✳بررسی #الزام_حجاب_بانوان در حکومت دینی:
⁉آيا قران و سنت، حكومت ها را به اجبار به پوشاندن موي سر زنان ملزم كرده است؟
🔴قسمت دوم
3) #ادله_موافقان الزام حكومتي حجاب
موافقان براي اثبات نظريه خود كه حكومت حق دارد جامعه را بر حجاب ملزم كند به دلايلي توسل جستهاند . اكنون به تقرير اين ادله و نقد و بررسي آنها ميپردازيم.
🔻1-3) #سيره_عقلا
يكي از ادله موافقان الزام، سيرة عقلا مبني بر جلوگيري از اختلال نظام و استيفاي مصالح است. توضيح آنكه رعايت نكردن پوشش اسلامي، ناهنجاري اجتماعي است كه به تحريك جنسي جامعه دامن ميزند و آثار سوئي مانند فساد اخلاقي به دنبال خواهد داشت. از اين رو عقلا در جايي كه رفتاري موجب به هم خوردن اخلاق و #نظم_اجتماعي شود، از حق جامعه دفاع و بر استيفاي مصالح ايستادگي ميكنند و از آن جا كه هر مجتمعي براي حفظ انتظام خويش بر پايه ارزشهاي خود قانون تصويب ميكند و براي تحقق اهداف به مجازات متخلفان روي ميآورد،
🔻جامعه اسلامي نيز بر اساس همين اصل ميتواند براي متخلفان از دستور شرع مجازات تعيين كند و چون براي تخلف از حجاب در شرع حدي تعيين نشده، حكومت اسلامي ميتواند بر اساس مصالح جامعه مجازات و تعزير تعيين كند. اين روش عقلايي است و از سوي شارع نيز رد نشده؛ لذا ميتواند مبناي عمل قرار گيرد.
🔻🔻1-1-3) نقد و بررسي
↩️الف) بيحجابي در چه مقدار و حدي، ناهنجاري اجتماعي و تحريك جنسي و فسادآور است و موجب به هم خوردن نظم اجتماعي ميشود؟
❓ آيا #عقلا نمايان شدن مقداري از مو يا بدن مانند زيرگردن و پاها را مايه فساد اخلاقي ميدانند؟ يا منظور از رعايت نكردن پوشش، تبرج، آراستن و برهنگي است؟ آيا در فهم عقلا همه اينها يكسان است يا متفاوت؟
👈در ميان متشرعان، رعايت نكردن پوشش شامل مقداري از مو و نمايان شدن دست و پا هم ميشود، با اينكه كسي نميگويد رعايت نكردن آن چنين آثار و پيآمدهايي دارد.
👈 در صورتي كه اگر بر مبناي شرعي بخواهيد استدلال عقلي كنيد، سيره عقلا چنين مقداري از حداقلها را داراي آثاري از اين قبيل نميداند تا بر اساس آن قائل به الزام باشد، چون ملاك نزد عقلا اختلال نظام است و اختلال نظام با اين مقدار حاصل نميگردد و هيچ كس نه در ايران و نه كشورهاي اسلامي و نه جاهاي ديگر نميگويد هر عدم رعايت حجابي مايه اختلال نظام ميشود.
↩️ب)عقلا در نظام اجتماعي و سياسي هنگامي از الزام و اجبار امري طرفداري ميكنند كه پيش از تصويب قانون همه راهها را براي تحقق آن طي كرده و به هيچ نتيجهاي نرسيده باشند. بنابراين هنگامي عقلا روش الزام را پيشنهاد ميدهند كه تخلف از خواستهاي اجتماعي موجب نقض و اخلال شود و آن نقض تنها از راه الزام و مجازات، عملي باشد. به همين دليل در #سيره_عقلا هر تخلفي موجب #نقض_نظام نيست و هر نقضي را با مجازات پيشگيري نميكنند.
↩️ج) عقلا در صورتي امري را تصديق ميكنند كه ارتباط ميان مقدمه و نتيجه عقلايي باشد. هنگامي عقلا الزام به حجاب را لازم ميدانند كه عمل بيحجابي در نظر آنان پيامدي داشته باشد كه در استدلال گنجانده شده است. عقلا از آن جهت كه عاقل هستند،
🔻#بي_حجابي را #موجب_اختلال نميدانند و در جوامع بسياري از صدر اسلام گرفته تا امروز، از جوامع اسلامي تا غيراسلامي، كسي نپذيرفته كه تنها پوشش نداشتن زنان مفسده آشكار دارد. در ايران، در مناطق روستايي و عشايري، در مناطق شمال كشور، زنان كار ميكنند و بخشي از سر و دست و پاي آنها بيرون ميآيد. با اين حال كسي نميگويد، موجب مفاسد اختلالانگيز ميشود و بايد براي پيشگيري از آن الزاماتي انديشيد.
↩️د) در ميان متشرعان از زمان پيامبر (ص) تا امروز چنين سيرهاي وجود نداشته كه براي امري مانند حجاب، از الزام و اجبار استفاده شده يا اينكه براي فرد خاطي مجازاتي تعيين شده باشد تا دليل بر حجيت اين روش باشد. اصولاً در ميان عقلا يك رويه عمومي ديده نشده كه اموري مانند #حجاب را كه تا حدي از حوزه امور فردي است الزام كنند و اگر كسي انجام نداد، مجازات كنند تا بگوييم اين سيره ردع نشده است.
💫ادامه دارد
🎙ايت الله سید محمد علی ایازی
مشروح ديدگاهاي مختلف را در لينك زير مطالعه نماييد
http://www.quranpuyan.com/yaf_postst5547_y-qrn-w-mSwmyn--Hkwmt-r-bh-jbr-Hjb-bry-khnm-h-mlzm-krdh-st.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
✳بررسی #الزام_حجاب_بانوان در حکومت دینی:
⁉آيا قران و سنت، حكومت ها را به اجبار به پوشاندن موي سر زنان ملزم كرده است؟
🔴قسمت سوم:
3) #ادله_موافقان الزام حكومتي حجاب
👈2-3) اطلاقات ادله احكام: هدف از تشريع احكام، تحقق انهاست به هروسيله اي.
يكي ديگر از ادله الزام حكومت كه برخي به آن استناد كردهاند، اطلاقات ادله احكام است، خواه اين احكام فردي باشد يا اجتماعي. چرا كه وضع احكام براي تحقق پيدا كردن است و فلسفه ايجاد حكومت ديني تحقق آرمانها و اهداف دين و شريعت است و ايصال به اهداف گاهي جز با وضع مقررات كيفري ميسور نيست و چون مجموعة مقررات كيفري نيز جوابگوي حجم عظيم و متنوع موجود در تخلفات از احكام نيست، از اين رو دولت ديني ميتواند با وضع قانون و مجازات براي سرپيچي از قوانين شريعت، براي تحقق احكام در جامعه اقدام نمايد.
🔻🔻1-2-3) نقد و بررسي
↩️الف) ترديدي نيست كه خداوند با فرستادن پيامبران و جعل شريعت ميخواهد اهداف و مقاصد خود را پياده كند و فلسفه كيفر و پاداش در قيامت براي اين است كه افراد به اميد پاداش و يا از ترس عذاب الهي در مقام اطاعت دستورات او بر آيند. خداوند نميخواهد مردم را با زور و غل و زنجير به بهشت ببرد و از رفتن به جهنم باز دارد وگرنه اراده و اختيار را به آنها نميداد. به تعبير قرآن آنها را آفريد تا بيازمايد كه كدام آنها بهتر و نيكوتر عمل ميكنند (ملك، 2) و رقابت هم ايجاد كرده تا در اين مسابقه تلاش بيشتري كنند: «لنبلوهم ايُّهم احسن عملاً» (كهف،7).
به همين دليل مشيت حضرت حق درباره انسان، ا#نتخاب__وعمل با #اراده او بوده است. لذا خطاب به پيامبر(ص) ميگويد كه نبايد مردم را به ايمان آوردن وادار كني، چون طرح و نقـشه خدا دربـاره انسان چيز ديگري است:
🔸«و لو شاء ربك لأمن من في الارض كلهم جميعاً أفأنت تكره الناس حتي يكونوا مؤمنين» (يـونس، 99).
👈👈بنابراين، با اينكه خداوند راضي به عصيان و كفر نيست: «و لايرضي لعباده الكفر» (زمر، 7) اما مشيت او بر تحقق اهداف دين به هر قيمتي و از هر راه و وسيلهاي هم قرار نگرفته و ايصال به اهداف را در تمام امور اعتقادي و عملي با مقررات كيفري نخواسته است.
تنها در اموري معين كه در فقه از آن به #حدود (يعني مرزها و مرزبنديها) تعبير شده، كيفر تعيين كرده و اين كيفرها در حوزه اجتماعي و عمدتاً مربوط به تجاوز به حقوق ديگران است و تاكيد كرده كه فراتر از آن هم نرويد چه در كيفر كردن و چه در موضوعات جديد افزودن:
🔸«و من يتعد حدود الله فاولئك هم الظالمون» (بقره، 229).
↩️ب) ادله احكام فردي و اجتماعي دين، چنين اطلاقي ندارد كه بايد در هر صورتي عملي شود. شمول حكم به همه شرايط و افراد، در صورتي است كه مشخص باشد كه شارع ميخواهد اين تكاليف در جامعه هر چند با الزام و مجبور كردن عملي شود، اما درباره پوشش مردان يا زنان، چنين چيزي از ادله استفاده نميشود و از دليلهاي ديگر هم نميتوان به نفع اين مدعا استفاده كرد.
↩️ج) اينكه ادعا شده كه #شارع ميخواهد تمامي #مقررات_فردي و #اجتماعي به هر وسيلهاي عملي شود، ادعاي شگفتي است. هيچ كس به اندازه خود خداوند نسبت به دين دلسوز نيست و عملي شدن دستورات ديني تابع نظر شرع است. اما از ادله احكام شرعي استفاده نميشود كه براي تحقق اوامر شرعي از هر وسيلهاي ميتوان استفاده كرد. قرآن كريم همان طور كه اصل دعوت خود را بيان كرده، چگونگي راهنمايي و دلالت و عملي شدن آن را هم بيان نموده است:
🔸«ادع الي سبيل ربك بالحكمة و الموعظة الحسنة و جادلهم باللتي هي احسن» (نـحل، 125)
اي پيامبر گرامي مردم را با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به شيوهاي كه نيكوتر است،
مجادله نماي.
👈جالب اين است كه خداوند ذيل همين آيه تاكيد ميكند كه نگران نباش كه عدهاي ايمان نميآورند و پايبندي نشان نميدهند. خدا خود بهتر ميداند كه افراد را چگونه آفريده و چه كساني به راه ميآيند يا از راه منحرف ميشوند. بنابراين، از آن جا كه دين مقدس است، وسائل تحقق آن هم مقدس است و بايد معقول، مستند و متناسب با دين باشد.
💫ادامه دارد
🎙ايت الله سید محمد علی ایازی
مشروح ديدگاهاي مختلف را در لينك زير مطالعه نماييد
http://www.quranpuyan.com/yaf_postst5547_y-qrn-w-mSwmyn--Hkwmt-r-bh-jbr-Hjb-bry-khnm-h-mlzm-krdh-st.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
✳بررسی #الزام_حجاب_بانوان در حکومت دینی:
⁉آيا قران و سنت، حكومت ها را به اجبار به پوشاندن موي سر زنان ملزم كرده است؟
🔴قسمت چهارم:
↩️3) #ادله_موافقان الزام حكومتي حجاب
🔻3-3) #نهي_از_منكر:
🧕يكي ديگر از ادله الزام #حجاب دليل نهي از منكر است. دستگاههاي بسياري بر اساس اين عنوان مبادرت به الزام ميكنند و كسان بسياري براي مشروعيت رفتار خود در الزام، از اين عنوان استفاده مينمايند و گفته شده اين دليل بر وجوب جلوگيري از انجام هر يك از منكرات فردي و اجتماعي دلالت دارد و جلوگيري از منكرات در همه مراتب آن هر چند مجازات و كيفر باشد، مجاز است.
1-3-3-) نقد و بررسي
↩️الف) در آغاز بايد بدانيم منظور از معروف و منكر چيست تا روشن شود كه آيا ترك هر واجب و ارتكاب هر حرام از منكرات است؟.
#منكر در لغت «رفتار زشت، سخت و مشمئز كننده» است: (معجم الفاظ القرآن، 1363: ج2، ص727). راغب اصفهاني با قيدي ديگر منكر را چنين تعريف ميكند: «هر كار زشتي كه عقول سليم زشتي آن را تاييد كنند يا هر عملي كه زشتي و زيبايي آن بر اساس عقول است و شارع هم از آن جهت كه عقلا زشت ميدانند، حكم ميكند» (راغب اصفهاني، 1412ق: ماده نكر).
👈👈بنابراين هر #فعل_حرامي را نميتوان #منكر دانست، چون عقلا همه نهيهاي ديني را زشت نميدانند و اتفاق نظر ندارند.
🔸 قرآن كريم نمونههايي از مصاديق منكر را ياد كرده؛ مانند فرار از قانون (مائده، 79)، زورگويي (مجادله، 2)، تجاوزگري (مائده، 79)، فحشا (نحل، 16؛ نور، 21) و فضاي فهم اين موضوع را روشن ساخته تا بدانيم كه منكر جايي است كه هم در جامعه تنفر طبع نسبت به آن ايجاد شود و هم ناظر به امور اجتماعي باشد. به عنوان نمونه ريش تراشيدن ممكن است حرام باشد، اما منكر نباشد. انسان خود را به ذلت و خواري بيندازد حرام است، اما منكر نيست.
🔻به عبارت ديگر، هنجار و ناهنجار دانستن كار خوب و بد وابسته به فهم و رويكرد جامعه است و در صورتي شكل ميگيرد كه پشتوانه اجتماعي و عقلايي پيدا كند و تنها واجب و حرام بودن كافي نيست.
به عنوان نمونه تخلف از مقررات راهنمايي و گذشتن از چراغ قرمز ناهنجاري است، هر چند به لحاظ شرعي حرام نيست و كسي با ارتكاب آن در روز قيامت مؤاخذه و عذاب نميشود.
به همين دليل قرآن به جاي تعبير حرام از واژه #منكر و به جاي واجب، از واژه #معروف استفاده كرده است.
👈جالب اينكه در آيات و روايات از اين واژگان در حوزه احكام فردي و خصوصي استفاده نشده و تنها در موضوعاتي مانند قتل، دزدي، ظلم، فسادگري و اجحاف به جامعه به كار گرفته شده است.
👈 علامه طباطبايي ميگويد: « #معروف آن است كه افراد جامعه انساني آن را ميشناسند، بدون آن كه نسبت به آن جاهل باشند يا آن را انكار نمايند» (طباطبايي، 1393ق: ج4، ص250)
و در جاي ديگر مينويسد: «معروف آن است كه انسانها آن را با ذوق اجتماعي درك كنند» (همان، ج2، ص232). بنابراين، موضوع ترك حجاب اين گونه نيست كه عقلا زشتي آن را دريابند و نسبت به كساني كه آن را ترك ميكنند، تنفر طبع ايجاد شود.
↩️ب) درباره نهي از منكر گفتهاند، بايد عامل منكر #آگاه به آن باشد و با #قصد_گناه انجام دهد و با آگاهي به منكر بودن به سمت آن برود.
👈 علامه نجفي صاحب جواهر الكلام به صراحت تاكيد ميكند: « #معروف آن است كه هر فعل حسن افزون بر اينكه #حسن است، كننده كار آن خوبي را ميشناسد و منكر هر كار زشتي است كه فاعل آن زشتي آن را ميشناسد» (نجفي، بيتا: ج21، ص356)
🔻🔻اگر كسي به زشتي فعل خود آگاه نيست و از ضرر و زيان آن باخبر نشده، چگونه ميتوان او را از آن نهي كرد و از كاري كه او منكر نميداند، بازداشت. به همين دليل نهي از منكر شامل هر ناهنجاري نميشود و نميتوان بر اساس دليل نهي از منكر، كسي كه زشتي ترك حجاب را نميداند و بيحجابي را از باب جلوهنمايي غريزي و طبيعي ميداند، مجازات نمود. لذا در صورتي الزام حجاب از مقوله #امربه_معروف ميشود كه پيش از آن #فرهنگسازي شده باشد و اكثريت جامعه ضرر و زيان آن را دانسته باشند.
💫ادامه دارد
🎙ايت الله سید محمد علی ایازی
مشروح ديدگاهاي مختلف را در لينك زير مطالعه نماييد
http://www.quranpuyan.com/yaf_postst5547_y-qrn-w-mSwmyn--Hkwmt-r-bh-jbr-Hjb-bry-khnm-h-mlzm-krdh-st.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
✳بررسی #الزام_حجاب_بانوان در حکومت دینی:
⁉آيا قران و سنت، حكومت ها را به اجبار به پوشاندن موي سر زنان ملزم كرده است؟
🔴قسمت پنجم:
↩️3) ادامه #ادله_موافقان الزام حكومتي حجاب
3-3) #نهي_از_منكر:
↩️ج) كساني كه نهياز منكر را داراي مراتب دانستهاند، پس از اقدام زباني و بيان و راهنمايي، اقدام عملي را ذكر كردهاند، مشروط بر اينكه اقدامات پيشين تاثيري نداشته باشد. اما اين اقدام الزاماً تندي و كيفر نميباشد. مثلاً محروميتهاي اجتماعي و بهكارنگرفتن در نهادهاي دولتي ميتواند از اين قبيل باشد، نه زندان و مجازات و كيفر كردن. بنابراين اگر الزام حجاب با ادله نهي از منكر قابل اثبات باشد (بحث آن شد)، اقدام عملي آن الزاماً مجبور كردن مستقيم نيست و ميتواند روشهاي تنبيهي غيرمستقيم باشد.
