eitaa logo
دانشنامه حضرت صادق علیه السلام
569 دنبال‌کننده
732 عکس
52 ویدیو
23 فایل
ا ﷽ ا یا هادی پای مکتب اهل بیت می نشینیم و به قال الباقر و قال الصادق گوش فرا می دهیم که زیبا فرمودند: به شرق و غرب بروید علم صحیحی جز آنچه از نزد ما خارج شود نمی یابید. 🔸فقه روایی 🔸حدیث 🔸مبانی حدیثی 🔸معارف سرآغاز: ۲۵ شوال ۱۴۴۴ ۲۶ اردیبهشت۱۴۰۲
مشاهده در ایتا
دانلود
ا ﷽ ا ▫️امام صادق علیه‌السلام: ... وَ هِيَ أُمُّ الْمُؤْمِنِين‏ 💬 ... و فاطمه مادر مومنان است. 📚 تفسیر فرات کوفی، ص۵۸۱. حضرت سلام الله علیها •┈┈••✾••┈┈• @azizamhosen تفسیر فرات کوفی نقل شده است: «فُرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْقَاسِمِ بْنِ عُبَیْدٍ مُعَنْعَناً عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ‏ – علیه السلام – أَنَّهُ قَالَ‏ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ اللَّیْلَهُ فَاطِمَهُ وَ الْقَدْرُ اللَّهُ فَمَنْ عَرَفَ فَاطِمَهَ حَقَّ مَعْرِفَتِهَا فَقَدْ أَدْرَکَ لَیْلَهَ الْقَدْرِ وَ إِنَّمَا سُمِّیَتْ فَاطِمَهُ لِأَنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا أَوْ مِنْ مَعْرِفَتِهَا [الشَّکُّ مِنْ أَبِی الْقَاسِمِ‏] وَ قَوْلُهُ‏ وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَهُ الْقَدْرِ لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ یَعْنِی خَیْرٌ مِنْ أَلْفَ مُؤْمِنٍ ‏ تَنَزَّلُ الْمَلائِکَهُ وَ الرُّوحُ فِیها وَ الْمَلَائِکَهُ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ یَمْلِکُونَ عِلْمَ آلِ مُحَمَّدٍ – صلی الله علیه و آله – وَ الرُّوحُ الْقُدُسُ هِیَ فَاطِمَهُ – علیه السلام -‏ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ یَعْنِی حَتَّى یَخْرُجَ الْقَائِمُ – عج الله تعالی فرجه الشریف».
ا ﷽ ا ☘هشام بن حکم که بود؟ 🔸کنیه هشام، ابومحمد و ابوالحکم است از تاریخ ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست جز اینکه در اوایل قرن دوم هجری به دنیا آمده است بیشتر شرح‌حال‌نویسان از او با عنوان موالی(غیر عربی که تحت حمایت عرب است) یاد کرده‌اند و او را به بنی کنده و برخی به بنی شیبان نسبت داده‌اند. ساکن بصره و متکلم بوده است. وی درباره امامت کتابی داشته و مجالس مناظره‌ای از وی حکایت شده است 🔸هشام از نظر اخلاقی نیز ویژگی‌های بارزی داشته از جملۀ آنها سعۀ صدر و تحمل مخالفان است. شراکت تجاری وی با عبدالله بن یزید اِباضی – که اختلاف عقیدۀ عمیقی با او داشت – همگان را شگفت زده کرد تا آنجا که جاحظ، درباره آنها گفته است «این دو، بر دیگر افرادِ متضاد برتری یافتند».  