عنوان نشست: مواجهه اهل بیت (علیهم السلام) با قرائات
ارائه دهنده: دکتر محمد جاودان
نشست مواجهه اهل بیت (علیهم السلام) با قرائات از سوی پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی در تاریخ پنجشنبه 24/02/1402 در تالار شهید سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
در این نشست علمی و قرآنی، در ابتدا دبیر جلسه با توضیحاتی مقدماتی گفتند ما شیعیان معتقدیم بر پیامبر فقط یک قرائت نازل شده است؛ نه اینکه وحی در هر بار بر قرائتی خاص نازل شده باشد؛ دوم اینکه شخص پیامبر فقط بر یک وجه قرائت میکرد؛ نه بر چند وجه؛ سوم اینکه اختلاف قرائات و لهجهها را در حدی که معنای اصلی و مقصود حقیقی تغییر نکند، پذیرفتنی است؛ و نکته چهارم اینکه در هیچ حدیث موثق یا حتی ناموثقی نداریم که بر عدم صحت قرائات مطلبی آمده باشد؛ لذا ائمه (ع) با قرائات سبعه مخالفتی نداشتهاند و در حد رعایت قرائات مشهور بین الناس مخالفتی با آن نداشتهاند.
ایشان گفتند در موضوع این نشست علمی پرسشهایی مطرح است که استاد محترم به پاسخ آنها خواهند پرداخت؛ اختلاف قرائات در قرآن میان مسلمانان امری مسلم است، حال در موارد اختلاف قرائات در قرآن چه باید کرد؟ نگاه اهل بیت به نص و متن قرآن چیست و آیا ائمه قرائت مخصوص داشتهاند یا به قرائت خاصی ارجاع میدادند؟ مراد از «سبعه احرف» در حدیث مشهور چیست؟ و...
دکتر جاودان، عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب و مدیر گروه کلام اسلامی پژوهشکده فلسفه و کلام در ادامه با بیان مقدماتی به ارائه پاسخهایی به این پرسشها پرداختند و گفتند: مرزبندی جریان شیعه از زمان امام باقر شروع شد و مردم و شیعیان و پیروان اهل بیت در مسائل و مشکلاتشان به ائمه رجوع میکردند و درواقع مرجعیت علمی و عملی امامام معصوم (ع) در این عصر نمود بیشتری یافت. قرآن هم مهمترین رکن جامعه اسلامی بود و پیامبر همواره مسلمانان را به قرآن و اهل بیت ارجاع میدادند. در روایات هم همواره به تدبر در قرآن سفارش شده است. حال سؤال این است که ائمه که محل رجوع مردم بودند در مسئله اختلاف قرائات چه میکردند؟
تاریخ نشان میدهد در جغرافیای بسیار گسترده و پهناور جهان اسلام از همان آغاز یعنی از دهههای نخستین تاریخ اسلامی قرائت واحدی در میان نبوده و در اقالیم و مناطق مهم اسلامی قرائات مختلفی رواج یافته است و در ادوار زمانی مختلف قرائات در این مناطق جابهجا شدهاند؛ بهگونهای که در مرکز مهمی چون کوفه در قرن اول و دوم قرائات مختلفی چون قرائت عاصم، حمزه و کسائی شیوع و غلبه یافته و در کنار آنها نیز قرائات دیگری وجود داشته است. در مناطقی چون شام، شمال افریقا و حتی مکه و مدینه، بصره، یمن و جز آنها نیز وضع به همین سان بوده است. البته بعد از تسبیع قرائات توسط ابن مجاهد در قرن چهارم، مجموعه قرائاتی که رسمیت یافتند و به عنوان قرائات مشهور و معتبر پذیرفته شدند، قرائات در مناطق مختلف جهان اسلام عمدتاً به همان هفت قرائت محدود شد. از سوی دیگر اهل بیت پیامبر( ص) یعنی ائمه (ع) یکی از محورهای فکری و اعتقادی و رهبری جامعه اسلامی بودند و در موضوعات جهان اسلام رویکردها و نظرات خاص خود را داشتند و شیعیان که شاخه مهمی از امت اسلامی بودند خود را پیروان آنان دانسته و میکوشیدند از آنان و نظراتشان تبعیت کنند. موضوع قرآن و قرائت آن منطقاً از چنان اهمیتی برخوردار بود که امکان نداشت ائمه نسبت به آن بیتفاوت باشند. بهویژه که آنان محل رجوع بسیاری از مسلمانان و بهویژه شیعیان در موضوعات مختلف اسلامی بودند. اکنون پرسش مهم آن است که ائمه(ع) در برابر قرائت قرآن و تعدد قرائات چه موضع و مواجههای داشتند. آیا آنان خود قرائت خاصی، چون قرائت امام علی (ع) داشتند که به آن روش قرائت میکردند و پیروان را نیز به همان قرائت فرا میخواندند و در این صورت، آیا آن را به اصحاب خود تعلیم فرمودند؟ یا مردم را به قرائت عاصم تشویق کرده و اصحاب را به آن سوق دادند و خود نیز به قرائت خاص دیگری مثل قرائت أبیّ قرائت میکردند؟ آیا ائمه در عین اینکه قرائت خاص خود را داشتند، مسلمانان و شیعیان خود را به قرائت خاص یا به قرئات دیگر بدون تعیین بوده «قرائت جمهور و عامه» یکی دعوت میکردند یا نه؟ به طورکلی پرداختن به رویکرد ائمه در مسئله قرائت قرآن، ارجاع عموم و پیروان به قرائات رائج و... پرسشهایی است که قابلیت طرح در اچندین نشست را دارد و در این جلسه به برخی از آنها خواهیم پرداخت.
دکتر جاودان پاسخ به این پرسشها را با نقل نه روایت از ائمه در خصوص قرائت قرآن و بررسی آنها دادند و در پایان در یک جمعبندی اجمالی گفتند: ائمه معتقدند قرآن بر یک روایت و حقیقت واحد نازل شده است و پیامبر آن را به همان نحو نقل کردهاند؛ موضع ائمه ارجاع مردم به قرائت عامه و معتبر بین الناس و قرائت أبیّ (مردم مدینه و محل نزول قرآن) بوده است؛ تعدد قرائات ممکن است به معنای اختلاف لهجهها باشد و در نهایت ائمه معتقدند قرائت اصلی و واقعی در زمان حضرت صاحب رواج مییابد که همان قرائت امیرمؤمنان (ع) و پیامبر خواهد بود.
هدایت شده از فکرت
#محفل I مدرسه فکرت بمناسبت روز بزرگداشت «ملاصدرا» برگزار میکند:
محفل نقد و بررسی با موضوع:
✅«فلسفهی اسلامی و چالش کارآمدی»
با حضور:
👤دکتر محمدمهدی گرجیان؛ عضو هیات علمی دانشگاه و دبیر اتاق فکر اسلامیسازی علوم انسانی
زمان: چهارشنبه ۳ خرداد، ساعت ۱۶:۳۰
مکان: قم، بلوار بسیج،موسسه شناخت
🔻جهت حضور در برنامه به آیدی زیر پیام دهید:
@fatemedadashi
♦️پخش زنده از کانال فکرت در ایتا
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
https://eitaa.com/joinchat/4114284562C3b2a6d7655
7.8M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🛑🎥 مکاشفه بزرگ ملاصدرا در حرم حضرت معصومه (علیهاالسلام)
🔹روایتی از عنایت ویژه بانوی کرامت به حکیم فرزانه ملاصدرا، از بزرگان فلسفه اسلامی و از بزرگترین دانشمندان جهان
🗓 به مناسبت ۱ خردادماه، سالروز بزرگداشت ملاصدرا [صدرالمتألهین]
http://eitaa.com/joinchat/3298492416Cc8880c401c
🆔قمآنلاین اولین و بزرگترین کانال استان
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💥نقد داوکینز (مبلغ آتئیسم : بی خدایی)
🎤استاد حمیدرضا شاکرین
داوکینز حِسگراست بخاطر همین به فرا حسی بودن برخی حقایق عالم که فقط با عقل درک میشوند مانند وجود و حقیقت خداوند متعال توجه ندارد...
📺مشاهده و دانلود فیلم جلسات برنامه چــــراغ(استاد شاکرین ، استاد غفاری ، استاد جعفری ، استاد ساجدی) در شبکه جهانی ولایت👇
https://www.aparat.com/playlist/1464271
#پاسخ_به_شبهات_ملحدین
#اثبات_وجود_خدا
#نقد_ملحدین
#خداشناسی
@Tollabe_pasokhgoo
✨🌸🌼🌷🌿🌹✨
🔰ملاصدرا از منظر دانشگاه استنفورد
❇️ صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی (حدود 1571–1636) مسلماً مهمترین فیلسوف اسلامی پس از ابن سینا است. او که بیشتر به عنوان ملاصدرا شناخته می شود، بعداً به دلیل رویکردش به فلسفه که ترکیبی از علاقه به الهیات بود و از بینش هایی از شهود عرفانی بهره می برد، لقب صدر المتألهین را به خود اختصاص داد.
🔹او متفکری تیزبین بود که آثاری در فلسفه، کلام، عرفان و تفسیر قرآن نوشت.
🔹روش او برای فهم واقعیت آمیزه ای از استدلال منطقی، الهامات معنوی و تأمل عمیق در منابع کلیدی قرآن و سنت شیعی دوازده امامی بود.
🔹از اوایل قرن نوزدهم، اندیشه ملاصدرا به پارادایم فلسفی غالب در حوزه علمیه شیعی در شرق اسلامی تبدیل شد و در جنوب آسیا نیز نفوذ گسترده ای پیدا کرد.
بیان تفصیلی را ببینید در:
https://plato.stanford.edu/entries/mulla-sadra/
📌یکم خرداد، روز بزرگداشت ملاصدرا گرامی باد
🆔 @sajedi_ir
هدایت شده از ساندویچ فلسفه
🔰 کانت و اعتقاد به وجود خدا
🛑 کانت فیلسوف بزرگ قرن هجدهم آلمان راهی متفاوت با دکارت و دیگر فیلسوفان عقلگرای پیشین برای پذیرش خدا پیمود. او به جای اثبات وجود خدا از طریق نظم یا برهان علیت و یا وجوب و امکان ضرورت وجود خدا را از طریق اخلاق و وظایف اخلاقی اثبات کرد. خلاصه یکی از توضیحات او چنین است:
1⃣ انسان دارای یک وجدان اخلاقی است که او را دعوت به فضیلت و رعایت اصول اخلاقی در زندگی میکند. این وجدان اخلاقی از او میخواهد که آنچه را برای خود میپسندد برای دیگران هم بپسندد و این اصل را به عنوان یک قاعده همواره در نظر داشته باشد و در زندگی پیاده کند.
2⃣ مسئولیت پذیری و رعایت اخلاق تنها در جایی معنا دارد که انسان خود را صاحب اراده و اختیار ببیند زیرا برای موجودات بدون اختیار، وظیفه اخلاقی معنا ندارد.
3⃣ این اختیار و اراده نمیتواند ویژگی بدن باشد که مادهای مانند سایر مواد است. بلکه باید ویژگی نفسی غیر مادی باشد که فناناپذیر است و با مرگ بدن از بین نمیرود این بُعد غیر مادی انسان بهرهمند از وجدان اخلاقی است. انسان در وجدان خود فضایل اخلاقی مانند عدالت را خوب میشمارد و رذیلتهای اخلاقی مانند ظلم را بد به حساب میآورد.
4⃣ حال، این روح و نفس مجرد که سعادتش در کسب فضیلت و رعایت اصول اخلاقی است چون موجودی غیرمادی و جاودانه است، برای سعادت دائمی خود به جهانی ماورای دنیای مادی نیاز دارد و چنین جهانی نیز مشروط به وجود خدایی جاودان و نامتناهی است. بنابراین قبول خداوند پشتوانه اختیار و اراده انسان و مسئولیت پذیری او و تکیه گاه اصول اخلاقی مورد قبول وی میباشد. با پذیرش خداوند است که زندگی انسان معنای حقیقی و متعالی پیدا می کند و از پوچی و بی هدفی خارج میشود.
📙 #اشتفان_کورنر، فلسفه کانت، ص ۳۲۰
#کاپلستون، تاریخ فلسفه، ج ۶، ص ۳۱۷ تا ۳۵۳
#ژان_وال، مابعد الطبیعه، ص ۸۵۲
📚 #فلسفه_غرب | #تخصصی
📮 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات
📍زاویه بررسی میکند:
🔺امکانات فلسفه ملاصدرا برای پیشرفت ایران
🔺با حضور: سید محمد تقی چاووشی
🔺چهارشنبه 3 خرداد
ماه، ساعت 22:30 به صورت زنده
#زاویه : محملی برای گفتگوی اهالی علوم انسانی
هدایت شده از محمد جنتي
#تازه_وارد
🌱 #مبانی_جهانشناختی_علوم_انسانی_اسلامی
✨ از منظر قرآن
🔹 برخورداری جهان از مراتب و وجود رابطه طولی و ناگسستنی بین جهان غیب و جهان شهادت، علوم انسانی مدرن را که بر اساس طبیعتگرایی هستیشناختی، یا طبیعتگرایی روششناختی شکل گرفته است با چالش مواجه میسازد.
🔹انکار جهان غیب که در طبیعتگرایی هستیشناختی بروزیافته و یا انکار نقشجهان غیب در پدیدههای مادی و انسانی که در طبیعتگرایی روششناختی ظهور یافته، معرفت ناقصی را در علومانسانی موجب شده است.
🔹بررسی صِرف عالم ماده با حفظ کلیت آن در علوم طبیعی اگرچه نواقص و نارساییهایی را به دنبال دارد، اما از صرفاً مادی دیدن انسان - و رفتارها و بروزات و حالات درونی او - در علومانسانی و اجتماعی قابلقبولتر است و اگر با تسامح و تساهل بتوان طبیعتگرایی روششناختی و عدم توجه به نقش و تأثیر علل غیرمادی در علوم طبیعی را پذیرفت، پذیرش این رویکرد در علومانسانی بههیچروی قابلچشمپوشی نخواهد بود.
📝 #قاسم_ترخان
🖨 #سازمان_انتشارات_پژوهشگاه_فرهنگ_و_اندیشه_اسلامی
📇این کتاب در 336 صفحه به قیمت 168000 تومان در اسفند 1401 به چاپ رسیده است.
📌 @Poiictnews
دسترسی به سخنرانی های برگزیده بیست و هفتمین همایش بزرگداشت ملاصدرا؛ «فلسفه، جامعه، آزادی» در لینک زیر:
https://www.aparat.com/mullasadra.siprin
هدایت شده از محمد جنتي
#تازه_وارد
🌱 #نظام_معرفت_شناسی_فارابی
🔹 فارابي در آثار مختلفش، مجموعة آراي معرفتشناختي خود را به ويژه بر مبناي عامل «عقل» - و با التفات به برخي آموزههاي مرتبطِ اسلامي- پايهريزي ميكند؛ هرچند رگههايي از رويكرد شهودي نيز در رسالة فصوصالحكم كه به وي منسوب است، ديده ميشوند. وي از اين رهگذر ميكوشد تا يافتههاي فلاسفۀ پيشين به ويژه ارسطو و شارحانش را تكميل كند، تبييني فلسفي از برخي حقايق اسلامي ارائه دهد و مجموعاً يك نظام معرفتشناختي منسجم و دقيق را پايهريزي كند. فارابي در بسياري از مباحث معرفتشناختي خويش، نقش «مؤسس» داشته و از اين جهت، بر فلاسفة قرون وسطاي مسيحي و نيز بر فلاسفة اسلاميِ بعدي به ويژه ابنسينا تأثير چشمگير گذاشته و راهگشاي آنان در بسط اين مباحث بوده است.
📝 #مهدی_عباسزاده
🖨 #سازمان_انتشارات_پژوهشگاه_فرهنگ_و_اندیشه_اسلامی
📇این کتاب در 538 صفحه به قیمت 240000 تومان در بهار 1402 به چاپ رسیده است.
📌 @Poiictnews