💢بخشی از نشست شرح مثنوی (جلسۀ شصت ونهم) استاد علی حیدری یساولی #مثنوی #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢سودمندی و خوشایندی نوشتار رضا بابایی هر نوشته‌ای با دو ویژگی، «خواندنی» می‌شود: سودمندی و خوشایندی. یک. سودمندی نوشتۀ سودمند، همه يا بيشتر ویژگی‌های زیر را دارا است: ۱. از مضمون و معنایی تازه و بکر برخوردار است؛ یا در مقدمات، یا در نتیجه. اگر نویسنده‌ای نه مقدمات و استدلالی تازه‌ دارد و نه به نتیجه‌ای جدید رسیده است، به هیچ وجه صلاح نیست که دست به قلم ببرد؛ وگرنه عرض خود برده و به دیگران زحمت داده است. ۲. به سمت کلی‌گویی نمی‌رود. کلی‌گویی، متن را به انشا تبدیل می‌کند. انشانویسی، خطری مهلک برای هر نوشته‌‌ای است. انشا مانند فشار دادن پا بر پدال گاز خودرو است، در حالی که خلاص است. گاز بدون دنده، سر و صدای بیهوده تولید می‌کند و آزاردهنده است. خطر انشانویسی را از راه‌های مختلف می‌توان از پیش پای نوشتار برداشت؛ مانند ورود به جزئیات و مصادیق، غنی‌سازی علمی متن، هدفمندی و ارجاع به منابع لازم یا مفید. ۳. ذهن خواننده را یا قانع می‌کند یا درگیر. ۴. افقی جدید پیش روی خواننده می‌گشاید. ۵. بیش از استدلال یا اطلاعاتی که ارائه می‌دهد، مدعایی ندارد. دو. خوشایندی خوشایندی یا لذت‌بخشی متن، به اندازۀ سودمندی آن، مهم و کارساز است؛ اما اکثر نویسندگان ما به آن نمی‌اندیشند یا برای رسیدن به آن، ناشی‌گری می‌کنند. خواندن، به‌خودی‌خود کاری سخت و ریاضت‌گونه است و نویسندۀ ناشی، بر سختی کار و زحمت خواننده می‌افزاید. زبان فارسی نیز چالاکی و توانمندی زبان‌های اصلی دنیا را ندارد. به همین دلیل، متأسفانه بیشتر نوشته‌های فارسی‌زبانان خواننده‌آزار است. لذت‌بخشی، صفت اختیاری برای متن نیست؛ بلکه ضروری است و اگر کسی از عهدۀ آن برنمی‌آید، بهتر است کار و باری دیگر برگزیند یا جز به‌ضرورت دست به قلم نبرد. لذت‌بخشی متن در گرو طیفی از مهارت‌های قلمی و آرایه‌های زبانی است؛ از تایپ پاکیزه تا تصویرسازی‌های هنرمندانه و مهندسی ماهرانۀ متن و تنوع در تعبیر و زاویۀ دید. برخی از مهم‌ترین مهارت‌ها و آرایه‌هایی که ممکن است متنی را «خواندنی» کند، به این شرح است: ۱. پاکیزگی. ۲. سادگی. ۳. برابری کمّی و کیفی لفظ با معنا. ۴. صمیمت. ۵. ابتکار در تعبیر و اعتدال در استفاده از کلیشه‌ها. ۶. طنر ملیح، ملایم و پراکنده. ۷. تدوین و چیدمان منطقی. ۸. استفاده از آرایه‌های زیرپوستی. ۹. مراعات شعور خواننده. ۱۰. غنای واژگانی. ۱۱. مناعت طبع و پرهیز از شیوه‌های دستمالی‌شده در بیان. ۱۲. اهتمام‌ به تغییر ذائقۀ خواننده در ایستگاه‌های بین‌راهی. ۱۳. تبدیل مطلب به نکته و نکته به مطلب در برخی پاراگراف‌ها. ۱۴. استفاده از شگردهای روایت در داستان و سینما، مانند بازگشت(فلش‌بک) و پایان باز در آخر متن. ۱۵. ظهور حالات روحی نویسنده(مانند خشم، شادی، غم و هیجان) در متن؛ آن مقدار که به فضای علمی بحث لطمه نزند و بیش از حد آن را شخصی نکند. ۱۶. برخی آرایه‌های سنتی، مانند تناسب و تلمیح و حسن مطلع. خوشایندی نوشتار، بر پایه‌های دیگری نیز استوار است. شرح اصول نامبرده و غیر آن را به فرصتی دیگر می‌سپارم. ۱۴۰۳/۰۶/۲۷ #نویسندگی #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢 ۲۷شهریورماه؛ روز شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد شهریار را گرامی می‌داریم. #مناسبت #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢قَلم؛ پل ارتباطیِ انسان‌ها و اندیشه‌ها جواد محدثی آنچه در درون انسان می‌گذرد و اندیشه و احساسی که در مغز و دل اوست، تا «بیان» نشود،‌ نه