eitaa logo
📚 موسسه قرآنی آصال
128 دنبال‌کننده
2.7هزار عکس
2هزار ویدیو
18 فایل
1️⃣ #ندای_آسمانی(روزانه) 2️⃣ #حفظ سوَر حوامیم همراه با تفسیر جامع و روایی (شنبه،دوشنبه،چهارشنبه) 3️⃣ بیان سیره و اندیشه بزرگان
مشاهده در ایتا
دانلود
۵۱: ✨السّجّاد ( عَنْ ثُوَیْرِ بْنِ أَبِی فَاخِتَهًَْ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ (قَالَ سُئِلَ عَنِ النَّفْخَتَیْنِ کَمْ بَیْنَهُمَا قَالَ: مَا شَاءَ اللَّهُ، فَقِیلَ لَهُ فَأَخْبِرْنِی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (کَیْفَ یُنْفَخُ فِیهِ فَقَالَ: أَمَّا النَّفْخَهًُْ الْأُولَی فَإِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ إِسْرَافِیلَ فَیَهْبِطُ إِلَی الْأَرْضِ وَ مَعَهُ الصُّورُ وَ لِلصُّورِ رَأْسٌ وَاحِدٌ وَ طَرَفَانِ وَ بَیْنَ طَرَفِ کُلِّ رَأْسٍ مِنْهُمَا مَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ قَالَ: فَإِذَا رَأَتِ الْمَلَائِکَهًُْ إِسْرَافِیلَ وَ قَدْ هَبَطَ إِلَی الدُّنْیَا وَ مَعَهُ الصُّورُ قَالُوا: قَدْ أَذِنَ اللَّه ... قَالَ: فَیَنْفُخُ فِیهِ نَفْخَهًًْ فَیَخْرُجُ الصَّوْتُ مِنَ الطَّرَفِ الَّذِی یَلِی الْأَرْضَ فَلَا یَبْقَی فِی الْأَرْضِ ذُو رُوحٍ إِلَّا صَعِقَ وَ مَاتَ، وَ یَخْرُجُ الصَّوْتُ مِنَ الطَّرَفِ الَّذِی یَلِی السَّمَاءَ فَلَا یَبْقَی فِی السَّمَاءِ ذُو رُوحٍ إِلَّا صَعِقَ وَ مَاتَ إِلَّا إِسْرَافِیلَ فَیَمْکُثُونَ فِی ذَلِکَ مَا شَاءَ اللَّهُ قَالَ: فَیَقُولُ اللَّهُ لِإِسْرَافِیلَ یَا إِسْرَافِیلُ مِتْ فَیَمُوتُ، فَیَمْکُثُونَ فِی ذَلِکَ مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ یَأْمُرُ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ فَتَمُورُ مَوْراً وَ یَأْمُرُ الْجِبَالَ فَتَسِیرُ سَیْراً، وَ هُوَ قَوْلُهُ: یَوْمَ تَمُورُ السَّماءُ مَوْراً وَ تَسِیرُ الْجِبالُ سَیْراً یَعْنِی یُبْسَطُ وَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَیْرَ الْأَرْضِ یَعْنِی بِأَرْضٍ لَمْ تُکْتَسَبْ عَلَیْهَا الذُّنُوبُ بَارِزَهًًْ لَیْسَ عَلَیْهَا جِبَالٌ وَ لَا نَبَاتٌ کَمَا دَحَاهَا أَوَّلَ مَرَّهًٍْ، وَ یُعِیدُ عَرْشَهُ عَلَی الْمَاءِ کَمَا کَانَ أَوَّلَ مَرَّهًٍْ مُسْتَقِلًّا بِعَظَمَتِهِ وَ قُدْرَتِهِ. قَالَ: فَعِنْدَ ذَلِکَ یُنَادِی الْجَبَّارُ بِصَوْتٍ مِنْ قَبْلِهِ جَهْرَوِیٍّ یُسْمِعُ أَقْطَارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ لِمَنِ الْمُلْکُ الْیَوْمَ فَلَمْ یُجِبْهُ مُجِیبٌ، فَعِنْدَ ذَلِکَ یَقُولُ تَعَالَی مُجِیباً لِنَفْسِهِ لِلهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ، أَنَا قَهَرْتُ الْخَلَائِقَ کُلَّهُمْ فَأَمَتُّهُمْ، أَنِّی أَنَا اللهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا وَحْدِی لَا شَرِیکَ لِی وَ لَا وَزِیرَ لِی، أَنَا خَلَقْتُ خَلْقِی وَ أَنَا أَمَتُّهُمْ بِمَشِیَّتِی وَ أَنَا أُحْیِیهِمْ بِقُدْرَتِی. قَالَ: فَیَنْفُخُ الْجَبَّارُ نَفْخَهًًْ فِی الصُّورِ فَیَخْرُجُ الصَّوْتُ مِنْ إِحْدَی الطَّرَفَیْنِ الَّذِی یَلِی السَّمَاوَاتِ فَلَا یَبْقَی فِی السَّمَاوَاتِ أَحَدٌ إِلَّا حَیِیَ وَ قَامَ کَمَا کَانَ وَ یَعُودُونَ حَمَلَهًُْ الْعَرْشِ وَ تُحْضَرُ الْجَنَّهًُْ وَ النَّارُ وَ یُحْشَرُ الْخَلَائِقُ لِلْحِسَابِ. قَالَ: فَرَأَیْتُ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ (یَبْکِی عِنْدَ ذَلِکَ بُکَاءً شَدِیداً.
