📚 معرفی آثار فلسفه سیاسی اسلامی
(برای مشاهده اطلاعات هر اثر، عنوان را لمس کنید.)
۱. إحصاء العلوم/ ابونصر فارابی
۲. آراء اهل المدينة الفاضلة/ ابونصر فارابی
۳. السیاسة المدنیة/ ابونصر فارابی
۴. فصول منتزعة/ ابونصر فارابی
۵. الملة/ ابونصر فارابی
۶. تحصیل السعادة/ ابونصر فارابی
۷. التبیه علی سبیل السعادة/ ابونصر فارابی
۸. السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية/ ابوالحسن عامری
در حال تکمیل...
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 إحصاء العلوم/ ابونصر فارابی
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
احصاء العلوم، یا «إحصاء العلوم و التعريف بأغراضها» کتابی در موضوع طبقه‌بندی علوم است. فارابی در این اثر، علوم رایج عصر خود را برشمرده و موضوع، فواید و شاخه‌های هر یک را شرح داده است:
- فصل اول: علم لسان
- فصل دوم: علم منطق
- فصل سوم: علم تعالیم (هندسه، نجوم، موسیقی و...)
- فصل چهارم:علم طبیعی و علم الهی
- فصل پنجم: علم مدنی، علم فقه و علم کلام
دیدگاه‌های فلسفی سیاسی فارابی، ذیل علم مدنی در فصل پنجم ارائه شده است.
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب إحصاء العلوم
📙 نمایه موضوعی کتاب إحصاء العلوم
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۲۰۰۵م، «إحصاء العلوم»، در: إحصاء العلوم و فلسفة أرسطوطالیس، تحقیق، مقدمه و تعلیقة عثمان أمین، ۱۴۴ صفحه، پاریس: دار بیبلیون.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 آراء اهل المدينة الفاضلة/ ابونصر فارابی
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
آراء أهل المدينة الفاضلة و مضاداتها، معروف به «مدینه فاضله» کتابی در موضوع مسائل اساسی فلسفه و فن سیاست است. فارابی این اثر را در سی‌و‌هفت باب تنظیم کرده است. بیست‌وپنج باب به مبانی فلسفی جامعه سیاسی مطلوب، اختصاص یافته و پس از آن، جامعه سیاسی مطلوبِ فارابی، ذیل دوازده باب ترسیم شده است:
باب ۲۶: احتیاج الإنسان الی الاجتماع و التعاون
باب ۲۷: العضو الرئیس
باب ۲۸: خصال الرئیس المدینة الفاضلة
باب ۲۹: مضادات المدینة الفاضلة
باب ۳۰: اتصال النفوس بعضها ببعض
باب ۳۱: الصناعات و السعادات
باب ۳۲: اهل هذه المدن
باب ۳۳: الاشیاء المشترکة لاهل المدینة الفاضلة
باب ۳۴: آراء اهل المدن الجاهلة و الضالة
باب ۳۵: العدل
باب ۳۶: الخشوع
باب ۳۷: المدن الجاهلة
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب آراء اهل المدينة الفاضلة
📙 نمایه موضوعی کتاب آراء اهل المدينة الفاضلة
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۹۹۵م، «آراء أهل المدینة الفاضلة و مضاداتها»، تصحیح علی بوملحم، ۱۶۸ صفحه، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 السیاسة المدنیة/ ابونصر فارابی
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
السیاسة المدنیة که با نام‌های «السیاسات المدنیة» و «مبادئ الموجودات» نیز از آن یاد می‌شود، از مهم‌ترین آثار فلسفی سیاسی فارابی است. به‌رغم تشابه برخی مطالب با دیگر آثار فارابی، مباحثی همچون «نوابت» و «بهیمیون» تنها در این اثر مورد توجه ویژه فارابی قرار گرفته است. کتاب السیاسة المدنیة که از آخرین تألیفات این فیلسوف مسلمان دانسته می‌شود، در هفت باب تدوین شده است:
- باب اول: مراتب موجودات
- باب دوم: تفاضل موجودات
- باب سوم: عالَم
- باب چهارم: اجتماعات مدنی
- باب پنجم: اخلاق
- باب ششم: مدینه فاضله
- باب هفتم: مدینه‌های مضاد مدینه فاضله
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب السیاسة المدنیة
📙 نمایه موضوعی کتاب السیاسة المدنیة
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۹۹۶م، «کتاب السیاسة المدنیة»، تصحیح علی بوملحم، ۱۲۷ صفحه، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 فصول منتزعة/ ابونصر فارابی
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
فصول منتزعة از مشهورترین آثار فارابی است. این کتاب مشتمل بر یکصد فصل است. غالب مباحث به حکمت عملی، دانش اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن، اختصاص یافته است. البته حکمت نظری، شناخت مبدأ و ویژگی‌های آن نیز سهمی در آن دارد.
