#تفسیر_سوره_بقره_آیه۴ صفات متقین والَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنزِلَ مِن قَبْلِكَ وَبِالآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ: و آنان به آنچه بر تو نازل شده و آنچه پيش از تو (بر پيامبران) نازل گريده، ايمان دارند و هم آنان به آخرت (نيز) يقين دارند. پیام های آیه👇👇 1- ايمان به تمام انبيا و كتب آسمانى، لازم است. زيرا همه آنان يك هدف را دنبال مى كنند. «يؤمنون... بما اُنزل من قبلك» 2- تقواى واقعى، بدون يقين به آخرت ظهور پيدا نمى كند. «بالاخرةهم يوقنون» 3- احترام قرآن، قبل از كتب ديگر است. «...بما انزل اليك وما انزل من قبلك...» 4- پيامبر اسلام، آخرين پيامبر الهى است. كلمه «من قبلك» بدون ذكر «من بعدك» نشانه ى خاتميّت پيامبر اسلام و قرآن است. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۵ پاداش متقین أُوْلَـئِكَ عَلَي هُدًي مِّن رَّبِّهِمْ وَأُوْلَـئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ: تنها آنان از جانب پروردگارشان بر هدايتند و آنان همان رستگاران هستند. ✍پاداش اهل تقوا كه به غيب ايمان دارند و اهل نماز و انفاق و يقين به آخرت هستند، رستگارى و فلاح است. رستگارى، بلندترين قلّه سعادت است. زيرا خداوند هستى را براى بشر آفريده(122) و بشر را براى عبادت(123) و عبادت را براى رسيدن به تقوا(124) و تقوا را براى رسيدن به فلاح و رستگارى.(125) در قرآن، رستگاران ويژگى هاى دارند؛ از جمله: 1: در برابر مفاسد جامعه، به اصلاحگرى مى پردازند.(126) 2: امر به معروف و نهى از منكر مى كنند.(127) 3: علاوه بر ايمان به رسول خداصلى الله عليه وآله، او را حمايت مى كنند.(128) 4: اهل ايثار هستند.(129) 5: در قيامت از حسنات، ميزانِ سنگين دارند.(130) 🌱رستگارى، بدون تلاش به دست نمى آيد و شرايط و لوازمى دارد، از آن جمله در قرآن به موارد ذيل اشاره شده است: * براى فلاح و رستگارى، تزكيه لازم است. «قد افلح من زكّاها»(131) * براى فلاح و رستگارى، جهاد لازم است. «جاهدوا فى سبيله لعلكم تفلحون»(132) * براى فلاح و رستگارى، خشوع در نماز، اعراض از لغو، پرداخت زكات، پاكدامنى، عفت، امانتدارى، وفاى به عهد و پايدارى در نماز، لازم است. ----------------------------------------------- 122) خلق لكم ما فى الارض جميعاً» بقره، 29. 123) و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون» ذاريات، 56. 124) اعبدوا ربّكم... لعلكم تتقون» بقره، 21. 125) واتقوا اللَّه لعلكم تفلحون» مائده، 100. 126) آل عمران، 104. 127) آل عمران، 104. 128) اعراف، 157. 129) حشر، 9. 130) اعراف، 8. 131) شمس، 9. 132) مائده، 35. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۶ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ: همانا كسانى كه كفر ورزيده اند، براى آنها يكسان است كه هشدارشان دهى يا هشدارشان ندهى. آنها ايمان نخواهند آورد. ✍«كفر»، به معناى پوشاندن و ناديده گرفتن است. به كشاورز و شب، كافر مى گويند، چون كشاورز دانه و هسته را زير خاك مى پوشاند و شب فضا را در برمى گيرد. كفران نعمت نيز به معنى ناديده گرفتن آن است. شخص منكر دين، به سبب اينكه حقايق و آيات الهى را كتمان مى كند و يا ناديده مى گيرد، كافر خوانده شده است. قرآن، بعد از