#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت1:معرفی کلی سوره ماعون
▪ سوره ماعون یا أَرَأَيْتَ الَّذِي صد و هفتمین سوره و از سورههای مکی قرآن که در جزء سیام جای گرفته است.
▪ واژه ماعون از کلمه آخر این سوره گرفته شده و به معنای زکات یا هر چیز مفیدی است.
▪ در این سوره صفات منکران قیامت آمده است. قرآن میگوید این افراد انفاق نمیکنند، نماز را سَرسَری میگیرند و ریا میکنند.
▪ گفته شده است سوره ماعون درباره ابوسفیان نازل شد.
▪ فضیلتهایی برای تلاوت این سوره ذکر شده است، از جمله اینکه هر كس سوره ماعون را پس از نماز عشا قرائت کند، خداوند او را میبخشد و تا وقت اذان صبح او را حفظ میكند.
🔹 این سوره را ماعون و سوره «أَرَأَيْتَ الَّذِي» نامیدهاند. ماعون از انتهای سوره و «أَرَأَيْتَ الَّذِي» از آغاز سوره گرفته شده است.
🔹 درباره معنای ماعون گفته شده است، در زمان جاهلیت به هر منفعتی (یا هر وسیله مفید) ماعون گفته میشد و بعد از اسلام به زکات، ماعون گفتند.
🔹 نامهای دیگر این سوره را «دین» و «تکذیب» گفتهاند. زیرا این دو موضوع، از مضامین این سورهاند.
🔹 سوره ماعون جزو سورههای مکی و در ترتیب نزول، هفدهمین سورهای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، صد و هفتمین سوره است. و در جزء سیام قرآن جای دارد.
🔹 سوره ماعون ۷ آیه، ۲۵ کلمه و ۱۱۴ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو سورههای مُفصّلات (دارای آیات کوتاه) است.
🌿🌿🌿
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت2:محتوی کلی سوره ماعون
به نام خداوند رحمتگر مهربان
آيا كسى را كه [روز] جزا را دروغ مىخواند، ديدى؟ (۱) اين همان كس است كه يتيم را بسختى مىراند، (۲) و به خوراكدادن بينوا ترغيب نمىكند. (۳) پس واى بر نمازگزارانى (۴) كه از نمازشان غافلند، (۵) آنان كه ريا مىكنند، (۶) و از [دادن] زكات [و وسايل و مايحتاج خانه] خوددارى مىورزند. (۷)
🔅🔅🔅
در این سوره صفات و اعمال منکران قیامت در پنج مرحله بیان شده است، اینکه به دلیل انکار این روز بزرگ، از انفاق در راه خدا و کمک به یتیمان و مسکینان سر باز میزنند و نماز را سَرسَری میگیرند و ریاکارند و به نیازمندان کمک نمیکنند.
🌿🌿🌿
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت3:تفسیر صوتی سوره ماعون
▪ استاد قرآن: حجت الاسلام و المسلمین شیخ محسن قرائتی
🔸 بیان زیبا
🔸 ساده و روان
🔸 مختصر
🌿🌿🌿
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت4:نکات کلی تفسیری سوره ماعون
✅ اين سوره سيماى افراد منفى را معرفى مىكند:
▪ كسانى كه نسبت به دين، ديدگاه منفى دارند. «يُكَذِّبُ بِالدِّينِ»
▪ نسبت به يتيم و مسكين منفى هستند و آنان را طرد مىكنند. «يَدُعُّ الْيَتِيمَ وَ لا يَحُضُّ»
▪ در عبادت و نماز منفى هستند و اخلاص ندارند. «ساهُونَ- يُراؤُنَ»
▪ در خدمت به مردم منفى هستند. «يَمْنَعُونَ الْماعُونَ»
▫ مراد از «دين» در اينجا روز قيامت است، مانند «مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ»
▫ «دع» راندن همراه با خشونت و «حض» تشويق و ترغيب ديگران است.
▫ مراد از تكذيب دين و معاد در اين سوره، تكذيب قلبى است، نه قولى؛ زيرا مخاطب سوره، كسانى هستند كه نماز مىخوانند ولى نمازشان همراه با ريا و خودنمايى و سهو و غفلت است.
▫ «ماعون» از «معن» به معناى ابزار و وسايلى است كه معمولًا همسايگان به يكديگر عاريه مىدهند تا آنكه نيازشان برطرف شود. مثل ظروف غذاخورى در مهمانىها.
▪ دين يك مجموعه به هم پيوسته است. نمازش از اطعام مسكين و رسيدگى به محرومين جدا نيست.
▪ در روايات، «ساهُونَ» به معناى سستى، ترك و ضايع كردن نماز آمده است. « تفسير نورالثقلين.»
▪ حساب حضور در نماز جماعت، به خاطر حفظ شعائر الهى، از حساب ريا و خودنمائى به خاطر اهداف نفسانى جداست.
▫ در حديث مىخوانيم: كسى كه از دادن لوازم منزل خود به همسايگان دريغ ورزد، خدا روز قيامت لطف خود را نسبت به او دريغ خواهد كرد. « تفسير كنزالدقائق.» البته در حديث ديگرى مىخوانيم كه پرسيدند: ما همسايگانى داريم كه هرگاه وسائلى به آنان عاريه مىدهيم، مىشكنند يا خراب مىكنند، آيا گناه است كه به آنان ندهيم؟ حضرت فرمود: در اين صورت مانعى ندارد. « تفسير نورالثقلين.»
▫ در حديث مىخوانيم: هر كس به اوقات نماز بىاعتنائى كند و نماز را در اول وقت نخواند، ويل دارد. « تفسير نورالثقلين.»
▫ امام صادق عليه السلام فرمودند: ماعون، شامل قرض الحسنه و هر كار نيك درباره ديگران و در اختيار قراردادن وسائل خانه و از جمله زكات است. « كافى، ج 3، ص 499.»
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت5:نکات کلی تفسیری سوره ماعون
✅ سنگدلى انسان به جائى مىرسد كه:
🔸 نسبت به سختترين نوع فقر كه مسكين است.
🔸 نسبت به ضرورىترين نياز كه خوراك است.
🔸 آن هم به مقدار مصرف نه ذخيره.
🔸 نه خود اقدامى مىكند و نه ديگران را تشويق مىكند.
🔅🔅🔅
✅ نگاهى به مسئله ريا
▫ ريا و سُمعه دو خطر و آفت بزرگ هستند كه افراد مؤمن را تهديد مىكند. ريا آن است كه انسان كارى را براى ديدن مردم انجام دهد و سُمعه آن است كه كارى را بجا آورد و هدفش آن باشد كه كارش به گوش مردم برسد. اين دو كار از نشانههاى نفاق است. چنانكه قرآن درباره منافقان مىفرمايد: «إِذا قامُوا إِلَى الصَّلاةِ قامُوا كُسالى يُراؤُنَ النَّاسَ» « نساء، 143.» چون به نماز مىايستند، نمازشان با كسالت و رياكارى است، همان گونه كه به ديگران كمك نمىكنند مگر در حال كراهت و نارضايتى. «وَ لا يُنْفِقُونَ إِلَّا وَ هُمْ كارِهُونَ» « توبه، 54.»
▫ بر اساس روايات، رياكار ظاهرى زيبا و باطنى مريض دارد؛ در ظاهر اهل خشوع و تواضع است، ولى در باطن دست از گناه بر نمىدارد. او در ظاهر گوسفند و در باطن گرگ است. به جاى آنكه از دنيا آخرت را بدست آورد، از آخرت به سراغ دنيا مىرود و از پردهپوشى خداوند سوء استفاده كرده و گناه مىكند. پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: سختترين عذابها براى كسى است كه مردم در او خير ببينند در حالى كه در او خيرى نيست. فرشتگان اعمال برخى انسانها را بالا مىبرند، ولى خطاب مىرسد: هدفش خدا نبوده است، آن را برگردانيد.
