🔰 مسئولیت سنگین امام باقر | به مناسبت میلاد حضرت در اول رجب
🔶 شهید سیدمحمدباقر صدر در کتاب امامان اهل بیت، برای زندگی ائمه اطهار سه دوره نقشآفرینی در نظر میگیرد که عبارتند از:
1⃣ نقش نخست: مصونسازی اسلام در برابر آسیب کژروی
در توضیح این نقش، شهیدصدر مفصل توضیحاتی همراه با نقل تاریخ ارائه میکند که اجمالا یعنی ائمه تلاش میکردند تا انحرافی که بعد از رحلت رسول اکرم رخ داد، تمام اسلام را از بین نبرد. به دیگر سخن اگر در دورهی خلفای سهگانه، حکومت، جامعه و قانون اسلام دچار انحراف شد، ائمه تلاش میکردند دستکم شریعت به فنا نرود.
شهید صدر معتقد است این نقش را امیرمومنان، امام مجتبی و امام حسین برعهده گرفتند و تا امام سجاد نیز ادامه یافت.
2⃣ نقش دوم: ایجاد چارچوب ویژه برای شیعیان
شهید صدر این نقش را اینگونه توضیح میدهد: از دوره امام باقر، ائمه تلاش میکردند تا با ایجاد چارچوبی تفصیلی به شیعیان به عنوان گروه مومن و پاسدار حقیقی میراث اسلام و شریعت و احکام قرآن بدهند. از همین رو میبینیم صبغهی شیعی ناب و آشکار در سخنان امامانِ ایفاگرِ نقش دوم، بسیار بیشتر از گذشته است.
در حقیقت برخلاف آنچه پژوهشگران ناآگاه از اصول ائمه میپندارند که جوهر تشیع به طور پلکانی شکل گرفته و تشیع به صورت تدریجی تکامل یافته؛ هرگز تشیع پلهای شکل نگرفته و اعتقاد شیعه روز اول و روز آخر یک چیز بود. فقط آنچه را که امیرالمومنین برای گروه ویژهای از یاران و شیعیان مانند سلمان و ابوذر میگفت، امام باقر در سطحی وسیعتر مطرح میکرد.
از این منظر امام باقر آغاز کننده نقش دوم ائمه و ابتدای یک دورهی جدید از کارویژهی ائمه اطهار میباشند.
با توجه به اینکه امام باقر معارفی بیان میفرمود تا تشیع چارچوب خود را بسازد، برخی در میان شیعیان به غلو و اغراق درباره ائمه گرایش پیدا کردند. تاریخ میگوید رویکردهای جدید غلوّ در دوره نزدیک به زندگی امام باقر پدیدار شدند. تا جایی که نوبختی در «فرق الشیعه» مینویسد: امام باقر بارها ناچار شده برای برخی مبلغان شیعه، حکم کفر صادر نماید. امام باقر به شکلی انکاری سوال میفرمود: اینان درباره ما چه میگویند؟! ما وارثان محمد هستیم ولی هیچ اماننامهای از دوزخ با خود نداریم. ما از خدا میترسیم و از ترس او به خود میلرزیم، همچنان که برگ از باد میلرزد. اگر ما از خداوند فرمان ببریم ما را به بهشت میبرد و اگر از او نافرمانی کنیم، ما را به دوزخ میفرستد.
به دیگر سخن امام باقر بلند فریاد میزد: «ما خدا نیستیم!»
مأموریت امام باقر بسیار سخت بود. چرا که از یک سو باید به ارائه معارف و حقایقی بپردازد که بسیار کلیدی است و حاکمان وقت با آن مخالفند و ذهنیت عمومی مسلمانان با آن سازگار نیست. از سوی دیگر این معارف بناست به گروهی برسد که پراکنده و ناپیوسته است و اعضای آن از جهت مکان و وضعیت و حالت متفاوت هستند. درنتیجه انحرافاتی پدید میآید که حضرت باید در برابر آنها نیز قد علم نموده و در عین رساندن معارف به گوش همگان، اجازه هرگونه تحریف را هم ندهد.
3⃣ نقش سوم: آمادهسازی برای به دست گرفتن زمام حکومت
این نقش از زمان امام رضا آغاز میشود و شیعیان در این مرحله به سطحی رسیدهاند که به دستیابی بر حکومت نزدیک شدهاند. تغییر رویکرد خلفای جور در برابر ائمه اطهار از این دوره به بعد در همین راستا قابل تحلیل است.
