#محارب در كلام و رفتار #علي ع
🛑قسمت اول:
✅رفتار امام علي با مخالفان سياسي مسلح (#براندازان) چگونه بود؟ آيآ انها را #محارب ناميد؟
نامه 18 :و من كتاب له (علیه السلام) إلى عبد الله بن عباس و هو عامله على البصرة:
وَ اعْلَمْ أَنَّ الْبَصْرَةَ مَهْبِطُ إِبْلِيسَ وَ مَغْرِسُ الْفِتَنِ، فَحَادِثْ أَهْلَهَا بِالْإِحْسَانِ إِلَيْهِمْ وَ احْلُلْ عُقْدَةَ الْخَوْفِ عَنْ قُلُوبِهِمْ
از نامه آن حضرت (ع) به ابن عباس، عامل او در #بصره:
بدان، كه بصره جايگاه فرود آمدن ابليس است و كشتگاه فتنه ها و آشوبها. پس، مردم آنجا را به نيكى كردن خوشدل نماى و گره وحشت از دلهايشان بگشاى.
✉️نامه در یک نگاه:
مرحوم ابن میثم در مقدمه شرح این نامه مى نویسد که ابن عباس بعد از آنکه از طرف امیر مؤمنان على(ع) والى بصره شد نسبت به بنى تمیم راه خشونت را پیش گرفت; زیرا #عداوت آنها را در روز #جمل نسبت به امام(علیه السلام) و لشکر امام(ع) به خاطر داشت. آنها از پیروان طلحه و زبیر و عایشه در آن روز بودند و ابن عباس به آنها حمله کرد و آنان را دور راند و آنها را پیروان شتر و یاران عسکر
ـ نام شتر #عایشه عسکر بود ـ و حزب شیطان مى نامید. این کار بر گروهى از شیعیان امام(ع) از بنى تمیم سخت آمد که از جمله آنها جاریة بن قدامه بود. او نامه اى خدمت امامنوشت و از ابن عباس شکایت کرد و همین امر سبب شد که امام نامه مورد بحث را براى ابن عباس بنویسد.
🔰آتش #فتنه را با #مدارا خاموش کن:
هنگامى که طلحه و زبير به اتفاق عايشه با گروهى از ماجراجويان فاسد وارد بصره شدند و در آنجا پرچم مخالفت بر ضد امير مؤمنان را بر افراشتند، بصريان از آنان استقبال کرده و #لشکر عظيمى را براى جنگ با امير مؤمنان(عليه السلام) برپا کردند. فتنه عظيمى را برپا نمودند و سرانجام شکست خوردند و متلاشى شدند و شايد انتظار داشتند که امام(ع) بعد از پيروزيش دستور قتل گروهى از آنان را صادر کند; ولى امام(ع) با آنها از در #محبّت وارد شد همان کارى که پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) بعد از فتح مکّه کرد و همين باعث شد که آرامش کامل به بصره باز گردد.
امام(عليه السلام) در آغاز اين نامه که به فرماندار بصره، ابن عباس، نگاشته است به همين معنا اشاره کرده و مى فرمايد: «بدان بصره محل نزول ابليس و کشتزار فتنه هاست. به همين دليل با اهل آن به نيکى رفتار کن و گره ترس و وحشت را از دل هاى آنها بگشا (تا آتش فتنه خاموش شود و آنها شرمنده گردند و احساس امنيت کنند)»
اينکه مى فرمايد: بصره مهبط و جايگاه فرود ابليس و محل رويش فتنه هاست، اشاره به اين است که آنجا اقوام گوناگونى زندگى مى کنند که هم نسبت به يکديگر مشکل دارند و هم نسبت به بيرون اين سرزمين و شايد به همين دليل، طلحه و زبير و عايشه آنجا را براى فتنه انگيزى بر ضد امام امير مؤمنان(عليه السلام) انتخاب کردند
❇مهم اين است که امام(عليه السلام) به ابن عباس دستور مى دهد: بهترين راه براى #آرام_کردن اين شهر آن است که به مضمون آيه شريفه (ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَکَ وَ بَيْنَهُ عَداوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَميمٌ * وَما يُلَقّاها إِلاَّ الَّذينَ صَبَرُوا وَما يُلَقّاها إِلاّ ذُو حَظّ عَظيم)(4) عمل کند; يعنى بدى هايى را که آنها در جنگ جمل داشتند با نيکى پاسخ گويد تا آنان شرمنده احسان او گردند و دست از هر گونه مخالفت بردارند به علاوه بخشى از مخالفت آنها ممکن است به علت ترس از انتقام و مکافات عمل باشد هنگامى که با آنها به نيکى رفتار شود آتش اين خوف و ترس فرو مى نشيند و آرامش جاى آن را مى گيرد.