▫در فرهنگ اسلامى، ريا، نوعى شرك است و امام صادق عليه السلام درباره كسى كه عمل نيكى انجام دهد، اما نه براى خدا، بلكه براى اينكه مردم بشنوند و او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» « كهف، 110.» را تلاوت فرمود. « مجموعه روآيات، از ميزان الحكمة بحث ريا.»
▫ علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار نيكش را توسعه مىدهد و اگر ستايش نشود از كار خود مىكاهد. ناگفته نماند كه اين همه توبيخ و انتقاد براى كسانى است كه از ابتدا، كار را براى غير خداوند انجام مىدهند، ولى اگر انسان از آغاز هدفى جز خداوند نداشت، و مردم از كار او آگاه شدند، مانعى ندارد. امام باقر عليه السلام فرمود: هيچ كس نيست مگر آنكه دوست دارد خوبىهايش در مردم ظاهر شود، به شرط آنكه از ابتدا نيّت او مردم نباشد. «اذا لم يكن صنع ذلك لذلك» « كافى، ج 2، ص 297.
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت6:نکات و پیام های کلی تفسیری سوره ماعون
⏪ در برابر ريا و سمعه، اخلاص است كه در حديث مىخوانيم: خداوند جز خالصان را نمىپذيرد «أَلا لِلَّهِ الدِّينُ الْخالِصُ» « زمر، 3.» و هر كس چهل روز خود را خالص كند، چشمههاى حكمت از قلب او به زبانش جارى مىشود. «من اخلص لله اربعين صباحا ظهرت ينابيع الحكمة من قلبه الى لسانه» و نشانه ايمان كامل آن است كه حُب و بغض و بخشيدن و نبخشيدن براى خدا باشد و افضل عبادت اخلاص است و از فاطمه زهرا عليها السلام نقل شده كه فرمود: «من اصعد الى اللّه خالص عبادته اهبط اللّه عزّ و جلّ افضل مصلحته» هر كس عبادت خالص به درگاه خداوند فرستاد، خداوند بهترين مصلحت او را برايش نازل مىكند.
✅ 1- تكذيب عملى قيامت از سوى اهل ايمان، امرى شگفتآور و جاى سؤال است. «أَ رَأَيْتَ الَّذِي»
✅ 2- طرد يتيم انسان را از خدا دور مىكند. يُكَذِّبُ بِالدِّينِ ... يَدُعُّ الْيَتِيمَ
✅ 3- نشانه ايمان، يتيم نوازى و توجه به گرسنگان و محرومان است و هركس بىتوجه باشد بىدين است. يُكَذِّبُ بِالدِّينِ ... يَدُعُّ الْيَتِيمَ
✅ 4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مىدهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ ... يَدُعُّ الْيَتِيمَ
✅ 5- نيازهاى عاطفى، مقدم بر نيازهاى جسمى است. (اول محبت به يتيم، سپس سير كردن مسكين) يَدُعُّ الْيَتِيمَ ... طَعامِ الْمِسْكِينِ
✅ 6- هر نمازى ارزش ندارد و هر نمازگزارى بهشتى نيست. «فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ»
✅ 7- سهو اگر برخاسته از تقصير و بىاعتنائى باشد، سرزنش دارد. «عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ»
✅ 8- سهو در نماز قابل جبران و بخشش است ولى سهو از نماز، به معناى رها كردن آن، قابل بخشش نيست. «عَنْ صَلاتِهِمْ» (نه «فِي صَلاتِهِمْ»)
✅ 9- خطر آنجاست كه كار زشت سيره دائمى انسان شود. يُكَذِّبُ ... يَدُعُ ... لا يَحُضُ (قالب فعل مضارع بيانگر استمرار كار است)
✅ 10- اخلاص، شرط قبولى نماز و عبادت است. فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ الَّذِينَ ... يُراؤُنَ
✅ 11- اطعام فقرا مخصوص توانگران نيست، همه وظيفه دارند، گرچه از طريق تحريك و تشويق ديگران باشد. «لا يَحُضُّ عَلى طَعامِ الْمِسْكِينِ»
