برشی از #تفسیر_تسنیم_جلد_اول(38)
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_تخصصی
#سوره_حمد
#بسم_الله_الرحمن_الرحیم
#بحث_روایی
#آیت_الله_جوادی_آملی
🔅🔅🔅
📌بحث روايي در باره "بسم الله"
✅10 ـ نزاهت صفات خدا از نقص
🔹عن أميرالمؤمنين (عليه السلام): «رحيم لايوصف بالرقّة»[ نهج البلاغه، خطبه179، بند3].
🔹عن الصادق (عليه السلام): «إن الرّحمة وما يحدث لنا منها شفقة ومنها جود وإن رحمة الله ثوابه لخلقه وللرحمة من العباد شيئان أحدهما يحدث فى القلب الرأفة والرقّة لما يري بالمرحوم من الضرّ والحاجة وضروب البلاء والآخر ما يحدث منّا بعد الرأفة واللطف علي المرحوم والمعرفة منّا بما نزل به... وقد يقول القائل: «انظر إلي رحمة فلان» وإنّما يريد الفعل الذى حدث عن الرقة التى في قلب فلان... وإنما يضاف إلي الله عزّ وجلّ من فعل ما حدث عنا من هذه الأشياء وامّا المعني الذى فى القلب فهو منفى عن الله كما وصف عن نفسه فهو رحيم لارحمة رقة»[ نورالثقلين، ج1، ص14.].«وأما الغضب فهو منّا إذا غضبنا تغيّرت طباعنا وترتعد أحياناً مفاصلنا وحالت ألواننا ثمّ نجى ء من بعد ذلك بالعقوبات فسمّى غضباً، فهذا كلام الناس المعروف والغضب شيئان أحدهما في القلب وأما المعني الذى هو فى القلب فهو منفى عن الله جلّ جلاله وكذلك رضاه وسخطه ورحمته علي هذه الصفة»[ نورالثقلين، ج1، ص24.].
▪️اشاره: اوصاف فعلي خداوند كه از مقام فعل خارجي او انتزاع مي شود، خارج از ذات خداوند است و تغيّر در خارج از ذات الهي محذوري ندارد، ليكن اوصاف ذاتي كه مبداي پيدايش اوصاف فعلي است از هر گونه تحوّل مصون است. رضا و غضبي كه در انسان پديد مي آيد منشأ نفساني داشته، تحول اوضاع نفساني را به همراه دارد، ليكن در ذات خداوند هيچ گونه تحوّلي راه ندارد و چون اين گونه تحوّلها از خصوصيّت برخي مصاديق است و در مفهوم جامع رضا يا غضب مأخوذ نيست، اطلاق اين اسماء دربارهي خداوند نه از باب مجاز است و نه مشترك لفظي.
🍀🍀🍀
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_فلق
🔅🔅🔅
📌نگاشت5: محتوای کلی سوره فلق
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ «1» مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ «2» وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ إِذا وَقَبَ «3» وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ «4» وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ «5»
🍀🍀🍀
▪ شرّ مطلق وجود ندارد و خداوند نيافريده است، بلكه چه بسيار امورى كه از يك زاويه، شرّ ديده مىشوند و زاويهاى ديگر خير. چنانكه مولوى مىگويد:
زهر مار، آن مار را باشد حيات
ليك آن، آدمى را شد ممات
پس بَد مطلق نباشد در جهان
بَد به نسبت باشد، اين را هم بدان
▪ بعضى از سختىها و فشارها، شرّ نيست، بلكه رمز تكامل است. مولوى مىگويد:
گندمى را زير خاك انداختند
پس ز خاكش خوشهها برساختند
بار ديگر كوفتندش ز آسيا
قيمتش افزون و نان شد جان فزا
باز نان را زير دندان كوفتند
گشت عقل و جان و فهم سودمند
باز آن جان، چون كه محو عشق گشت
يُعجب الزّراع آمد بعد كشت
▪ قرآن سفارش مىكند كه با همسرانتان خوب رفتار كنيد و اگر نسبت به آنان كراهت داريد، چه بسا در كنار آن الطافى نهفته باشد. «وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ يَجْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيْراً كَثِيراً» چنانكه گاهى زن زيبا نيست، ولى مادر فرزندانى بزرگ و برجسته مىشود.
▪ بسيار از تلخىها، استعدادهاى ما را شكوفا مىكند، حالت صبر و مقاومت را در ما رشد مىدهد و دل انسان را خاضع و خاشع مىسازد. «لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ»
▪ شب براى مردان خدا، زمان بندگى و عبادت است: «يَتْلُونَ آياتِ اللَّهِ آناءَ اللَّيْلِ» ولى براى نامردمان، زمان توطئه و تهديد و هجوم است. «مِنْ شَرِّ غاسِقٍ»
▪ سخن و يا حركتى كه روابط و دوستىهاى محكم را متزلزل كند، نفّاثات است و بايد از آن به خدا پناه برد.
▪ پناه بردن انسان به خدا، مستلزم پناه دادن خداوند است وگرنه فرمان پناه بردن لغو بود.
▪ در ميان تمام شرور نام سه شرّ در اين سوره آمده است:
🔸 - شرور پنهان و در تاريكىها. «مِنْ شَرِّ غاسِقٍ إِذا وَقَبَ»
🔸 - شرور زبانهاى ناپاك. «مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ»
🔸 - شرور حسادتها و رقابتهاى منفى. «وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ»
▪ برخى زنان به خاطر زيبايى و لطافت در گفتار، مىتوانند مردان را در تصميمات خود سست كنند و مصداق نفّاثات باشند.
▪ يكى از مصاديق نفّاثات، سحر و جادو است و لذا آموزش و عمل آن حرام است.
▪ با اينكه «شَرِّ ما خَلَقَ» شامل تمام شرور مىشود، ولى نام سه شرّ را به خاطر اهميّتى كه دارد، جداگانه آورده است. «غاسِقٍ إِذا وَقَبَ- النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ- حاسِدٍ إِذا حَسَدَ»
🍀🍀🍀
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
✳️ جُستارهای قرآنی رحیق
#کوثر_حکمت #آیت_الله_جوادی_آملی #اخلاق #امام_صادق #زمان #زمان_شناس 🔅🔅🔅 📌زمان شناس زمان
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_فلق
🔅🔅🔅
📌نگاشت6: محتوای کلی سوره فلق
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ «1» مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ «2» وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ إِذا وَقَبَ «3» وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ «4» وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ «5»
🍀🍀🍀
▪️پناه بردن در هر حال لازم است، خواه آنجا كه خطر باشد: «شَرِّ ما خَلَقَ» خواه دريافت كمال باشد: «فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ» هرگاه قرآن تلاوت مىكنى از شرّ شيطان به خداوند پناه ببر.
▪️در سوره فلق، در برابر سه شرّ بيرونى، به يك صفتِ الهى پناه مىبريم. (از شرّ غاسق و نفّاثات و حاسد، به صفتِ «بِرَبِّ الْفَلَقِ» پناه برديم.) اما در سوره ناس به عكس است. در برابر يك خطر درونى، به سه صفت الهى پناهنده مىشويم. (از شرّ وسوسه قلب، به صفاتِ «بِرَبِّ النَّاسِ»، «مَلِكِ النَّاسِ» و «إِلهِ النَّاسِ» پناه مىبريم.)
◻️ حسادت
تلاش براى به دست آوردن كمالاتى كه ديگران دارند، غبطه و ارزش است، ولى تلاش براى نابود كردن كمالات ديگران حسادت است. حسادت نشانه كم ظرفيّتى و تنگ نظرى است. اولين قتلى كه در زمين واقع شد به خاطر حسادت ميان فرزندان آدم بود و اولين گناهى كه در آسمان واقع شد، حسادت ابليس به آدم بود. در حديث مىخوانيم: حسادت ايمان را مىخورد آن گونه كه آتش هيزم راآنچه بر سر اهل بيت پيامبر عليهم السلام آمد كه آنان را كنار زدند، ناشى از حسادت بود و قرآن در آيه 54 سوره نساء مىفرمايد: چرا به خاطر الطاف و تفضّل خداوند، بر افراد لايق حسادت مىورزند، مگر نمىدانند ما به آل ابراهيم كتاب و حكمت و ملك عظيم داديم.
