#مثالهای_قرآن 95
#مثل #آب #زندگی #دنیا #گیاه #سبز #خشک #باد
⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه
(وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.)
(( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) .
وجه تشبیه :
در این آیه زندگی دنیا به آب بارانی تشبیه شده است که بر زمین ببارد و گیاهان زیادی به وسیله آن بروید و صفحه زمین را سرسبز و شاداب و به زیباترین شکلی مزیّن کند ، اما دیری نمی پاید که این طراوت و خرّمی تبدیل به ((گیاه خشک )) و کم وزن ، یعنی ((هشیم )) می شود و باد آن را به هر سو پراکنده می سازد ، چنان که گویی نبوده است !
وجه شباهت در این تشبیه ((ناپایداری زرق وبرق دنیا و زود دگرگون شدن آن )) است .
آری ، همه خوشیها ، عیش و نوشها و جوانی و کامرانی زندگی 50 60 ساله دنیا ، همانند گیاهی است که بین طراوت و شادابی و خشک شدن و نابودی آن ، چندان فاصله ای نیست .
مرحوم ((طبرسی )) می گوید :
((این مَثَل در باره متکبّرانی است که به مال و ثروت خود مغرور شده و از همنشینی با تهی دستان ، خود داری می ورزند . خداوند متعال بدین وسیله به آنها هشدار می دهد که به زرق و برق دنیا دلبستگی پیدا نکنند دنیا مورد توجّه او نیست . زندگی دنیا به گیاه سبزی می ماند که با ریزش قطرات باران می روید و سبز و خرّم می شود امّا همین که باران چند صباحی قطع شد ، می خشکد و هشیم می شود که دیگر قابل استفاده نخواهد بود)) . (268)
▫️یکی از نیک مردان می گوید :
وقتی مرا به کوفه کاری پیش آمد ، آنگاه که به قصر ویران شده ((نعمان بن منذر)) پادشاه حیره در ((خورنق )) و ((سدیر)) گذشتم ، ساعتی در فکر فرو رفته و عبرت گرفتم و آنگاه با حال تعجّب خطاب به آن ویرانه ها گفتم :
((اءَیْنَ سُکّانُکَ ؟ وَاءَیْنَ جِیرانُکَ ؟ وَاءَیْنَ اءَمْوالُکَ ؟ وَاءَیْنَ خَدَمُکَ ؟ ؛ ساکنانت کجایند ؟ همسایگانت کجا رفتند ؟ اموالت چه شد ؟ خدمتگذارانت چه شدند ؟ ! )) در این هنگام صدایی از هاتفی شنیدم که می گفت :
((اءَفْناهُمْ حَدَثانُ الدُّهُورِ وَالْحُقُبِ وَاءَهْلَکَهُمُ الْمَصائِبُ وَالنُّوبُ ؛ (269) رویدادهای روزگار آنها را از بین برد و مصائب و حوادث نابودشان کرد)) .
===============
264-(( هَشیم ))، از ماده هشم به معنای شکستن است و در اینجا به معنای گیاهان خشکیده ای است که در هم شکسته شده باشد.
265-((تَذْرُوهُ))، از ماده ((ذرو)) به معنای پراکنده ساختن است . ((تَذْرُوهُ الرِّیَحُ))، یعنی بادها آن را به هر سو پراکنده می سازند. (مجمع البیان ، چاپ اسلامیه ، ج 6، ص 473).
268-تفسیر مجمع البیان ، ج 6، ص 473.
269-اقتباس از تفسیر منهج الصادقین ، ج 5، ص 356.
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#مثالهای_قرآن 95
#مثل #آب #زندگی #دنیا #گیاه #سبز #خشک #باد
⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه
(وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.)
(( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) .
🌱🌱🌱
در تفسیر کشف الاسرار منسوب به خواجه عبداللّه انصاری ذیل آیه مورد بحث آمده است :
((سلمان فارسی ، هرگاه به خرابه ای می گذشت در آن توقف می کرد و با حالت تضرّع و ناله رفتگان آن منزل را یاد می کرد و می گفت :
کجایند آنهایی که این بنا را بر پا نهادند ! دل بدادند و مال و جان در باختند تا آن غرفه ها را بیاراستند چون دل بر آن نهادند و چون گل بر باد بشکفتند و از باد بریختند و در گل خفتند ! )) .