↩️د) در قرآن كريم مطلبي بر مراتب داشتن امر به معروف و نهي از منكر نيامده و 👈رواياتي كه در اين باب رسيده بر مرتبه عملي و كيفر و ضرب و جرح در همه حوزههاي تكاليف شرعي دلالت ندارد، تا از آنها الزام و اجبار استفاده شود؛ زيرا مطابق با آن چه حر عاملي در «وسائل الشيعه» و در باب سوم از ابواب وجوب امر به معروف و نهي از منكر مطرح كرده، مراتب امر به معروف و نهي از منكر ناظر به احكام فردي و حوزه حقوق خصوصي نيست.
🖌روايت نخست اين باب مربوط به مخالفت مسلمانان با حكام ستمگر و مذمت سكوت و بيتفاوتي در برابر ظلم به جامعه است و ارتباطي به اجراي احكام شرعي ندارد (ر.ك. حرعاملي، 1414ق: ج16، ص131) و اگر شيخ حرعاملي عنوان اين باب را «وجوب الامر و النهي بالقلب ثم باللسان ثم باليد و حكم القتال علي ذلك» گذاشته و تنها اين روايت را نقل كرده، از آن نميتوان نسبت به ترك هر حرامي استفاده كرد. موضوع اين روايت يكي از مهمترين موضوعات جامعه يعني مقاومت در برابر #حاكمان_زورگو و ستمگر است. حال چگونه ميتوان اين موضوع را به موضوعاتي چون #ترك_حجاب تنزل داد؟!
🖌روايت تحف العقول هم كه از امام حسين(ع) نقل شده و به صورت مطلق است، ناظر به مبارزه با ستمگران و ايستادگي درباره ظلم و فساد حاكمان است و نه احكام شخصي و جزئي: خداوند آنها را بر ترك منكر سرزنش ميكند، چون ستم و منكر و فساد را ميبينند و سكوت ميكنند و با ستمكار همراهي ميكنند چون توقعاتي از او دارند و در انتظار بهرههايي از او هستند يا از تهديدهاي او ميترسند.
✳از سوي ديگر، فقيهاني كه به مراتب داشتن امر به معروف و نهي از منكر فتوا دادهاند، بر اساس اين روايات بوده و دليل ديگري نداشتهاند.
👈حاصل آنكه، روايات نهي از منكر بر #اقدام_عملي نسبت به هر كاري دلالت ندارد، در كارهايي چون ايستادگي در برابر حاكمان فاسد و انحراف آنان است و چون اصل، عدم دخالت در كار ديگران است، مگر اينكه با دليل مسلم ثابت شود؛ لذا نميتوان به اين اطلاقات تمسك كرد، چرا كه چنين شمول و اطلاقي محرز نيست و موضوع نهي از منكر دخالت در مسائل مهم و امور عامه حقوق اجتماعي است و
👈رواياتي كه #دخالت را لازم دانسته، در جايي است كه به ديگران #ظلم و تجاوز ميشود و ارشاد، هدايت و آگاه كردن اثري ندارد و انجام دهنده، زشتي آن را ميداند:
✳روايات ديگري كه گاه در آنها لفظ نهي از منكر نيامده، ولي مفاد آن اعتراض سياسي و مبارزه در برابر ستمگران است، نيز هرگز ناظر به الزام احكام شريعت نيست و از آنها نميتوان در موضوع حجاب استفاده كرد.
🔴👈بنابراين روايات نهي از منكر، دلالت بر الزام حجاب و #جواز_كيفر دادن ندارد.
ادامه دارد
🎙ايت الله سید محمد علی ایازی
مشروح ديدگاهاي مختلف را در لينك زير مطالعه نماييد
http://www.quranpuyan.com/yaf_postst5547_y-qrn-w-mSwmyn--Hkwmt-r-bh-jbr-Hjb-bry-khnm-h-mlzm-krdh-st.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━