حسادت در ميان تمام شرور، برجستهترين شرّ است. زيرا حسود نقشهها مىكشد و حيلهها مىكند و مرتكب انواع شرور مىشود تا به هدف برسد.
✅حضرت على عليه السلام مىفرمايد: «الحسد داء عياء لا يزال الا بهلك الحاسد او بموت المحسود» حسادت مرض خطرناكى است كه جز با مرگ محسود يا هلاكت حسود از بين نمىرود.
▪️حسود در واقع به خدا اعتراض دارد و در برابر اراده و حكمت او جهت مىگيرد كه چرا به او عطا كرده و به من نداده است.
▪️حسود هرگز خيرخواهى و نصيحت نمىكند و به خاطر خوى حسادت، از رسيدن خير خودش به ديگران جلوگيرى مىكند.
▪️قرآن، ريشه بسيارى از گناهان را «بغيا» به معناى حسادت دانسته است و امام صادق عليه السلام مىفرمايد: «ان الكفر اصله الحسد» ريشه كفر حسادت است. چنانكه در برابر پيامبران مىگفتند: «أَ بَشَرٌ يَهْدُونَنا» آيا انسانى مثل ما پيامبر شود و ما را هدايت كند؟
▪️حسود، اهل تواضع و تشكر نيست و هرگز به كمالات ديگران گواهى نمىدهد و قهراً مرتكب گناه كتمان حق مىشود.
▪️حسود معمولًا منافق است. حضرت على عليه السلام مىفرمايد: «الحاسد يظهر و ده فى اقواله و يخفى بغضه فى افعاله» در ظاهر اظهار علاقه مىكند ولى در باطن كينه و بغض دارد.
🌿🌿🌿
🔅قرآن همراه است و هم راه
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
🆔 @rahighemakhtoom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌿🌿🌿
🔅قرآن همراه است و هم راه
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
🆔 @rahighemakhtoom
در محضر#استاد
آیت_الله_جوادی_آملی
🔅🔅🔅
📌ذکر خدا یک قرنطینه است.
🔸فرمود إِلَّا الَّذينَ آمَنوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ وَ ذَكَرُوا اللَّهَ كَثيرًا
🔸اعمال و مناسک و مراسم عبادی هر کدام مشخص است که در شبانه روز چقدر نماز بخواند، چقدر روزه بگیرد، در سال مناسک حج و عمره و ... مشخص است؛ اما ذکر خدا مشخص نیست. اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثِیراً ...
🔸در غیر معصوم دائم الذّکر بودن بسیار سخت است.
🔸گاهی ممکن است انسان غفلت بکند ولی ذکر کثیر داشته باشد اهل نجات است.
🔸منظور نام خدا نیست، منظور یاد خداست.
🔸این ذکر خدا که می گویند هر کاری می کنید به یاد خدا باشید تا آن کار ابتر نباشد، یک قرنطینه است.
🔸انسان هر غذایی می خواهد بخورد، هر لباسی می خواهد بپوشد، هر حرفی می خواهد بزند، هر کاری که می خواهد بکند، باید رویش بشود بگوید «خدایا به نام تو!»
🔸این کار یا واجب است یا مستحب؛ آدم حرام یا مکروه را که نمی تواند بگوید «خدایا به نام تو!»
🔸این بهترین قرنطینه است و بهترین مراقبت است.
🔸کاری که آدم نمی تواند بگوید «خدایا به نام تو !» خوب، نکند!
🔸اگر به ما گفتند هر امری که با بسم الله شروع نشود ابتر و بی نتیجه است این راهش است.
🔸نه معنایش این است که انسان هر کاری که می خواهد بکند بگوید بِسْمِ ٱللّٰهِ ٱلرَّحْمٰنِ ٱلرَّحِيمِ و آن کار چه حلال باشد چه غیرحلال چه مشکوک! کار مشکوک را چجور می شود گفت «خدایا به نام تو!»؟ ...
🔸البته ثواب دارد اگر کسی بسم الله بگوید. حالا اگر نگفته آن ثواب را نمی برد اما به دستور عمل کرده؛ یعنی بررسی کرده، مطالعه کرده این کاری که می خواهد وارد شود، این غذایی که می خواهد بخورد، این پولی که می خواهد بگیرد، این جایی که می خواهد برود می تواند بگوید «خدایا به نام تو!» یا نه؟
🔸اگر شک دارد خوب نمی رود دیگر!
🔸این راهش است . خوب، یک مقداری که این راه را برویم برای ما عادی می شود.
🔹برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 215 تا آخر
🍀🍀🍀
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#حضرت_آیت_الله_جوادی_آملی
📌طیَران آدمیت
🔹 یك وقت كه هواپیما اختراع شد، این شعر جناب شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی نوشته شد كه طیران مرغ دیدی تو تلاش و كوشش ات بیشتر باشد، به در بیا تا طیران آدمیت را ببینی؛ عكس این هواپیما را كشیدند گفتند روزی مرغ پرواز می كرد امروز انسان پر می كشد، تو از پایبند غفلت كه به در بیایی طیران آدمیت را می بینی. این نگاه یك نگاه متحجرانه، حسگرایانه و تجربه زده است، جناب سعدی كه شاگرد قرآن و عترت است اگر گفت طیران آدمیت را ببین، این جعفر طیار را می خواست، نه این هواپیمایی كه همین هواپیما به مراتب از هر مار و عقربی بدتر شد و جریان ویتنام را به آن صورت درآورد یا جریان های دیگر را به آن صورت درآورد، اینكه به چاه رفتن انسانیت است، اینكه طیران نیست! طیران آدمیت جای دیگر است، «تو ز پای بند شهوت به در آی تا ببینی طیران آدمیت»،[1] این طیران نیست. اینكه كسی سوار یك وسیله تندرو بشود فضا را تسخیر كند، از غرب حركت بكند به دورترین نقطه شرق برسد و بمب اتم بریزد و عده ای را یكجا خاكستر بكند اینكه حیوانیت محض است، اینكه طیران آدمیت نیست. پس هواپیما اختراع كردن طیران آدمیت نشد، آن چیز دیگر است، این مطلب اول.
🔹 مطلب دوم این است كه خب پس طیران آدمیت چیست؟ طیران آدمیت را وجود مبارك حضرت امیر (سلام الله علیه) تبیین كرده، در نامهای كه برای دربار اموی نوشت فرمود خودستایی چیز بسیار بدی است،[2] ما در اسلام موظف به خودستانی هستیم، نه خود ستایی! خود را بگیریم و مهار كنیم و سر جایش بنشانیم، نه خود را بستاییم! آنكه خود ستایی كرد، گرفتار غرور و جاه طلبی شد و سرانجام هم به دام می افتد. آنكه خود ستانی كرد، خود را گرفت و مالك خود شد، بیجا حرف نزد، بیجا امضا نكرد، بیجا پولی را نگرفت، باند بازی نكرد، خود را ستاند و گرفت این به مقام می رسد. در نامه وجود مبارك حضرت امیر (سلام الله علیه) فرمود خودستایی در اسلام مذمت شده و اگر نهی نشده بود من بخشی از فضائل خانواده خود را ذكر می كردم تا دربار اموی بفهمد كه ما چه كسی هستیم. فرمود خیلی ها به جبهه می روند و كشته می شوند، اما ما وقتی كشته دادیم می شود سید الشهداء، عموی من حمزه این است؛ خیلی ها به جبهه می روند جانباز می شوند و اعضایشان را از دست می دهند، ولی ما وقتی جانباز دادیم طیران می كند، برادرم جعفر دو تا دستش را در جبهه داد خدا به او دو تا بال داد كه «یطِیرُ بِهِمَا مَعَ الْمَلَائِكَةِ فِی الْجَنَّةِ»[3] این می شود جعفر طیار، جعفر طیار كجا جعفر طرار كجا! این هم مطلب دوم.
🔹 مطلب سوم آن است كه هر كدام از ما یك چند روزی روی كاریم، اگر مشكل سیاسی پیش نیاید، مشكل اجتماعی پیش نیاید، مشكل مرگ پیش نیاید، مشكل مرض پیش نیاید، مشكل های اخلاقی پیش نیاید، مشكل های باند بازی پیش نیاید هر كدام ما حداكثر سی سال روی كاریم، در حالی كه بسیاری از این مشكلات در راه است. كسی دیروز روی كار بود امروز روی كار نیست، كسی امروز روی كار است دیروز روی كار نبود. خدا رحمت كند مرحوم فردوسی را این جریان رستم و شكست رستم و جریان رخش و به غارت بردن آن اسبش به نام رخش و بعد بیدار شدن رستم و فهمیدن كه رخش را دیگری برده است و زین بی رخش ماند این رستم آن زین بی رخش را روی دوش گرفت گفت:
چنین است رسم سرای درشت گهی پشت به زین و گهی زین به پشت[4]
برای همه شما هست، حالا چند روزی روی كارید مواظب باشید درست كار كنید، به جانتان، به حیثیتتان، به آبرویتان و به آخرتتان رحم بكنید.
[1]. دیوان سعدی، غزل18.
[2]. نهج البلاغه, نامه28.
[3]. کتاب سلیم بن قیس، ج2، ص567.
[4]. شاهنامه فردوسی، سهراب.
📚 درس اخلاق تاریخ: 1386/04/21
🍀🍀🍀
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببرید
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
#قرآن
#تشبیه
#همسر
#لباس
#لطایف
🍀🍀🍀
«هُنَّ لِباسٌ لَکمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُن»[1] «آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها»
📌در تشبیه همسر به لباس، نکات و لطایف بسیاری نهفته است، از جمله:
✅ باید لباس در طرح و رنگ و جنس، مناسب انسان باشد، همسر نیز باید هم کفو انسان و متناسب با فکر و شخصیت انسان باشد.
✅ لباس مایۀ زینت و آرامش است، همسر و فرزند نیز مایۀزینت و آرامش خانواده اند.
✅ لباس عیوب انسان را می پوشاند، هریک از زن و مرد نیز باید عیوب و نارسایی های یکدیگر را بپوشانند.
✅ لباس انسان را از خطر سرما و گرما حفظ می کند، وجود همسر نیز کانون خانواده را از آسیب ها حفظ و آن را گرم و زندگی را از سردی می رهاند.
✅ لباس حریم انسان است و دوری از لباس، مایۀ رسوایی، دوری از ازدواج و همسر نیز سبب انحراف و رسوایی انسان می گردد.
✅ در هوای سرد لباس ضخیم و در هوای گرم لباس نازک استفاده می شود، هر یک از دو همسر نیز باید اخلاق و رفتار خود را متناسب با نیاز روحی طرف مقابل تنظیم کند؛ اگر مرد عصبانی است، زن با لطافت با او برخورد کند و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا کند.
✅ انسان باید لباس خود را از آلودگی حفظ کند، هر یک از دو همسر نیز باید دیگری را از آلوده شدن به گناه حفظ نماید.
پی نوشت:
[1] .بقره، 187
@rahighemakhtoom
🌹لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَىٰ وَزِيَادَةٌ ۖ وَلَا يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌ ۚ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ🌹
🌷برای کسانی که نیکی کردند، بهترین پاداش و افزون بر آن است
🌷و چهره آنان را سیاهی و خواری نمی پوشاند
🌷آنان اهل بهشت اند و در آن جاودانه اند.
👈 #سوره_یونس، آیه 26
🌺 امام صادق عليه السلام مىفرمايد: هر چيز اندازهاى دارد، جز اشك كه قطرهاى از آن آتشها را خاموش كند.
🌺 سپس فرمود: كسى كه اشكى براى خدا بريزد، چهرهاش تيرگى و خوارى نخواهد ديد. «لا يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَ لا ذِلَّةٌ» 🌺 در بعضى روايات مراد از «زِيادَةٌ» را دنيا گرفتهاند. و روايات بسيارى از اهل سنّت، «زِيادَةٌ» را ملاقات با خدا (والطاف او) دانسته است. 🌺 «أَحْسَنُوا»، دامنهى نيكى، شامل عقيدهى نيك، عمل شايسته و گفتار خوب مىشود.
#قرآن #تلاوت_قرآن #اسلام
@rahighemakhtoom
📌 با سلام و عرض ادب
▪️در این صفحه آموزه ها و معارف اسلامی بر اساس منظومه فکری آیت الله جوادی آملی و مفسران بزرگ ارائه می شود.
▪️ تبلیغ و انتشار سخن حق وظیفه ماست. الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا
☘️ ☘️ ☘️
✅واژه رحیق برگرفته از آیه 25 سوره مطففین
تماس پیامکی ادمین 09218305249
کانال قرآنی رحیق یک محفل تفسیری
👇👇👇
eitaa.com/rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#شیوه_های_تبیین_معارف_در_قرآن
#امکان_فهم_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌شیوههای تبیین معارف در قرآن-2-
🔹 قرآن كریم افزون بر آن كه برای نوع معارف خود برهان اقامه میكند برای عمومی كردن فهم آنها مَثَل نیز میزند: « وَ لَقَدْ ضَرَبْنا لِلنَّاسِ فِی هذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُونَ »[4]؛ چنانكه توحید را گاهی در چهرهی «برهان تمانع» عرضه میكند؛ برهانی كه حكیمان و متكلمان، آن را به عنوان پیام وزین و سنگین تلقی میكنند و در فهم كیفیت اثبات لازم و ملزوم بودن مقدم (جزء اول در قضیهی شرطیه) و تالی (جزء دوم در قضیهی شرطیّه) و بطلان تالی آن قیاس اختلاف دارند و گاهی در لباس مَثَلی ساده كه هر امّی درس ناخواندهای توان فهم آن را دارد.
🔹 توضیح آن كه، برهان تمانع در قرآن كریم در قالب قیاسی استثنایی بیان شده است كه قضیهی شرطیه و مجموع مقدم و تالی آن در سورهی انبیاء آمده است: « لَوْ كانَ فِیهِما آلِهَهٌ إِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَتا... »[5] و قضیّهی حملیه و بطلان تالی آن در سورهی ملك: «ما تَرى فِی خَلْقِ الرَّحْمنِ مِنْ تَفاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرى مِنْ فُطُورٍ* ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ كَرَّتَیْنِ یَنْقَلِبْ إِلَیْكَ الْبَصَرُ خاسِئاً وَ هُوَ حَسِیرٌ»[6]. حاصل برهان قرآنی تمانع چنین است كه تعدد خدایان مایه فساد نظام آسمانها و زمین است؛ لیكن در سلسلهی به هم پیوستهی آفریدههای خدای سبحان هیچ گونه تفاوت و گسیختگی نیست؛ در نظام آفرینش هر موجودی در مكان یا شرافت خاص خود قرار دارد و هیچ حلقهای از این سلسلهی سرگردان نیست تا بر اثر فوت آن، پیوستگی سلسله نیز فوت شود و از این رو هر چه بیننده در پی یافتن فطور و شكافی در نظام محكم آفرینش پیش رود خسته و درمانده بر میگردد.
▪ محتوای همین برهان در قالب مَثَلی ساده، این گونه بیان شده است: آیا خدمتگزاری كه چند مولای درگیر و مخالف با هم داشته باشد با خدمتگزاری كه یك مولای خوش خُلْق و سالم دارد یكسان است؟: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً رَجُلاً فِیهِ شُرَكاءُ مُتَشاكِسُونَ وَ رَجُلاً سَلَماً لِرَجُلٍ هَلْ یَسْتَوِیانِ مَثَلاً»[7]؛ یعنی، خدمات خدمتگزار دوم كاملاً منسجم و هماهنگ، لیكن خدمات خدمتگزار اول گسیخته و ناهماهنگ است.
📝 پی نوشت ها:
[4] . سوره زمر، آیه 27؛ ما برای مردم در این قرآن از هرنوع مثلی زدیم، شاید متذكر شوند.
[5] . سوره انبیاء، آیه 22؛ اگر در آسمان و زمین، جز الله خدایان دیگری بود، فاسد میشدند (و نظام جهان به هم میخورد).
[6] . سوره
ملك، آیات 3ـ4؛ در آفرینش خداوند رحمان هیچ تضاد و عیبی نمیبینی، بار دیگر نگاه كن، آیا هیچ شكاف و خللی مشاهده میكنی؟! بار دیگر (به عالم هستی) نگاه كن، سرانجام چشمانت (در جستجوی خلل و نقصان ناكام مانده) به سوی تو باز میگردد در حالی كه خسته و ناتوان است.