می گویند روزی ((خالد بن ولید)) از دختر ((نعمان بن منذر)) پرسید : ((چگونه شما از اوج عزّت و شوکت ، به خواری و ذلّت افتاده اید ؟ گفت : خلاصه سخن آن که روزی آفتاب بر آمد که هر رونده و آرمنده در ((خورنق )) و ((سدیر)) زیر دست ما بود ، امّا همین که آفتاب غروب کرد چنان شدیم که هر کس مارا می دید دلش به حال ما می سوخت )) .
از عبدالملک بن عمیر نقل شده است که می گوید :
((من سر امام حسین علیه السّلام را در قصر ((دارالاماره )) که در مقابل عبیداللّه بن زیاد علیه اللعنة نهاده شده بود دیدم و سر عبیداللّه را در مقابل مختار و سر مختار را نزد مصعب بن زبیر و سر مصعب را در مقابل عبدالملک بن مروان مشاهده کرده ام و این همه را در مدّت دوازده سال دیده ام )) .
از رسول خداصلّی اللّه علیه و آله و سلّم روایت شده که فرمود :
((مَا امْتَلاََتْ دارٌ حَبْرَةً الا امْتَلاَتْ عَبْرَةً وَما کانَتْ فَرْحَةٌ إِلاّ یَتْبَعُها تَرْحَة ؛ پر نشد خانه ای از سرور مگر آنکه پر شد از باریدن اشک و نمی باشد سروری مگر آنکه دنبال او خواهد بود حزنی )) .
هرگز به باغ دهر گیاهی وفا نکرد
هرگز زدست چرخ خدنگی خطا نکرد
خیّاط روزگار به بالای هیچکس
پیراهنی ندوخت که آن را قبا نکرد
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#مثالهای_قرآن ۹۶
#مثل #آب #زندگی #دنیا #گیاه #سبز #خشک #باد
⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه
(وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.)
(( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) .
🌱🌱🌱
نکته ها :
⏪1- زرق و برق ناپایدار
((قرآن مجید در آیه مورد بحث ، حقایق عمیق عقلی را که شاید درک آن برای بسیاری از مردم به آسانی امکان پذیر نیست ، با ذکر یک مثال زنده و روشن در آستانه حسّ آنها قرار می دهد . به انسانها می گوید :
آغاز و پایان زندگی شما همه سال در برابر چشمانتان تکرار می شود ، اگر شصت سال عمر کرده اید ، شصت بار این صحنه را تماشا نموده اید .
در بهاران گامی به صحرا بگذارید و آن صحنه زیبا و دل انگیز را که از هر گوشه اش آثار حیات و زندگی نمایان است بنگرید ، در پاییز نیز به همان صحرای سر سبز فصل بهار گام بگذارید و ببینید چگونه آثار مرگ از هر گوشه ای نمایان است .
آری ، شما هم یک روز کودکی بودید همچون غنچه نوشکوفه ، بعد جوانی می شوید همچون گلی پر طراوت ، سپس پیر و ناتوان می شوید ، به مانند گلهای پژمرده و خشکیده و برگهای زرد و افسرده و سپس طوفان اجل ، شما را درو می کند و بعد از چندصباحی خاکهای پوسیده شما به کمک طوفانها به هر سو پراکنده می گردد)) .
تازه ، این در صورتی است که آدمی عمر طبیعی خود را طی کند ، ولی اگر چنانچه در معرض مرگهای ناگهانی از قبیل زلزله ها ، تصادفها ، سرطانها ، سکته ها که در این زمان خیلی رایج است ، قرار گیرد ، حسابش معلوم است ، چنانکه مثل آن در سوره یونس ، آیه 24 (مثَل 17) گذشت که زندگی دنیا را به آب بارانی تشبیه کرده که بر زمین فرو ریزد و گیاهان گوناگونی از آن بروید و همین که این گیاهان سرسبز شده و صفحه زمین را زینت بخشیده اند ، ناگهان سرما و یا صاعقه ای بر آن اصابت نموده ، چنان نابودش می کند که گویی از اصل نبوده است .
به هر صورت زندگی دنیا چه راه طبیعی خود را طی کند و چه نکند ، دیر یا زود دست فنا دامانش را خواهد گرفت .
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#مثالهای_قرآن 97
#مثل #آب #زندگی #دنیا #گیاه #سبز #خشک #باد
⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه
(وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.)
(( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) .
🌱🌱🌱
⏪2- عوامل غرور شکن
بسیاری از مردم هنگامی که به مال و مقام می رسند ، مغرور می شوند و این ((غرور)) دشمن بزرگی برای سعادت انسانهاست . لذا قرآن که یک کتاب عالی تربیتی است ، از طرق مختلف برای درهم شکستن این دشمن درون استفاده می کند : گاه فنا و نیستی و ناپایدار بودن سرمایه های مادی را مجسّم می کند (مانند آیه مورد بحث ) . گاه هشدار می دهد که همین سرمایه های شما ممکن است دشمن جانتان شود ؛ چنانکه در سوره توبه آیه 55 می فرماید : ((فزونی اموال و اولاد آنها تو را در شگفتی فرو نبرد ، خدا می خواهد آنها را به وسیله آن در زندگی دنیا عذاب کند و در حال کفر بمیرند)) گاهی با ذکر سرنوشت مغروران تاریخ ، همچون ((قارونها)) و ((فرعونها)) به انسانها بیدار باش می دهد . گاهی دست انسان را گرفته و به گذشته زندگی او ، یعنی زمانی که نطفه بی ارزش و یا خاک بی مقداری بود ، می برد و یا آینده او را که نیز همین گونه است ، در برابر چشمانش مجسّم می سازد تا بداند درمیان این دو ضعف و ناتوانی ، غرور ، کار احمقانه ای است .
⏺قرآن کریم می فرماید :
- (فَلْیَنظُرِ ا لاْنسَنُ مِمَّ خُلِقَ خُلِقَ مِن مَّآءٍ دَافِقٍ ) ؛ (275) ((انسان باید بنگرد که از چه چیز آفریده شده است ! (او) از یک آب جهنده آفریده شده است )) .
⏺و در آیه دیگر این چنین می فرماید :
(اءَیَحْسَبُ ا لاْنسَنُ اءَن یُتْرَکَ سُدًی اءَلَمْ یَکُ نُطْفَةً مِّن مَّنِیٍّ یُمْنَی ثُمَّ کَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّی ) ؛ ((آیا انسان می پندارد که بی هدف رها می شود ؟ ! آیا او نطفه ای از منی که در (رحم ) ریخته می شود ، نبود ؟ ! سپس به صورت خون بسته شد و خداوند او را آفرید و موزون ساخت )) .
⏺بنابراین یکی ازراههای درهم شکستن ((خوی شیطانی غرور)) ، این است که آدمی هرگاه به قدرت ومقام وثروتی می رسد ، وضعیّت گذشته خویش را به یاد آورد . چنانکه بعضی از عالمان وارسته برای این که مبادا دچار غرور علم و یا مقام شوند ، از این شیوه قرآنی برای تهذیب و تربیت خود استفاده می کردند.
🌴🌴🌴
قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس #خجالت که از این حاصل ایام برد
🔅 تفسير و علوم قرآنی
@rahighemakhtoom
#مثالهای_قرآن 98
#مثل #آب #زندگی #دنیا #گیاه #سبز #خشک #باد
⏪26- مَثَل زندگی دنیا و گیاه
(وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ ا لْحَیَوا ةِ الدُّنْیَا کَمَاَّءٍ اءَنزَلْنَهُ مِنَ السَّمَاَّءِ فَاخْتَلَطَ بِهِی نَبَاتُ ا لاْرْضِ فَاءَصْبَحَ هَشِیمًا(264) تَذْرُوهُ(265) الرِّیَحُ وَکَانَ اللَّهُ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ مُّقْتَدِرًا ) . (کهف / 45.)
(( (ای پیامبر ! ) زندگی دنیا را برای آنان به آبی تشبیه کن که از آسمان فرو می فرستیم ؛ و به وسیله آن ، گیاهان زمین (سرسبز می شود و) در هم فرو می رود ، اما بعد از مدّتی می خشکد ؛ و بادها آن را به هر سو پراکنده می کند ؛ و خداوند بر همه چیز تواناست )) .
🌱🌱🌱
🌱🌱🌱
⏪2- عوامل غرور شکن
در حالات ((شیخ جعفر کاشف الغطاء)) نوشته اند :
گاهی به هنگام مناجات خود در دل شب ، خطاب به خویشتن می گفت :
((کُنْتَ جُعَیْفِراً ، ثُمَّ صِرْتَ جَعْفَراً ، ثُمَّ الشِّیْخ جعفر ، ثُمَّ شَیْخَ الْعِراقِ ، ثُمَّ رئیس الاْسلامِ ؛ (277) تو جعفر کوچولو بودی ، سپس جعفر شدی ، بعد شیخ جعفر ، بعد از آن شیخ العراق وآنگاه به شیخ الاسلام مشهور گشتی )) . ؛ یعنی اینها همه مرحله به مرحله به عنایت خدا شامل حالت شده ، و مبادا تو اوائلت را فراموش کنی و دچار غرور شوی .