متّقين، گروهى از كفّار را معرّفى مى كند. آنها كه در گمراهى و كتمانِ حقّ، چنان سرسختند كه حاضر به پذيرش آيات الهى نيستند و در برابر دعوت پيامبران، زبان قال و حالشان اين بود: «سواء علينا أوَعَظتَ ام لم تكن من الواعظين»(133) براى ما وعظ و نصيحت تو اثرى ندارد، فرقى ندارد كه پند دهى يا از نصيحت دهندگان نباشى. اگر زمينه مساعد ومناسب نباشد، دعوت انبيا نيز مؤثّر واقع نمى شود. باران كه در لطافت طبعش، خلاف نيست در باغ لاله رويد و در شوره زار، خَس ------------------------------------ 133) شعراء، 136. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۶ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ: همانا كسانى كه كفر ورزيده اند، براى آنها يكسان است كه هشدارشان دهى يا هشدارشان ندهى. آنها ايمان نخواهند آورد. 🌱 #پیام_های_آیه 👇👇 1- لجاجت و عناد و تعصّب جاهلانه، انسان را جماد گونه مى كند. «سواء عليهم» 2- روش تبليغ براى كفّار، انذار است. اگر انذار و هشدار در انسان اثر نكند، بشارت و وعده ها نيز اثر نخواهند كرد. «سواء عليهم ءانذرتهم ام لم تُنذرهم» 3- انتظار ايمان آوردنِ همه ى مردم را نداشته باشيد.(134) «...لا يؤمنون» -------------------------------------------- 134) در آيه ى 103 سوره يوسف مى فرمايد: «وما اكثر النّاس ولو حَرصتَ بمؤمنين» هر چند آرزومند و حريص باشى، بسيارى از مردم ايمان نخواهند آورد. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۷ خَتَمَ اللّهُ عَلَي قُلُوبِهمْ وَعَلَي سَمْعِهِمْ وَعَلَي أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عظِيمٌ: خداوند بر دلها و برگوش آنان مهر زده است و در برابر چشمانشان پرده اى است و براى آنان عذابى بزرگ است. ✍مُهر بدبختى كه خداوند بر دل كفّار مى زند، كيفر لجاجت هاى آنان است. چنانكه مى خوانيم: «يطبع اللَّه على كلّ قلب متكبّر جبّار»(135) خدا بر دل افراد متكبّر و ستم پيشه، مهر مى زند. و در آيه 23 سوره ى جاثيه نيز مى خوانيم: خداوند بر دل كسانى كه با علم و آگاهى به سراغ هواپرستى مى روند مهر مى زند.👇👇 أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَي عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَي سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَي بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ : پس آيا ديدى كسى را كه هواى خويش را معبود خود قرار داده و خداوند او را با وجود آگاهيش به بيراهه گذاشت و بر گوش و قلبش مهر زد و بر چشمش پرده اى نهاد. پس بعد از خدا كيست كه او را هدايت كند، پس آيا پند نمى گيريد؟ #سوره_جاثیه_آیه۲۳ بنابراين مهر الهى نتيجه ى انتخاب بدِ خود انسان است، نه آنكه يك عمل قهرى و جبرى از طرف خدا باشد. مراد از قلب در قرآن، روح و مركز ادراكات است. سه نوع قلب را قرآن معرّفى مى كند: 1. قلب سليم 2. قلب منيب 3. قلب مريض ---------------------------------- ادامه دارد... 135) غافر، 35. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۷ خَتَمَ اللّهُ عَلَي قُلُوبِهمْ وَعَلَي سَمْعِهِمْ وَعَلَي أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عظِيمٌ (7) خداوند بر دلها و برگوش آنان مهر زده است و در برابر چشمانشان پرده اى است و براى آنان عذابى بزرگ است. 