۵۲: ✨الرّضا ( عَن الْحَسَنِ‌بْنِ‌شَاذَانَ الْوَاسِطِیِّ قَالَ: کَتَبْتُ إِلَی أَبِی‌الْحَسَنِ الرِّضَا (أَشْکُو جَفَاءَ أَهْلِ وَاسِطٍ وَ حَمْلَهُمْ عَلَیَّ وَ کَانَتْ عِصَابَهًٌْ مِنَ الْعُثْمَانِیَّهًِْ تُؤْذِینِی فَوَقَّعَ بِخَطِّهِ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَخَذَ مِیثَاقَ أَوْلِیَائِنَا عَلَی الصَّبْرِ فِی دَوْلَهًِْ الْبَاطِلِ فَاصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ فَلَوْ قَدْ قَامَ سَیِّدُ الْخَلْقِ لَقَالُوا یا وَیْلَنا مَنْ بَعَثَنا مِنْ مَرْقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرَّحْمنُ وَ صَدَقَ الْمُرْسَلُون. ✨امام رضاع)- حسن‌بن شاذان واسطی گوید: نامه‌ای به خدمت امام رضا (نوشتم و از ناسازگاری و تعدّی مردم واسط که از پیروان عثمان بودند، و به من آزار می‌رساندند، شکایت نمودم. حضرت به خط مبارک مرقوم فرموده بود: «خداوند عزّوجلّ از دوستان خود عهد و پیمان گرفته که در دولت باطل صبر پیشه سازند؛ بنابراین تو هم به حکم پروردگارت صبر کن، که چون سرور مردم قیام کند پیروان باطل را از قبر بیرون آورده انتقام دوستان مظلوم ما را از آن‌ها می‌گیرد در آن موقع است که آن‌ها می‌گویند: یا وَیْلَنا مَنْ بَعَثَنا مِنْ مَرْقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرَّحْمنُ وَ صَدَقَ المُرْسَلُونَ. 🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸🍃🌸 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۳۶ 🍃 الکافی، ج۸، ص۲۴۷/ بحار الأنوار، ج۵۳، ص۸۹/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۴۸۱؛ «جهلهم» بدل «حملهم»/ نورالثقلین/ البرهان
۵۷: 🌸أمیرالمومنین ( أَنَا صَاحِبُ الْجَنَّهًِْ وَ النَّارِ أُسْکِنُ أَهْلَ الْجَنَّهًِْ الْجَنَّهًَْ وَ أُسْکِنُ أَهْلَ النَّارِ النَّارَ وَ إِلَیَّ تَزْوِیجُ أَهْلِ الْجَنَّهًْ. 🌸امام علی ( من صاحب اختیار بهشت و آتش جهنّم هستم؛ اهل بهشت را در بهشت مسکن می‌دهم و اهل آتش را در آتش سکونت می‌دهم و پیوند ازدواج اهل بهشت با من است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۳۸ 🍃 بحار الأنوار، ج۵۳، ص۴۷
۵۸: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِیمٍ قَالَ السَّلَامُ مِنْهُ هُوَ الْأَمَانُ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( سَلَامٌ قَوْلًا مِن رَّبٍّ رَّحِیمٍ؛ سلام و درود از سوی خدا، به‌معنای امنیّت و آرامش است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۰ 🍃 بحار الأنوار، ج۸، ص۱۲۴
۵۹: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( إِذَا جَمَعَ اللَّهُ الْخَلْقَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ بَقُوا قِیَاماً عَلَی أَقْدَامِهِمْ حَتَّی یُلْجِمَهُمُ الْعَرَقُ فَیُنَادُوا یَا رَبِّ حَاسِبْنَا وَ لَوْ إِلَی النَّارِ قَالَ فَیَبْعَثُ اللَّهُ رِیَاحاً فَیَضْرِبُ بَیْنَهُمْ وَ یُنَادِی مُنَادٍ وَ امْتازُوا الْیَوْمَ أَیُّهَا الْمُجْرِمُونَ فَیَمِیزُ بَیْنَهُمْ فَصَارَ الْمُجْرِمُونَ فِی النَّارِ وَ مَنْ کَانَ فِی قَلْبِهِ إِیمَانٌ صَارَ إِلَی الْجَنَّهًِْ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( وقتی روز قیامت خدا خلق را جمع می‌کند سر پا می‌ایستند تا اینکه عرقشان بر آنان افسار می‌زند؛ پس ندا می‌دهند: «پروردگارا! حساب اعمال ما را برس ولو جهنّمی شویم! پس خدا بادهایی می‌فرستد که بین آنان زده می‌شود و منادی ندا می‌دهد: وَ امْتازُوا الْیَوْمَ أَیُّهَا الْمُجْرِمُونَ پس بین آنان تمیز داده می‌شود، پس مجرمان در آتش و هرکس که در دلش ایمان باشد، به سوی بهشت روانه می‌شود. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۰ 🍃 بحار الأنوار، ج۷، ص۱۰۳/ القمی، ج۲، ص۲۱۶/ نورالثقلین
۶۰: 🌸الجواد ( مَنْ أَصْغَی إِلَی نَاطِقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ فَإِنْ کَانَ النَّاطِقُ عَنِ اللَّهِ فَقَدْ عَبَدَ اللَّهَ وَ إِنْ کَانَ النَّاطِقُ یَنْطِقُ عَنْ لِسَانِ إِبْلِیسَ فَقَدْ عَبَدَ إِبْلِیسَ. 🌸امام جواد ( هرکس به سخنگویی گوش دهد، بندگی او نموده پس اگر آن سخنگوی از جانب خدا باشد مستمع بندگی خدا نموده و اگر ناطق از جانب ابلیس باشد مستمع عبادت ابلیس نموده است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۰ 🍃 بحار الأنوار، ج۲، ص۹۴/ نورالثقلین
۶۱: 🌸السّجّاد ( لَیْسَ بَیْنَ اللَّهِ وَ بَیْنَ حُجَّتِهِ حِجَابٌ فَلَا لِلَّهِ دُونَ حُجَّتِهِ سِتْرٌ نَحْنُ أَبْوَابُ اللَّهِ وَ نَحْنُ الصِّرَاطُ الْمُسْتَقِیم. 🌸امام سجاد ( میان خدا و حجّت او که امام هر زمان است حجاب و مانعی وجود ندارد، پس خداوند پیش‌روی حجّت خود پوششی نیفکنده است. ماییم درهای علم خدا، راه مستقیم. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۲ 🍃 بحار الأنوار، ج۲۴، ص۱۲
۶۲: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( وَ لَقَدْ أَضَلَّ مِنْکُمْ جِبِلاًّ کَثِیراً یَعْنِی خَلْقاً کَثِیراً قَدْ هَلَکَ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَلَقَدْ أَضَلَّ مِنکُمْ جِبِلًّا کَثِیرًا یعنی شیطان مردمان بسیاری را به هلاکت رسانده است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۲  🍃القمی، ج۲، ص۲۱۶