🖊ايت الله مكارم شيرازي.
@quranpuyan
#محاربه يا #مدارا در كلام و رفتار #علي ع
🛑قسمت دوم:
✅رفتار امام علي با مخالفان سياسي مسلح (#براندازان) و طرفدارانشان چگونه بود؟ آيآ انها را #محارب ناميد؟
📩نامه 18 :و من كتاب له (علیه السلام) إلى عبد الله بن عباس و هو عامله على البصرة:
فَارْبَعْ أَبَا الْعَبَّاسِ رَحِمَكَ اللَّهُ فِيمَا جَرَى عَلَى [يَدِكَ وَ لِسَانِكَ] لِسَانِكَ وَ يَدِكَ مِنْ خَيْرٍ وَ شَرٍّ، فَإِنَّا شَرِيكَانِ فِي ذَلِكَ؛
پس اى ابو العباس خدايت رحمت كناد، در آنچه از نيكى و بدى بر دست تو جارى مى شود، #مدارا كن، كه ما هر دو در آن #شريكيم
🔰نگاهي به ماجراي نامه 18
هنگامى که طلحه و زبير به اتفاق عايشه با گروهى از ماجراجويان فاسد وارد بصره شدند و در آنجا پرچم مخالفت بر ضد امير مؤمنان را بر افراشتند، بصريان از آنان استقبال کرده و #لشکر عظيمى را براى جنگ با امير مؤمنان(عليه السلام) برپا کردند. و سرانجام شکست خوردند و متلاشى شدند و شايد انتظار داشتند که امام(ع) بعد از پيروزيش دستور قتل گروهى از آنان را صادر کند; ولى امام(ع) با آنها از در #محبّت وارد شد همان کارى که پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) بعد از فتح مکّه کرد و همين باعث شد که آرامش کامل به بصره باز گردد.
ابن عباس بعد از آنکه از طرف امیر مؤمنان على(ع) والى بصره شد نسبت به بنى تمیم راه خشونت را پیش گرفت; زیرا #عداوت آنها را در روز #جمل نسبت به امام(ع) و لشکر امام به خاطر داشت. ابن عباس آنان را دور راند و آنها را پیروان شتر و یاران عسکرـ نام شتر #عایشه عسکر بود ـ و حزب شیطان مى نامید. همین امر سبب شد که امام نامه مورد بحث را براى ابن عباس بنویسد.
🔰با مردميكه با ما جنگيده اند، #مدارا كن. هم تو و هم من #شريك خير وشريم.
در پايان اين نامه، امام(عليه السلام) به ابن عباس دستور مدارا کردن و خويشتن دارى در برابر مخالفان به طور کلى و بنى تميم به طور خاص مى دهد و مى فرمايد: «بنابراين اى ابوالعباس، خدا تو را رحمت کند خويشتن دار باش و مدارا کن در آنچه بر زبان و دست تو از خير و شر جارى مى شود،
👈 زيرا هر دو در اين امور #شريک هستيم و سعى کن که حسن ظن من نسبت به تو پايدار بماند و نظرم درباره (شايستگى هاى تو براى امر حکومت) دگرگون نشود;
منظور از خير و شر، سود و زيان است; يعنى کارهايى که ممکن است منشأ ظلم و يا زيانى شود و شر به معناى ظلم و ستم نيست، زيرا ابن عباس کسى نبود که بر کسانى ظلم کند.
◀قابل توجّه اينکه امام(عليه السلام) در دستورى که درباره مدارا کردن با مخالفان مى دهد به اين نکته اشاره مى فرمايد که تو نماينده منى و هر کارى از تو سر زند، هم به حساب تو مى نويسند و هم به حساب من، بنابراين بايد کاملاً مراقب باشى.
👈 اين سخن مانندآن است که به #علماى دين گفته مى شود مراقب کارخود باشيد زيرا کارهايى که شما انجام مى دهيد هم به حساب خودتان مى نويسند و هم به حساب اسلام.
🖊شرح ايت الله مكارم شيرازي
@quranpuyan
#محاربه يا #مدارا در كلام و رفتار #علي ع
🛑قسمت سوم:
✅ امام علي ع نه تنها مخالفان سياسي مسلح (#براندازان) را #محارب نخواند، بلكه مالك اشتر را از #محاربه باخدا پرهيز ميدهد!
#حرب با خدا، جنگ و تندخويي بابندگان خداست
📩نامه 53 خطاب به مالك اشتر قبل از عزيمت براي استانداري مصر
🔸وَ أَشْعِرْ قَلْبَكَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِيَّةِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِهِمْ، وَ لَا تَكُونَنَّ عَلَيْهِمْ سَبُعاً ضَارِياً تَغْتَنِمُ أَكْلَهُمْ، فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ: إِمَّا أَخٌ لَكَ فِي الدِّينِ وَ إِمَّا نَظِيرٌ لَكَ فِي الْخَلْقِ، يَفْرُطُ مِنْهُمُ الزَّلَلُ وَ تَعْرِضُ لَهُمُ الْعِلَلُ وَ يُؤْتَى عَلَى أَيْدِيهِمْ فِي الْعَمْدِ وَ الْخَطَإِ، فَأَعْطِهِمْ مِنْ عَفْوِكَ وَ صَفْحِكَ مِثْلِ الَّذِي تُحِبُّ وَ تَرْضَى أَنْ يُعْطِيَكَ اللَّهُ مِنْ عَفْوِهِ وَ صَفْحِهِ، فَإِنَّكَ فَوْقَهُمْ وَ وَالِي الْأَمْرِ عَلَيْكَ فَوْقَكَ وَ اللَّهُ فَوْقَ مَنْ وَلَّاكَ وَ قَدِ اسْتَكْفَاكَ أَمْرَهُمْ وَ ابْتَلَاكَ بِهِمْ.
وَ لَا تَنْصِبَنَّ نَفْسَكَ 👈لِحَرْبِ اللَّهِ، فَإِنَّهُ لَا [يَدَيْ] يَدَ لَكَ بِنِقْمَتِهِ وَ لَا غِنَى بِكَ عَنْ عَفْوِهِ وَ رَحْمَتِهِ؛ وَ لَا تَنْدَمَنَّ عَلَى عَفْوٍ، وَ لَا تَبْجَحَنَّ بِعُقُوبَةٍ، وَ لَا تُسْرِعَنَّ إِلَى بَادِرَةٍ وَجَدْتَ [عَنْهَا] مِنْهَا مَنْدُوحَةً؛ وَ لَا تَقُولَنَّ إِنِّي مُؤَمَّرٌ آمُرُ فَأُطَاعُ فَإِنَّ ذَلِكَ إِدْغَالٌ فِي الْقَلْبِ وَ مَنْهَكَةٌ لِلدِّينِ وَ تَقَرُّبٌ مِنَ الْغِيَرِ؛
مهربانى و #محبت و لطف به رعيت را شعار قلب خود قرار ده،
بر رعيت همچون حيوان #درنده مباش كه خوردن آنان را غنيمت دانى، كه رعيت بر دو گروهند: يا برادر دينى تواند، يا انسانهايى مانند تو، كه خطاهايى از آنان سر مى زند، علل گناهى بر آنان عارض مى شود، و گناهانى از آنان به عمد يا اشتباه بروز مى كند،
پس همان گونه كه علاقه دارى خداوند بخشش و چشم پوشى را به تو عنايت نمايد رعيت را مورد عفو و چشم پوشى قرار بده، چرا كه تو از نظر قدرت برتر از آنانى، و آن كه بر تو ولايت دارد بالاتر از تو مى باشد، و خداوند برتر از آن كسى كه تو را والى مصر نموده،
خداوند كفايت امور رعيّت را از تو خواسته، و به خاطر آنان تو را در عرصه #آزمايش قرار داده.
⛔⛔خود را در موقف #جنگ_با_خدا قرار مده، كه تو را تحمّل كيفر او نيست، و از عفو و رحمتش بى نياز نمى باشى.
از گذشتى كه از مردم كرده اى پشيمان مشو،
◀و بر كيفرى كه داده اى شاد مباش،
و به خشمى كه راه بيرون رفتن از آن وجود دارد شتاب مكن،
و فرياد مزن كه من بر شما گمارده ام، فرمان مى دهم بايد اطاعت شوم، كه اين وضع موجب فساد دل، و كاهش و ضعف دين، و باعث نزديك شدن زوال قدرت است
🖊ترجمه انصاريان.
@quranpuyan
#محاربه يا #مدارا در كلام و رفتار #علي ع
🛑قسمت چهارم:
🌴 امام علي ع نه تنها مخالفان سياسي مسلح (#براندازان) را #محارب نخواند، بلكه مالك اشتر را از #محاربه باخدا پرهيز ميدهد!