🪴سه نوع قلب را قرآن معرّفى مى كند: 1. قلب سليم،2. قلب منيب، 3. قلب مريض. ✅ ويژگى هاى قلب سليم الف: قلبى كه جز خدا در آن نيست. «ليس فيه احد سواه»(136) ب: قلبى كه پيرو راهنماى حقّ، توبه كننده از گناه و تسليم حقّ باشد.(137) ج: قلبى كه از حبّ دنيا، سالم باشد.(138) د: قلبى كه با ياد خدا، آرام گيرد.(139) ه: قلبى كه در برابر خداوند، خاشع است.(140) البتّه قلب مؤمن، هم با ياد خداوند آرام مى گيرد و هم از قهر او مى ترسد. «اذا ذُكر اللّه وَجِلَت قلوبهم»(141) همانند كودكى كه هم به والدين آرام مى گيرد و هم از آنان حساب مى برد. ✅ ويژگى هاى قلب مريض الف: قلبى كه از خدا غافل است ولايق رهبرى نيست. «لاتطع من اغفلنا قلبه»(142) ب: دلى كه دنبال فتنه و دستاويز مى گردد. «فامّا الّذين فى قلوبهم زيغ فيتّبعون ما تشابه منه ابتغاء الفتنة»(143) ج: دلى كه قساوت دارد. «جعلنا قلوبهم قاسية»(144) د: دلى كه زنگار گرفته است. «بل ران على قلوبهم ما كانوا يكسبون»(145) ه: دلى كه مُهر خورده است. «طبع اللّه عليها بكفرهم»(146) ✅ ويژگى قلب منيب قلب منيب، آن است كه بعد از توجّه به انحراف وخلاف، توبه وانابه كرده و به سوى خدا باز گردد. ويژگى بارز آن تغيير حالات در رفتار وگفتار انسان است. -------------------------------------- ادامه دارد... 135) غافر، 35. 136) نورالثقلين، ج 4، ص 57. 137) نهج البلاغه، خطبه 214. 138) تفسير صافى. 139) فتح، 4. 140) حديد، 16. 141) انفال، 2. 142) كهف، 28. 143) آل عمران، 7. 144) مائده، 13. 145) مطففين، 14. 146) نساء، 155. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۷ خَتَمَ اللّهُ عَلَي قُلُوبِهمْ وَعَلَي سَمْعِهِمْ وَعَلَي أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عظِيمٌ (7) خداوند بر دلها و برگوش آنان مهر زده است و در برابر چشمانشان پرده اى است و براى آنان عذابى بزرگ است. ✅خداوند در آيات قرآنى، نه ويژگى براى قلب كفّار بيان كرده است: الف: انكار حقايق. «قُلوبُهم مُنكِرة»(147) ب: تعصّب. «فى قلوبهم الحَميّة»(148) ج: انحراف و گمراهى. «صَرفَ اللّه قُلوبهم»(149) د: قساوت و سنگدلى. «فَويلٌ لِلقاسيَة قلوبهم»(150) ه : موت. «لاتَسمعُ المَوتى»(151) و: آلودگى و زنگار. «بَل رانَ على قلوبهم»(152) ز: مرض. «فى قلوبهم مَرض»(153) ح: ضيق. «يجعلْ صَدره ضَيّقاً»(154) ط: طبع. «طَبع اللّه عليها بكفرهم»(155) قلب انسان، متغيّر و تأثيرپذير است. لذا مؤمنان اينچنين دعا مى كنند: «ربّنا لاتزغ قلوبنا بعد اذ هديتنا»(156) خدايا! دلهاى ما را بعد از آنكه هدايت نمودى، منحرف مساز. امام صادق عليه السلام فرمودند: اين جمله (آيه) را زياد بگوييد و خود را از انحراف ايمن و درامان ندانيد.(157) ----- 147) نحل، 22. 148) فتح، 26. 149) توبه، 127. 150) زمر، 22. 151) روم، 52. 152) مطففين، 14. 153) بقره، 10. 154) انعام، 125. 155) نساء، 155. 156) آل عمران، 8. 157) تفسير نورالثقلين. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۷ خَتَمَ اللّهُ عَلَي قُلُوبِهمْ وَعَلَي سَمْعِهِمْ وَعَلَي أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عظِيمٌ : خداوند بر دلها و برگوش آنان مهر زده است و در برابر چشمانشان پرده اى است و براى آنان عذابى بزرگ است. 