⏺مقام علمی مرحوم ((کاشف الغطاء)) در فقه به گونه ای بود که از خودش نقل شده که می گفت : ((اگر همه کتب فقه را بشویند ، من از حفظ از طهارت تا دیات (که متجاوز از پنجاه کتاب فقهی است ) را می نویسم )) . (278) این فقیه نامدار با آن مقام بلند علمی اش ، چنان متواضع و فروتن بود که گفته اند : ((با تحت الحنک عمامه خود غبار نعلین سیّد مهدی بحرالعلوم را پاک می کرد)) . (279)
⏺در حالات ((ایاز)) نوشته اند که وی نخست خارکن بود ، به تدریج کارش بالاگرفت تا جایی که یکی از نزدیکان و مشاوران مخصوص و مورد اعتماد ((سلطان محمود)) شد . برای اینکه مقام و ریاست او را مغرور نکند ، ((چارق )) و ((پوستین )) دوران فقر و فلاکتش را در حجره ای آویخته بود و هر روز به تنهایی در آن حجره می رفت و به آن چارق و پوستین کهنه می نگریست .
حسودان و سخن چینان به سلطان محمود گزارش دادند که : ((ایاز)) زر و سیم و جواهرات سلطان را در حجره ای نهاده و در آن را محکم بسته و هیچ کس را به درون آن راه نمی دهد . سلطان محمود عدّه ای از امیران را ماءمور بازرسی حجره ایاز کرد و آنان در نیمه شب مشعل به دست و شادی کنان به سوی آن حجره روانه شدند .
🔘ایاز هم برای پنهان داشتن این راز ((پوستین و چارق )) که مبادا دنیا پرستان او را متّهم به جنون و یا سالوس گری کنند ، قفل بسیار سختی برای در آن حجره انتخاب کرده بود . بالا خره آن ماءموران با کوشش تمام و حرص و آز و هوس فراوان در حجره را باز کردند و چیزی در آن جز یک جفت چارق دریده و یک پوستین کهنه نیافتند .
گفتند : ممکن است جواهرات را در کف حجره دفن کرده باشد ، لذا زمین را کندند ، چیزی پیدا نکردند و سرانجام خسته و کوفته و غبار آلود و شرمنده و سر افکنده به حضور سلطان آمدند !
⏪ادامه مطلب در پست زیر
👇🏾👇🏾👇🏾
🔰#مثالهای_قرآن 131
#مثل #چوب #خشک #منافق #منافقان #سخن #جذاب #انحراف #حق
🔅🔅🔅
38- مَثَل چوب خشک (منافقان )
(وَإِذا رَاءَیْتَهُمْ تُعْجِبُکَ اءَجْسَامُهُمْ وَإِنْ یَقُولُواْ تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ کَاءَ نَّهُمْ خُشُبٌ مُّسَنَّدَةٌ یَحْسَبُونَ کُلَّ صَیْحَةٍ عَلَیْهِمْ هُمُ ا لْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قَتَلَهُمُ اللَّهُ اءَ نَّی یُؤْفَکُونَ(سوره منافقون آیه 4)
((هنگامی که آنها (منافقان ) را می بینی (ظاهر آراسته و) قیافه های آنان تو را در شگفتی فرو می برد (و جذّاب سخن می گویند که ) وقتی حرف می زنند تو نیز به حرفهایشان گوش فرا می دهی ! (و اما از نظر باطن چنان بی محتوی هستند که ) گویی چوبهای خشکی هستند که به دیوار تکیه داده شده اند ، هر فریادی از هر جا بلند شود ، آنرا بر ضدّ خود می پندارند ، آنها دشمنان واقعی تو هستند پس از آنان بر حذر باش ، خداوند آنها را بکشد ، چگونه از حقّ منحرف می شوند ؟ ! )) .