۶۵: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( فَإِنَّهَا نَزَلَتْ فِی قَوْمٍ یَعْرِضُ عَلَیْهِمْ أَعْمَالُهُمْ فَیُنْکِرُونَهَا فَیَقُولُونَ مَا عَمِلْنَا مِنْهَا شَیْئاً فَیَشْهَدُ عَلَیْهِمُ الْمَلَائِکَهًُْ الَّذِینَ کَتَبُوا عَلَیْهِمْ أَعْمَالَهُمْ فَقَالَ الصَّادِقُ (فَیَقُولُونَ لِلَّهِ یَا رَبِّ هَؤُلَاءِ مَلَائِکَتُکَ یَشْهَدُونَ لَکَ ثُمَّ یَحْلِفُونَ بِاللَّهِ مَا فَعَلُوا مِنْ ذَلِکَ شَیْئاً وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ یَوْمَ یَبْعَثُهُمُ اللهُ جَمِیعاً فَیَحْلِفُونَ لَهُ کَما یَحْلِفُونَ لَکُمْ وَ هُمُ الَّذِینَ غَصَبُوا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (فَعِنْدَ ذَلِکَ یَخْتِمُ اللَّهُ عَلَی أَلْسِنَتِهِمْ وَ یَنْطِقُ جَوَارِحُهُمْ فَیَشْهَدُ السَّمْعُ بِمَا سَمِعَ مِمَّا حَرَّمَ اللَّهُ وَ یَشْهَدُ الْبَصَرُ بِمَا نَظَرَ بِهِ إِلَی مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَ تَشْهَد الْیَدَانِ بِمَا أَخَذَتَا وَ تَشْهَدُ الرِّجْلَانِ بِمَا سَعَتَا مِمَّا حَرَّمَ اللَّهُ وَ تَشْهَدُ الْفَرْجُ بِمَا ارْتَکَبَتْ مِمَّا حَرَّمَ اللَّهُ ثُمَّ أَنْطَقَ اللَّهُ أَلْسِنَتَهُمْ فَیَقُولُونَ هُمْ لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَیْنا فَیَقُولُونَ أَنْطَقَنَا اللهُ الَّذِی أَنْطَقَ کُلَّ شَیْءٍ وَ هُوَ خَلَقَکُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ وَ ما کُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَیْ مِنَ اللَّهِ أَنْ یَشْهَدَ عَلَیْکُمْ سَمْعُکُمْ وَ لا أَبْصارُکُمْ وَ لا جُلُودُکُمْ وَ الْجُلُودُ الْفُرُوجُ وَ لکِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللهَ لا یَعْلَمُ کَثِیراً مِمَّا تَعْمَلُون. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( این آیه در مورد گروهی نازل شده است که [در روز قیامت] اعمالشان بر آن‌ها عرضه می‌شود؛ پس آن را انکار می‌کنند و می‌گویند هیچ‌یک از این کارها را ما انجام نداده‌ایم؛ در نتیجه ملائکه‌ای که اعمالشان را نوشته‌اند، علیه آن‌ها شهادت می‌دهند. امام صادق (فرمود: «به خداوند می‌گویند: «پروردگارا! این‌ها ملائکه‌ی تو هستند که به نفع تو شهادت می‌دهند». سپس به خداوند سوگند یاد می‌کنند که هیچ‌یک از آن کارها را انجام نداده‌اند و آن سخن خداوند است: [به خاطر بیاورید] روزی را که خداوند همه‌ی آن‌ها را برمی‌انگیزد، آن‌ها برای خدا نیز سوگند [دروغ] یاد می‌کنند همان‌گونه که [امروز] برای شما سوگند یاد می‌کنند. (مجادله/۱۸). و آن‌ها کسانی هستند که حقّ امیرالمؤمنین (را غصب کردند. دراین‌هنگام خداوند بر دهان‌هایشان مهر می‌زند و اعضای بدنشان سخن می‌گوید؛ پس گوش به آنچه از حرام‌های خدا شنیده شهادت می‌دهد و چشم به آنچه از حرام‌های خدا نگاه کرده شهادت می‌دهد و دو دست به آنچه برداشته‌اند شهادت می‌دهند و دو پا به آنچه در حرام‌های خدا کوشیده‌اند شهادت می‌دهند و فرج به آنچه از حرام‌های خدا مرتکب شده شهادت می‌دهد. سپس خداوند زبان‌هایشان را به سخن آورد؛ پس آن‌ها به پوست‌هایشان می‌گویند: چرا برضدّ ما گواهی‌دادید؟! می‌گویند: همان خدایی که هر موجودی را به سخن درآورده ما را گویا ساخته [تا حقایق را بازگو کنیم]؛ و او شما را نخستین‌بار آفرید، و به‌سوی او بازگردانده می‌شوید. شما اگر گناهانتان را مخفی می‌کردید. (فصلت/۲۲). یعنی از خداوند نه به خاطر این بود که از شهادت گوش‌ها و چشم‌ها و پوست‌های تنتان پوست‌ها، فرج‌ها هستند بیم داشتید [زیرا باور نمی‌داشتید آن‌ها به سخن درآیند]، بلکه شما گمان می‌کردید که خداوند بسیاری از اعمالی را که [پنهانی] انجام می‌دهید نمی‌داند. (فصلت/۲۲). 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۴ 🍃 بحار الأنوار، ج۷، ص۳۱۳
۶۶: 🌸الصّادق ( عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (عَنِ الصِّرَاطِ فَقَالَ هُوَ الطَّرِیقُ إِلَی مَعْرِفَهًِْ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ هُمَا صِرَاطَانِ صِرَاطٌ فِی الدُّنْیَا وَ صِرَاطٌ فِی الْآخِرَهًِْ فَأَمَّا الصِّرَاطُ الَّذِی فِی الدُّنْیَا فَهُوَ الْإِمَامُ الْمَفْرُوضُ الطَّاعَهًِْ مَنْ عَرَفَهُ فِی الدُّنْیَا وَ اقْتَدَی بِهُدَاهُ مَرَّ عَلَی الصِّرَاطِ الَّذِی هُوَ جِسْرُ جَهَنَّمَ فِی الْآخِرَهًِْ وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْهُ فِی الدُّنْیَا زَلَّتْ قَدَمُهُ عَنِ الصِّرَاطِ فِی الْآخِرَهًِْ فَتَرَدَّی فِی نَارِ جَهَنَّم. 🌸امام صادق ( مفضّل‌بن‌عمر گوید: از امام صادق (در مورد صراط پرسیدم. امام (فرمود: «صراط، راه شناختن خداست و آن دو گونه است: صراط دنیا و صراط آخرت. صراط دنیا همان رهبری است که اطاعتش واجب است. هرکه در دنیا او را بشناسد و از رهنمودهایش پیروی کند، بر صراطی که همان پل دوزخ در آخرت است عبور می‌کند، و هرکه در دنیا او را نشناسد قدمش بر صراط آخرت می‌لغزد و در آتش دوزخ سقوط می‌کند». 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۶  🍃بحار الأنوار، ج۸، ص۶۶
۶۸: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( قَوْلُهُ وَ مَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَکِّسْهُ فِی الْخَلْقِ أَ فَلا یَعْقِلُونَ فَإِنَّهُ رَدٌّ عَلَی الزَّنَادِقَهًِْ الَّذِینَ یُبْطِلُونَ التَّوْحِیدَ وَ یَقُولُونَ إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا نَکَحَ الْمَرْأَهًَْ وَ صَارَتِ النُّطْفَهًُْ فِی الرَّحِمِ تَلَقَّتْهُ أَشْکَالٌ مِنَ الْغِذَاءِ وَ دَارَ عَلَیْهِ الْفَلَکُ وَ مَرَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ وَ النَّهَارُ فَیُولَدُ الْإِنْسَانُ بِالطَّبَائِعِ مِنَ الْغِذَاءِ وَ مُرُورِ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ فَنَقَضَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ قَوْلَهُمْ فِی حَرْفٍ وَاحِدٍ فَقَالَ وَ مَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَکِّسْهُ فِی الْخَلْقِ أَ فَلا یَعْقِلُونَ قَالَ لَوْ کَانَ هَذَا کَمَا یَقُولُونَ یَنْبَغِی أَنْ یَزِیدَ الْإِنْسَانُ أَبَداً مَا دَامَتِ الْأَشْکَالُ قَائِمَهًًْ وَ اللَّیْلُ وَ النَّهَارُ قَائِمَانِ وَ الْفَلَکُ یَدُورُ فَکَیْفَ صَارَ یَرْجِعُ إِلَی النُّقْصَانِ کُلَّمَا ازْدَادَ فِی الْکِبَرِ إِلَی حَدِّ الطُّفُولِیَّهًِْ وَ نُقْصَانِ السَّمْعِ وَ الْبَصَرِ وَ الْقُوَّهًِْ وَ الْفِقْهِ وَ الْعِلْمِ وَ الْمَنْطِقِ حَتَّی یَنْقُصَ وَ یَنْتَکِسَ فِی الْخَلْقِ وَ لَکِنَّ ذَلِکَ مِنْ خَلْقِ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ وَ تَقْدِیرِهِ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَ مَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَکِّسْهُ فِی الخَلْقِ أَفَلا یَعْقِلُونَ این آیه ردّی است بر کفّاری که توحید را قبول ندارند و مدّعی هستند که مرد وقتی با زن ازدواج کرد و نطفه‌ی او در رحم زن قرار گرفت و غذاهای گوناگون به او رسید و طبیعت به گردش خود ادامه داد و شب و روز بر او گذشت، انسان از طبیعت: غذا، گوشت، شب و روز به وجود می‌آید. خداوند سخن آن‌ها را با یک حرف رد می‌کند: وَ مَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَکِّسْهُ فِی الْخَلْقِ أَ فَلا یَعْقِلُونَ؛ اگر این جریان همان طوری است که آن‌ها می‌گویند، باید تا وقتی غذاهای متنوع هست و شب و روز وجود دارد و گردش طبیعت هست انسان پیوسته رو به رشد برود، پس چرا هر چه بزرگتر می‌شود رو به کاهش می‌رود و گوش و چشم و نیرو و علم و دانش او و سخن گفتنش کم می‌شود و طوری به عقب بر می‌گردد که به مرز طفولیّت می‌رسد. این تغییرات از آفرینش خداوند عزیز و علیم و تدبیر و برنامه‌ریزی او است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۴۸ 🍃 بحار الأنوار، ج۹، ص۲۳۱/ القمی، ج۲، ص۲۱۶/ نورالثقلین
۶۹: 🌸الرّسول ( عَن عَائِشَةَ أنَّهَا قَالَتْ: ... قَالَ لِلْحِسَانِ‌بنِ‌ثَابِت: لَا تَزَالُ یَا حَسَّانُ مُؤَیَّداً بِرُوحِ الْقُدُسِ مَا نَصَرْتَنَا بِلِسَانِک. 🌸پیامبر ( عایشه گوید: ... رسول‌خدا (به او (حسّان) فرمود: «ای حسّان! تا زمانی که با زبانت ما را یاری می‌کنی، روح القدس یار و پشتیبان تو باد». 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۰  🍃بحار الأنوار، ج۲۱، ص۳۸۸/ نورالثقلین
۷۰:(۱) 🌸الصّادق ( قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ أَوَ مَنْ کانَ مَیْتاً فَأَحْیَیْناهُ فَکَانَ مَوْتُهُ اخْتِلَاطَ طِینَتِهِ مَعَ طِینَهًِْ الْکَافِرِ وَ کَانَ حَیَاتُهُ حِینَ فَرَّقَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بَیْنَهُمَا بِکَلِمَتِهِ کَذَلِکَ یُخْرِجُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ الْمُؤْمِنَ فِی الْمِیلَادِ مِنَ الظُّلْمَهًِْ بَعْدَ دُخُولِهِ فِیهَا إِلَی النُّورِ وَ یُخْرِجُ الْکَافِرَ مِنَ النُّورِ إِلَی الظُّلْمَهًِْ بَعْدَ دُخُولِهِ إِلَی النُّورِ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّوَجَلَّ لِیُنْذِرَ مَنْ کانَ حَیًّا وَ یَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَی الْکافِرِینَ. 🌸امام صادق ( آیا آنکه مرده است و زنده‌اش کردیم. (انعام/۱۲۲). مرگ او، به معنی آمیزش با سرشت کافر است و آنگاه زنده میشود که خدا به فرمان خود آن‌ها را از هم جدا کند. همچنین خدای عزّوجلّ، مؤمن را در زایشش، از تاریکی بیرون می‌آورد، پس از آنکه در نور است؛ و کافر را از نور به ظلمت فرو میکشد، پس از آنکه در نور است. و این است تفسیر قول خداوند عزّوجلّ: لِیُنْذِرَ مَنْ کانَ حَیًّا وَ یَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَی الْکافِرِینَ. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۰  🍃الکافی، ج۲، ص۵/ بحار الأنوار، ج۶۴، ص۸۷/ نورالثقلین
۷۰:(۲) 🌸الرّسول ( الْعَقْلُ نُورٌ فِی الْقَلْبِ یُفَرَّقُ بِهِ بَیْنَ الْحَقِّ وَ الْبَاطِل وَ جَاءَ فِی قَوْلِهِ تَعَالَی لِیُنْذِرَ مَنْ کانَ حَیًّا قَالَ یَعْنِی مَنْ کَانَ عَاقِلا. 🌸پیامبر ( عقل نوری است در دل که به‌واسطه‌ی آن فرق بین حق و باطل گذاشته می‌شود و در بیان خدای تعالی آمده است: لِیُنْذِرَ مَنْ کانَ حَیًّا تا آن‌کس را که زنده است، بترساند و مراد از این زنده عاقل و خردمند است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۰ 🍃 إرشادالقلوب، ج۱، ص۱۹۸
۷۰:(۳) 🌸أمیرالمومنین ( وَ اتَّسَعَ بِمَا جَنَوْهُ مِنْ ذَلِکَ لِمَنْ وَافَقَهُمْ عَلَی ظُلْمِهِمْ وَ کُفْرِهِمْ وَ نِفَاقِهِمْ مُحَاوَلَهًًْ مِثْلَ مَا أَتَوْهُ مِنَ الِاسْتِیلَاءِ عَلَی أَمْرِ الْأُمَّهًِْ کُلُّ ذَلِکَ لِتَتِمَّ النَّظِرَهًُْ الَّتِی أَوْجَبَهَا اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لِعَدُوِّهِ إِبْلِیسَ إِلَی أَنْ یَبْلُغَ الْکِتَابُ أَجَلَهُ وَ یَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَی الْکافِرِینَ وَ یَقْتَرِبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ الَّذِی بَیَّنَهُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ بِقَوْلِهِ وَعَدَ اللهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِم. 🌸امام علی ( و با آنچه که آن سه نفر کردند، مجال برای کسی باز شد که در ستم و کفر و نفاق با آنان همداستان شود و او کاری کرد همانند آنچه که آنان در تصرّف امر امّت کردند. با این همه، مهلتی که خداوند تبارک و تعالی برای دشمنش ابلیس واجب کرد به پایان میرسد و مدت مقرّر به سر میآید و سخن خداوند درباره‌ی کافران محقّق میشود و وعده‌ی حق فرا می‌رسد. همان وعدهای که خداوند متعال در کتاب خود داد و فرمود: خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند وعده داده‌است که به یقین، خلافت روی زمین را به آنان خواهد داد، همان‌گونه که به پیشینیان آن‌ها خلافت بخشید. (نور/۵۵). 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۰ 🍃 بحار الأنوار، ج۹۰، ص۱۲۴
۷۲: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( وَ ذَلَّلْنَاهَا لَهُمْ یَعْنِی الْإِبِلَ مَعَ قُوَّتِهَا وَ عِظَمِهَا یَسُوقُهَا الطِّفْلُ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَذَلَّلْنَاهَا لَهُمْ؛ یعنی شتر را با قدرت و عظمت آن، برای ایشان رام گردانیدیم، به طوری که کودک نیز آن را می‌راند. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۲  🍃القمی، ج۲، ص۲۱۶
۷۳: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( وَ لَهُمْ فِیهَا مَنافِعُ یَعْنِی مَا یَکْسِبُونَ بِهَا وَ مَا یَرْکَبُونَ، وَ قَوْلُهُ وَ مَشارِبُ یَعْنِی أَلْبَانَهَا. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَلَهُمْ فِیهَا مَنَافِعُ یعنی آنچه که از آن به دست می‌آورند و آنچه را که بر آن سوار می‌شوند. مقصود از وَ مَشَارِبُ شیر شتران است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۲ 🍃 القمی، ج۲، ص۲۱۶
۷۵: 🌸الباقر ( أَیْ لَا یَسْتَطِیعُ الْآلِهَهًُْ لَهُمْ نَصْراً وَ هُمْ لَهُمْ لِلْآلِهَهًِْ جُنْدٌ مُحْضَرُونَ. 🌸امام باقر ( لَایَسْتَطِیعُونَ نَصْرَهُمْ وَ هُمْ لَهُمْ جُندٌ مُّحْضَرُونَ؛ یعنی خدایان قدرت یاری آن‌ها را ندارند، لشکری برای خدایان خواهند بود که [در آتش دوزخ] احضار می‌شوند. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۲ 🍃 بحار الأنوار، ج۹، ص۲۳۲/ القمی، ج۲، ص۲۱۷/ نورالثقلین/ البرهان
۷۶: 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( ثُمَّ خَاطَبَ اللَّهُ نَبِیَّهُ فَقَالَ: فَلَا یَحْزُنْکَ قَوْلُهُمْ إِنَّا نَعْلَمُ مَا یُسِرُّونَ وَ مَا یُعْلِنُونَ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( سپس خداوند، پیامبر (را خطاب قرار داد و فرمود: فَلَا یَحْزُنکَ قَوْلُهُمْ إِنَّا نَعْلَمُ مَا یُسِرُّونَ وَمَا یُعْلِنُونَ. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۴  🍃القمی، ج۲، ص۲۱۷/ البرهان
۷۷: ♣️أمیرالمؤمنین ( وَ قَوْلِهِ سُبْحَانَهُ وَ مِنْکُمْ مَنْ یُرَدُّ إِلی أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِکَیْ لا یَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیْئاً. عُلِمَ أَنَّ هَذَا مِنْ تَدْبِیرِ الْخَالِقِ الْمُخْتَارِ وَ حِکْمَتِهِ وَ وَحْدَانِیَّتِهِ وَ ابْتِدَاعِهِ لِلْخَلْقِ فَتَثْبُتُ وَحْدَانِیَّتُهُ جَلَّتْ عَظَمَتُهُ وَ هَذَا احْتِجَاجٌ لَا یُمْکِنُ الزَّنَادِقَهًَْ دَفْعُهُ بِحَالٍ وَ لَا یَجِدُونَ حُجَّهًًْ فِی إِنْکَارِهِ وَ مِثْلُهُ قَوْلُهُ تَعَالَی أَوَ لَمْ یَرَ الْإِنْسانُ أَنَّا خَلَقْناهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصِیمٌ مُبِینٌ وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلًا وَ نَسِیَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ یُحْیِ الْعِظامَ وَ هِیَ رَمِیمٌ قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ فَرَدَّ سُبْحَانَهُ عَلَیْهِمْ احْتِجَاجَهُمْ بِقَوْلِهِ: قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ ... ♣️امام علی ( و همچنین این سخن خداوند سبحان: بعضی از شما به نامطلوب‌ترین [مراحل] عمر می‌رسند، که بعد از آگاهی، چیزی نمی‌دانند [و همه چیز را فراموش می‌کنند]. (نحل/۷۰) لذا معلوم می‌شود این از تدبیر خالق مختار و حکمت او و وحدانیّتش و خلقت عالم است لذا وحدانیّت خداوند ثابت می‌شود و این دلیلی است که ردّ آن در هیچ حالت برای زنادقه ممکن نیست و دلیلی بر انکار آن ندارند و مانند آن این سخن خداست: أَ وَ لَمْ یَرَ الْإِنْسانُ أَنَّا خَلَقْناهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصِیمٌ مُبِینٌ وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلًا وَ نَسِیَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ یُحْیِ الْعِظامَ وَ هِیَ رَمِیمٌ قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ؛ که خداوند سبحان دلیل آن‌ها را این‌گونه رد می‌کند: قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۴ 🍃 بحار الأنوار، ج۹۰، ص۳۷
نزول آیه ۷۸: 🌸الصّادق ( جَاءَ أُبَیُّ‌بْنُ‌خَلَفٍ فَأَخَذَ عَظْماً بَالِیاً مِنْ حَائِطٍ فَفَتَّهُ ثُمَّ قَالَ: یَا مُحَمَّدُ (إِذا کُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ. فَأَنْزَلَ اللَّهُ مَنْ یُحْیِ الْعِظامَ وَ هِیَ رَمِیمٌ قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ. 🌸امام صادق ( ابی‌بن‌خلف با استخوان پوسیده‌ای که آن را از دیوار کنده بود، نزد پیامبر (آمد و گفت: «ای محمّد! [آیا[هنگامی که ما، استخوانهای پوسیده و پراکنده‌ای شدیم، دگر بار آفرینش تازه‌ای خواهیم یافت (اسراء/۴۹)؟ خداوند نازل فرمود: و مَنْ یُحْیِ الْعِظامَ وَ هِیَ رَمِیمٌ* قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۶ 🍃 بحار الأنوار، ج۷، ص۴۲/ العیاشی، ج۲، ص۲۹۶/ البرهان/ نورالثقلین
۷۸: 🌸الرّسول ( عن سَعِیدِ‌بْنِ‌مِینَا عَنْ غَیْرِ وَاحِدٍ مِنْ أَصْحَابِه أَنَّ نَفَراً مِنْ قُرَیْشٍ اعْتَرَضُوا الرَّسُولَ (مِنْهُمْ عُتْبَهًُْ‌بْنُ‌رَبِیعَهًَْ وَ أُمَیَّهًُْ‌بْنُ‌خَلَفٍ وَ الْوَلِیدُ‌بْنُ‌الْمُغِیرَهًِْ وَ الْعَاصُ‌بْنُ‌سَعِیدٍ فَقَالُوا یَا مُحَمَّدُ (هَلُمَّ فَلْنَعْبُدْ مَا تَعْبُدُ وَ تَعْبُدُ مَا نَعْبُدُ فَنَشْتَرِکُ نَحْنُ وَ أَنْتَ فِی الْأَمْرِ فَإِنْ یَکُنِ الَّذِی نَحْنُ عَلَیْهِ الْحَقَّ فَقَدْ أَخَذْتَ بِحَظِّکَ مِنْهُ وَ إِنْ یَکُنِ الَّذِی أَنْتَ عَلَیْهِ الْحَقَّ فَقَدْ أَخَذْنَا بِحَظِّنَا مِنْهُ فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ لا أَعْبُدُ ما تَعْبُدُونَ وَ لا أَنْتُمْ عابِدُونَ ما أَعْبُدُ ... ثُمَّ مَشَی أُبَیُّ‌بْنُ‌خَلَفٍ بِعَظْمٍ رَمِیمٍ فَفَتَّهُ فِی یَدِهِ ثُمَّ نَفَخَهُ وَ قَالَ أَ تَزْعَمُ أَنَّ رَبَّکَ یُحْیِی هَذَا بَعْدَ مَا تَرَی فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلًا وَ نَسِیَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ یُحْیِ الْعِظامَ وَ هِیَ رَمِیمٌ قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ ... 🌸پیامبر ( سعیدبن‌مینا از تعدادی از یارانش نقل می‌کند: گروهی از قریش با پیامبر اکرم (روبرو شدند از جمله عتبهًْ‌بن‌ربیعه و امیهًْ‌بن‌خلف، ولیدبن‌مغیره و عاص‌بن‌سعید گفتند: «یا محمّد (بیا ما خدای تو را عبادت می‌کنیم و تو نیز خدای ما را عبادت کن، ما و تو هر دو در این کار شریک می‌باشیم. اگر اعتقاد ما بر حق باشد تو هم از آن بهره‌مند شده‌ای و اگر معتقدات تو بر حق باشد ما نیز بهره‌ی خود را برده‌ایم. خداوند این سوره را نازل نمود: بگو: ای کافران! آنچه را شما می‌پرستید من نمی‌پرستم! و نه شما آنچه را من می‌پرستم می‌پرستید، و نه من هرگز آنچه را شما پرستش کرده‌اید می‌پرستم، و نه شما آنچه را که من می‌پرستم پرستش می‌کنید. [حال که چنین است] آیین شما برای خودتان، و آیین من برای خودم!. (کافرون/۶۱) بعد ابی‌بن‌خلف استخوان پوسیده‌ای را با دست خود نرم کرده آن را به باد داد و گفت: «آیا خیال می‌کنی پروردگارت این استخوان‌ها را باز زنده خواهد کرد خداوند این آیه را نازل نمود: وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلًا وَ نَسِیَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ یُحْیِ الْعِظامَ وَ هِیَ رَمِیمٌ قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۵۶ 🍃 بحار الأنوار، ج۹، ص۲۸۰/ الأمالی للطوسی، ص۱۹/ الأمالی للمفید، ص۲۴۶/ البرهان؛ «فقالو یا محمد ... ما اعبد» محذوف
۷۹:(۱) 🌸الصّادق ( قَالَ أَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ الْعَسْکَرِیُّ (فَقَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ فَقَالَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (أَ فَجَادَلَ رَسُولُ اللَّهِ (فَقَالَ الصَّادِقُ (مَهْمَا ظَنَنْتَ بِرَسُولِ اللَّهِ (مِنْ شَیْءٍ فَلَا تَظُنَّ بِهِ مُخَالَفَهًَْ اللَّهِ أَوَ لَیْسَ اللَّهُ تَعَالَی قَالَ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ وَ قَالَ: قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ لِمَنْ ضَرَبَ اللهُ مَثَلًا أَ فَتَظُنُّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (خَالَفَ مَا أَمَرَهُ اللَّهُ بِهِ فَلَمْ یُجَادِلْ بِمَا أَمَرَهُ اللَّهُ وَ لَمْ یُخْبِرْ عَنِ اللَّهِ بِمَا أَمَرَهُ أَنْ یُخْبِرَ بِهِ. 🌸امام صادق ( از امام عسکری (روایت است: مردی برخاست و به‌طرف امام صادق (رفت و گفت: «ای فرزند رسول خدا (! آیا رسول خدا ([با فردی که زنده‌شدن دوباره‌ی انسان‌ها را انکار می‌کرد] مجادله کرد»؟ امام صادق (فرمود: «هر زمان چیزی درمورد رسول خدا (گمان کردی، مخالفت با خدا را گمان نکن. آیا خدای تعالی نفرمود: و با آن‌ها به روشی که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن. (نحل/۱۲۵)؟ و به کسی که برای خدا مثل زد فرمود: قُلْ یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ. آیا گمان می‌کنی که رسول خدا (با دستوری که خدا به او داده بود مخالفت کرد و با آنچه خدا دستور داده بود مناظره نکرد و از طرف خدا از چیزی که خداوند دستور داده بود از آن خبر دهد، خبر نداد»؟! 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۶۰  🍃بحار الأنوار، ج۷۰، ص۴۰۴
۷۹:(۲) 🌸علی‌بن‌إبراهیم ( قُلْ یَا مُحَمَّدُ (یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ. قَالَ: فَلَوْ أَنَّ الْإِنْسَانَ تَفَکَّرَ فِی خَلْقِ نَفْسِهِ لَدَلَّهُ ذَلِکَ عَلَی خَالِقِهِ لِأَنَّهُ یَعْلَمُ کُلُّ إِنْسَانٍ أَنَّهُ لَیْسَ بِقَدِیمٍ لِأَنَّهُ یَرَی نَفْسَهُ وَ غَیْرَهُ مَخْلُوقاً مُحْدَثاً وَ یَعْلَمُ أَنَّهُ لَمْ یَخْلُقْ نَفْسَهُ لِأَنَّ کُلَّ خَالِقٍ قَبْلَ خَلْقِهِ، وَ لَوْ خَلَقَ نَفْسَهُ لَدَفَعَ عَنْهَا الْآفَاتِ وَ الْأَوْجَاعَ وَ الْأَمْرَاضَ وَ الْمَوْتَ فَتَثْبُتُ عِنْدَ ذَلِکَ أَنَّ لَهَا إِلهاً خَالِقاً مُدَبِّراً هُوَ اللهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ. 🌸علیّ‌بن‌ابراهیم ( یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِکُلِّ خَلْقٍ عَلِیمٌ؛ اگر انسان به آفرینش خودش بیاندیشد، این اندیشیدن و تفکّر، باعث می‌شود که از وجود آفریننده‌ای آگاه گردد؛ زیرا هر انسانی می‌داند که انسان، قدیم نیست و چون می‌داند او و دیگر مخلوقات، آفریده شده و حادث هستند و نیز می‌داند که خودش، خود را خلق نکرده است؛ زیرا هر خالق، پیش از مخلوق خود وجود داشته است و اگر او خویش را خلق کرده بود، آفت‌ها و دردها و بیماری‌ها و مرگ را از خویش دفع می‌کرد. پس ثابت می‌شود که انسان، خالقی دارد که مدبّر است و آن خدای واحد و قهّار است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۶۲ 🍃 القمی، ج۲، ص۲۱۷