🪴پیام های آیه 👇👇 1- درك نكردن حقيقت، شايد بالاترين كيفرهاى الهى است. «ختم اللَّه على قلوبهم» 2- كفر و الحاد، سبب مهر خوردن دلها و گوش هاست. «الذين كفروا... ختم اللَّه» 3- در اثر پافشارى بر كفر، امتيازات اساسى انسان (درك حقايق و واقعيّات) سلب مى شود. «الّذين كفروا... ختم اللَّه» 4- كيفر الهى، متناسب با عمل ماست. «الّذين كفروا... ختم اللَّه» ✍آرى، جزاى كسى كه حقّ را فهميد وبر آن سرپوش گذاشت، آن است كه خدا هم بر چشم، گوش، روح و فكرش سرپوش گذارد. در واقع انسان، خود عامل بدبختى خويش را فراهم مى كند. چنانكه امام رضاعليه السلام فرمود: مُهر خوردن، عقوبت كفر آنهاست.(158) ---------------------------- 158) تفاسير نورالثقلين و كنزالدقائق. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۸ وَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ آمَنَّا بِاللّهِ وَبِالْيَوْمِ الآخِرِ وَمَا هُم بِمُؤْمِنِينَ: وگروهى از مردم كسانى هستند كه مى گويند: به خدا و روز قيامت ايمان آورده ايم، در حالى كه مؤمن نيستند. ✍در آغاز اين سوره، براى معرّفى مؤمنان چهار آيه و براى شناسايى كفّار دو آيه آمده است. از آيه 8 تا 20 گروه سومى را معرّفى مى كند كه منافق هستند. اينان نه ايمان گروه اوّل را دارند و نه جرأت و جسارت گروه دوم را در ابراز كفر. منافق، همانند موش صحرايى است كه براى لانه اش دو راه فرار قرار مى دهد، يكى از آن دو را باز مى گذارد و از آن رفت و آمد مى كند و ديگرى را بسته نگه مى دارد. هر گاه احساس خطر كند با سر خود راه بسته را باز كرده و مى گريزد. نام سوراخ مخفى موش «نافقاء» است كه كلمه منافق نيز از همين واژه گرفته شده است.(159) گرچه مراد از نفاق در اين آيات، كفر در دل و اظهار ايمان است، ولى در روايات نفاق، داراى معناى گسترده اى است كه هركس زبان وعملش هماهنگ نباشد، سهمى از نفاق دارد. در حديث مى خوانيم: اگر به امانت خيانت كرديم و در گفتار دروغ گفتيم و به وعده هاى خود عمل نكرديم، منافق هستيم گرچه اهل نماز و روزه باشيم.(160) نفاق، نوعى دروغِ عملى و اعتقادى است و رياكارى نيز نوعى نفاق است.(161) ----------------------------------------------- 159) قاموس و مفردات. 160) سفينةالبحار، ج 2، ص 605. 161) تفسير نمونه. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۹ يُخَادِعُونَ اللّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنفُسَهُم وَمَا يَشْعُرُونَ: (منافقان به پندار خود) با خداوند و مؤمنان نيرنگ مى كنند در حالى كه جز خودشان را فريب نمى دهند، امّا نمى فهمند! ✍«شعور» از ريشه ى «شَعر» به معناى مو مى باشد. كسى كه داراى فهم دقيق و موشكافانه باشد، اهل درك و شعور است. بنابراين منافق گمان مى كند كه ديگران را فريب مى دهد، زيرا درك درست ندارد. «لايشعرون» مراد از حيله ومكر منافقان با خدا، يا خدعه ونيرنگ آنان با احكام خدا و دين الهى است كه آن را مورد تمسخر و بازيچه قرار مى دهند و يا به معناى فريبكارى نسبت به پيامبر خداست. يعنى همان گونه كه اطاعت و بيعت با رسول خدا، اطاعت و بيعت با خداست(162) و خدعه با رسول خدا به منزله خدعه با خدا مى باشد كه روشن است اين گونه فريبكارى و نيرنگ بازى با دين، خدعه و نيرنگ نسبت به خود است. چنانكه اگر پزشك، دستور مصرفِ دارويى را بدهد و بيمار به دروغ بگويد كه آنها را مصرف كرده ام، به گمان خودش پزشك را فريب داده و در حقيقت خود را فريب داده است كه فريب پزشك، فريب خود است. ادامه دارد...