⏪وجه تشبیه
خداوند متعال در این آیه ، ((منافقان )) را که ظاهری جذّاب و فریبنده و باطنی بی روح و پوچ دارند ، تشبیه کرده است به ((چوبهای خشکی )) که بر دیوار تکیه داده شده است ؛ یعنی منافقان هر چند ظاهری آراسته و قیافه و هیکلی فریبنده دارند ، ولی در باطن سست و توخالی و فاقد هرگونه استقلال و اراده هستند .
▪️((مُسَنَّدَة )) ، یعنی بر دیوار تکیه داده شده . این قید ممکن است ناظر به چوبهای توخالی و پوسیده ای باشد که به کار ساختمان سازی نمی آید و آنها را جدا نموده و کنار دیوار می نهند . این چوبها در ظاهر سالم به نظر می آیند ، ولی از داخل پوسیده و پوک شده اند که جز برای آتش کردن و سوزاندن ، به کار دیگری نمی آیند .
منافقان نیز چنین هستند ، چون از درون مریضند ، جز فتنه انگیزی و فساد و آتش افروزی ، هیچ خاصیّت دیگری برای جامعه ندارند .
◾️بعضی گفته اند : شاید مراد از (خُشُبٌ مُّسَنَّدَةٌ) ؛ ((چوبهای خشک بر دیوار تکیه داده شده )) ، بتهای تراشیده باشد که بر دیوار تکیه داده شده اند ، که در این صورت تشبیه منافقان به آنها در حسن صورت و بی فایده بودن آنان است .
جمعی دیگر گفته اند : ((خشب )) جمع خشباء است و آن چوبی است که در اندرونش کرم افتاده و از داخل آن را خورده باشد که ظاهر آن صحیح و سالم وانمود می شود ، در این صورت معنایش آن است که منافقان در حسن ظاهر و خبث باطن و فساد عقیده مانند این چوبها هستند .
🔹از امام باقرعلیه السّلام در تفسیر جمله (کَاءَ نَّهُمْ خُشُبٌ مُّسَنَّدَةٌ) روایت شده که فرمود : ((مراد این است که آنها نه می شنوند و نه تعقّل می کنند)) ؛یعنی آنان همچون چوب خشک ، مرده و بی روح هستند و هیچ گونه تفکّر و شعور انسانی ندارند .
▫️خلاصه این تشبیه بیانگر تو خالی بودن و تزلزل درونی آنهاست لذا به دنبال آن می فرماید :
(یَحْسَبُونَ کُلَّ صَیْحَةٍ عَلَیْهِمْ) ؛ ((هر فریادی از هر جا بلند شود آن را بر ضدّ خود می پندارند)) .
یعنی یک حالت سوء ظنّ و بدبینی جانکاه سر تا سر روح آنها را فرا گرفته و به حکم ((الخائن خائفٌ)) از همه چیز ، حتی از سایه خود می ترسند .
🌱🌱🌱
🔅تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
🔰#مثالهای_قرآن 132
#مثل #چوب #خشک #منافق #منافقان #سخن #جذاب #انحراف #حق
🔅🔅🔅
⏪38- مَثَل چوب خشک (منافقان )
(وَإِذا رَاءَیْتَهُمْ تُعْجِبُکَ اءَجْسَامُهُمْ وَإِنْ یَقُولُواْ تَسْمَعْ لِقَوْلِهِمْ کَاءَ نَّهُمْ خُشُبٌ مُّسَنَّدَةٌ یَحْسَبُونَ کُلَّ صَیْحَةٍ عَلَیْهِمْ هُمُ ا لْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قَتَلَهُمُ اللَّهُ اءَ نَّی یُؤْفَکُونَ(سوره منافقون آیه 4)
🔹قرآن به پیامبرصلی اللّه علیه و آله و سلّم و مسلمانان هشدار می دهد و همه را از شرّ مکر و فریب و چرب زبانی آنان بر حذر می دارد و می فرماید :
(هُمُ ا لْعَدُوُّ فَاحْذَرْهُمْ قَتَلَهُمُ اللَّهُ اءَ نَّی یُؤْفَکُونَ) ؛ ((اینها دشمنان واقعی تو (و دین حق ) هستند پس از (شرّ) آنان بر حذر باش ، خداوند این گونه افراد را بکشد چگونه از حق منحرف می شوند ؟ ! )) .