دیگری از آن آگاه می‌شود، نه اثر آن به دیگران منتقل می‌گردد. خداوند، انسان را با ویژگی برجستۀ بیان آفریده است: «خلق الانسان، علمه البیان.» مراد از بیان فقط گویایی نیست. هر ابزاری که با آن انسان، بتواند با غیر خود رابطه برقرار کند، مصداقی از بیان است، خواه فریاد باشد، یا سخن، یا نوشته، یا نقاشی، یا آهنگ، یا نمایش، و حتّی سکوت؛ چرا که گاهی سکوت، گویاتر از تکلّم و فریاد است. یکی از ابزارهای برقراری رابطه، «نوشتار» است، که در آن، رسالت بر دوش «قلم» است. ما با نوشته‌های دیگران، پی به اندیشه‌هایشان می‌بریم. به کمک قلم، آموخته‌ها و اندوخته‌های خویش را به آگاهی دیگران می‌رسانیم. با «نوشتن»، معارف امروز را به دست فردائیان می‌سپاریم. آن‌گونه که پیشینیان ما، آنان که «اهل قلم» بودند توانستند علوم و تجارب و اندیشه‌های خویش را ثبت کنند و برای ما به میراث بگذارند. باری، از قلم، که پیوند دهندۀ انسان‌ها و اندیشه‌ها است، نباید غافل بود. برگرفته از کتاب «با اهل قلم» ۱۴۰۳/۰۶/۲۹ #قلم_اندیشه_نویسندگی #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢بخشی از نشست سعدی‌خوانی (جلسۀ بیست و یکم) استاد حسن عزیزی #سعدی #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

🌺 میلاد باسعادت پیامبر مکرم اسلام، حضرت محمد مصطفی (صلّی الله علیه و آله) و فرزند گرامی‌اش، حضرت امام جعفر صادق (علیه‌السلام) را تبریک و تهنیت می‌گوییم. #تبریک #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

هفته دفاع مقدس را گرامی می‌داریم با گرامیداشت یاد و خاطره‌ی رشادت‌ها، فداکاری‌ها، مقاومت‌ها و حماسه‌آفرینی‌های رزمندگان و ایثارگران هشت سال دفاع مقدس، به ارواح مطهر شهیدان والامقام درود می‌فرستیم. #مناسبت #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢 حافظ‌‌‌خوانی 🔸 جلسه شرح غزلیّات حافظ 🔹 استاد: دکتر حسن عزیزی 🔹جلسه یازدهم: یک‌شنبه اول مهر۱۴۰۳ ساعت۱۹ 🔻مکان: قم، نبش میدان رسالت دانشگاه طلوع‌مهر 🔹حضور برای عموم علاقه‌مندان بلامانع است #حافظ #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢بازنویسی بهتر از بسیارنویسی محمد اسفندیاری نویسنده باید رنج بکشد و عرق از جان بریزد و به مرارت تن بدهد. پاداش باریک‌نویسی، دقیق‌خوانی است و کیفر سرسری‌نویسی، سرسری‌خوانی. «آنکه باد می‌کارد، طوفان درو می‌کند»؛ و آنکه چون باد می‌نویسد، نوشته‌اش به سرعت طوفان خوانده می‌شود. نویسنده‌ای که می‌نویسد و می‌گذرد، خواننده‌اش نیز می‌خواند و می‌گذرد. اما نویسنده‌ای که در صفحه به صفحۀ کتابش بماند، خواننده نمی‌تواند از آن بگذرد. هرچه بدون زحمت نوشته شود، بدون لذت خوانده می‌شود. کشش هر نوشته در گرو کوشش نویسنده است. نویسنده باید مرارت بکشد تا خواننده حلاوت بچشد. جان کَند تا خواننده جان پرورد. رنج بَرد تا خواننده گنج یابد. پایان این مقاله، پایان سخن نویسنده نیست. پس سخن را با یک سخن کوتاه، کوتاه کنیم که بازنویسی فرصتی است برای نویسنده تا نوشته‌اش را بسامان‌تر کند. دریغ است نویسنده این فرصت را از خود دریغ دارد. پس نویسندگان! بازنویسی کنید. برگرفته از کتاب«اخلاق نگارش» ۱۴۰۳/۰۷/۰۱ #نویسندگی #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢 از رویِ دستِ ویراستار نمونۀ نهم 🔸منبع: کتاب طریق ویرایش #ویرایش #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

▪️حادثۀ تلخ انفجار معدن طبس و جان‌باختن جمعی از کارکنان عزیز و زحمتکش این معدن را به خانواده‌های داغدار و مردم عزیز کشور تسلیت می‌گوییم. برای درگذشتگان این حادثه طلب رحمت و مغفرت الهی و برای بازماندگان صبر و شکیبایی آرزومندیم. #ایران_تسلیت #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|

