#به_روایت_اسناد
♦️#پرونده_ویژه | اسناد سخن میگویند (۳)
🌐 وحشت سفارت از افشاگریهای آیتالله خامنهای در بلوچستان
✍️محمدجواد اخوان
سخنرانیهای حضرت آیتالله خامنهای (مدظلهالعالی) در همان ماههای اول پیروزی انقلاباسلامی در سفر به بلوچستان موردتوجه سفارت امریکا در تهران قرار گرفت؛ خصوصاً آنکه ایشان در یکی از این سخنرانیها نقش امریکا در رنج و درد مردم بلوچ را افشا کردند
🔺 استقلال یکی از شعارهای اساسی انقلاباسلامی بود. طرح این شعار در واقع واکنشی به دستنشاندگی رژیم پهلوی و مداخلات بیحدوحصر بیگانگان و بهویژه امریکاییها در امور داخلی ایران در آن دوره بود. در مقابل، سفارت امریکا در تهران تا آخرین روز عمر حکومت پهلوی به مداخلات سیاسی و اطلاعاتی خود ادامه میداد و پس از پیروزی انقلاب نیز حس استقلالطلبی ایران را یکی از موانع پیش روی کار خود میدانست؛ موضوعی که در اسناد لانه جاسوسی هم قابلمشاهده است.
يکی از چالشهاي پيش روی فعاليتهای امریکا در دوران پس از انقلاباسلامی، سوءظن و بیاعتمادي گسترده عموم مردم و عناصر انقلابی نسبت به رفتار دولت امریکا بود. آژانس ارتباطات بينالمللی ايالاتمتحده امریکا در تاريخ 10 ژوئيه 79 [19 تير 1358] به سفارت در تهران در نامهای خيلی محرمانه به شماره 6052 با عنوان «مطالعهای درباره اوضاع کنونی ايران» اولين مسئله و نگرانی پيشروی امریکا را همين بیاعتمادی میداند
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1264559
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۴)
🌐 مداخله همهجانبه در پوشش سفارت
✍️ محمدجواد اخوان
يک سال پيش از انقلاباسلامي، دستورالعملي از وزارت امور خارجه در واشینگتن به سفارت امریکا در تهران رسيد که انتظارات فراقانوني کاخسفيد از اين محل را که نامش سفارت بود بهخوبي نشان ميدهد. در سند شماره 11269 به تاريخ 11 دسامبر 1977 [2 آذر 1356] «اهداف و مقاصد سفير در ايران» ابلاغ شد. در اين سند توصيههايي است که آشکارا نشان ميدهد واشینگتن از سفارتش انتظار داشت شاه و ايران را در پنجه سيطره خود بگيرد. اين نقشآفريني ويژه براي سفارت ازآنرو بود که ايران دوره پهلوي جاي پاي مطمئني براي نفوذ و سلطه امریکا بود و بايد سفارت اين جايگاه را حفظ کرده و تداوم ميبخشيد؛ موضوعي که در يکي از اسناد سفارت نيز بدان تصريح شده است. با پيروزي انقلاباسلامي و سرنگوني رژيم پهلوي، موقعيت و نفوذ سفارت بهيکباره دچار دگرگوني اساسي شد و ديگر از آن قدرت مداخلهگري سابق خبري نبود
🔺هرچند برقراری روابط ایران و امریکا به دوره ناصرالدینشاه قاجار بازمیگردد، اما تأسیس سفارت امریکا تهران در زمان سلطنت رضاشاه رخ داد و بنای معروف سفارت در خیابان روزولت تهران در شهریور ۱۳۳۰ یعنی در اوج نهضت ملیشدن صنعت نفت افتتاح شد. کمتر از دو سال بعد از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، این محل از یک سفارت دیپلماتیک به کانون اصلی هدایت منافع امریکا در ایران و منطقه تبدیل شد و عملاً تا ۲۵ سال بعد، در این ساختمان بود که بسیاری از امور مهم و حیاتی کشور تصمیمسازی و حتی تصمیمگیری میشد؛ موضوعی که در اسناد سفارت سابق امریکا کاملاً مشهود است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1266175
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۸)
🌐دلواپسی سفارت امریکا برای اسرائیل
✍️ محمدجواد اخوان