🔹قرآن در ((سوره بقره )) (آیه 204) در این باره نیز می فرماید :
(وَمِنَ النَّاسِ مَن یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ فِی ا لْحَیَوةِ الدُّنْیَا وَیُشْهِدُ اللَّهَ عَلَی مَافِی قَلْبِهِی وَهُوَ اءَلَدُّ ا لْخِصَامِ) ؛
((و از مردم ، کسانی هستند که گفتار آنان ، در زندگی دنیا مایه اعجاب تو می شود ؛ (در ظاهر ، اظهار محبّت شدیدی می کنند) و خدا را بر آنچه در دل دارند گواه می گیرند . (این در حالی است که ) ، آنان ، سرسخت ترین دشمنانند)) .
جایی که پیامبر اسلام صلی اللّه علیه و آله و سلّم را ظاهرا تحت تاءثیر جذّابیت سخنان خود قرار دهند ، تکلیف دیگران روشن است .
◾️خطر دشمنان چرب زبان
حضرت علی علیه السّلام حدود چهل صفت برای منافقان بر شمرده ، از جمله در باره چرب زبانی و تلوّن سخنان آنها می فرماید :
(( . . . وَقَوْلُهُمْ شِفاءٌ وَفِعْلُهُمُ الدّاءُ الْعَیاءُ حَسَدَةُ الرَّخاءِ وَمُؤَکِّدُوا الْبَلاءِ وَمُقْنِطُوا الْرَّجاءِ لَهُمْ بِکُلِّ طَریقٍ صَریعٌ وَإ لی کُلِّ قَلْبٍ شَفیعٌ وَلِکُلِّ شَجْوٍ دُمُوعٌ . . . ؛ گفتارشان به ظاهر شفا بخش ، امّا کردارشان دردی است درمان ناپذیر ، به رفاه و خوشی مردم حسد می ورزند و بر بلا وگرفتار شدن (آنها) تاءکید و پافشاری دارند و امیدواران را ماءیوس می کنند ، در هر راهی کشته ای دارند و در هر دلی راهی و در هر مصیبتی اشکی . . . )) .
▫️((شجو)) : یعنی مصیبت و غم اندوه .
▫️((دُمُوع )) : یعنی اشکها ، جمع دمع .
▫️معنای ((لِکُلِّ شَجْوٍ دُمُوعٌ)) این است که آنها همواره در پی سوژه ای هستند و برای هر حادثه اشک ساختگی می ریزند ، و با ((نچ ، نچ )) و ((آخ و آخ ))و گریه دروغین ، مردم ساده لوح و سطحی نگر را بر ضدّ رهبران راستین دین و پیروانشان تحریک می کنند : چنانکه ((معاویه )) که خود قاتل واقعی ((عثمان )) بود مدّتها پیراهن خون آلود عثمان را در مسجد شام آویزان کرده بود و گاه و بیگاه در انظار عموم در پای آن اشک می ریخت و در سوگ خلیفه پیامبر بر سر و سینه می زد ! و بدین وسیله مردم ساده لوح را فریب می داد و آنان برای خدا و به خاطر خدا تحریک می شده و در راه خدا خون می دادند و کشته می شدند .
🔹این است که قرآن منافقان را دشمن اصلی می شمارد و مسلمانان را از خطر هولناک آنان بر حذر می دارد .
آری ، خطر دشمن دوست نما ، به مراتب از خطر دشمن صریح بیشتر است ، زیرا مسلمان در برابر دشمن آشکار آمادگی دارد ، ولی در برابر دشمنی که در ظاهر اظهاردوستی و دلسوزی نموده و اشک تمساح می ریزد ، نه تنها آمادگی ندارد ، بلکه انبوهی از افراد سطحی نگر به نفع او تحریک شده و توانشان را در جهت تقویت او به کار می برند !
📙چنانکه سعدی می گوید :
هرگز ایمن ز مار ننشستم
تا بدانستم آنچه خصلت او است
زخم دندان دشمنی بتر است
که نماید به چشم مردم دوست
📙((شهید مطهری )) می گوید :
((اسلام هر وقت با کفر روبرو شده شکست داده و هر وقت که با نفاق روبرو شده است شکست خورده است . چون نفاق از نیروی خود اسلام استفاده کرده و بر ضدّ آن به کار برده است ، یعنی لباس اسلام به تن نموده و با آن جنگیده است )) .
((این که در تاریخ می بینیم پیامبر جنگید و پیروز شد ولی علی علیه السّلام نتوانست مانند رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله و سلّم پیش ببرد ؛ جهتش همین است که پیامبر با کفّار جنگید و علی با منافقین )) .
🌱🌱🌱
🔅تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom