✡ غزوهٔ بنی‌قینقاع اولین رویارویی مستقیم یهود با اسلام (١)
1⃣ غزوهٔ بنی‌قَینُقاع، اولین جنگ پیامبر (ص) با یهودیان مدینه بود. این جنگ با قبیلهٔ یهودی #بنی‌قینقاع درگرفت که پیمان خود را با پیامبر (ص) شکستند و طی غزوه‌ای محاصره، تسلیم و تبعید شدند.
2⃣ بنی‌قینقاع، قبیله‌ای از #یهودیان_مدینه در زمان پیامبر اکرم (ص) بودند. مسکن اصلی بنی‌قینقاع و زمان مهاجرت آنان به مدینه روشن نیست.
3⃣ بنابر نقل‌های تاریخی میان بنی‌قینقاع و دیگر قبایل #یهود (بنی‌قریظه و بنی‌نضیر) رقابت‌هایی وجود داشت. لذا هنگامی‌که یهودیان به‌دلایلی ناگزیر با دیگر قبایل عرب هم‌پیمان شدند، بنی‌قینقاع به‌رغم دو قبیله دیگر که به اَوْس پیوستند، با خَزْرَج پیمان بست.
4⃣ بنی‌قینقاع در جنوب‌غربی مدینه می‌زیستند و دژ و بازاری معروف داشتند. آنان برخلاف دیگر یهودیان در مدینه زمین کشاورزی و نخلستان نداشتند و #زرگری از پیشه‌های مهم آنان بود.
@nimeyepenhan
✡ غزوهٔ بنی‌قینقاع اولین رویارویی مستقیم یهود با اسلام (٢)
⚔ دلایل وقوع جنگ
1⃣ پیامبر (ص) پس از هجرت به مدینه با #یهودیان پیمان بست و به آنان اجازه داد در مدینه بمانند به‌شرط آن‌که کسی را علیه مسلمانان یاری نکنند. #بنی‌قینقاع نخستین قبیله‌ای بود که این پیمان را شکست و با مسلمانان به ستیز برخاست.
2⃣ روایت مورّخان دربارهٔ دلایل آغاز جنگ، در مجموع دربردارندهٔ سه مطلب است:
🔸١. پیامبر پس از بازگشت از بدر، بنی‌قینقاع را در بازارشان گرد آورد و از آنان خواست که از شکست قریش عبرت گیرند و اسلام آورند؛ یهودیان در پاسخ گفتند که آنان جنگاورند و مانند قریش تن به شکست نخواهند داد.
🔸٢. زنی مسلمان به بازار بنی‌قینقاع رفت و زرگری #یهودی نسبت به او حرکت زشتی انجام داد که باعث هتک حرمت او شد. مسلمانی در پاسخ به تظلّم‌خواهی زن، زرگر را کُشت و خود در دم به دست یهودیان کشته شد؛ خبر به پیامبر رسید و او مصاف آراست.
🔸٣. هنگامی که آیه ۵۸ سوره انفال بر پیامبر نازل شد، پیامبر با اظهار بیمناکی از بنی‌قینقاع به جنگ آنان رفت. در این آیه می‌خوانیم:
🕋 «و هرگاه (با ظهور نشانه‌هایی) از خیانت گروهی بیم داشته باشی (که عهد خود را شکسته، حمله‌ی غافلگیرانه کنند)، به‌طور عادلانه به آنها اعلام کن که پیمانشان لغو شده است؛ زیرا خداوند، خائنان را دوست نمی‌دارد!»
3⃣ برخی منابع از سرکشی و #عهدشکنی یهودیان، پس از جنگ بدر سخن می‌رانند، ولی از مصادیق آن چیزی نمی‌گویند. حدس #ویلیام_مونتگمری_وات این است که حرکت‌هایی بر ضد پیامبر وجود داشته که احتمالاً #یهودیان، عاملان آنها را تشویق می‌کرده‌اند.
✡ غزوهٔ بنی‌قینقاع اولین رویارویی مستقیم یهود با اسلام (٣)
⚔ جنگ و سرنوشت آن
1⃣ #یهودیان به محاصرهٔ مسلمانان درآمدند و پس از ۱۵ روز به حدود شام تبعید شدند. برخی از یهودیان نیز با پذیرش اسلام در مدینه ماندند!
2⃣ در این نبرد، سعد بن معاذ مأمور آن بود که دیگر یهودیان را از دخالت در ماجرا بازدارد. پرچم پیامبر را حمزه می‌برد. ابولُبابة به نیابت از پیامبر در مدینه ماند، منذر بن قدامه مأمور به بند کشیدن آنان و محمد بن مَسلمه هم عهده‌دار جمع‌آوری اموال ایشان شد.
3⃣ تعداد مردان #بنی‌قینقاع را ۷۰۰ تن دانسته‌اند، ولی از غنایم به‌دست آمده پیداست که احتمالاً این تعداد مبالغه‌آمیز باشد و گمان می‌رود که عدد ۴۰۰ به حقیقت نزدیک‌تر باشد.
4⃣ زنان و فرزندان بنی‌قینقاع به آنان بخشیده شدند، ولی اموالشان به مسلمانان تعلّق گرفت. از روایتی پیداست که آنان بخشی از شتران خود را نیز برای حمل زنان و فرزندان با خود برده بودند. بنی‌قینقاع سه شبانه‌روز مهلت یافتند که از مدینه بیرون روند و عبادة بن صامت مأمور راندن آنان شد.
5⃣ عبداللّه بن اُبی، سرکرده منافقان، در این ماجرا نقشی دوگانه داشت؛ از سویی خود یهودیان را به سرکشی تحریک کرده بود و از سوی دیگر، از پیوستن به آنان سر باز زد. او پس از اسارت آنان، از پیامبر (ص) خواست که از خون متحدانش درگذرد و بر این خواسته چنان پافشاری کرد که پیامبر او و یهودیان را #لعنت کرد و به تبعید آنان حکم داد.
@nimeyepenhan