علاوه بر آن، شرکت او در مناظره‌های فراوان گواه شجاعت اوست. همچنین رعایت ادب و پرهیز از هر گونه گفتار ناپسند و اهانت به خصم در مناظره، رعایت انصاف و راستگویی، از جمله فضائل اخلاقی او بود. وی از دانشمندان بزرگ امامیه و از اصحاب فرهیخته امام صادق و امام کاظم علیهماالسلام بوده است. کشی، داستان پیوستن وی را به امام صادق علیه السلام  از زبان عمر بن یزید نقل کرده است 🔸هشام بن حکم از برجسته‌ترین چهره‌های علمی عصر خویش و مشهورترین دانشمند شیعی قرن دوم است که از بسیاری علوم عصر خویش آگاه بوده است. ابن ندیم او را از متکلمان شیعه شمرده که در علم کلام و مناظره مهارت داشته است  علی بن اسماعیل میثمی وقتی شنید که هارون الرشید در تعقیب هشام است، گفت: انّا لله و انّا الیه راجعون، بر سر علم چه خواهد آمد، اگر هشام کشته شود. او بازوی ما، استاد ما و مورد توجه در میان ما بود. علاوه بر بزرگان شیعه، بسیاری از اهل سنت هم هشام بن حکم را ستوده‌اند. 🔸مجموع روایات راجع به هشام به دو دسته تقسیم می‌شوند: روایات ستایش و روایات نکوهش. 🔹ستایش روایات ستایش، از امام صادق علیه السلام ، امام کاظم علیه السلام ، امام رضا علیه السلام  و امام جواد علیه السلام است. بر اساس این روایات، وی پرچمدار حق ائمه، مؤید صدق، مدافع ولایت اهل بیت و اثبات‌کننده بطلان دشمنان آنان است. پیروی از او پیروی از ائمه و مخالفت با او مخالفت با آنان شمرده شده است. او بنده خیرخواه خداوند و کسی است که به دلیل حسادت اصحاب، آزار دیده است . هشام با قلب و زبان و دست یاور ائمه است. امام صادق علیه السلام به او فرمود تا زمانی که ما را با زبانت یاری کنی، مؤید به روح القدس خواهی بود. 🔹نکوهش از جمله روایات نکوهش، روایاتی است در سرزنش هشام، به سبب نقش وی در حبس و شهادت امام کاظم علیه السلام . بر اساس این روایات، امام اصحاب خود را از مناظره منع کرده بود، ولی هشام فرمانبرداری نکرد و ادامه مناظرات وی، به زندانی شدن امام و شهادت ایشان انجامید 🔹ردّ روایات دالّ بر نکوهش به این روایات پاسخ‌های متعددی داده شده است، از جمله اینکه نهی از مناظره در دوران مهدی عباسی صورت گرفته و پس از آن دوران تقیه تمام شده و هشام در دوران مهدی عباسی امر امام کاظم علیه السلام را امتثال و از مناظره دوری کرده است. پاسخ دیگر اینکه از ابتدا نهی شامل هشام نمی‌شده و خود او گفته است: «مثلی لاینهی عن الکلام» و همچنین امام صادق علیه السلام به وی فرموده است: مانند تویی باید با مردم سخن گوید. افزون بر اینها، اگر این امر صحت داشت، امام رضا علیه السلام  و امام جواد علیه السلام برای او طلب رحمت نمی‌کردند 🔸هشام از جمله مؤلفان بزرگ شیعه و دارای تصنیفات بسیاری است . در کتاب‌های رجال و فهرست، از حدود ۳۵ کتاب و رساله وی نام برده شده، البته برخی از این آثار جمع‌آوری شاگردان هشام است. ولی هیچ یک از آنها در دسترس نیست. تعدد موضوعی این آثار، گواه جامعیت علمی اوست. 👇👇ادامه •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
