💢 ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کاروانسرای کوه نمک ‌‌ این کاروانسرا یکی از جاذبه‌های تاریخی بخش مرکزی شهرستان قم است که در مجاورت گنبد نمکی قم قرار دارد و به عنوان یک اثر سلجوقی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ‌ کاروانسرا در گذشته اقامتگاهی برای مسافران بود که شامل تعدادی اتاق و اصطبل می‌شد و بسته به جغرافیا و کاربری، ممکن بود دارای سردر، برج، حیاط، ایوان، انبار، آب‌انبار، حمام، مطبخ و حتی مسجد باشد. ‌ کاروانسرای کوه نمک با مساحت تقریبی چهار هزار متر مربع، دارای هفت برج، حیاط مرکزی و اتاق‌های پیرامونی می‌باشد که از سنگ، گل، آجر، گچ و ... ساخته شده است. ‌ متاسفانه اقدامات اساسی برای حراست و حفاظت از این کاروانسرا صورت نگرفته و به واسطه عوامل طبیعی و حفاری‌های غیرمجاز به شدت آسیب دیده است. ‌ جواد بخشی ۱۴۰۳/۱۰/۰۱ #کاروانسرای_کوه_نمک #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

آشنایی با "چهلمین اثر تاریخی شهر قم" خانه تاریخی ضاد خانه تاریخی ضاد با ۱۱۰ سال قدمت مربوط به مرحوم حاج محمدرضا ضاد است. خانه در خیابان آذر  محله تکیه آسید حسن واقع شده است. (آذر، کوچه ۱۱۲، نبش کوچه حاج عسگرخان ۱۱۲/۲) قدمت خانه مربوط به اواخر دوره قاجار است و بنا بر برخی نقل‌ها بیش از ۱۳۰ سال سابقه دارد. این خانه یک‌بار در سال‌های جنگ تحمیلی بر اثر اصابت بمب از بین رفته اما دوباره بازسازی شده است. مراسم عزاداری و سینه‌زنی در این خانه در حیاط مرکزی برگزار می‌شود و شصت سال است که این مراسم تعطیل نشده است. این خانه همچون اکثر خانه‌های ایرانی دو حیاط اندرونی و بیرونی داشته است. تزئینات گچ‌بری و آجرکاری امروز هم در حیاط خانه دیده می‌شود. سرستون‌ها و پایه ستون‌های حجاری‌شده از دیگر زیبایی‌های خانه تاریخی ضاد است. این خانه هم یک شاه‌نشین اصلی و اتاق‌هایی در گوشواره دارد که با درهای چوبی به یکدیگر متصل می‌شوند. خانه تاریخی ضاد از معدود خانه‌هایی است که سکونت در آن حفظ شده و به‌تدریج با شرایط سکونت در زندگی امروزی همخوان شده است. #تمدن_هفتهزار_ساله_قم #یکصد_جاذبه_گردشگری_قم #خانه_تاریخی #خانه_ضاد اطلاعات تکمیلی در کانال #قم_گشت پیگیری کنید: https://t.me/Qomghasht