۸۰:(۱) 🌸الصّادق ( الْمُفَضَّلِ‌بْنِ‌عُمَرَ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قِوَامُ الْإِنْسَانِ وَ بَقَاؤُهُ بِأَرْبَعَهًٍْ بِالنَّارِ وَ النُّورِ وَ الرِّیحِ وَ الْمَاءِ فَبِالنَّارِ یَأْکُلُ وَ یَشْرَبُ وَ بِالنُّورِ یُبْصِرُ وَ یَعْقِلُ وَ بِالرِّیحِ یَسْمَعُ وَ یَشَمُّ وَ بِالْمَاءِ یَجِدُ لَذَّهًَْ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ فَلَوْ لَا النَّارُ فِی مَعِدَتِهِ لَمَا هَضَمَتِ الطَّعَامَ وَ الشَّرَابَ وَ لَوْ لَا أَنَّ النُّورَ فِی بَصَرِهِ لَمَا أَبْصَرَ وَ لَا عَقَلَ وَ لَوْ لَا الرِّیحُ لَمَا الْتَهَبَتْ نَارُ الْمَعِدَهًِْ وَ لَوْ لَا الْمَاءُ لَمْ یَجِدْ لَذَّهًَْ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ قَالَ وَ سَأَلْتُهُ عَنِ النِّیرَانِ فَقَالَ النِّیرَانُ أَرْبَعَهًٌْ نَارٌ تَأْکُلُ وَ تَشْرَبُ وَ نَارٌ تَأْکُلُ وَ لَا تَشْرَبُ وَ نَارٌ تَشْرَبُ وَ لَا تَأْکُلُ وَ نَارٌ لَا تَأْکُلُ وَ لَا تَشْرَبُ فَالنَّارُ الَّتِی تَأْکُلُ وَ تَشْرَبُ فَنَارُ ابْنِ آدَمَ وَ جَمِیعِ الْحَیَوَانِ وَ الَّتِی تَأْکُلُ وَ لَا تَشْرَبُ فَنَارُ الْوَقُودِ وَ الَّتِی تَشْرَبُ وَ لَا تَأْکُلُ فَنَارُ الشَّجَرَهًِْ وَ الَّتِی لَا تَأْکُلُ وَ لَا تَشْرَبُ فَنَارُ الْقَدَّاحَهًِْ وَ الْحُبَاحِب. 🌸امام صادق ( مفضّل‌بن‌عمر نقل می‌کند: امام صادق (فرمود: «قوام و بودن انسانی و زیستن او به چهار چیز یعنی به آتش، نور، باد و آب است؛ به‌وسیله‌ی آتش می‌خورد و می‌آشامد؛ به‌وسیله‌ی روشنی می‌بیند و میاندیشد؛ به‌وسیله‌ی باد می‌شنود و می‌بوید؛ و به‌وسیله‌ی آب لذّت خوراک و نوشیدنی را درمی‌یابد. اگر آتش در معده‌اش نبود خوراک و نوشیدنی در آن هضم نمی‌شد؛ اگر نور در چشمش نبود البتّه نمی‌دید و نمی‌فهمید؛ اگر باد نبود آتش معده نمی‌افروخت؛ و اگر آب نبود لذت خوراک و نوشیدنی را نمی‌یافت». از او در مورد آتش پرسیدم. فرمود: «آتش چهار چیز است: آتشی که می‌خورد و می‌نوشد؛ آتشی که می‌خورد و نمی‌نوشد؛ آتشی که می‌نوشد و نمی‌خورد؛ و آتشی که نمی‌خورد و نمی‌نوشد. آتش اوّلی آتش فرزند انسان و همه جانداران است، آتش دوّم آتش هیزم، آتش سوّم آتش درخت، و چهارم آتش سنگ چخماق و کرم شب تاب است». 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۶۲  🍃بحار الأنوار، ج۵۸، ص۲۹۳/ البرهان
۸۰:(۲) 🌸الصّادق ( یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ نَبَّهَ سُبْحَانَهُ عَلَی عَظِیمِ قُدْرَتِهِ بِقَوْلِهِ الَّذِی جَعَلَ لَکُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ ناراً عَلَی أَنَّ مَنْ کَمَنَ النَّارَ الحَارَّهًَْ فِی الْأَخْضَرِ هُوَ عَلَی إِعَادَهًِْ مَا یَفْنَی أَقْدَرُ. 🌸امام صادق ( یُحْیِیهَا الَّذِی أَنْشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ. خداوند سبحان از قدرت بزرگ خویش با این سخنش آگاه ساخت: الَّذِی جَعَلَ لَکُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ ناراً [و آگاه نمود] که، آن کسی که آتش گرم را در [درخت] سبز مخفی ساخت، او بر برگرداندن آنچه از بین می‌رود، تواناتر است. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۶۲ 🍃 الصراط المستقیم، ج۳، ص۵۴
۸۱: 🌸الصّادق ( أبومحمد العسکری (قال: «قَالَ الصَّادِقُ (أَ وَ لَیْسَ الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِقادِرٍ عَلی أَنْ یَخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلی وَ هُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِیمُ أَیْ إِذَا کَانَ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ أَعْظَمَ وَ أَبْعَدَ فِی أَوْهَامِکُمْ وَ قَدَرِکُمْ أَنْ تَقْدِرُوا عَلَیْهِ مِنْ إِعَادَهًِْ الْبَالِی فَکَیْفَ جَوَّزْتُمْ مِنَ اللَّهِ خَلْقَ هَذَا الْأَعْجَبِ عِنْدَکُمْ وَ الْأَصْعَبِ لَدَیْکُمْ وَ لَمْ تُجَوِّزُوا مِنْهُ مَا هُوَ أَسْهَلُ عِنْدَکُمْ مِنْ إِعَادَهًِْ الْبَالِی قَالَ الصَّادِقُ (فَهَذَا الْجِدَالُ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ لِأَنَّ فِیهَا قَطْعَ عُذْرِ الْکَافِرِینَ وَ إِزَالَهًَْ شُبَهِهِمْ. 🌸امام صادق ( از امام عسکری (روایت است: امام صادق (فرمود: أَوَ لَیْسَ الَّذِی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِقادِرٍ عَلی أَنْ یَخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلی وَ هُوَ الخَلَّاقُ الْعَلِیمُ؛ یعنی وقتی آفرینش آسمان‌ها و زمین در نظر شما مشکل‌تر و بعیدتر باشد از برگشت‌دادن پوسیده‌ها، چگونه آفرینش آنچه به نظرتان مشکل‌تر است را می‌پذیرند؛ ولی آنچه ساده‌تر است که برگشت موجودات پوسیده و کهنه است نمی‌پذیرند. امام صادق (فرمود: «این است جدال احسن زیرا بهانه‌ی کفّار را قطع و شبهه‌ی آن‌ها را برطرف می‌نماید». 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۶۴ 🍃 بحار الأنوار، ج۷۰، ص۴۰۳/ نورالثقلین
۸۲: 💎إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ (۸۲) 💎كار او وقتی چيزی را اراده كند فقط همين است كه بدو بگويد: باش پس وجود يابد (۸۲). 🔹اين آيه شريفه از آيات برجسته قرآن كريم است كه كلمه ايجاد را توصيف می‌كند و می‌فرمايد: خدای تعالی در ايجاد هر چيزی كه ايجاد آن را اراده كند، بغير از ذات متعالی خود به هيچ سببی ديگر نيازمند نيست، نه در اينكه آن سبب مستقلا آن چيز را ايجاد كند، و نه در اينكه خدا را در ايجاد آن كمك نمايد، و يا مانعی را از سر راه خدا بردارد.  🔹از اينجا روشن می‌گردد كه: كلمه" ايجاد" يعنی كلمه" كن" عبارت است از همان وجود چيزی كه خدا ايجادش كرده البته بدان اعتبار كه وجود منسوب به خدا و قائم به وجود خداست، و اما به اين اعتبار كه وجودش وجود خود اوست، موجود است نه ايجاد. و مخلوق است نه خلق.  🔹جمله‌" فَيَكُونُ" بيانگر اطاعت آن شی‌ء است كه مورد اراده خدا قرار گرفته، می‌خواهد بفرمايد: همين كه هست شدن چيزی مورد اراده خدا قرار گرفت، بدون درنگ لباس هستی می‌پوشد. 🔹او هر چه را اراده كند به آن می‌گويد باش، آن بلا درنگ موجود می‌شود، اما كلام او نه صوتی است كه در گوشها نشيند، نه فريادی است كه شنيده شود، بلكه سخن خدا همان فعل او است كه ايجاد می‌كند و پيش از او چيزی وجود نداشته و اگر بود خدای دومی محسوب می‌شد [نهج البلاغه خطبه ۱۸۶.]
