند.
ادامه دارد...... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 18
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
ادامهٔ توضیح پناهگاهها :
3️⃣ پناهگاه إله
إله (با خوانشِ إلاه)،
در اصل وله بوده (با خوانشِ ولاه)،
اصل این واژه از وَلَه به معنای شیفتگی است
إله موجودی است که همه شیفته و عاشق او
میشوند.
در ادبیات فارسی نیز از معشوقه، با إلهه
یاد شده : ای إلههٔ ناز، با غم دل بساز ...
پس ترجمهٔ إله الناس
به معبود مردم
دقیق نیست.
ترجمه دقیق إله الناس،
معشوق مردم است.
پناهگاه سوم که پناهگاه آخر است
این است که انسان معشوقی
جز الله نداشته باشد.
این نکته هم ضروری است
که خود واژهٔ الله، همان إله است
که الف و لام بر سرش آمده است:
ال+ إله = الله
یعنی آن معشوق
💠 توجه
اولین آموزه دین همین بوده
که قولوا لا إله الا الله تُفلِحوا
قائل شوید که معشوقی
جز آن معشوق نیست
تا رستگار شوید
بله، بگویید، به درد نمیخورد
بلکه باید قائل شوید، یعنی
باور کنید و ملتزم شوید😍
در این سوره نیز
نهایی ترین پناهگاه انسان
این معرفی شده که انسان
دلش فقط به عشق خدا بتپد
چنین انسانی از شرّ تمام وسوسهها
نجات پیدا خواهد کرد،
چه وسوسههای انسی،
چه وسوسه های جنّی.
ادامه دارد...... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 19
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
ادامهٔ توضیح پناهگاهها :
در ادامهٔ توضیح پناهگاه سوم
لازم به ذکر یک حدیث است:
حدیث شریف قدسیِ سلسلة الذهب
که امـام رضـا علیه السلام از پدرانش
تا از رسول خدا صلی الله علیه و آله
و ایشان از خدا نقل میکند که خدا
فرمود:
کلمة #لاالهالاالله حِصْنی فَمَنْ دَخَلَ
حِصْنی، أمِنَ مِنْ عَذابی؛
گفتارِ #لاالهالاالله قلعهٔ من است،
پس هرکس وارد آن قلعه شود، از
عذاب من در امان است.
خواستم به این نکته توجه کنیم
که از گفتار #لاالهالاالله به قلعه
تعبیر میشود؛ قلعه ای که باید
در آن وارد شد.
پس #لاالهالاالله، صِرفِ یک گفتار
نیست؛ بلکه فرآیندی از عملکرد ما
است که مصداق پناهندگی به الله
را باید داشته باشد.
البته در پایان حدیث شریف
امام رضا علیه السلام میفرماید :
بشرطها و شروطها و أنا من شروطها؛
این حدیث شرط و شروطی دارد که
من از شروط آن هستم.
یعنی، ولایت امام را داشتن،
شرط اصلی ورود در قلعهٔ
#لاالهالاالله است.
چون بدون راهـبـریِ انسانِ
راهرفته و راهیافته، نه قلعه
را خـواهیم شناخت و نه
پناه بردن را بلد خواهیم
شد.
ادامه دارد...... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 20
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
هدایت شده از محمد نظری
11.55M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
نماهنگ سوره ناس 🎬
پخش شده از شبکه نهال
#قرآن_عزیز
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس
#کلیپ_خوب
#سرود_خوب
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
توضیح پناهگاهها
که مربوط بود به آیاتِ
بـِــ ربّ ِالناس مَلِک ِالناس إله ِالناس
تقریبا تموم شد.
رسیدیم به آیات
مِـــنْ شــرّ الوسواس الخناس
الذی یوسوس فی صدور الناس
مَنَ الجِنّة ِو النّاس
توجه:
شرّی که باید از اون
به سه پناهگاه الهی
پناه ببریم،
"وسواس" است،
یعنی بسیار وسوسهکننده.
سه نکته در توضیح وسواس ذکر شده :👇
1️⃣ ویژگی بارز وسواس (خناس)
2️⃣ حیطه نفوذ وسواس (فِی صُدور ِالناس)
3️⃣ جنس این وسواس (مِنَ الجِنّة ِو الناس)
ویژگی بارز این وسواس، پنهانکاریِ او است؛
او مستقیم و بیپرده، وسوسه نمیکند؛ بلکه
با حیله، نیرنگ و زینت و فریب پیش میآید.
توجه به این نکته،
در تشخیص وسوسهها
خیلی خیلی کمکمون میکنه.
اگر حیلههای وسوسه کننده رو متوجه نشوی
همیشه درگیر وسوسه خواهی بود
او گاهی با زینتِ یک راه غلط
گاهی با ایجاد وحشت از یک راه درست
گاهی با ایجاد آرزوهای دراز
گاهی با تلقین تنبلی
و گاهی با.............
