💠#تلاوت_روزانه یــک صفحه قرآن بـه همراه ترجمه
📖#سورہ_مبارکه_نساء آیات 91 تا 94
📄#صفحه_93
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نکات_تفسیری
#صفحه_93
❇️مجازات #قتل_خطا
🌱و هيچ مؤمني حق ندارد مؤمني [ديگر] را بكُشد، مگر به خطا [=اشتباه] و هركس مؤمني را به خطا بكشد، پس بايد اسير مؤمني را آزاد سازد و [علاوه بر آن] خون بهايي به خانوادة او بپردازد، مگر آن كه [بزرگوارانه] گذشت نمايند.... پس كسي كه [برده‌اي] نمي‌يابد [يا پولي براي اين كار ندارد]، در اين صورت بايد دو ماه پي در پي روزه بدارد. اين [تخفيف، شرط] بازگشتي از سوي خدا [جهت توبه‌پذيري و رضايت رحمت اوست] و خدا بسيار داناي حكيم است.نساء:92
🔷به نظر مي‌رسد اسير جنگي را از آن روي رقبه گفته‌اند كه آزاد و رها نيست و از او مراقبت مي‌شود تا نگريزد. آزاد كردن اسير با جملة «تَحْرِيرُ رَقَبَهٍ» 5 بار در قرآن تكرار شده است كه 3 مورد آن در همين آيه و همواره مشروط به مؤمن بودن اسير است. در 2 مورد ديگر (مائده 89 (5:89) و مجادله 3 (58:3) ) شرط ايمان ذكر نشده است. منظور از اسير مؤمن، مسلماني خودي است كه به اسارت دشمن درآمده باشد. بديهي است در حالت جنگ آزاد كردن اسير به تقويت جبهة دشمن منجر مي‌شود. اما دو مورد ديگر، در شرايط صلح و مربوط به اسيران دشمن است.
🔷دو ماه روزه پي در پي تمريني است براي تقويت اراده در مراقبت از جانِ بي‌گناهان و در پرهيز از بي‌احتياطي و خطاكاري. هر جريمه‌اي حكمتي دارد، وگرنه خدا با كسي سر خصومت ندارد.
❓#مجازات بر خطا چرا؟
خطاكار با قتل غيرعمد، كه ناشي از بي‌دقّتي و سهل‌انگاري و خطا بوده، چراغ عمري را خاموش و روح خود را تيره كرده است. توبه از سوي خدا (تَوْبَهً مِّنَ الله)، پرتو رحمتي است براي زائل كردن آن تيرگي.
📚تفسير بازرگان
🔷بعضى ممکن است اشکال کنند که خطا مجازات ندارد، چرا اسلام درباره آن این همه اهمیت قائل شده است؟ چرا که مرتکب این کار هیچگونه گناهى مرتکب نشده.
✅پاسخ این ایراد روشن است; زیرا مسأله خون، مسأله ساده اى نیست، اسلام خواسته با این حکم شدید، مردم نهایت دقت و احتیاط را به کار بندند تا هیچگونه قتلى حتى از روى اشتباه از آنها سر نزند; زیرا بسیارى از خطاها قابل پیشگیرى است.
به علاوه، مردم بدانند با ادعاى خطا در قتل، هرگز نمى توانند خود را تبرئه نمایند.
👈جمله آخر آیه (تَوْبَةً مِنَ اللّهِ...) ممکن است اشاره به همین موضوع باشد که اشتباهات معمولاً از عدم دقت سرچشمه مى گیرد، لذا در مورد موضوعات مهمى همانند قتل نفس باید به نحوى جبران گردد، تا توبه الهى شامل حال مرتکبان شود.
📚تفسير نمونه
http://quranpuyan.com/yaf_postst270_Hrmt-qtl-md-jkhm-qtl-nfs-Gyr-md-qSS-w-dyh.aspx
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نکات_تفسیری
#صفحه_93
❇️#برچسب_بى‌دينى به ديگران زدن ممنوع
ما مأمور به #ظاهريم، نه #درون افراد
🌱اي كساني كه ايمان آورده‌ايد، هرگاه [براي مقابله با دشمنان] در راه خدا گام برمي‌داريد [=به سفري جنگي مي‌رويد]، پس به دقّت بررسي كنيد [و كاملا بر مواضع اعتقادي طرف مقابل آگاه باشيد]، و به كسي كه با شما از درِ صلح و مسالمت درمي‌آيد [=اظهار اسلام مي‌كند]، نگوييد: «تو مؤمن نيستي!» تا [با دشمن تلقي كردن و كشتن او و غنيمت بردن] بهره‌مندي‌هاي دنيايي را بجوييد. [ولي بدانيد] غنيمت‌هاي بسيار [تنها] نزد خداست. شما پيش‌تر [=قبل از اسلام] چنين بوديد، ولي خداوند بر شما منّت نهاد [=از اسارت دنيا آزاد كرد]. پس به دقّت بررسي كنيد كه مسلماً خدا از [جزئيات]
آنچه مي‌كنيد كاملا باخبر است. نسائ 94
🔹انگيزه‌ى مادّى و كسب غنائم در جهاد، چيزی است كه اسلام آن را نكوهش كرده و از اقدام شتابزده و كشتن بى تحقيق، زير عنوان حركت انقلابى و قاطعيّت، انتقاد نموده است.
🔹ممكن است مراد از «أَلْقى إِلَيْكُمُ السَّلامَ» اظهار اسلام وگفتن شهادتين باشد كه با شأن نزول موافق است ويا مراد از القاى سلام، پيشنهاد آتش‌بس و ترك جنگ و تسليم باشد نه اسلام آوردن، كه معناى آيه اين مى‌شود: به كسى كه پيشنهاد عدم تعرّض مى‌كند و اظهار تسليم و ترك جنگ دارد، نگوييد: تو به حرفت ايمان ندارى ودروغ مى‌گويى تا بتوانيد او را بكشيد و غنائمى به دست آوريد
🔹كسانى را كه اظهار اسلام مى‌كنند، با آغوش باز بپذيريد. لا تَقُولُوا ... لَسْتَ مُؤْمِناً
🔹در جبهه‌ى جهاد، از قدرت خود سوء استفاده نكنيد. لا تَقُولُوا ... لَسْتَ مُؤْمِناً
🔹#برچسب_بى‌دينى به ديگران زدن و عجله در نسبت دادن كفر به افراد مشكوك ممنوع. لا تَقُولُوا ... لَسْتَ مُؤْمِناً
🔹ما مأمور به #ظاهريم، نه #درون افراد، اگر گفتارشان را نمى‌پذيريم، فورى هم ردّ نكنيم. لا تَقُولُوا ... لَسْتَ مُؤْمِناً
🔹نه تنها ادّعا دليل مى‌خواهد، بلكه ردّ مطلب نيز دليل مى‌خواهد. لا تَقُولُوا ... لَسْتَ مُؤْمِناً
🔹با انگيزه‌هاى مادّى ديگران را تكفير نكنيد. «تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا»
🔹جاذبه‌ى دنيا، رزمندگان جان بر كف را هم رها نمى‌كند. إِذا ضَرَبْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ... تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا
🔹خطر عوض شدن انگيزه‌ها در جهاد، بسيار مهم است. «تَبْتَغُونَ»
🔹زهد و بى‌اعتنايى به دنيا، بايد اخلاق رزمنده‌ى مؤمن باشد. «تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا»
🔹نعمت‌هاى مادّى را هم از خدا بخواهيم. «فَعِنْدَ اللَّهِ مَغانِمُ»
🔹خود را به جاى ديگران بگذاريد، بعد قضاوت كنيد. شما هم روزى چنين بوديد. «كَذلِكَ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ»
🔹مغرور نشويد، كه ايمانتان از خداست. «فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ»
🔹هدايت‌هاى الهى، منّت خداوند بر ماست. «فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ»
🔹نعمت‌ها مسئوليّت آورند. «فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَتَبَيَّنُوا»
🔹خطر و ضرر قتل نابجا، بيش از احتمال نفاق از سوى دشمنان و از دست دادن غنائم است. عهده‌داران مال و جان و #آبروى مردم، بايد اصل #احتياط و تحقيق را فراموش نكنند. فَتَبَيَّنُوا ... فَتَبَيَّنُوا
📚تفسیر نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
♻️♻️♻️ #قرآن‌فهمی‌برای‌همه : تدبر در سوره های قرآن به ترتيب نزول
3⃣9⃣ تدبر در سوره #نمل
🔹نکات تفسیری سوره نمل از تفسیر مرحوم جمال گنجه ای
مروري بر سوره نمل
در پاراگراف ۱ می فرماید : ای پیامبر! قرآنی که به تو وحی شده چیزی بسیار بلند مرتبه است و کسانی که به آن کفر می ورزند مشکلی دارند که نمی توانند این را درک کنند .
