✳️ جُستارهای قرآنی رحیق
📝مباحثات قرآن با موضوع: «امکان مرجعیت علمی قرآن» 🎤 دکتر غلامرضا #بهروزیلک 📅 ۲۷ تیر ماه ۱۴۰۳
🔖فشردهای از بحث 👇🏻
🔹در تعریف مختار علم مجموعه ای از آگاهی های سازمان یافته است که حکایت از واقعیات جهان هستی دارد. با این فرض، درباره ارتباط "علم و قرآن کریم" دو ادعا میتوان مطرح نمود:
1. امکان استخراج گزاره های علمی منظم حاکی از واقعیتهای جهان هستی از علم ناب موجود در قرآن کریم و سامان دهی آن در قالب یک علم متخذ از قرآن کریم.
🔹دلیل امکان چنین علمی در این معنا نگاه به ماهیت علم است که از دو ویژگی سازمان یافتگی و حکایت آن از عالم واقع است.
🔹چنین ظرفیت دوگانه ای بدون تردید در قرآن کریم به مثابه متن وحیانی از جانب خداوند متعال به عنوان فاعل علم وجود دارد. تعبیر قرآنی "الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَلا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرینَ" (بقره، 741)، بیانگر جعل معیارهای امور حق از جانب خداوند متعال است.
🔹استخراج چنین علمی نیز برای بشر بخاطر کتاب مبین بودن قرآن کریم اجمالا امکان دارد.
🔹از این امر میتوان با تسامح به "تفسیر علمی قرآن کریم" نیز یاد نمود. بدون تردید تفسیر علمی نیز نوعی علم بشری برای فهم قرآن کریم است، اما از حیث آنکه صرفاً معطوف به فهم قرآن کریم است با تلاش انسانی برای نظام دادن به دانش خود درباره موضوعات مختلف بنا بر تعریف متعارف علوم بشر ساخته متفاوت است.
2. امکان ابتنای علوم بشرساخته (بالقوه/پیشینی یا بالفعل/پسینی) بر بنیادهای قرآنی و پذیرش استلزامات آن در عرصه های مختلف علم (شامل مبانی، مفاهیم، مسائل، قلمرو، روش، مکاتب و غایات علم).
از این امر به "مرجعیت علمی قرآن کریم" تعبیر میشود.
🔹طبق تعریف پذیرفته شده در سند منشور مرجعیت علمی قرآن کریم ، "مراد از مرجعیت علمی قرآن کریم، اثرگذاری معنادار و روشمند قرآن کریم بر دانشهای ساخت یافته است . این اثرگذاری به گونه های مختلف و در عرصههای گوناگون دانشی جاری است .
🔹 البته این اثرگذاری لزوما به معنای تأثیر مستقیم در همۀ ابعاد علوم نیست." (ص 71 منشور)
دلیل بنیادی امکان ابتنای علوم بشری بر قرآن کریم/ یا همان مرجعیت علمی قرآن کریم، فاعلیت خداوند در جهان هستی و ایجاد علم است. به لحاظ تکوینی جهان مخلوق خداوند است و به تبع آن جهاز شناختی انسان نیز به عنوان بخشی از خلقت الهی معطوف به این جهان مخلوق است. و بر این اساس است که شناخت آدمی شکل گرفته و انسجام می یابد: عَلَّمَ الْإِنْسانَ ما لَمْ یَعْلَم. (علق، 5)
🔹 تعبیر آیت الله جوادی آملی را در الهی بودن همه علوم (به حمل اولی) بدین معنا میتوان فهمید. هر چند لزوما هر علمی در مقام تحقق خارجی (به حمل شایع) استقامت نداشته و امکان حجاب یا انحراف از مسیر اصلی به دلیل غلبه ظلمتهای جهل و اوهام وجود دارد که شبه علم تولید می شود: یَعْلَمُونَ ظاهِرا مِنَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ هُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غافِلُونَ. (روم، 1) چنین حجابی گاه از محدودیت علم بشری نشأت میگیرد: وَ ما أُوتیتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلیلا . (اسراء، 55)
🔹بدین جهت شبکه کلان علم با شمول بر مبنا و بنا همگی مخلوق خداوند است و انسانها در این چارچوب هدایت تکوینی الهی به علم میرسند. اما برخی با مجاهدت بیشتر به علم ناب تقرب میجویند و در نتیجه علوم بشرساخته آنان به مثابه آیات و نشانه عمل میکند و با رشد آن هدایت نیز بیشتر شده و مرجعیت علمی قرآن کریم به درجات مختلف آن تحقق می یابد: وَ الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنینَ. (عنکبوت، 96)
🔹اما در مواردی نیز حجابها و آنچه انسانها اکتساب کرده اند، تبدیل به حجابهای دانشهای بشری شده و به جای هدایت گری جز خسران نمی یابند: وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَۀٌ لِلْمُؤْمِنینَ وَ لا یَزیدُ الظَّالِمینَ إِلَّا خَسارا (اسراء، 58)
📖طرح روزانه #یک_صفحه
🔅 بسم الله الرحمن الرحیم 🔅
📖ولَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ☆۱۷.قمر
و یقیناً ما قرآن را برای پند گرفتن آسان کردیم، پس آیا پند گیرنده ای هست؟
📖همراه عزیز روزمان را با قرآن نورانی کنیم، هر روز قرائت #یک_صفحه از قرآن کریم
💌امروز #صفحه۶۸ قرآن کریم
@rahighemakhtoom
4_6012335593080492025.mp3
6.96M
☘ محمدرضا رنجبر
🌒 شب شصت و هشتم
#آل_عمران
#صفحه_۶۸
✅ ترجمه صوتی و تصویری ، کاری است از موسسه پیامبر مهر و رحمت
@mrranjbar3
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#استوری چهارشنبههای زیارتی
❤️❤️❤️
ای امان ای...به حال خودم واگذارم نکن آخرین تکیهگاهم...
رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلم)
مَنْ طَلَبَ الْعِلْمَ فَهُوَ كَالصَّائِمِ نَهَارَهُ الْقَائِمِ لَيْلَهُ وَ إِنَّ بَاباً مِنَ الْعِلْمِ يَتَعَلَّمُهُ الرَّجُلُ خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَبُو قُبَيْسٍ ذَهَباً فَأَنْفَقَهُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ
کسی که علم و دانش را طلب نماید پس او (در اجر و ثواب) مانند آن کسی است که روز را روزه دارد و شب خود را به عبادت بپا خیزد، و همانا قسمتی از علم را که کسی فرا گیرد برای او از اینکه به مقدار کوه ابوقبیس طلا داشته باشد و در راه خدا انفاق کند بهتر و نیکوتر است (و اجر و پاداشش بیشتر است).
📚بحار الانوار، ج ۱، ص: ۱۸۴
7.71M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
اطاعت از خدا یعنی چه؟
فرازی از درس تفسیر آیت الله #جوادی_آملی
صفحه ۶۹📖طرح روزانه #یک_صفحه
🔅 بسم الله الرحمن الرحیم 🔅
📖ولَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ☆۱۷.قمر
و یقیناً ما قرآن را برای پند گرفتن آسان کردیم، پس آیا پند گیرنده ای هست؟
📖همراه عزیز روزمان را با قرآن نورانی کنیم، هر روز قرائت #یک_صفحه از قرآن کریم
💌امروز #صفحه۶۹ قرآن کریم
@rahighemakhtoom
4_6014871509275775451.mp3
9.15M
☘ محمدرضا رنجبر
🌒 شب شصت و نهم
#آل_عمران
#صفحه_۶۹
✅ ترجمه صوتی و تصویری ، کاری است از موسسه پیامبر مهر و رحمت
@mrranjbar3