📚 کتاب امامان اهل بیت مرزبانان حریم اسلام، اثر شهید سیدمحمدباقر صدر: ص۵۸۳-۶۰۳
🆔 @Qasas_school
🔰هادی و هدایتگری گرایش، بینش و کنش جامعه| بسط تجربهی لحظهی مقدس، عمومیسازی معارف دینی و ایجاد قدرت نرم ذیل سایهی تدابیر امام هادی
1⃣ گرایش:
🔸در اعمال آیینی یا همان مناسک دینی، لحظاتی وجود دارد که از آن به «لحظهی مقدس» تعبیر میشود.
اهمیت این لحظه چنان وافر است که یکی مانند کیلفورد گیرتز آن را از مهمترین کارکردهای مناسک دینی میداند.
🔹برای داشتن درکی ملموس و شفاف از «لحظهی مقدس» میتوانید خاطرات حضور خود در مناسک دینی را تورق کنید. به عنوان مثال، لحظهی نزدیک شدن به ضریح ائمه یا ایستادن در برابر شکوه کعبه یا حتی عبور ماشین حامل پیکرهای تازه تفحص شدهی شهدا، احتمالا حالتی مقدس و لبریز از معنویت را برای شما رقم زده که این همان «لحظهی مقدس» است.
🔸روزگاری تجربهی «لحظهی مقدس» چنین عمومی و فراگیر و در دسترس همگان نبود و صرفا ردّی از آن در کنج محافل خصوصی ذکر و ورد یا در گوشههای عزلت یافت میشد.
🔹عمومی شدن این تجربه مرهون تلاشهای امام هادی(علیهالسلام) است که با طراحی یک مجموعه بینشی، گرایشی و کنشی، نرمافزار جدیدی وارد فرهنگ دینی ساخت به نام زیارت (صدور زیارتنامه و ترغیب به سفر زیارتی). آن هم درست در دورهای که خلفا و سلاطین روزگار، زیارت حج را از معناهای مهم سیاسی-اجتماعی و معنوی-عرفانی آن تهی کرده و به یک عمل تشریفاتی فروکاهیده بودند. نرمافزار زیارت شکلی نوین از مناسک مذهبی را مبتنی بر باورهای دینی ایجاد نمود و با بسط دادن به زمینهی تجربهی «لحظهی مقدس»، این وضعیت روحی را به عموم افراد جامعه هدیه کرد.
2⃣ بینش:
🔸اما آنچه گفته شد، تنها کارکرد نرمافزار زیارت به عنوان بارزترین تجلی مناسک دینی نبوده و نیست. خروج معارف بلند دینی از انحصار مکتبها و مدرسهها نیز از کارکردهای همین تدبیر امام هادی است. تا پیش از اقدام بینظیر امام در تولید نرمافزار زیارت، معارف دینی به عنوان منبع اصلی تعلیم و تعلم در حصار فضاهای علمی و آکادمیک زمانهی خود بود و امام هادی در عین قرار گرفتن در حصر فیزیکی، پای معارف و حقایق مهم را به فضای عمومی باز کرد.
🔹به عنوان مثال: شاید اگر از یک فرد معمولی در جامعه اسلامی بخواهند چند روایت از کتب حدیثی معتبر شیعی نقل کند، چنین توانی را نداشته باشد اما همین فرد به دلیل حضور در مراقد و اهتمام به امر زیارت، با معارف از طریق زیارتنامه آشنا شده و برخی مضامین و عبارات آن را حفظ دارد (مانند عبارات زیارت عاشورا که در اذهان بخش مهمی از جامعه دیندار نهفته است).
3⃣ کنش:
🔸نکته مهم دیگر آنکه این نرمافزار مهم زیارت چنان در نظر دشمنان اهل بیت مهم جلوه کرد که متوکل عباسی به دلیل احساس خطر از این ناحیه، دستور به تخریب مرقد مطهر سیدالشهدا در کربلا داد. او برای آنکه مردم دورهی خویش را از اقدامات مهم فرهنگی امام هادی دور کند، حرم سیدالشهدا را شخم زد و با تبدیل کردن آنجا به زمینی کشاورزی، بر قبر مطهر حضرت آب بست تا مردم امام حسین و عمل زیارت را فراموش کنند. این شدت مقابله آن هم در سطح رأس حاکمیت نشانی از توفیق امام هادی است در نهادینهسازی زیارت.
🔹در واقع زیارت، به واسطه آنکه توان ایجاد اجتماع افراد براساس گرایشها وبینشهای واحد را داراست، یکی از مهمترین زمینههای تجلی «قدرت نرم» به شمار میرود که کارکردی اساسی در حوزه سیاست و اجتماع دارد. یک نمونهی آن در روزگار کنونی، زیارت اربعین است که رعب دشمن را برانگیخته و نشانهی این رعب، تلاش برای انواع مقابله با این پدیدهی عظیم است.