👆ادامه👇 🔸دربارۀ چگونگی درگذشت هشام سه گزارش در دست است. نخستین گزارش از ابن بابویه است.  وی جریان مناظرۀ هشام را با ضرار بن ضبی و عبدالله بن یزید اباضی، در موضوع امامت، بیان کرده است. به نوشتۀ وی، در این مناظره، هشام به گونه‌ای بر ضرورت امامت استدلال کرد که هارون الرشید که مخفیانه مناظره را می‌شنید، دستور به دستگیری هشام داد و هشام که از خشم هارون آگاه شد، به بهانه‌ای از مجلس بیرون رفت و به سمت کوفه گریخت. و نزد بشیر نبّال، از حاملان حدیث و از یاران امام صادق علیه السلام رفت. وی در آنجا به شدت بیمار شد و بر اثر آن درگذشت. دو گزارش دیگر از کشّی است. یکی از آنها راجع به مناظرۀ هشام با سلیمان بن جریر، در موضوع امامت، است. در این مناظره، هشام امام علی علیه السلام را مفترض الطاعه معرفی کرده و نکاتی در ارتباط با قیام و قعود امام بیان کرده است هشام، که از خشم هارون آگاه بود، به مدائن رفت. هشام سپس به کوفه رفت و در خانۀ ابن‌ شرف درگذشت. در گزارش دوم، داستانی از یونس نقل شده که در آن هشام به شبهۀ یحیی بن خالد برمکی در مورد اعتقاد امامیه به امام زنده پاسخ گفته است. وقتی این پاسخ به یحیی بن خالد رسید، وی آن را به هارون گزارش کرد و هارون به دنبال هشام فرستاد، ولی او گریخته بود. هشام پس از این جریان، ۲ ماه یا اندکی بیشتر زنده نماند، تا اینکه در منزل محمد و حسین حنّاطین درگذشت. 👌با توجه به این روایت‌ها، سال وفات هشام را – که دبارۀ آن آرای گوناگونی وجود دارد – می‌توان تعیین کرد. بنابر رأی کشّی،وی در سال ۱۷۹، در زمان خلافت هارون الرشید، در کوفه درگذشته است. به نظر می‌رسد که این قول با قراین و شواهد یاد شده سازگار، و از این رو صحیح است. منبع: کتب رجالی دانشنامه اسلامی فقه •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا ☘هيچ كس نمى‌تواند بر آن بانوى بزرگوار پيشى بگيرد. 🔸زنى به خدمت امام صادق علیه‌السلام شرفیاب شد و عرض کرد: 📜أَصْلَحَكَ اللهُ إِنِّي امْرَأَةٌ مُتَبَتِّلَةٌ فَقَالَ وَمَا التَّبَتُّلُ عِنْدَكِ قَالَتْ لَا أَتَزَوَّجُ قَالَ وَلِمَ قَالَتْ أَلْتَمِسُ بِذَلِكَ الْفَضْلَ فَقَالَ انْصَرِفِي فَلَوْ كَانَ ذَلِكِ فَضْلًا لَكَانَتْ فَاطِمَةُ أَحَقَّ بِهِ مِنْكِ إِنَّهُ لَيْسَ أَحَدٌ يَسْبِقُهَا إِلَى الْفَضْلِ؛ 🔰خداوند كارهاى شما را اصلاح كند! من زنى تارک‌دنیا هستم. امام صادق علیه‌السلام فرمود: ❓ترک دنيا را در چه مى‌دانى‌؟ گفت: ازدواج نمى‌كنم. فرمود: چرا؟ گفت: مى‌خواهم به اين وسيله فضيلتى كسب كنم. 🔖 حضرتش علیه‌السلام فرمود: از اين كار صرف‌نظر كن؛ 🔍 اگر ترک شوهر فضيلت بود، حضرت فاطمۀ زهرا علیهاالسلام از تو به آن فضيلت سزاوارتر بود. زيرا در كسب فضايل و مناقب، هيچ كس نمى‌تواند بر آن بانوى بزرگوار پيشى بگيرد. 📚کافی، ج ۵، ص ۵۰۹ حضرت سلام الله علیها •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا 🌹اطاعت از حضرت زهرا علیها السلام 🌟امام باقر عليه السّلام: ولقد کانت علیها السلام مفروضة الطاعة علی جمیع من خلق الله من الجن والانس والطیر والوحش والانبیاء والملائکة🌟 ✅ ترجمه : اطاعت از فاطمه علیها السلام بر تمامی آفریدگان خدا از جن و آدمیان و پرندگان و وحوش و پیامبران و فرشتگان واجب است 📚 دلائل الامامة ص۲۸ حضرت سلام الله علیها •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا ☘کتاب مدینه العلم شیخ صدوق 👌 آیة الله سید موسی شبیری زنجانی (حفظه الله): 🔸 کتاب «مدینه العلم» مرحوم صدوق (م381ق)، کتاب بزرگى بوده است و شیخ طوسى در فهرست تعبیر مى‏کند: «أکبر مِن کتاب مَن لا یحضُرُه الفقیه». ابن شهر آشوب مى‏گوید “کتاب من لا یحضره الفقیه” چهار جزء دارد و مدینه العلم داراى ده جزء است. 