در پاراگراف ۲ ضمن شرحی از چگونگی برگزیدگی موسی می فرماید : ای پیامبر ! تو نیز مانند موسی از جانب ما تایید خواهی شد و موفق خواهی گردید .
در پاراگراف ۳ می فرماید : ای پیامبر ! تو نیز مورد تاییدات ما هستی لذا به کار رسالتت محکم و مطمئن ادامه ده .
در پاراگراف ۴ می فرماید : ای پیامبر ! تو و پیروانت موفق خواهید شد ، لذا بدون کوچکترین نگرانی با قوت به پیگیری رسالتت مشغول باش .
در پاراگراف ۵ می فرماید : «ای پیامبر! توجه مردم را به این افعال و صفات الهی و در عین حال توجه آنان رابه معنی و نتیجه عقاید مشرکانه شان جلب کن ، و مشکل فکری یهودیان توسط قرآن قابل حل است، اما اگر گرایش نشان ندادند مهم نیست.
در پاراگراف ۶ هشدار شدید به کافران میدهد (که عاقبتتان – درصورتیکه بر همین حال کفر بمانید – این است .....) و ای پیامبر ! این حقیقت را برای آنان بیشتر مطرح کن که اهمیت «حرمت» مکه (که به سبب وجود کعبه در آن است) فرع است بر حرمت دینی که «پروردگار این شهر» شما را به آن می خواند ، و اینکه تو فرستاده کسی هستی که اساسا مبنای این «حرمت»ها از ناحیه او است و وظایفی داری که می باید به آنها پایبند باشی .
تفسير مرحوم مهندس گنجه ای
https://zaya.io/d06sz
کانالِ قرآن‌پویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
⁉آيا كشف حجاب، مجازات #شلاق دارد؟
قواعد تعیین مجازات و #تعزیرات برای جرایم در فقه چيست؟
🛑قسمت سوم:
✳فلسفه #حجاب برای حفظ پاکدامنی در جامعه است، اینکه زنی به صرف معلوم شدن موی سرش، شلاق بخورد در هیچ کجای قرآن و روایات استنباط و استخراج نمی‌شود. اما به فرض که جرم‌انگاری هم شده باشد، باید نگاه کنیم که این نوع برخوردهای تهدیدآمیز با مسئله بی‌حجابی #تاثیر داشته است یا خیر؟
❓ اگر در اسلام چنین مجازاتی برای حجاب نیامده مبنای قانونگذار چه بوده است؟ «ما در اسلام بحثی به نام « #تعزیرات» بدین معنا که اگر کسی واجبی را ترک کرد قاضی شرع حق دارد که حکم تعزیر صادر کند. این حکم‌ها را از باب اینکه بخواهند تعزیر کنند، صادر می‌کنند؛ در صورتی که از آن طرف فلسفه اسلام و روح احکام را نخوانده‌اند.»
🖋محمدتقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم
✅«طبیعتاً همواره در مقابل جرم، مجازات وجود دارد. در قرآن و روایات که در فقه منعکس شده‌اند، مجازات #شلاق نیز در نظر گرفته شده است.
در قرآن مجازات شلاق برای عمل منافی با عفت در نظر گرفته شده، در روایات نیز برای برخی جرائم مانند شرب خمر، مجازات شلاق مورد تاکید قرار گرفته و تعداد آن نیز مشخص شده است.
درباره شلاق در فقه، موضوع دیگری تحت عنوان «تعلیل» داریم که براساس آن، قاضی برحسب بررسی مقدار جرم و شرایط مجرم می‌تواند تعداد شلاق را مشخص کند.»
«در فقه برای اثبات جرم و انشاء احکام‌شرعی مانند شلاق یا قصاص، مسیر بسیار سخت و جدی‌ای در نظر گرفته شده است. متاسفانه این موضوع ازطریق رسانه‌ها و مسندهای امور در جامعه مطرح نمی‌شود و به بدبینی به احکام کیفری اسلام منجر می‌شود.
به‌عنوان مثال اگر کوچکترین شبهه‌ای نسبت به تحقق جرم و انگیزه مجرم پیدا شد یا احتمالاتی که می‌توان در رابطه با یک جرم در نظر گرفت، قاضی حق اعمال مجازات شرعی را ندارد. از این قاعده فقهی به‌عنوان #قاعده_درء یاد می‌شود. ریشه این قاعده در روایتی از پیامبر است که فرموده‌اند: ««ادرءوا الحدود بالشبهات»، یعنی درصورت وجود #شبهه، آن حد ـ از فرد متهم ـ برداشته می‌شود.»
👈 قاضی باید در جایی مجازات را اعمال کند که هیچگونه شبهه‌ای درباره آن نداشته باشد.»
⭕️ «قاعده فقهی دیگری که به آن توجه نمی‌شود، #قاعده_تنفیر» است. براساس این قاعده نمی‌توان کاری کرد که باعث #نفرت_جامعه از دین شود. این قاعده مهمی در میان فقهاست.
دراین‌زمینه بزرگانی مانند شیخ طوسی و شیخ صدوق نقل کرده‌اند که امیرالمومنین درباره برخی مجرمان حکم شرعی را انشاء و اعمال نکردند و 👈👈فرمودند، اگر در برخی از این موارد حکم شرعی را اعمال می‌کردم، چه‌بسا فرد بعد از اجرای حکم شرعی مثلاً شلاق، از مرزهای کشور اسلامی بیرون می‌رفت که خروج فردی از یک کشور اسلامی به‌نوعی باعث ایجاد بدبینی می‌شود.
👈بنابراین در اجرای احکام شرعی اگر #جرم برای قاضی به‌صورت قطعی ثابت شود و هیچ شبهه‌ای هم وجود نداشته باشد، باید قاعده تنفیر را در نظر بگیرد؛ یعنی بررسی کند که حکم صادره چه‌تاثیری بر جامعه خواهد گذاشت.»
«زمانی بود که اگر دست سارق را قطع می‌کردند، نه‌تنها باعث نفرت جامعه نسبت به دین نمی‌شد، بلکه جامعه به مقابله با فساد، سرقت و اختلاس خوش‌بین می‌شد. در چنین شرایطی قاضی می‌تواند به‌راحتی حکم دهد. اما اگر اجرای احکام شرعی مانند شلاق باعث ایجاد نفرت در جامعه نسبت به دین شود، فقها می‌گویند که قاضی باید مصلحت‌اندیشی و دقت کافی را در حوزه ایراد و انشاء حکم داشته باشد.
👈👈بنابراین اگر جامعه نسبت به یک مجازات نگاهی منفی داشت، در فقه نمی‌گویند که الا و لابد باید چنین مجازاتی اعمال شود، بلکه دست قاضی را باز می‌گذارد که از مجازات دیگری برای تنبیه مجرم استفاده کند.»
✳ اگر #قاضی رأی به مجازاتی دهد که باعث تنفیر و وهن دین شود، برخورد با قاضی در فقه چگونه است؟
⭕️«وقتی اصل مبانی فقهی را بررسی و مشاهده می‌کنیم مجازات‌هایی مانند قصاص و قطع دست، مجازات‌هایی استثنایی هستند، قاعده تنفیر به کمک دین می‌آید تا جلوه دین در جامعه خراب نشود. وقتی در برخی جرائم که مجازات‌هایی واحد دارند، قاعده فقهی تنفیر مطرح است،
👈در مواردی که چند شیوه برای #مجازات یک #جرم قابل اجراست و قاضی مخیر است یکی را انتخاب کند، 👈مانند حبس، جریمه نقدی یا شلاق، اگر #مجازاتی_را_انتخاب کند که باعث وهن دین شود، قطعاً از #قاضی پذیرفته نیست.
👈 اما اگر #قاضی به نگاه روش‌مند دین توجه نکرد و از یکی از راهکارهای مقرر در قانون استفاده کرد، نمی‌گوییم قاضی خلاف کرده است، اما ایرادی که بر او وارد است اینکه، چرا راهکاری که منجر به #وهن_دین یا احکام فقهی شده را انتخاب کرده است.
🖋هادی سروش، استاد فقه و فلسفه حوزه علمیه
@quranpuyan