به میدانِ وسوسه می آید
و ما اصلا متوجه وسوسه بودن آن نمیشویم.
💠 ادامه دارد...... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 21
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
تا اینجا گفتیم
سه نکته در توضیح وسواس ذکر شده :👇
1️⃣ ویژگی بارز وسواس (خناس)
2️⃣ حیطه نفوذ وسواس (فِی صُدور ِالناس)
3️⃣ جنس این وسواس (مِنَ الجِنّة ِو الناس)
توضیح مورد یک، گذشت.
توضیح مورد دو:
باید توجه نمود که آیه نفرموده
یوسوس فی قلوب الناس
بلکه فرموده:
یوسوس فی صدور الناس
خُب فرق صدر یا قلب چیست؟
در مورد قلب ظاهریِ بدن،
که مرکز پمپاژ خون است،
سینه، فضای بیرونیِ قلب
و حافظ و نگهبان قلب است.
در مورد قلب باطنی انسان
که روح انسان است و مرکزِ
تصمیمگیری و کنترل اعمال
و رفتار است؛
صدر، همان لایه بیرونی قلب
است که شامل تخیلات
و توهمات میشود.
قلب، مرکز تعقل و فهم عمیق است؛
و صدر، لایه توهّم و تخیّل و فهم سطحی.
محل نفوذ وسواس (چه جنّی، چه اِنسی)،
صدر انسان است، نه قلب انسان؛
یعنی وسواس خنّاس، تسلّطی بر قلب انسان
که مرکز تعقل و فهم عمیق انسان است، ندارد.
وسوسه هرچه هست،
با ایجاد خیال و وهم
برای انسان است،
وسواس نهایتِ کارش
تولید یک خیال زیبا و فریبا
و یا وهم زیبا و فریبا
برای فریب انسان است
فرق خیال و وهم هم این است
خیال، مصداق خارجی دارد
وهم، مصداق خارجی هم ندارد.
مثلا وسواس، ما را وسوسه میکند
برای رسیدن به لذت بیشتر و آزاد،
گناه کنیم، این ایجاد ِ یک خیال
است که مصداق خارجی
هم دارد.
یا ما را وسوسه می کند
برای رسیدن به یک زندگی راحت
و بیدردسر، گناه کنیم، این ایجادِ
یک وهم است، چون زندگی راحت
و بیدردسر، اصلاً وجود خارجی ندارد.
💠 ادامه دارد...... 🌱
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 22
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅
ادامهٔ گام سوم (فهم مقصود سوره) 👇
تا اینجا گفتیم
سه نکته در توضیح وسواس ذکر شده :👇
1️⃣ ویژگی بارز وسواس (خناس)
2️⃣ حیطه نفوذ وسواس (فِی صُدور ِالناس)
3️⃣ جنس این وسواس (مِنَ الجِنّة ِو الناس)
توضیح مورد یک و دو، گذشت.
توضیح مورد سه:
توجه به این نکته لازم است
که ابلیس از جنس جنیان است
و تمام شیاطینِ جنّ هم که در صددِ
اغوای بشر هستند، همه اولاد ابليس
هستند.
اما بسیار وسوسه کننده (وسواس) که
باید از شرّ او به سه پناهگاه الهی، پناه برد،
منحصر در شیاطینِ جنّی نیست،
بلکه شیاطین اِنسی نیز، در این زمینه،
کم از آنها ندارند.
در میان انسان ها نیز، کسانی هستند که
با وسوسههای خود، سعی در اغوای بشر
و انحراف بشر از مسیر توحید و بندگی
دارند.
گاهی یک دوست، گاهی یک دشمن
گاهی یک برادر، گاهی یک همکلاس
گاهی یک همکار، گاهی یک همسایه
گاهی پدر و مادر، گاهی خواهر و برادر
میتواند وسوسهکننده باشد و انسان را
از پیمودن طریق الهی باز بدارد.
تنها راه نجات،
پناه بردن به سه قلعه است:
1. باور به مربّی بودن الله و التزام به آن
2. باور به فرمانروا بودن الله و التزام به آن
3. باور به معشوق بودن الله و التزام به آن
عملکردهای صحیح و انتخابهای درست
بر پایه اون باورها هست، که باعث میشود
شرّ وسوسهکننده به انسان آسیب نرساند؛
وگرنه کوچکترین خروج از قلعهٔ إله یا مَلِک
یا ربّ، موجب افتادن در دام وسوسهکننده
خواهد بود و عواقبی جز هلاک نخواهد داشت.
اتمام تدبر در سوره ناس
#تدبردرقرآن
#سوره_ناس 23
@nazaritabrizy
✅ ✅ ✅ ✅