🔹 “کتاب من لا یحضره الفقیه” چون کتاب فتوایى صدوق بود و براى عمل مقلّدین نوشته شده بود، بیشتر از سایر کتب او استنساخ مى‏ شد، ولى سایر کتب او این گونه نبود. از طرفی شیعه در اقلّیت، و قدرت هم بیشتر در دست مخالفین بود. سلاجقه، غُزّها، مغول، تیمور، افغان و بخشى از سنّی هایى که شیعه به آنها مبتلا بود، بسیارى از کتابهاى شیعه را از بین بردند؛ مثلاً نجاشى به ابن جنید سیصد کتاب نسبت مى‏دهد، ولى حتى یک کتاب از وى به ما نرسیده است. 🔸 یکى از کتابهاى مهمى که از دست رفت، کتاب “مدینه العلم” صدوق است. شهید اول در کتاب «ذِکرى» از مدینه العلم مطلب نقل مى‏ کند. . من به یاد ندارم که از مدینه العلم در کتب معمول بعد از شهید اول مطلبى نقل شده باشد، البته مرحوم آشیخ آقابزرگ مطالبى را با سندی نقل کرده است. شیخ کتاب •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا ☘حدیث منتخب ☘مقام زائران حسینی 📖 عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ 🔸مَا مِنْ أَحَدٍ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِلَّا وَ هُوَ یَتَمَنَّى أَنَّهُ زَارَ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ ع لَمَّا یَرَى لِمَا یُصْنَعُ بِزُوَّارِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ مِنْ کَرَامَتِهِمْ عَلَى اللَّهِ حضرت امام صادق علیه السلام 🔹 هیچ کس نیست در روز قیامت مگر اینکه آرزو می‌کند ای کاش امام حسین علیه السلام را زیارت کرده بودم آن هنگامی که می بیند که با زوار امام حسین علیه السلام چه می‌کنند، چقدر نزد خداوند مورد کرامت واقع می‌شوند. (وسائل الشیعه/ ج14/ص424)  حضرت علیه السلام •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا ☘نشانی از" مدینة العلم" کتاب گمشده شیخ صدوق (ره) 🔸چندي پيش در محضر آيت‌الله سيد محسن خرازي(دام ظله)، سخن از مخطوطات بود و فهرستي رايانه‌اي از مخطوطات اسلامي را به ايشان معرفي مي‌کردم؛ فرمودند که مدينة‌العلم را از مرحوم شيخ صدوق جستجو کن و چون نيافتم، فرمودند: من در جستجوي اين اثر تلاش فراوان نمودم و حتي به مجموعه هاي اروپا و آمريکا نيز مراجعه کرده‌ام و نيافته‌ام. اين واقعه بهانه‌اي شد تا با بضاعتي ناچيز، در منابع قابل دسترس جستجويي کنم. انتشار يافته‌هايم در اين صفحه، زيره به کرمان بردن بود، لکن افاضات جناب استاد انصاري در خصوص مخطوطات يمن و اشراف و سابقه ايشان در آن حوزه، بارقه اميدي بود براي يادآوري حکايت مدينة‌العلم و نشاني که از آن در سرزمين يمن داده‌اند. 🔸کتاب مدينة‌العلم را که صدوق دوم أبو جعفر محمد بن على ابن بابويه ( م 381) خود در عيون اخبار الرضا(ع) به عنوان يکي از تأليفاتش از آن ياد مي‌کند. 🔸 نجاشي(372ـ450)[2]، شيخ طوسي(385ـ460) و ابن شهرآشوب(م 588) از جمله آثار وي بر شمرده‌اند.  