۸۳: 💫فَسُبْحانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ (۸۳) 💫منزه است آنكه سلطنت همه چيز به دست اوست و به سوی او بازگشت می‌يابيد (۸۳). 🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸 🪴تفسیر نمونه:👇 ☘آخرين آيه مورد بحث كه آخرين آيه سوره" يس" است به صورت يك نتيجه‌گيری كلی در مساله مبدء و معاد اين بحث را به طرز زيبايی پايان می‌دهد، می‌گويد:" پس منزه است خداوندی كه ملكوت همه چيز در دست قدرت او است و همه شما به سوی او باز می‌گرديد (فَسُبْحانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ‌). ☘‏با توجه به اينكه" ملكوت" از ريشه" ملك" بر وزن (حكم) به معنی حكومت و مالكيت است و اضافه" واو" و" ت" به آن برای تاكيد و مبالغه می‌باشد، مفهوم آيه چنين می‌شود: حاكميت و مالكيت بی قيد و شرط همه چيز به دست قدرت خدا است، و چنين خداوندی از هر گونه عجز و ناتوانی منزه و مبرا است، و در اين صورت احياء مردگان و پوشيدن لباس حيات بر استخوانهای پوسيده و خاكهای پراكنده مشكلی برای او ايجاد نخواهد كرد چون چنين است بطور يقين همه شما به سوی او باز می‌گرديد و معاد حق است!*** 🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼 🪴تفسیر المیزان:👇 ☘كلمه" ملكوت" مبالغه در معنای ملك است، مانند كلمه" رحموت" و كلمه" رهبوت" كه مبالغه در معنای رحمت و وحشت‌اند. ☘‏با انضمام اين آيه به ما قبلش اين معنا به دست می‌آيد كه: مراد از" ملكوت" آن جهت از هر چيزی است كه رو به خداست، چون هر موجودی دو جهت دارد، يكی رو به خدا، و يكی ديگر رو به خلق. ملكوت هر چيز آن جهتی است كه رو به خدا است، و ملك آن سمت رو به خلق است ممكن هم هست بگوييم: ملكوت به معنای هر دو جهت هر موجود است، و آيات زير هم بر همين معنا حمل می‌شود،" وَ كَذلِكَ نُرِي إِبْراهِيمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ" [ما هر دو سوی آسمانها و زمين را به ابراهيم نشان می‌دهيم برای اينكه از يقين‌داران باشد.] و" أَ وَ لَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ" [چرا به هر دو سوی آسمانها و زمين نظر نمی‌كنند. سوره اعراف، آيه ۱۸۵.] و" قُلْ مَنْ بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ" [بگو آن كيست كه هر دو سوی هر چيز را به دست دارد. سوره مؤمنون، آيه ۸۸.] ☘‏و اگر فرموده ملكوت هر چيزی به دست خداست، برای اين است كه: دلالت كند بر اينكه خدای تعالی مسلط بر هر چيز است، و غير از خدا كسی در اين تسلط بهره و سهمی ندارد. ☘‏و برگشت معنا در آيه‌" فَسُبْحانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ" به اين است كه: خدا از استبعادی كه مشركين در مساله معاد می‌كنند، منزه است، چون مشركين غافلند از اينكه ملكوت هر چيزی به دست خدا و در قبضه قدرت اوست. ☘‏و جمله‌" وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ" خطاب به عموم مردم است، چه مؤمن و چه مشرك، و هم بيان نتيجه‌ای است از بيان سابق بعد از تنزيه خدا. 🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸🌼🌸 📚 منبع: 🌿تفسیر المیزان ذیل آیه 🌿تفسیر نمونه ذیل آیه 🍁🍂🍁🍂🍁🍂🍁🍂🍁🍂🍁
۸۳:(آخرین آیه) 🌸الرّضا ( عَنْ صَفْوَانَ بْنِ یَحْیَی قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ (أَخْبِرْنِی عَنِ الْإِرَادَهًِْ مِنَ اللَّهِ وَ مِنَ الْخَلْقِ. قَالَ: فَقَالَ: الْإِرَادَهًُْ مِنَ الْخَلْقِ الضَّمِیرُ وَ مَا یَبْدُو لَهُ بَعْدَ ذَلِکَ مِنَ الْفِعْلِ وَ أَمَّا مِنَ اللَّهِ تَعَالَی فَإِرَادَتُهُ إِحْدَاثُهُ لَا غَیْرُ ذَلِکَ لِأَنَّهُ لَا یُرَوِّی وَ لَا یَهُمُّ وَ لَا یَتَفَکَّرُ وَ هَذِهِ الصِّفَاتُ مَنْفِیَّهًٌْ عَنْهُ وَ هِیَ صِفَاتُ الْخَلْقِ فَإِرَادَهًُْ اللَّهِ الْفِعْلُ لَا غَیْرُ ذَلِکَ یَقُولُ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ بِلَا لَفْظٍ وَ لَا نُطْقٍ بِلِسَانٍ وَ لَا هِمَّهًٍْ وَ لَا تَفَکُّرٍ وَ لَا کَیْفَ لِذَلِکَ کَمَا أَنَّهُ لَا کَیْفَ لَهُ. 🌸امام رضا ( صفوان‌بن‌یحیی گوید: به امام رضا (عرض کردم: «به من از اراده‌ی خدا و اراده‌ی خلق خبر بده». فرمود: «اراده در خلق همان آهنگ درون است و آن کاری که پس از آن از آن‌ها عیان گردد، و امّا از طرف خدای تعالی اراده همان پدید آوردن فعل است نه جز آن زیرا خدا زمینه‌سنجی و توجّه قلبی و اندیشه ندارد، این صفات در او نیست و از صفات خلق است و اراده‌اش همان فعل است و نه جز آن. بدان گوید: «باش» و می‌باشد، بی‌لفظ و نطق به زبان و توجه دل و تفکّر و این طرز آفرینش او هم چگونگی ندارد و قابل توصیف نیست چنانچه خود او چگونگی ندارد. 🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۵۶۴ 🍃 بحار الأنوار، ج۴، ص۱۳۷/ البرهان 🦋🦋🦋