(شب های آینده) ------------------------------------------- 162) من يطع الرّسول فقد اطاع اللّه» هركس از رسول پيروى كند، قطعاً از خدا پيروى كرده است. نساء، 80. «انّ الّذين يُبايعونك انّما يبايعون اللّه» كسانى كه با تو بيعت كنند، همانا با خدا بيعت نموده اند. فتح، 1. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۹ يُخَادِعُونَ اللّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنفُسَهُم وَمَا يَشْعُرُونَ: (منافقان به پندار خود) با خداوند و مؤمنان نيرنگ مى كنند در حالى كه جز خودشان را فريب نمى دهند، امّا نمى فهمند! ✍برخورد اسلام با منافق، همانند برخورد منافق با اسلام است. او در ظاهر اسلام مى آورد، اسلام نيز او را در ظاهر مسلمان مى شمارد. او در دل ايمان ندارد و كافر است، خداوند نيز در قيامت او را با كافران محشور مى كند. در روايتى از پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله مى خوانيم: رياكارى، خدعه با خداوند است.(163) قرآن، بازتاب كار نيك و بد انسان را براى خود او مى داند. چنانكه در اين آيه مى فرمايد: خدعه با دين، خدعه با خود است نه خدا. و در جاى ديگر مى فرمايد: «اِن أحسنتم أحسنتم لانفسكم و اِن أسأتم فلها»(164) اگر نيكى كنيد، به خود نيكى كرده ايد و اگر بدى كنيد، به خود كرده ايد. يا در جاى ديگر مى فرمايد: «ولا يَحيق المَكر السيّى ء الاّ بَاهلِه»(165) نيرنگ بد، جز سازنده اش را فرا نگيرد. ------------------------------------------ 163) تفسير نورالثقلين. 164) اسراء، 7. 165) فاطر، 43. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯

#تفسیر_سوره_بقره_آیه۹ يُخَادِعُونَ اللّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنفُسَهُم وَمَا يَشْعُرُونَ: (منافقان به پندار خود) با خداوند و مؤمنان نيرنگ مى كنند در حالى كه جز خودشان را فريب نمى دهند، امّا نمى فهمند! #پیام_های_آیه👇👇 ۱- حيله گرى، نشانه ى نفاق است. «يخادعون اللّه» ۲- منافق، همواره در فكر ضربه زدن است. «يخادعون» (كلمه «خدعه» به معناى پنهان كردن امرى و اظهار نمودن امر ديگر، به منظور ضربه زدن است.)(166) ۳- آثار نيرنگ، به صاحب نيرنگ بر مى گردد. «وما يَخدعون الاّ انفسهم» ۴- منافق، بى شعور است ونمى فهمد كه طرف حساب او خداوندى است كه همه ى اسرار درون او را مى داند(167) ودر قيامت نيز از كار او پرده برمى دارد.(168) «وما يشعرون»(169) ۵- خدعه و حيله، نشانه ى عقل و شعور نيست. «يخادعون... لايشعرون» در روايات مى خوانيم: عقل واقعى آن است كه توسط آن، انسان خداوند را بندگى نمايد. -------------------------------------------- 166) تفسير راهنما. 167) يعلم خائنة الاعين و ماتخفى الصدور» غافر، 19. 168) يوم تبلى السرائر» طارق، 9. 169) جمله «و ما يشعرون» دو گونه مى توان معنا كرد: اول آن كه شعور ندارند كه خدا اسرارشان را مى داند و ديگر اين كه شعور ندارند كه در حقيقت به خود ضربه مى زنند. 📗 تفسیر نور ╭━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╮ @qoranketabehedayt ╰━═━⊰   🍃🌸🍃   ⊱━═━╯