💢 نوشتۀ خوب سید ابوالقاسم حسینی (ژرفا) ۱. ویژگی‌های نوشته خوب از حیث پیام یک. تناسب با مقتضیات زمان نوشته خوب باید با نیازهای روزگار خود همساز و دمساز باشد. گذشته از اصول ثابت اعتقادی و برخی احکام عملی که در همه روزگاران ثابتند، دیگر اصول و فروع را باید به تناسب مقتضیات زمان دریافت و به خواننده انتقال داد. دو. هماهنگی با نیاز مخاطب نوشته خوب پیش از شکل‌یابی و استوار شدن، مخاطب خود را ارزیابی می‌کند. برخی از نیازهای مخاطب فطری‌اند، یعنی پاسخ‌گویی به آنها عین تعهّد است؛ و برخی زاید و «نیازنما» یند. در نوشته خوب، خواننده باید پاسخ نیازهای فطری خود را بیابد، خواه علمی باشد و خواه احساسی، کاربردی، تفریحی، و جز آنها. از این رو، پیش از دست بردن به قلم، باید بدانیم: برای چه کسانی می‌نویسیم. آن کسان چه نیازهای فطری و اصیلی دارند. راه پاسخگویی به آن نیازها چیست. آن راه را چگونه با قالب و زبان گفتار خود هماهنگ و همنوا سازیم. سه. اصالت و استواری مفهوم نوشته خوب باید مبانی و اصول خود را از سرچشمه‌ای وام بگیرد که تشنگی انسان و جهان را سیراب کند، نه آن که او را به امید آب به سوی سراب بکشاند. نویسندگانی که اصول فکری خویش را از شرق و غربِ اندیشه‌ای وام می‌گیرند، حتّی اگر مطلب خُنثا بنویسند - البتّه به اعتقاد ما، مطلب خُنثا وجود ندارد- به هر حال روزی خواننده خود را به بیراهه می‌برند. هر نوشته‌ای، با هر موضوع و فضایی، باید رو به قبله حقیقی داشته باشد و محراب عبادتی عاشقانه باشد. اگر نوشته‌ای از سرچشمه وحی خداوند و سنّت پاکان سیراب گردد، نیازهای فطری مخاطب را حتماً پاسخ می‌گوید. اگر می‌بینید که بیگانگان و نیز خودی‌های بیگانه پیمان، گاه در گرفتن مهار فکری جامعه پیشتازند، نه از آن رو است که برحقّند. این، از کم‌کاری و کم‌کوشی و کم‌حوصلگی بعضی از مؤمنان اهل قلم است! در این میان، باید دقّت ورزیم که به نام دین، هر تر و خشکی را بر سفره اندیشه مردم ننشانیم و تا اطمینان نیافته‌ایم که سخنی ریشه در وحی خداوند و سنّت پاکان دارد، آن را به قلم نیاوریم، حتّی اگر میان دینداران مشهور باشد. ۲. ویژگی‌های نوشته خوب از حیث آیین یک. درست‌نویسی دو. شیوانویسی نوشته خوب باید هم بر پایه قواعد و هنجارهای شناخته شده ادبی استوار باشد و هم دلکش و شیوا جلوه کند. درستی سخن در دانش‌های دستور زبان، لغت، بافت‌شناسی و ساخت‌شناسی ارزیابی می‌گردد. از این رو، نوشته درست آن است که با معیارهای این چهار دانش برابری کند. نیز برای شیوانویسی (فصیح و بلیغ‌نویسی) راهکارهایی یافت می‌شوند که در دانش‌های معانی، بیان، بدیع، و سبک‌شناسی مطالعه می‌گردند. ناگفته نگذاریم که معمولاً جز با درست‌نویسی، شیوانگاری ممکن نیست. برخی بر این عقیده‌اند که کسی با آموختن قواعد درست‌نویسی، به ویژه دستور زبان، نویسنده نمی‌شود. ما نیز با این گروه همنواییم، امّا نباید از این مقدّمه درست به نتیجه‌ای نادرست رسید. آموختن قواعد درست‌نویسی، برای نویسنده شدن «کافی» نیست، امّا مسلّماً «لازم» است. مشکل امروز ما این است که قواعد درست‌نویسی را بَد می‌آموزیم، یعنی آنها را به مثابه ضوابطی خشک و غیرکاربردی تعلیم می‌دهیم. هر نویسندۀ خوب باید قواعد را فراگیرد تا هم از راهی کوتاه به مقصد برسد و هم بتواند پشتوانۀ اصولی و استدلالی برای کار خود فراهم آورَد و هم در آموزشِ سبْک و شیوه خویش به دیگران موفّق باشد. برگرفته از کتاب «بر بال قلم» ۱۴۰۳/۰۷/۰۳ #نویسندگی #کانون_نویسندگان_قم تلگرام | ایتا | سایت|