[7] . سوره زمر، آیه 29؛ خداوند مثالی زده است: مردی را كه مملوك شریكانی است كه درباره او پیوسته با هم به مشاجره مشغولند، و مردی كه تنها تسلیم یك نفر است؛ آیا این دو یكسانند؟!
🍀🍀🍀
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم.
@rahighemakhtoom
برشی از کتاب #سروش_هدایت(117)
#آیت_الله_جوادی_آملی
#اسلام_شناسی
#آموزه_های_اسلامی
#قرآن_شناسی
#آموزه_های_قرآنی
#خدا_شناسی
#پیام_ها_و_نکته_ها
#همايش_بسيج_اساتيد
🔅🔅🔅
📌 دانشگاه اسلامی
✅ اصل دوم. عناصر محوري فضاي علمي كشور را متون درسي از يك سو، معلمان و متعلمان از سوي ديگر تشكيل مي دهند. وقتي دانشگاه اسلامي مي شود كه علوم تدويني آن مخالف رهنمود وحي و عقل برهاني نباشد و معلمان و متعلمان در بخش عقائد، اخلاق و اعمال، نه به ذَنْبِ شخصي آلوده و نه به گناه اجتماعي مبتلا باشند.
▪ در اين حال، قلمرو كتاب هاي درسي از نفوذ شبهات واهي و بدآموزي هاي مستور يا مشهور مصون بوده، رفتار و گفتار و نوشتار و بالاخره كردار مسئولانِ پذيرش دانشجويان و پرورش آنان، از عصيان يا نسيان عمدي كه در حدّ خود تخلّف رسمي محسوب مي گردد، محفوظ اند و سيرت و سنّت متعلمان علم و اخلاق گرايي بوده و از شيوه مشئوم مدرك پرستي نجات يافته و دانش را براي تقرّب به ساحتِ قدسِ دانش آفرين فرامي گيرند،
▪ حضرت امام صادق(عليهالسلام) فرمود: «وَجدتُ عِلمَ الناسِ كلَّهُ في اربع؛ اوّلها اَن تَعرفَ ربّك، و الثاني اَن تَعرفَ ما صَنَعَ بك و الثالث ان تَعْرفَ ما أراد بك و الرابع اَن تعرفَ ما يُخرجكَ عن دينك».[ الكافي، ج 1،ص 50.]دانش صائب و سودمند جامعه انساني را در چهار رشته يافتم؛
🔸 اول معرفت پروردگارو شناخت توحيد آن،
🔸 دوم شناخت كيفيت پروراندن و نحوه تدبير و اراده او،
🔸 سوم معرفت دين، شريعت و دستورهاي مذهبي كه خداوند آنها را از مردم خواست،
🔸 و چهارم شناخت چيزي كه باعث ارتداد و خروج از دين مي گردد. معارف اصول و فروع دين در اين حديث نوراني بازگو شد و چنين علمي نافع خواهد بود و براي اسلامي شدن مراكز فرهنگي، به ويژه آموزش عالي راهكار مناسبي است، زيرا هم جنبه علمي آن ملحوظ شده است و هم صبغه عملي و اخلاقي آن مورد عنايت قرار گرفت.
▪ اگر قلم به دست بي عقل و علم افتد، حكم ناصواب صادر و اجرا مي شود:
چون قلم در دست غدّاري فتاد
لا جرم منصور بر داري فتاد
چون سفيهان را اين كار و كيا
لازم آمد يقتلون الانبياء
[مثنوي معنوي، دفتر دوم، ابيات 1398 ـ 1399.]
▪ و اگر حكم در اختيار گمراه واقع شود، وبال به حساب كمال مي آيد و چاه جاه تلقي مي شود و سقوط صعود محسوب مي گردد:
حكم چون در دست گمراهي فتاد
جاه پنداريد و در چاهي فتاد
طفل راه فقر چون پيري گرفت
پَي روان را غولِ ادباري گرفت
احمقان سرور شده ستند و زِبيم
عاقلان سرها كشيده در گليم
[همان، دفتر چهارم، ابيات 1447 ـ 1452.]
☘☘☘
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم
@rahighemakhtoom