سفارت در تهران نیز در جهت تأمین اهداف واشینگتن فعال شد و تأثیرگذاری بر سیاست خارجی دولت جدید انقلابی را در دستور کار قرار داد. ازاینرو در ملاقات مختلف دیپلماتها و مأموران اطلاعاتی سفارت با اعضای دولت موقت، تلاش میشد، خط فکری آنها در خصوص سیاست خارجی دولت جدید مورد ارزیابی قرار گیرد و بهصورت ضمنی در راستای منافع امریکا جهتدهی شود
🔺 انقلاباسلامی از همان روزهای نخست پیروزی به همگان ثابت کرد که تأثیراتش محدود به جغرافیای ایران نخواهد بود. ازاینرو چالش امریکا با انقلابی که مهمترین متحد شاه را سرنگون کرد، ابعاد مهمتری هم داشت و آن نگرانی از سرایت آن به بیرون مرزهای ایران و در واقع چالش با منافع امریکا در کل منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا و چهبسا کلیت جهان اسلام بود؛ موضوعی که در اسناد بهدستآمده از سفارت هم آشکار است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1271927
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۹)
🌐 امید سفارت امریکا به فوت امام (ره)
✍️ محمدجواد اخوان
در اسناد بهجایمانده روشن نیست که امریکاییها به چه دلیل تا این حد روی از میان رفتن امام حساب کردهاند، اما در دیگر اسناد باقیمانده سفارت، نشانههایی برای طرحریزی کودتایی امریکایی به چشم میخورد. این موضوع زمانی جالبتر میشود که دریابیم که در کودتای موسوم به «نقاب» که ۹ ماه پس از تسخیر سفارت امریکا لو رفت و شکست خورد، تلاش برای ترور امام خمینی (ره) پیشبینی شده بود
🔺 انقلاباسلامی، ایران را از حوزه نفوذ راهبردی امریکا خارج کرد و این واقعیتی بود که تحمل آن برای کاخسفید ممکن نبود. برای امریکاییها مهم بود که بتوانند بهتدریج جاپای سابق خود را بازیابی کنند و بنابراین بهزودی متوجه شدند که وجود امام خمینی (ره) در رأس این انقلاب، مهمترین مانع پیش روی آنان است. بنابراین گزینههای متعدد و متنوعی از تلاش برای نفوذ و اثرگذاری بر امام گرفته تا حتی امید به حذف امام را در دستور کار قرار دادند؛ گزینههایی که در اسناد بازمانده از سفارت امریکا در تهران، قابلردیابی است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1273345
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۰)
🌐 یارگیری و رقیبتراشی سفارت در روحانیت
✍️ محمدجواد اخوان
در اردیبهشت ۱۳۵۸ فرانک باروز، رئیس اتاق بازرگانی ایران و امریکا از طرف سفارت با آیتالله کاظم شریعتمداری دیدار کرده بود و در شریعتمداری تمایلی برای دریافت اطلاعات از امریکاییها مشاهده کرده بود؛ همین تمایل، سازمان سیا را بر آن داشت که روی آیتالله شریعتمداری حساب کند
🔺 هرچند امریکاییها نسبت به جریان مذهبی ایران تا حدی غافل بودند، اما انقلابی که بر مبنای تفکر و شریعت اسلامی ظهور و بروز یافته و در آن روحانیت شیعه نقش محوری داشت، مهمترین متحد منطقهایشان را ساقط و ایران را از مدار قدرتشان خارج کرده بود. بنابراین دیگر نمیتوانستند نسبت به روحانیون بیتفاوت باشند. پسازآنکه درک کردند نمیتوان روی امام خمینی (ره) تأثیرگذار بود، به سراغ روحانیت رفتند تا با ایجاد سرپلهای ارتباطی با برخی از آنان، بتوانند از میانشان یارگیری کنند؛ موضوعی که در لابهلای اسناد سفارت سابق امریکا در تهران قابلردیابی است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1274830
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۱)
🌐 دولتسازی با میانهروهای غربگرا
✍️ محمدجواد اخوان