شيخ طوسي احاديث آن‌را بيشتر از من لا يحضره الفقيه دانسته  و ابن شهرآشوب آن‌را داراي ده جزء گزارش مي‌کند. علامه حلي(م 726) در منتهي المطلب، شهيد اول(م 786) در ذکري، سيد بن طاووس(589-664) در فلاح السائل و يوسف ابن حاتم عاملي(ق 7) – از شاگرادان محقق حلي(م 676) و ابن طاووس - در الدر‌النظيم في مناقب الأئمة اللهاميم بلاواسطه از مدينة‌العلم احاديثي را نقل نموده‌اند.   ( گفتني است که ابن حاتم کتاب النبوة شيخ صدوق را نيز که هم‌اکنون مفقود است، در اختيار داشته است.) 🔸اين کتاب ظاهراً تا اواخر قرن نهم يعني در روزگار حسين بن عبدالصمد عاملي (918-984) - پدر شيخ بهايي(م1030) - نيز در دسترس بوده‌است. وي در رساله وصول الأخيار إالي أصول الأخبار، مدينة‌العلم را در کنار کتب اربعه، يکي از اصول خمسه مي‌شمارد 🔸 مولي محمد تقي مجلسي(م 1070)نيز در روضة‌المتقين از استادش شيخ بهايي نقل مي‌کند که اين کتاب را در اختيار داشته‌است. وي همچنين پس از اشاره به سخنان حسين بن عبدالصمد عاملي در رساله وصول الأخيار، مي‌افزايد که با اين حال خود اين اثر را نديده و نهايتاً نتيجه مي‌گيرد که پدر و پسر کتاب را در اختيار داشته و لکن پس از آنان از دست‌رفته است. چه اينکه به نقل مرحوم مجلسي، شيخ بهايي تعداد کتابهايش را قريب به هزار مجلد مي‌دانسته، در حالي که پس از وي حدود هفتصد کتاب بيشتر به جاي نمانده بود. انديشه بازيابي اين گوهر مفقود مولي محمد باقر مجلسي(م 1110) را نيز آرام نگذاشت. او که در صدد جمع مصادر بحار همتي تمام داشت، بر اساس حکايتي که در متن اجازه‌اي از سيد عبدالله جزائري(م 1173) - به نقل از جدش سيد نعمت‌الله جزائري(م 1112) - آمده است، با خبر يافتن از وجود نسخه‌اي از مدينة‌العلم در سرزمين يمن، با مدد از سلطان وقت کوشش بسيار نمود. پس از علامه مجلسي نيز، گزارش‌هايي از تلاش بزرگاني همچون حجت‌الإسلام سيد محمد باقر شفتي (1175-1260) که با صرف توان و هزينه بسيار در پي يافتن اثري از اين کتاب بوده‌اند، رسيده‌است. مرحوم آقا بزرگ تهراني پس از اشاره به چنين تلاش‌هايي، تنها و آخرين نشاني بازمانده از کتاب را از زبان شخصي به نام سيد معين الدين سقاقلي حيدرآبادي روايت مي‌کند. استاد سید محسن موسوی اصفهانی منبع: 👇 https://tazkereh.kateban.com/post/607 شیخ کتاب •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا ☘در جستجوي کتاب" مدينة العلم" نويسنده: مجيد روحي 🔸 کتاب «مدينة العلم» از تأليفات شيخ صدوق (ره) بوده است. اهميت اين کتاب به حدي است که برخي آنرا در رديف کتب اربعه به شمار آورده اند. اين کتاب فصل بندي خاصي نداشته وشامل احاديث فقهي، اخلاقي وغيره بوده است. «مدينة العلم» را کتابي حجيم ودر حدود ده جلد دانسته اند. اما شگفت اينکه هر ده جلد آن مفقود شده وخبري از آن نيست. درباره چگونگي يا چرايي از بين رفتن يا از بين بردن آن گزارشي دريافت نشده است. در حال حاضر، به جز شماري احاديث پراکنده در کتب مختلف، چيزي از آن باقي نمانده است کتاب الذریعه می نویسد: (کتاب «مدينة العلم» از جمله تأليفات ابوجعفر محمد بن علي بن الحسين بن موسي بن بابويه قمي، معروف به شيخ صدوق (متوفي 381 ه‍( است ودر ميان شيعه اماميه با عنوان پنجمين اصل، بعد از اصول أربعه موجود، از آن ياد شده است. شيخ حسين بن عبد الصمد حارثي در درايه اش درباره اين کتاب مي گويد: «اصول خمسه ما شيعيان عبارتند از: کتاب «کافي»، «مدينة العلم»، «من لايحضره الفقيه»، «تهذيب» و«استبصار.» آن گونه که شيخ الطائفه در کتاب «الفهرست» خود ونيز شيخ منتجب الدين در کتاب «فهرست» خود تصريح کرده اند اين کتاب از کتاب «من لايحضره الفقيه» بزرگتر بوده است. ابن شهر آشوب در «معالم العلما» مي گويد: «مدينة العلم» ده جلد است، در حالي که «من لايحضر»، چهار جلد است. اما با تأسف بسيار اين نعمت بزرگ، از عصر پدر شيخ بهائي تا به امروز مفقود شده ودر دسترس ما نيست. عبارت شيخ حسين، والد بهائي، گوياي آن است که اين کتاب در زمان وي يا نزد خود او وجود داشته است. علامه مجلسي (ره) براي دستيابي به اين کتاب، اموال فراواني هزينه کرد؛ امّا بدان دست نيافت. همچنين از ميان متأخرين پس از علامه مجلسي (ره)، شخصي به نام حجة الاسلام سيد محمد باقر شفتي گيلاني اصفهاني نيز براي بدست آوردن اين کتاب اموال فراواني خرج کرد، اما ايشان نيز موفق به يافتن آن نشد. البته سيد علي بن طاووس در کتاب «فلاح السائل» ودر ديگر کتابهايش ونيز در اجازه اش که در مجلدات پاياني «بحار الانوار» درج شده، از کتاب «مدينة العلم» احاديثي را نقل کرده است. همچنين شيخ جمال الدين يوسف بن حاتم، ملقب به الفقيه الشامي، از شاگردان محقق حلي وابن طاووس، در کتاب خود «الدر النظيم» ـ که درباره فضائل ائمه اطهار (ع) است ـ به نقل حديث از کتاب «مدينة العلم» پرداخته است. اما به طور کلي مي توان گفت که در زمان ما جز دست نوشته وامضايي از سيد شبر حويزي که درباره اين کتاب يافتيم وآن را سيد امين ومورد اطمينان، معين الدين سقاقلي حيدر آبادي براي سيد عبدالعزيز حکايت کرده است، از اين گوهر گرانبها خبري در دست نيست.) منبع: ملاحظه کامل‌مقاله 👇 https://library-tebyan-net.cdn.ampproject.org/v/s/library.tebyan.net/fa/Viewer/TextAMP/92489/0?amp_js_v=a6&_gsa=1&usqp= شیخ کتاب •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا ☘حدیث منتخب: ☘توصیه امام صادق عليه السلام به شیعیان 🔅الإمامُ الصّادقُ عليه السلام: 🔹معاشِرَ الشِّيعَةِ، كُونُوا لنا زَينا، و لا تَكُونُوا علَينا شَينا، قُولُوا لِلناسِ حُسنا، وَ احفَظُوا ألسِنَتَكُم، و كُفُّوها عنِ الفُضُولِ و قَبيحِ القَولِ. 🔸اى جماعت شيعه! مايه آبروى ما باشيد نه باعث بدنامى ما. سخنان خوب به مردم بگوييد، زبانهايتان را نگه داريد و آنها را از بيهوده‌گويى و سخنان زشت باز داريد. 📚الأمالي للصدوق: 327/17. •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