این کتاب از اولین آثاری است که بر ارتباط و هماهنگی میان اجزاء مختلف حکمت عملی (تدبیر نفس، تدبیر منزل و تدبیر مدینه) تاکید کرده است.
مشهور است که مسکویه در نگارش تهذیب الاخلاق، و نیز خواجه نصیرالدین طوسی در نگارش اخلاق ناصری (به ویژه مباحث سیاست مدن) از این کتاب الهام گرفته‌اند.
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب فصول منتزعة
📙 نمایه موضوعی کتاب فصول منتزعة
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۴۰۵ق، «فصول منتزعة»، تحقیق، مقدمه و تعلیقة فوزی متری نجار، ۱۱۵ صفحه، تهران: مکتبة الزهراء.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 الملة/ ابونصر فارابی
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
کتاب الملة نگاشته‌ای مختصر از فارابی است که از آن به «کتاب الملة و الفقه» و «کلام فی الملة و الفقه المدنی» نیز تعبیر شده است.
فارابی در این اثر، مباحث خود را ذیل بیست و هفت بند ارائه می‌دهد؛ در بند اول تا دهم، وی مناسبات دین و سیاست را با رویکردی فلسفی، تبیین می‌کند. در ادامه در بند یازدهم تا بیست و هفتم، به معرفی «علم مدنی» می‌پردازد. مباحث ارائه شده در این هفده بند را می‌توان بسیار نزدیک به مطالب فصل پنجم کتاب «احصاء العلوم» البته با تفصیلی بیشتر دانست.
این اثر به ضمیمه برخی دیگر از آثار فارابی، توسط محسن مهدی در مجموعه‌ای تحت عنوان «کتاب الملة و نصوص أخری» گردآوری و منتشر شده است.
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب الملة
📙 نمایه موضوعی کتاب الملة
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۴۰۵ق، «کتاب الملة و نصوص أخری»، تحقیق، مقدمه و تعلیقة محسن مهدی، ۱۵۲ صفحه، بیروت: دار المشرق.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 تحصیل السعادة/ ابونصر فارابی
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
کتاب «تحصیل السعادة» از مهم‌ترین آثار ابونصر فارابی است. البته این اثر به عنوان کتابی مستقل، توسط نویسنده ارائه نشده است. چنان‌که از عبارات انتهایی کتاب به دست می‌آید، فارابی آن را به عنوان مقدمه‌ای برای کتابی دیگر، تالیف کرده است و ظاهرا بعدها در نسخ و طبع، جدا شده و به اعتبار جمله آغازین آن، «تحصیل السعادة» عنوان گرفته است.
فارابی در این اثر، فضائل گوناگون را با رویکرد مدنی و به منظور جریان‌یابی آن در دو بستر «مدینه» و «أمت»، برشمرده و شرح داده است. چیستی دانش فلسفه، نسبت آن با دین، و نیز نحوه راهیابی آن به جهان اسلام، مهم‌ترین مباحث دیگری است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
مصحح اثر، محتوای کتاب «تحصیل السعادة» را در شش فصل، با عناوین ذیل، تبویب کرده است:
- فصل اول: الفضائل النظریة
- فصل دوم: الفضائل الخلقیة
- فصل سوم: الفضائل الفکریة
- فصل چهارم: مراتب الفضائل و دور الطبع فیها
- فصل پنجم: التعلیم و التأدیب
- فصل ششم: علم الفلسفه
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب تحصیل السعادة
📙 نمایه موضوعی کتاب تحصیل السعادة
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۹۹۵م، «کتاب تحصیل السعادة»، مقدمه و شرح علی بوملحم، ۱۰۲ صفحه، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 التبیه علی سبیل السعادة/ ابونصر فارابی
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
«التنبیه علی سبیل السعادة» یا «التنبیه علی اسباب السعادة» اثری مختصر از فارابی است که به ضمیمه سه رساله دیگر از همین فیلسوف، در مجموعه‌ای تحت عنوان «أربع رسائل فلسفیة» توسط جعفر آل‌یاسین، گردآوری و منتشر شده است.
فارابی در این اثر که ظاهرا پس از «تحصیل السعادة» نگاشته شده است، برخی دیدگاه‌های خود پیرامون اخلاق و سیاست را در قالب بیست نکته ارائه می‌دهد. همچون اثر دیگرش «احصاء العلوم»، به اقسام حکمت، فلسفه و صناعت پرداخته و به طور ویژه در این کتاب، اصطلاح «فلسفه سیاسی» را به کار می‌برد. البته فارابی در دیگر آثارش نیز بدون ذکر اصطلاح فوق، دانش فلسفه سیاسی را مورد توجه قرار داده است.
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب التنبیه علی سبیل السعادة
📙 نمایه موضوعی کتاب التنبیه علی سبیل السعادة
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- فارابی، ابونصر محمد بن محمد، ۱۳۷۱، «کتاب التنبیه علی سبیل السعادة»، تحقیق، مقدمه و تعلیقة جعفر آل‌یاسین، ۳۵۶ صفحه، تهران: حکمت.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_iki_ac_ir
📚 السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية/ ابوالحسن عامری
#معرفی_آثار_فلسفه_سیاسی_اسلامی
«السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية» کتابی در موضوع اخلاق و سیاست است که نگارش آن به ابوالحسن عامری نسبت داده شده است و البته برخی پژوهشگران، این انتساب را مورد تردید جدی قرار داده‌اند.
مؤلف این کتاب، اصول اخلاقی و تدابیر عملی برای نیل به سعادت را از نگاشته‌های افلاطون، ارسطو و سایر فلاسفه یونان استخراج کرده و با آنچه در کتب ایران و هند و عرب، متناسب یافته و دانسته، درآمیخته است و کتابی در سیرت و اخلاق انسانی و قوانین سیاست و اصول تربیت و تدبیر منزل از آن ترتیب داده است.
کتاب «السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية»، در شش «قسم» نگارش یافته و در آن به موضوعات ذیل پرداخته شده است:
- قسم اول: سعادت، خیر و لذت؛
- قسم دوم: آنچه عارض بر انسان می‌شود؛
- قسم سوم: «إسعاد» و طریقه آن؛
- قسم چهارم: اقسام ریاست‌ها و اصناف مدینه‌ها؛
- قسم پنجم: آنچه لازم است حاكم در سعادت رعيت انجام دهد؛
- قسم ششم: راه تزكيه نفس و إحیای آن.
در ادامه، اصطلاح‌نامه و نمایه موضوعی این کتاب تقدیم می‌شود:
📘 اصطلاح‌نامه کتاب السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية
📙 نمایه موضوعی کتاب السعادة و الإسعاد في السيرة الإنسانية
☑️ نسخه مرجع در دائرةالمعارف فلسفه سیاسی:
- عامری، ابوالحسن محمد بن یوسف، ۱۹۹۱م، «السعادة و الإسعاد في السیرة الإنسانیة»، تصحیح أحمد عبدالحلیم عطیه، ۴۳۴ صفحه، قاهره: دار الثقافة.
🔰 دائرةالمعارف فلسفه سیاسی اسلامی
https://eitaa.com/pph_i