📇 تفسیر قرآن،
#مقدمات_تفسیر
📆 جلسه: ۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔺1⃣قرآن کتابی جهانی است پس باید به زبان مشترک همه انسانها از گذشته تا قیامت باشد. منظور از این زبان، #فرهنگ است نه لفظ و زبان مشترک هم #فطرت_انسانی است چون هم همگان آنرا میفهمند و هم به حال همه سودمند است. این دو مقام «فهم و سودمندی» سبب جهانی شدن کتاب خواهد شد.
🔺2⃣در مقام «قابل فهم بودن» برای همه، دو بحث است. یکی مستمع بتواند بفهمند و دوم متکلم خوب حرف بزند و پیچیده سخن نگوید. هر کدام نباشد دیگر کتاب #جهانی نخواهد بود.برای اینکه ما بتوانیم بفهمیم با #تفسیر_قرآن_به_قرآن روبروییم. چه علمی لازم است که انسان قرآن را بفهمد؟ این قرآن پیچیده نیست که نیاز به علوم دیگر ندارد وگرنه آن علوم میشوند اصل و قرآن فرع. اگر آن علوم عوض شدند فهم قرآنی هم عوض میگردد. هرگز نمیتوان یک کتاب مصون و معصوم را به کتاب غیر مصون ارجاع داد. با فلسفه و کلام و فقه و ... نمیشود آنرا تفسیر کرد چون قرآن فقط برای فیلسوف و متکلم و فقیه نیست. قرآن را با خود قرآن میتوان فهمید.
🔺3⃣قرآن، #مأدُبِه خداوند است و مأدبه آن غذای آماده ایست که دیگران را دعوت به آن میکنند. باید با «دست خالی» نزد قرآن رفت و از آن سیراب شد. نمیتوان با دانسته های علمی قبل نزد قرآن رفت و آن علوم را بر قرآن تحمیل کرد چون در این صورت قرآن را با دانسته های خویش #تطبیق میدهد نه اینکه تفسیر کند. فقط باید #سرمایه_فطری را حفظ کرد و صفای ضمیر را از گناه حفظ کرد و آنگاه نزد قرآن رود تا چیزی بفهمد و البته هر کس به اندازه دانسته خویش چیز میفهمد.
🔺4⃣خداوند ۳ سِمت برای پیامبر خویش تعیین کرد: «تلاوت، تعلیم، تزکیه». تلاوتش نور است. تعلیمش نور است چون به بهترین راهها حرف را میفهماند حتی با مثل. انسان تحصیل نکرده مطالب قرآن را با مثالهایش میفهمد و انسان تحصیل نکرده به صرف خواندن اصل مطلب.
🔺5⃣گاهی یک آیه تمام مطلب را در مورد بحثی بیان میکند. گاهی نیز یک مطلب مثل ساختمانی بلند است که یک آیه صرفا بعضی از قسمتهای این ساختمان را بیان کرده است قسمتهای دیگر در آیات دیگر آمده. این همان #تفسیر_قرآن_به_قرآن است تا این ساختمان را تکمیل کند.
6⃣حجیت تفسیر قرآن به قرآن دلایلی دارد:
🔺اول استدلال عقلی: اصولیین در یافتن احکام اینطورند که وقتی عامی دیدند دنبال مخصص میروند و اگر مطلق دیدند به دنبال مقید و ... تا اگر ظهور لفظی نشان داد که باید آیات دیگر هم درنظر گرفته شود آن هم بیاید.
🔺دوم استدلال لفظی: قرآن نیز گوید همه آیات را با هم بسنجید تا ببینید در قرآن اختلافی هست یا نه. چون قرآن در طول ۲۳ سال به تدریج آمده حال آنکه اختلافی نیست. همانطور که اجزای جهان با هم منتظم و هماهنگند آیات قرآن نیز اینطورند.
🔺سوم اینکه اگر مطبی در آیه ای آمد و حدودش در آیات دیگر آمده زمانی این کتاب #نور خواهد بود که هیچ مطلب تیره و مبهم نداشته باشد پس باید آیه اصلی را با آیات مرتبط تفسیر کرد تا نور و روشن باشد. قرآن «تبیان کل شیء» است چگونه میتواند تبیان خودش نباشد؟ یعنی بخواهد همه مطالب مورد نیاز انسان را بیان کند حال آنکه برای فهم خودش نیاز به علوم دیگر باشد!
🔺دلیل چهارم سیره ائمه است که میگفتند این آیه به شهادت فلان آیه بدان معناست چنانکه از قضاوتهای امام علی میفهمیم. خداوند در آیه ۴۴ سوره نحل صراحتا گوید معلم و #مفسر_قرآن، پیامبر اکرم است. پس ما عمومات قرآن را طبق نص خود قرآن، به روایات معصومین ارجاع میدهیم نه اینکه آن یک چیز جدایی باشد چون همانطور که گفته شد تفسیر قرآن باید بر خود قرآن عرضه شود نه علوم دیگر. پس خود قرآن، کلیددار و بیان کننده آیات و احکام را مشخص کرده و آن را #اهل_بیت معین کرده است.
@qhoraanalkarim
🌸🌿🌸🌿🌸
✅خلاصه تفسیر #سوره_بقره
🔖 #آیه_۶_۷
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
✅علت اینکه متقین تنها کسانیند که توان استفاده از قرآن را دارند اینست که #پایگاه_فطری الهی، مبنای بهره برداری از قرآن است.
🔰بر این اساس متقین در یک چرخه ۳ ضلعی حرکت میکنند:
۱. اینها #سرمایه_فطری خود را حفظ میکنند. این سرمایه فطری، #طبیعت انسان را کنترل میکند تا نتواند قوای ادراکی انسان(گوش و چشم و قلب) را به سمت #شهوت و #غضب حرکت دهد.
۲. اینان با سرمایه فطری توانستند از قرآن در زندگیشان بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره گرفتند به #فلاح و رستگاری رسیدند. (بقره_۵)
🍁🍁🍁
کفار و مشرکین نیز در چرخه ۳ضلعی مشابه گرفتار شدند:
۱. سرمایه فطری خود را باختند و اسیر شهوت و غضب شدند.
۲. چون سرمایه فطری را باختند نتوانستند از #قرآن بهره گیرند.
۳. چون از قرآن بهره نگرفتند به #عذاب_عظیم دچار شدند. (بقره_۷)
https://eitaa.com/quraanalkarim
🍀🍀🍀
ادامه مطلب در پست بعدی👇👇