ا ﷽ ا ☘ جابر بن حیان شخصیتی خیالی ☘نظر استاد مددی پیرامون جابر بن حیان جابر بن حیان وجودش خیالی است و وجود واقعی ندارد. شاید اکنون ده ها کتاب در کتابخانه های معتبر دنیا به اسم جابر ‏موجود باشد که چاپ شده اند. برخی از آنها را کراوس چاپ کرده که البته من همه کارهای او را ندیده ام و شنیده ام به جز او ‏هم بوده اند. کتاب مختار اسرار جابر بن حیّان نیز وجود دارد که به طور مختصر نسخه ها را وصف کرده است و در کتابخانه ‏بریتانیا و جاهای دیگر نگهداری می شود. باتحقیق تاریخی معلوم می شود که هیچ یک از اینها وجود خارجی ندارد و چون در ‏گذشته تعبد حاکم بوده است و مردم تعصب دینی شدید داشته و گمان می کرده اند که در صورت خارج شدن از چهارچوب ‏مرسوم متهم به کفر می شوند (مثلاً معروف است که« من تمنطق فقد تزندق») چنین شخصیت هایی را جعل کرده اند. ‏(نگاهی به دریا،ص356) اخوان الصفا گروهی بودند که سعی کرده اند علم را وارد دنیای اسلام کنند. در قرن دوم و سوم، اسماعیلی ها عده ای از آثار ‏علمی و دانشمندان را به خودشان نسبت می دهند، مثل جابربن حیان. اسماعیلی ها در بحث علم زیاد کار کردند در دنیای اسلام ‏در مقابل بغدادی ها هستند که اشعری بودند. به اعتقاد من اصل وجود شخصی به نام جابربن حیان روشن نیست بلکه اسم ‏رمزی است که کتبی را به ایشان نسبت دهند و از این طریق به ائمه (ع) متصل شوند. مجموعه ای از امور عجیب و رازالود ‏را به او نسبت می دهند. ابن ندیم اسم جابر بن حیان را می آورد و به او 500 کتاب نسبت می دهد ولی در فهرست شیخ و ‏نجاشی رحمهما الله نام او نیست. ‏(درس خارج فقه؛ 21/10/93‏) بله بعضی از آنچه به میراث جابر بن حیان نسبت داده می شود و الحمدلله میراث جابر بن حیان در میراث اصحاب ما هست ‏اصلاً وجود ندارد، یعنی خیلی عجیب است که امثال شیخ النجاشی رحمه الله و شیخ طوسی هر دو در کتاب الفهرست ؛ فهرست ‏النجاشی و فهرست الشیخ حتی نام جابر را ذکر نکرده اند چه برسد به نوشته هایش. جابر در حقیقت در محافل اسماعیلیه ‏شهرت داشت و به همین دلیل اکنون نقش میراث اسماعیلیه در میراث ما صفر است، واقعاً صفر است، جز در نهایت کتاب ‏دعائم الاسلام و این دغدغه ای است که ارزش علمی ندارد. نامه های منسوب به جابر بن حیان کوفی البته در دفاتر غربی چند ‏نامه منسوب است یعنی پشت این نامه نوشته شده است نامه فلانی به جابر. اصل انتساب نامه به جابر همه بر اساس صحت ‏راوی است؛ و الا نه راوی و نه فلانی معلوم نیست تعدادی از این نامه ها چاپ شده و نزد من است و این نامه ها قطعا از جابر ‏نیست.‏ (جلسه ۶ تدوين حدیث) 🔸استاد سید احمد مددی ☘اشاره:  شبهه وجود خارجی جابر: وجود واقعی داشتن یا نداشتن جابر بن حیان یکی از موضوعات جنجالی تاریخ و تاریخ علم در سده اخیر به شمار می‌آید. پژوهش‌گرانی چون هنری ارنست استیپلتون، یولیوس روسکا، پل کراوس، فؤاد سزگین و سیدحسین نصر در رد یا تأیید آن استدلال‌هایی کرده‌اند. •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135
وسائل جلسه۰۰۰۰۰۲۹.mp3
27.48M
ا ﷽ ا 📢 / : فقه روایی(فقه روایت محور) /جلد/۱ 🔸 /۲۹ 🔸تاریخ: ۱۴۰۲/۱۰/۱۷ 📚موضوع جلسه: جلد اول وسائل الشیعه آل البیت ابواب /مقدمه العبادات باب /۱۷/۱۸ صفحه:۷۹ 🎤هاشمی •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135