#تعصب_ديني، ممدوح يا مذموم؟
🔴قسمت دوم:
#تعصب، مانع #حق_پرستي و غيرقابل جمع با ايمان
👈"در #فرهنگ_قرآنی دیانت به معنای گردن نهادن به حق و #تسلیم شدن نسبت به حقیقت است.
از آیات و روایات اسلامی بر می آید که بزرگ ترین و مهم ترین عاملی که انسان را از #حقپرستی باز می دارد «تعصب» است.
تعصب یا عصبیت به معنای حمایت و دفاع بی دریغ از کسی یا چیزی است (مجمع البحرین، ج2، ص122).
🔹مطابق قرآن مجید مشکل مشرکان حجاز که به حق گردن نمی نهادند، تعصب بود: «آنگاه که کافران تعصب از نوع تعصب جاهلی در دل های خویش قرار دادند، خداوند نیز آرامش خود را بر دل پیامبرش و مومنان فرو فرستاد و ملکه تقوا را همراهشان کرد...» (فتح/26).
🔻 تعصب یا عصبیت آن است که دلبستگی به چیزی انسان را از حق پرستی باز دارد؛ دوست داشتن و دلبستگی به قوم، کشور ، ملت، سرزمین، خاندان و... خود به خود منفی و ناپسند نیست.
👈 آنچه ناپسند است آن است که معیار داوری خود این امور باشد. هر کس و هر چیز و هر عمل و هر رسم که متعلق به کشور و ملت و امت و قبیله من است خوب و ارزشمند است و در غیر این صورت اینگونه نیست؛ چنین اندیشه ای تعصب ناروا و ناپسند است.
👌معیار خوبی و بدی فراتر و بیرون از این امور است. انسان خوب اهل هر کشور که باشد و به ظاهر پیرو هر دین و مذهب که باشد و جزو هر ملت و قبیله ای که باشد، خوب است و همین طور انسان بد به هر جا و هر مکتب و مذهبی که تعلق داشته باشد، بد است.
⭕اگر انسان عمل ظالمانه و ناپسند هم دینان یا هم وطنان یا هم قبیله ای های خود را توجیه می کند و تلاش می کند آن را درست جلوه دهد، دچار «تعصب» شده است.
🔹پیامبر خدا(ص) می فرماید: «هر کس در دلش به اندازه خردلی #عصبیت باشد خداوند در روز قیامت او را با اعراب #جاهلیت بر انگیزاند»
📚 (الکافی، ج2، ص308).
و يا فرمود «از ما نیست کسی که به عصبیتی فرا خواند و از ما نیست کسی که در راه عصبیتی #بجنگد و از ما نیست کسی که با عصبیت بمیرد»
📚(سنن ابی داود، ح5121).
♦و می فرماید: «کسی که تعصب بورزد یا برایش تعصب بورزند، حلقه #ایمان را از گردن خویش باز کرده است» (الکافی، ج2، ص308).
پس تعصب بزرگ ترین مانع حق پرستی و در واقع بزرگ ترین مانع دینداری است به گونه ای که به هیچ معنا این صفت و ویژگی با ایمان خالصانه و حق پرستانه قابل جمع نیست.
✅ تعصب ، فقط نسبت به حق و خصال نيكو مجاز است
بيان شد كه تعصب به معنای دلبستگی محض و بی چون و چرا است و بنابراین تنها این علاقه و دلبستگی نسبت به خود #حقیقت و اعمال نیکو شایسته است.
♦ امام علی(ع) می فرماید:
«اگر چاره ای از داشتن تعصب نیست، باید تعصبتان نسبت به خصلت های والای انسانی و کردارهای پسنیده باشد. ...بنابراین، نسبت به #خصلتهای_پسندیده تعصب به خرج دهید، خصلت هایی چون پاسداشت حق و حرمت همسایگی و پایبندی به عهد و پیمان ها و پیروی از نیکی ها و مخالفت با تکبر و گردن افرازی و اقدام به احسان و نیکوکاری و پرهیز از زورگویی و تجاوز و بزرگ شمردن قتل نفس و انصاف داشتن با مردم و فروخوردن خشم و پرهیز ازایجاد فساد و تباهی در جامعه»
📚(نهج البلاغه، خطبه 192).
♦ حضرت علي ع می فرماید: «اگر ناگزیر از داشتن تعصب هستید، پس در راه #یاری رساندن به #حق و کمک به #ستمدیده تعصب نشان دهید» (غررالحکم، ح3738).
جاهلان عرب از روی تعصب می گفتند که انسان باید برادر خود را در هر صورت یاری دهد چه ظالم باشد و چه مظلوم ولي پیامبر خدا(ص) این سخن را اینگونه اصلاح فرمود: «انسان باید برادر خویش را یاری دهد چه ستمگر باشد و چه ستمدیده؛ اگر ستمگر است او را از ستمگری بازدارد که این است یاری کردن او؛ و اگر ستمدیده است یاری اش دهد»
📚 (نهج الفصاحه، ص89).
🎙استاد عبدالرحيم سليماني
💫ادامه دارد
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#دعاهای_روزانه
سپاس، همه آن خدایی که مرا از خوابگاهم برانگیخت هر چند اگر می خواست آنرا تا روز رستاخیز خوابگاه ابدی من می کرد.
@quranpuyan
💠#تلاوت_روزانـہ یــڪ صفحـہ قرآטּ بـہ همراـہ ترجمـہ
📖#سوره_مبارڪه_کهف آیات 5 تا 15
📄#صفحـہ_294
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_294
❇️در برابر #انحرافات_جامعه، نشستن جايز نيست، بايد #قيام كرد
💠وَ رَبَطْنا عَلی قُلُوبِهِمْ إِذْ قامُوا فَقالُوا رَبُّنا رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَنْ نَدْعُوَا مِنْ دُونِهِ إِلهاً لَقَدْ قُلْنا إِذاً شَطَطاً (۱۴/کهف)
🌱و ما به دلهايشان نيرو و استحكام بخشيديم، آنگاه كه آنان بپاخاستند و (برخلاف عموم مردم) گفتند: پروردگار ما همان پروردگار آسمانها و زمين است، هرگز جز او (كسی را به) خدايی نخواهيم خواند، چرا كه در اين صورت حرف خطايی گفتهايم.
🔹«شَطَط»، به معنای افراط در دوری از حقّ و گفتنِ حرف باطلی است كه به هيچ وجه قابل قبول نباشد.
🔹آرامش و پايداری دلها به دست خداست. «رَبَطْنا»
🔹در برابر انحرافات جامعه، نشستن جايز نيست، بايد قيام كرد. «إِذْ قامُوا»
🔹امدادهای الهی، در سايهی ايمان، وحدت، قيام و توكّل بر اوست. «رَبَطْنا عَلی قُلُوبِهِمْ إِذْ قامُوا»
🔹قيام در برابر ستمگر، نياز به ايمانی استوار و دلی مطمئن دارد. «رَبَطْنا عَلی قُلُوبِهِمْ إِذْ قامُوا»
🔹ايمان واقعی همراه با قيام است. «رَبَطْنا عَلی قُلُوبِهِمْ إِذْ قامُوا»
🔹موحّد واقعی، هرگز سراغ شرك نمیرود. «لَنْ نَدْعُوَا مِنْ دُونِهِ إِلهاً»
🔹ثمرهی توحيد در ربوبيّت، «رَبُّنا رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» توحيد در بندگی است. «لَنْ نَدْعُوَا مِنْ دُونِهِ إِلهاً»
🔹شرك، انحراف بعيد و فاحشی است كه هرگز قابل عفو نيست. «شَطَطاً»
📚تفسیر نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#گزیده_نڪات_تفسیرے
#صفحه_294
❇️بزرگترين دغدغهی مردان خدا، #انحراف_عقيدتی مردم است
💠هؤلاء قومنا اتخذوا من دونه الهه لولا یاتون علیهم بسلطان بین فمن اظلم ممن افتری علی الله کذبا15/کهف
🌱اینها، قوم ما که غیر خدا را به خدایی گرفته اندچرا در مورد آنها دلیل روشنی نمی آورند، پس چه کسی ستمکارتر است ازآنکه دروغی را به خدا افترا بسته باشد؟
🔹در ادامه گفتارشان گفتند: این قوم ماکه غیر خدا را می پرستند هیچ دلیل روشنی و حجتی برای ادعایشان ندارند،چون تنها دلیل بت پرستان برای عملشان این است که می گویند: خدای سبحان بالاتر از سطح دریافت و ادراک ماست و ما هیچ راهی برای ارتباط با اونداریم ، لذا چاره ای نداریم جز اینکه این بتها و معبودها را عبادت کنیم تا اینهاواسطه ما در درگاه خدا باشند، و عبادت ما را به او ابلاغ کنند و این سخن بسیارسخیف است و ابدا الوهیت معبودهای آنها را اثبات نمی کند، چون اگر چه خداوند بسیار متعالی است ، اما هر کس به قدر معرفتش باید او را بپرستد و به همان مقدار از اسماء و صفات او که آنها را درک می کند، ساحت او را عبادت کرده و تنزیه نماید.
🔹و حال که این بتها ابدا صفات الوهیت را ندارند، سخن بت پرستان فقط افترائی محض و بدون دلیل است و افتراء هم ظلم است و چنانچه سابقا گفتیم چون هر چه ساحت موردظلم بزرگتر و برتر باشد ظلم آن ظالم قبیح تر خواهد بود و ساحتی والاتر از ساحت پروردگار جهانیان نیست ، پس آنها بواسطه افتراء خود به خداوند، ظالمترین افرادهستند.
📚تفسیر المیزان
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan