مروري بر #وصيتنامه_امام_علي ع به امام #حسن ع 🛑قسمت چهل ویکم : شب وروز ترا بي اختيار به #مرگ نزديك ميكنند. 🔶 رُوَيْداً، يُسْفِرُ الظَّلَامُ كَأَنْ قَدْ وَرَدَتِ الْأَظْعَانُ، يُوشِكُ مَنْ أَسْرَعَ أَنْ يَلْحَقَ. وَ اعْلَمْ يَا بُنَيَّ أَنَّ مَنْ كَانَتْ مَطِيَّتُهُ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ فَإِنَّهُ يُسَارُ بِهِ وَ إِنْ كَانَ وَاقِفاً، وَ يَقْطَعُ الْمَسَافَةَ وَ إِنْ كَانَ مُقِيماً وَادِعا. مهلت ده، تاريكى بر طرف مى شود، گويى كاروان به منزل رسيده، اميد است آن كه بشتابد به كاروان برسد. پسرم آگاه باش كسى كه مركبش شب و روز است او را با مركب مى برند گرچه ايستاده به نظر آيد، و طى مسافت مى كند هر چند مقيم و آسوده ديده شود. 🖋ترجمه انصاریان 💢آنها که بر #مرکب_ شب_وروز سوارند: امام(عليه السلام) در اين بخش از وصيّت نامه بار ديگر به فرزند دلبندش درباره مرگ و پايان عمر هشدار مى دهد و مى فرمايد: «آرام باش (و کمى مهلت بده) که به زودى تاريکى برطرف مى شود (و حقيقت آشکار مى گردد)»; منظور از ظلام (تاريکى) در اينجا جهل به حال دنياست که بعضى از بى خبران آن را گويى پايدار مى پندارند; ولى چيزى نمى گذرد که مرگ با قيافه وحشتناکش، خود را نشان مى دهد. آن گاه امام(ع)، اهل اين جهان را به مسافرانى تشبيه کرده که به سوى سرمنزل مقصود در حرکتند مى فرمايد: «گويا اين مسافران به منزل رسيده اند (و پايان عمر را با چشم خود مى بينند)»; سپس مى افزايد: «نزديک است کسى که سريع حرکت مى کند به منزلگاه (مرگ) برسد»; (يُوشِکُ .مَنْ أَسْرَعَ أَنْ يَلْحَقَ). منظور از «مَنْ أَسْرَعَ» همه انسان ها هستند نه گروه خاصى، زيرا همه با سرعت به سوى سرمنزل نهايى که همان پايان زندگى است مى رسند. 🌴امام(عليه السلام) تشبيه جالبى درباره مردم جهان مى کند و مى فرمايد: «پسرم بدان آن کس که مرکبش شب و روز است او را مى برند و در حرکت است، هرچند خود را ساکن پندارد و پيوسته قطع مسافت مى کند، گرچه ظاهراً ايستاده است و استراحت مى کند» 👈اشاره به اينکه حرکت به سوى پايان عمر حرکتى اجبارى است نه اختيارى; دست تقدير پروردگار همه را بر مرکب راهوار زمان سوار کرده و چه بخواهند يا نخواهند با سرعت آنها را به سوى نقطه پايان مى برد، هرچند غافلان از آن بى خبرند. ↩تعبيرهاى ديگرى در ساير کلمات امام(عليه السلام) در اين زمينه ديده مى شود از جمله مى فرمايد: «أَهْلُ الدُّنْيَا کَرَکْب يُسَارُ بِهِمْ وَهُمْ نِيَامٌ; اهل دنيا همانند سوارانى هستند که مرکبشان را به پيش مى برند و آنها در خوابند». در جاى ديگر مى فرمايد: «نَفَسُ الْمَرْءِ خُطَاهُ إِلَى أَجَلِهِ; نفس هاى انسان هر بار گامى به سوى سرآمد زندگى است». 💢ابن ابى الحديد در اينجا داستان جالبى از يکى از اساتيد خود نقل مى کند مى گويد: ابوالفرج محمد بن عباد (رحمه الله) از من خواست که اين وصيّت نامه را براى او بخوانم و در آن روز من جوان کم سن و سالى بودم آن را از حفظ براى او خواندم. هنگامى که به اين بخش از وصيّت نامه رسيدم استادم فريادى کشيد و به زمين افتاد در حالى که کسى بود که به اين زودى تحت تأثير واقع نمى شد. 💢مسافران جهان ديگر! در تعبيرات امام(عليه السلام) در اين فقرات، انسان ها به مسافرانى تشبيه شده اند که بر مرکبى تندرو سوارند و اين مرکب آنها را به سوى منزلگاه نهايى پيش مى برد دو چيز اين سفر مسلم است: بدون اختيار بودن آن و اينکه پايان مقررى دارد. گروهى اين سفر را در حال خواب مى پيمايند و عدّه اى بيدارند و بعضى گاه خواب و گاه بيدار; آنها که بيدارند پس از پياده شدن نعمت ها و برکات فراوانى که در هر ايستگاه موجود است و به آن نياز دارند تهيه مى کنند و آنها که در خوابند و يا موقعيت خود را نمى دانند به مفهوم «اَلنّاسُ نِيامٌ إذا ماتُوا انْتَبِهُوا» دست خالى به مقصد مى رسند. انبيا و رسولان الهى مأمورانى هستند که پيوسته در مسير راه به مسافران هشدار مى دهند و بر خواب آلودگان فرياد مى زنند که برخيزيد و از توقفگاه هاى وسط راه. آنچه نياز داريد برگيريد، چرا که وقتى به مقصد رسيديد در آنجا تهيه وسائل مورد نياز ابداً امکان ندارد و از آن مهم تر اينکه بازگشت در اين مسير نيز ممکن نيست. گروهى اين سخنان را باور مى کنند و از جان و دل مى پذيرند و گروهى انکار مى کنند يا ناباورانه به آن گوش مى دهند و هنگامى که به مقصد رسيدند به واقعيّت تمام آن سخنان پى مى برند و فرياد واحسرتاه سر مى دهند و نعره (يا لَيْتَنا نُرَدُّ وَلا نُکَذِّبَ بِآياتِ رَبِّنا وَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنين) از آنها شنيده مى شود; ولى چه سود؟ 🖋شرح آیت الله مکارم شیرازی @quranpuyan