📝 #یادداشت_رسیده 8️⃣ 🌆 درد غرب‌زدگی 💢 زمینه‌های کشف حجاب 🔰در دوران پهلوی مسائل مختلفی زمینه را برای کشف حجاب آماده می‌ساخت که به طور کلی می‌توان آن‌ها را به دو دسته تقسیم کرد. 1️⃣ زمینه‌های خارجی شرايط جهان در قرن بيستم به گونه‌ای بود که اروپايی‌ها، برای دستيابی به توسعه بیشتر، در پی گسترش فرهنگ خود و استعمار و تسلط بر نقاط بهره‌مند جهان بودند. آنها از هرگونه تغييری برای رسيدن به اهداف سياسی و اقتصادی خود در ایران استقبال می‌كردند. حضور بیشتر زنان در جامعه با تغییر در نوع لباس و پوشاک و گسترش فرهنگ مصرف‌گرايی، بازار خوبی را برای آنها ایجاد می‌کرد. با بروز علائم تغییر در ايران، توليدكنندگان اجناس زینتی و لوكس خارجی نیز، تبليغات وسيعی را براي به دست گرفتن اين بازار آغاز كردند. 2️⃣ زمینه های داخلی 🔺 تأثیر پذیری رضاشاه از سیاست‌های آتاتورک 🔺 تجددطلبی و قشر روشنفکر: سیر کشف حجاب در ایران قبل از آنکه به عنوان اقدام رضا شاه در سال ۱۳۱۴ مطرح گردد، ریشه در تجددگرایی و تجددطلبی روشنفکران دارد. در ابتدا روشنفکران ایرانی به سبک زندگی اروپایی تمایل و علاقه نشان دادند. انگیزه الگو‌برداری ایرانی‌ها و نگاه آنها به غرب، ناشی از عقب‌ماندگی‌های نظامی، صنعتی و اقتصادی بود اما در اصل، نتیجه‌ی رویکرد تجددطلبانی بود که غربگرایی را به غرب‌زدگی مبدل ساختند. از دوران قاجار، عباس میرزا نایب السلطنه، در این رابطه نقش اساسی داشت. دو محصل ایرانی را برای ادامه تحصیل و متخصص شدن به انگلستان فرستاد. یکی از این دو «محمدکاظم» بود و دیگری «میرزاحاجی‌بابا افشار». در سال ۱۳۲٠ق، یک هیئت پنج نفری از جوانان ایرانی به مدت نزدیک به چهار سال برای تحصیل در رشته های مختلف به انگلستان اعزام شدند. از میان آنها دو نفر به مناصب بالای دولتی رسیدند. یکی «میرزا جعفر مهندس» که بعدها به سفارت ایران در عثمانی رفت و مشیرالدوله لقب یافت. سپس رئیس شورای دولت گردید. دیگری «میرزا محمدصالح شیرازی» که در انگلستان به مجمع فراماسونرها (فراموش‌خانه) راه یافت. بسیاری از این محصلان پس از بازگشت، ضمن اینکه از نظر علمی تخصص مورد نظر را کسب کردند، شیفته آنها شده و تحت تأثیر فرهنگ و آداب و رسوم غربی قرارگرفته و پرچم‌دار ترویج آن شدند. میرزا صالح در خاطرات خود به این خودباختگی در مقابل فرهنگ غرب اشاره کرده و می‌نویسد: «... مدتی بعد از ورود به انگلستان ریش را تراشیده و لباس انگریزی در بر کرده... همچنین به لباس ایران بودن را نیز از عقل دور دانستم و صلاح وقت این است که ملبس به لباس انگریز شوم.» 🔺 مسافرت خارجی تجار و اشراف‌زادگان 🔺 انتشار روزنامه های متأثر از غرب: مجلات و روزنامه‌ها، مشوق زنان در پذیرش طرح کشف حجاب بودند. آنان با طرح مباحثی پیرامون بدبختی زنان و عوامل عقب‌ماندگی آنان، غالباً حجاب را به عنوان عامل اصلی عقب‌ماندگی معرفی می‌کردند. 🔺 توسعۀ مدارس خارجی در کشور: رضا شاه برای آنکه بتواند طرح اروپایی خود را به اجرا برساند، پس از آنکه نسبت به حذف تدریجی روحانیت از صحنه های حقوقی- سیاسی و اجتماعی اقدام کرد، در صدد گسترش و ایجاد مدارس آموزشی خصوصاً مدارس آموزشی دختران به سبک و سیاق غربی برآمد تا از طریق این مراکز بتواند در پیشبرد طرح حجاب زدائی اقدام نماید. 🔷 با تمهیدات کلیه دستگاهها و سازمانها، در روز ۱۷ دیماه ۱۳۱۴ و با اقدام عملی و رسمی رضا شاه به همراه خانواده‌اش، کشف حجاب به صورت علنی اعلام شد. به طوری که با اعلام رسمی رفع حجاب عملاً ممانعت از حجاب نیز رسمیت قانونی یافت و متخلفین، تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. دولت برای پیشبرد این برنامه از دو طریق تشویق و تنبیه وارد عمل شد. از جمله برگزاری جشن و سرور میان کارمندان دولت، تهیه‌ی البسه جدید برای زنان در مناطق محروم، حملات شدید و بی‌رحمانه علیه حجاب و ترسیمی زشت و منفور از چهره‌ آن. 💢 در شهرهای مذهبی و سنتی که نه تنها تمایلی جهت کشف حجاب وجود نداشت، بلکه با آن مقابله می‌شد، چهره تنبیهی اقدامات رضاخان شدت بیشتری داشت که حادثه مسجد گوهرشاد، نماد بارز آن است. ✍️ ایمان رهنما #گوهرشاد #حجاب 🔎 مطالعه پرونده ویژه «درّ مستور» 👇پیوستن به کانال نشریه خط 👇 ┈┄┅═✾ خــــــــــــط ✾═┅┄┈