✅ترك انصاف،#تبعيض و #ستم به مردم= #محاربه با خدا
نامه 53 خطاب به مالك اشتر قبل از عزيمت براي استانداري مصر
امام در ابتداي اين نامه 2 بار از حرب با خدا استفاده كرده است
🔸أَنْصِفِ اللهَ وَ أَنْصِفِ النَّاسَ مِنْ نَفْسِکَ، وَ مِنْ خَاصَّةِ أَهْلِکَ، وَ مَنْ لَکَ فِيهِ هَوًى مِنْ رَعِيَّتِکَ، فَإِنَّکَ إِلاَّ تَفْعَلْ تَظْلِمْ؛ وَ مَنْ ظَلَمَ عِبَادَ اللهِ کَانَ اللهُ خَصْمَهُ دُونَ عِبَادِهِ، وَ مَنْ خَاصَمَهُ اللهُ أَدْحَضَ حُجَّتَهُ، وَ کَانَ لِلَّهِ حَرْباً حَتَّى يَنْزِعَ أَوْ يَتُوبَ. وَ لَيْسَ شَيْءٌ أَدْعَى إِلَى تَغْيِيرِ نِعْمَةِ اللهِ وَ تَعْجِيلِ نِقْمَتِهِ مِنْ إِقَامَة عَلَى ظُلْم، فَإِنَّ اللهَ سَمِيعٌ دَعْوَةَ الْمُضْطَهَدِينَ وَ هُوَ لِلظَّالِمِينَ بِالْمِرْصَادِ.
خدا و #مردم را از جانب خود و خواص از خاندانت و كسانى از رعيتت كه به او علاقه دارى #انصاف ده،
كه اگر انصاف ندهى ستم كرده اى،
و هر كه به بندگان خدا ستم كند خداوند به جاى بندگان ستمديده خصم او مى باشد،
و هر كه خداوند خصم او باشد عذرش را باطل كند،
و شخص ستمكار #محارب با خداست تا وقتى كه از ستم دست بردارد و توبه كند.
چيزى در تغيير نعمت خدا، و سرعت دادن به عقوبت او قوى تر از ستمكارى نيست، كه خداوند شنواى دعاى ستمديدگان، و در كمين ستمكاران است.
🖊ترجمه انصاريان
🔻انصاف در برابر مردم ترک هرگونه #تبعيض و تمايل به افراد مورد نظر است; همان چيزى که غالب زمامداران گرفتار آن بوده و هستند که وقتى به قدرت مى رسند براى دوستان و بستگان و افراد مورد علاقه خود امتيازاتى قائل مى شوند که هرگز آن را به ديگران نمى دهند. اين تبعيض سرچشمه انواع انحرافات و نابسامانى هاى حکومت هاست.
🌴امام(ع) در ادامه اين سخن دليلى براى گفتار خود ذکر مى کند . مى فرمايد: «زيرا اگر چنين نکنى (و انصاف را رعايت ننمايى) ستم خواهى کرد و کسى که به بندگان خدا ستم کند خداوند پيش از بندگانش دشمن او خواهد بود و کسى که خداوند دشمن او باشد عذرش را نمى پذيرد و در مقام نبرد با خداست تا زمانى که دست از ستم بردارد و توبه کند»
روشن است ترک انصاف و روى آوردن به انواع تبعيض ها ظلم فاحش و آشکار است و مى دانيم خداوند عادل و حکيم دشمن ظالمان و يار مظلومان است. گفتنى است امام(عليه السلام) بر اين معنا تأکيد مى کند که خداوند به دشمنى و مخاصمت هرکس اقدام کند هيچ عذر و بهانه اى را از او نمى پذيرد
❌امام(ع) در ادامه اين سخن کيفر شديد ظالمان را که در نوع خود بى نظير است شرح مى دهد. مى فرمايد: «(بدان) هيچ چيز در تغيير نعمت هاى خداوند و تعجيل انتقام و کيفر او از اصرار بر ظلم و ستم سريع تر نيست، زيرا خداوند دعاى #مظلومان را (بر ضد تو) مى شنود و در کمين ستم کاران است»;
🔻♦️اين جمله هشدار کوبنده اى به #ظالمان است که بدانند مجازات کيفر آنها تنها حواله به قيامت نمى شود، بلکه در اين جهان نيز گرفتار کيفر اعمال خود خواهند شد. آن هم نه در دراز مدت، بلکه در کوتاه مدت.
🖊شرح ايت الله مكارم.
@quranpuyan