💢 شعرخوانی استاد عباس فرساد با گویش قمی عنوان شعر: شب یلدا یاد استادان ابوالحسن گرامی، حسن آهنگران و سیدحسن لاجوردی‌زاده که در کلیپ حضور دارند گرامی باد. ۱۴۰۳/۰۹/۳۰ #شب_یلدا #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 آیین‌های شب چله در حاجی‌آباد لک‌ها شال دُرَّه‌کانی شال دُرَّه‌کانی * (شال دراز کردن) را از رسوم لکی رایج در حاجی‌آباد در قدیم بوده است. «شب‌های چله، شال دره‌کانی می‌رفتند‌. خانه‌های اینجا از بالا سوراخ داشت‌. مثلاً پسردایی، پسرعمه، یا پسرخاله می‌گفتند: «امشب شب چله است (شب یلدا)، می‌ریم شال دره‌کانی خانۀ باباجون»‌. می‌رفتند بالا پشت‌بام شالشان را آویزان می‌کردند، بابابزرگ و مامان‌بزرگ را صدا می‌زدند که ما آمدیم شال دره‌کانی. هرکی توی خانه بود - عمو، خاله، دایی و‌ .‌.‌. - پول می‌گذاشتند توی شال و این‌ها هم می‌کشیدند بالا‌. «شال دره‌کانی داشتیم که در شب‌‌های چله [و نوروز] صورت می‌گرفت. «قاشق‌زنی هم داشتیم. قاشق‌‌هایشان را به هم می‌زدند و چیزی را به‌عنوان هدیه به آن‌ها می‌دادند.» شبی‌نشینی شب چله علاوه بر شال دره‌کانی، از شب‌نشینی هم بود «که می‌نشستند و آواز می‌خوندند‌: شب چله، انارهایی که آویزان می‌کردند گَلِ سقف [اتاق‌های خنک یا زیرزمین] می‌چیدند می‌آوردند می‌خوردند، تخمه می‌خوردند، دربارۀ قصه‌خوانی و شاهنامه‌خوانی هم «اگر کسی سواد داشت‌، شاهنامه‌خوانی هم بود.» «کرسی، مجمع، سماور، انار، هندوانه، خربزه، فال گرفتن توسط پدر بزرگ و مادر بزرگ‌‌ها، قصه‌گویی در شب‌‌های چله و ... رواج داشت. * شال دُرَّه‌کانی: در لغت به معنای دراز کردن شال است و در فعل هم برای لک‌ها به همین معنی است. از رسوم لکی اصیل که ویژۀ شب عید نوروز است. بعد از خوردن شام نوروز انجام می‌شد و به نظر می‌رسید فرض اولیه برای رسم شدن این کار این بوده که مردم و خانواده‌های فقیر بتوانند با این کار پول، آجیل و ... را از خانواده‌های دیگر و به‌صورت ناشناس هدیه بگیرند؛ زیرا در این کار سر و صورت خودشان را می‌پیچیدند و شبانه به‌صورت ناشناس به پشت بام‌ها رفته (به‌علت تمرکز و متراکم بودن خانه‌های روستایی، پشت بام‌ها به هم متصل بوده‌اند) و شالشان را در حیاط خانواده‌های غنی‌تر دراز می‌کردند که ممکن بود برای‌ اینکه میوه و ... جا بشود، سطل یا وسیلۀ دیگری به شال ببندند. با استفاده از سنگ، ریگ، صدا زدن و ... اطلاع می‌دادند که شال دراز کردند تا زودتر کارشان را انجام بدهند. صاحب‌خانه هم به تشخیص‌اش ممکن بود میوه، آجیل، شیرینی، پول و در موارد نادری وسیله‌ای خانگی به شال می‌بست و صاحب شال را صدا می‌زد که «خدا نگهدارت باشه» تا شال را بکشد. او هم بالا می‌کشید و چند خانه را به این روال می‌رفت تا مایحتاج آن مراسم را برای خانواده‌‌اش مهیا کند. بعضی از اهالی هم برای شادی و خوش‌گذرانی با دوستان دیگر جمع می‌شدند و به خانه‌های اقوام می‌رفتند تا با آن‌ها شوخی کنند. اگر صاحب‌خانه زودتر می‌فهمید برای شوخی آمده‌اند، می‌توانست پیش‌دستی کند؛ مثلاً فرش یا چیزی سنگین را به شال می‌بست تا نتواند بالا بکشد. احتمال می‌رود که ریشۀ اصطلاح فارسی «بالا کشیدن» اموال یا پول دیگران از این رسم باشد. محمدحسین ایل سعادتمند ۱۴۰۳/۱۰/۰۱ #شب_چله_در_حاجی‌آباد_لک‌ها #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت

💢 ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کاروانسرای کوه نمک ‌‌ این کاروانسرا یکی از جاذبه‌های تاریخی بخش مرکزی شهرستان قم است که در مجاورت گنبد نمکی قم قرار دارد و به عنوان یک اثر سلجوقی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ‌ کاروانسرا در گذشته اقامتگاهی برای مسافران بود که شامل تعدادی اتاق و اصطبل می‌شد و بسته به جغرافیا و کاربری، ممکن بود دارای سردر، برج، حیاط، ایوان، انبار، آب‌انبار، حمام، مطبخ و حتی مسجد باشد. ‌ کاروانسرای کوه نمک با مساحت تقریبی چهار هزار متر مربع، دارای هفت برج، حیاط مرکزی و اتاق‌های پیرامونی می‌باشد که از سنگ، گل، آجر، گچ و ... ساخته شده است. ‌ متاسفانه اقدامات اساسی برای حراست و حفاظت از این کاروانسرا صورت نگرفته و به واسطه عوامل طبیعی و حفاری‌های غیرمجاز به شدت آسیب دیده است. ‌ جواد بخشی ۱۴۰۳/۱۰/۰۱ #کاروانسرای_کوه_نمک #بنیاد_قم_پژوهی تلگرام | ایتا | سایت