یکی از نقاط امیدبخش برای امریکا در ایران، شبکهای از تحصیلکردگان غرب و بهویژه ایالاتمتحده در ایران بودند که بهزعم عناصر سفارت، میتوانستند در جهت تأمین حداکثری منافع امریکا در ایران حرکت کنند
🔺 سفارت امریکا در ۲۵ سال پایانی عمر رژیم پهلوی، نقش اصلی را در دولتسازی در ایران ایفا میکرد. در اسناد ساواک گزارشهایی وجود دارد که صراحتاً دیپلماتهای امریکا باافتخار به نقش خود در عزل و نصب نخستوزیران ایران اشاره میکردند. با وقوع انقلاباسلامی، این روند متوقف شد. اما سفارت امریکا دنبال احیای قدرت دولتسازی خود با ائتلافسازی از نیروهای حامی امریکا بود و تلاشهای آن از لابهلای اسناد برجایمانده قابلارزیابی است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1276339
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۲)
🌐 سواری نازکنارنجی که سفارت امریکا هم از هلدادنش عاجز ماند
✍️محمدجواد اخوان
در اسناد به جای مانده از سفارت امریکا در تهران ترکیبی از امیدواری به غربگرایی و ناامیدی از ناتوانی دولت موقت به چشم میخورد
🔺هنوز انقلاباسلامی کاملاً پیروز نشده بود که امام خمینی (ره) با صدور حکم نخستوزیری برای مهندس مهدی بازرگان، او را مأمور تشکیل دولت موقت کرد. امریکاییها که تا پیش از انقلاب بر همه مقدرات کشور مسلط بودند، اینک که همه دارایی راهبردی خود را در نفوذ در ایران بربادرفته میدیدند، امیدوار بودند که با گرایشهای غربگرایانه حاکم بر مهندس بازرگان و یارانش بتوانند قدرت پیشین خود را در ایران بازیابی کنند؛ آرزویی که بهتدریج رنگ باخت و دلایل آن با بازخوانی اسناد سفارت قابلکشف است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1277502
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۴)
🌐 حمایت امریکا از تجزیهطلبان با هدف تضعیف ایران
✍️ محمدجواد اخوان
همان روزها که سفارت امریکا در تهران به نیابت از واشینگتن و با هدف تضعیف حکومت مرکزی مستقل ایران، مشغول حمایت و هدایت گروهکهای تجزیهطلب قومیتی در ایران بود، برنارد لوئیس (Bernard Lewis) ایده موسوم به «خاورمیانه بزرگ» خود را که متضمن تجزیه کشورهای بزرگ منطقه از جمله ایران بود، در ذهن میپروراند؛ ایدهای که امریکاییها از نسخه نهایی آن پس از ۱۱ سپتامبر رونمایی کردند
🔺 هرچند تا پیش از پیروزی انقلاباسلامی، سیاست رسمی ایالاتمتحده تقویت ایران پهلوی و حمایت از تمامیت ارضی آن بود، اما با خارج شدن ایران از مدار امریکا، واشینگتن با هدف جلوگیری از قدرت گرفتن یک حکومت مستقل و انقلابی در ایران، به تشدید شکافهای قومیتی و حمایت از گروهکهای تجزیهطلب پرداخت؛ موضوعی که از میان اسناد بهجای مانده از سفارت و نیز اسناد آشکارشده وزارت امور خارجه امریکا قابلردیابی است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1280105
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۵)
🌐 جاسوس یابی در صف متقاضیان ویزا
✍️ محمدجواد اخوان
استمرار تقاضای چشمگیر برای ویزای تحصیلی تا به آن حد پیش رفت که سفارت را وسوسه کرد از آن بهعنوان ابزاری برای باجگیری سیاسی علیه جمهوری اسلامی استفاده کند. روزهای نخست پیروزی انقلاب که حساسیتها در مورد فعالیت سفارت امریکا افزایش یافته بود و بیم محدودسازی اقدامات خلاف عرف آن میرفت، سفارت تهدید به تعطیلی بخش صدور ویزای تحصیلی را بهعنوان ابزاری برای مصونیت ادامه کار میدانست.
🔺 با آنکه ایران دوره پهلوی از متحدان نزدیک دولت امریکا بهحساب میآمد، اما ایرانیانی که قصد سفر به امریکا را داشتند ناگزیر باید در صف صدور ویزای سفارت میایستادند و این در حالی بود که بیشتر کشورهای اروپای غربی با ایران معاهده لغو روادید دوجانبه داشتند. اصرار امریکاییها برای الزام صدور ویزا برای ایرانیان، البته دلایل مهمی داشت که از لابهلای اسناد بهجایمانده در سفارت قابلفهم است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1281430
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۶)
🌐 سفارت در آرزوی ارتش وابسته
✍️ محمدجواد اخوان
در دوره جنگ سرد امریکاییها از طریق هیئت مستشاری در ارتش ایران، نفوذ قابلملاحظهای در نیروهای مسلح ایران پیدا کردند، اما در یک دهه پایانی عمر حکومت پهلوی این نفوذ، رشد فزایندهای داشت. مستشاران امریکایی بهعنوان مشاوران و فرماندهان نظامی در تمام برنامههای آموزشی، عملیاتی، اطلاعاتی و لجستیکی نیروهای سهگانه زمینی، هوایی، دریایی و در ستادها، ادارات و یگانهای رزمی فعالانه شرکت داشتند
🔺 با پیروزی انقلاباسلامی، نفوذ امریکا در ارتش ایران با چالش جدی مواجه شد. سران وابسته ارتش فراری یا محاکمه شدند، مستشاران امریکایی ایران را ترک کردند و فرماندهان و مهندسان ایرانی خود هدایت نیروهای مسلح را بر عهده گرفتند. بااینحال امریکاییها ناامید نشده و باز هم به دنبال بازگشت نفوذ پیشین خود در ارتش بودند، موضوعی که در اسناد برجایمانده از سفارت امریکا مشهود است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1282636
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۸)
🌐 سفارت منتظر آشوب و جنگ داخلی در ایران
✍️ محمدجواد اخوان
کار سفارت امریکا و ایستگاه سیا در تهران در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ به اتمام رسید، اما تلاش امریکا برای براندازی جمهوری اسلامی پایانی نداشت. پس از تسخیر سفارت، سیاست براندازی جمهوری اسلامی ایران رسماً در دستورکار اطلاعاتی امریکا تعریف شد و حتی کارتر کمیته اطلاعاتی سنا را در جریان این سیاست گذارد
🔺 یکی از معمولترین اقدامات «سیا» برای براندازی نظامهای سیاسی مستقل و مخالف غرب، ایجاد آشوب و جنگ داخلی در کشورهای هدف بوده است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همین تجربه علیه جمهوری اسلامی ایران به کار بسته شد و در کمتر از یک سالی که سفارت امریکا در تهران دایر بود، ایستگاه سیا این پروژه را پیش میبرد؛ موضوعی که در اسناد به جای مانده از لانه جاسوسی امریکا قابل واکاوی است.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1285328
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan
#به_روایت_اسناد
♦️ پرونده ویژه | اسناد سخن میگویند (۱۹)
🌐 امید به واپسین نخستوزیر آخرین شاه
✍️ محمدجواد اخوان
در اسناد مختلف لانه جاسوسی مصادیقی از تلاش سفارت برای کشف فعالیتهای جریانهای ضدانقلاب و سلطنتطلب به چشم میخورد که امیدهای امریکاییها را به تغییرات آینده نشان میدهد
🔺 بختیار یکی از مهرههای مرتبط سیا بود که از اواسط دوره پهلوی دوم با امریکا ارتباط داشت، اما لحظهای که امریکا به او نیاز داشت واپسین روزهای عمر سلطنت فرا رسید. هرچند او نتوانست انتظار امریکاییها را برای حفظ رژیم همسو با منافع امریکا تأمین کند، اما پس از انقلاب همچنان برای بازگرداندن تاجوتخت به شاه و البته ایران به دامان امریکا به او امیدوار بودند.
👈🏻 متن کامل در لینک زیر:
🔗 Javann.ir/1286643
〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🌏 @NewsJavan