✍🏻 سیدمیثم میرتاجالدینی
🆔 @Qasas_school
🔰 امام خمینی در مصاحبه با خبرنگار الاهرام ۲۵ دیماه ۱۳۵۷
🎙خبرنگار الاهرام: نقش زن در حکومت اسلامی آینده چیست؟
🔴 امام خمینی(ره): زنان آزاد هستند در بسیاری از امور شرکت کنند؛ آزادی به معنای واقعی نه آنطور که شاه میخواست... آنطور که شاه میخواهد، که ما حتماً با آن آزادی مخالف هستیم.
📚 صحیفه امام ج۵ ص ۴۷۰.
🆔 @Qasas_school
🔰 آزادیهای شاه
🔶 یک روز خانم لیلی امیر ارجمند خطاب به شاه گفت: میخواهیم بخشنامه کنیم که دخترانی را که با روسری به کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان میآیند، راهشان ندهند.
شاه البته جوابی نداد ولی من [احمدعلی مسعود انصاری] گفتم حالا چه وقت اینطور تصمیمات است؟!
🔷 یک روز هم همین خانم به شاه گفت: این احمد با آزادی زنان مخالف است و شاه گفت احمد راست میگوید. خانم ارجمند گفت مگر خودتان این آزادی را به زنان ندادهاید؟
شاه جواب داد این آزادی که من به شما دادهام پدرتان را درمیآورد و خودتان متوجه نیستید.
📚کتاب من و خاندان پهلوی، خاطرات احمدعلی مسعود انصاری، ص۱۰۷.
#بُرنگ
#بریدههایی_برای_درنگ
🆔 @Qasas_school
🔰 شاه هم معتقد بود در میدان موفق بوده ولی روایتِ میدان را باخته!
🔺به مناسبت ۲۶ دیماه و فرار شاه مخلوع
🔶 "هنوز و همچنان این پرسش بر سر جای خود باقی است که چرا شاه در آخرین ماههای اقامتش در ایران و در حقیقت آخرین ماههای سلطنتش بدینگونه زبون و بیاراده و بیتفاوت شده بود؟
یقینا بیماری شاه در فرو غلطاندن او به حالت افسردگی نقش اصلی و اساسی داشت. اما مسئله دیگری هم بود و آن اینکه شاه معتقد بود که خود و خاندان او به مملکت و مردم خدمات شایان کردهاند و در دوران پهلوی بوده است که ایران از مدار واپسماندگی و زندگی قرون وسطائی به دوران مدرن پیوسته است. به همین ملاحظه وقتی دید مردم چگونه علیه او شوریدهاند حقیقتا سر خورده و افسرده شد و برایش باور کردنی نبود ملت در پاسخ به خدمتی که خود قائل بود به ایران و ایرانی کرده است چنین عکسالعملی را نشان بدهد."
📚 کتاب من و خاندان پهلوی، خاطرات احمدعلی مسعود انصاری، ص۱۱۲.
🆔 @Qasas_school
🔰 سیدمجتبی
💠 سال1332 یک آخوند ایرانی رفت مصر و آنجا به طور اتفاقی با یک دانشجوی پزشکی ملاقات کرد. وقتی فهمید آن دانشجو فلسطینی است به او گفت: تو خجالت نمیکشی؟ اسرائیلیها زنان و دختران شما را به اسارت میبرند و میکُشند و تو اینجا پزشکی میخوانی؟
💠 از آن پس آن دانشجو درس را رها کرده و بعدها بزرگترین و اولین جنبش فلسطینی ضد اشغالگری را تاسیس کرد.
💠 آن آخوند نواب صفوی بود و آن دانشجو یاسر عرفات.
🔺سید مجتبی میرلوحی سال 1303 به دنیا آمد و 1334 به شهادت رسید. این یعنی نواب صفوی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین شخصیتهای صدسال اخیر تنها 31 سال داشت.
✍ به کوشش روحالله شمسی کوشکی
📚 زندگی و مبارزه نواب صفوی اثر مرحوم خسروشاهی
🆔 @Qasas_school
🔰 اعتراف ابنتیمیه به فضائل امامجواد (علیهالسلام)
🔹إن محمد بن عليّ الجواد كان من أعيان بني هاشم، وهو معروف بالسخاء و السؤدد. ولهذا سمّي الجواد؛
🔸محمدبنعلی جواد(علیهالسلام) از بزرگان بنیهاشم بود. او به سخاوت و بزرگواری و آقایی معروف بود و به همین سبب «جواد» نامیده شد.
📚 منهاج السنة، ج ۴، ص۶۸، طبع جامعة الامام محمد بن سعود الاسلامیة
✍به کوشش دکتر منتظریمقدم
🌸 میلاد امام جواد مبارک
🆔 @Qasas_school