✅ 12- كسى كه گاهى از نماز غافل مىشود، مشمول ويل است، پس وضع تاركان دائم نماز چيست! فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ ... عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ
✅ 13- بىتفاوتى نسبت به نيازهاى ضرورى مردم كيفر دارد. فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ
✅ 14- خدمت به مردم در كنار نماز است. فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ
✅ 15- غفلت از نماز، بستر غفلت از مردم است. عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ
✅ 16- بى اعتنائى به گرسنگان، نشانه بىاعتقادى به قيامت است. يُكَذِّبُ بِالدِّينِ ... وَ لا يَحُضُّ عَلى طَعامِ الْمِسْكِينِ «1»*
✅ 17- سهو از اصل و حقيقت نماز مهم است، نه از تعداد ركعات كه گاهى عارض مىشود و قابل جبران است. «عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ»
✅ 18- افرادى كه از خدا جدا شوند، به دنبال كسب جايگاهى در نزد ديگران با ريا كارى هستند. يُكَذِّبُ ... يُراؤُنَ
✅ 19- بخل، ويژگى منكران معاد است، كه حتى از عاريه دادن چيزهاى كوچك و ناچيز بخل مىورزند. يُكَذِّبُ ... يَمْنَعُونَ الْماعُونَ
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت7:نکته های تفسیری آیه 1 سوره ماعون
أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُکَذِّبُ بِالدِّينِ
▫ «أَرَأَیْتَ؟»: آیا ندیدهای؟ دیدن در اینجا به معنی آگاهی یافتن و شناختن است «الدِّینِ»: دین و دیانت. آئین. سزا و جزا. «الَّذِی»: کسی که. جنس مراد است و در معنی «کسانی که» است.
🔹 این آیات درباره عاص بن وائل السهمى نازل شده و نیز گویند: درباره ولید بن مغیرة نازل گردیده است.
🔹 ابن جریج گوید: درباره ابوسفیان بن حرب آمده که هر هفته دو شتر نحر مى کرد و یتیمى از او گوشت خواست با عصاى خود او را از خود راند 🔹 و نیز گویند: آیه ۱ درباره ابوجهل و کفار قریش نازل شده است.
⏪ نکات آیه
✅ ۱ - گروهى از مدعیان اسلام در عصر بعثت، جزاى اخروى را دروغ دانسته، آن را تکذیب مى کردند. (الذى یکذّب بالدین)
🔹 «دین»، به معناى جزا است و در معانى «عادت»، «عبادت»، «حساب»، «طاعت»، «سیرت» و «ملّت» نیز به کار مى رود (قاموس). آیات بعد - که درباره نمازگزاران و ریاکاران سخن مى گوید - قرینه بر اراده معناى «جزا» و «حساب» است.
🔹 از کلمات «مصلّین» و نظایر آن - که جمع آمده است - استفاده مى شود که مراد از «الذى» در این آیه، جنس است; هرچند در شأن نزول ها بر افرادى نظیر ولید و ابوسفیان، تطبیق داده شده است.
✅ ۲ - تکذیب کنندگان آخرت، داراى حالات و رفتارى شگفت آور و غیرقابل انتظار (أرءیت الذى یکذّب بالدین)
🔹 استفهام با جمله «أرءیت» - آن هم در زمانى که تکذیب گران معاد، فراوان و در دید همگان اند - پرسش حقیقى از دیدن یا دانستن نیست; بلکه مجازى است که براى بیان غیر منتظره بودن حال آن افراد است.
🔹 ادامه سوره، بیانگر این است که علت این شگفتى، پیدایش آثارى است که تکذیب معاد آنها را در پى دارد. مخاطب آیه شریفه، هر کسى است که این سخن به او مى رسد و مى توان گفت: خطاب به رسول اکرم(ص) است; امّا چون جنبه رسالت او مورد نظر نبوده، اختصاص به شخص آن حضرت ندارد و مفاد آیه، دیگران را نیز دربرمى گیرد.
✅ ۳ - روز مجازات و حسابرسى، حقیقتى است انکارناپذیر و دروغ پنداشتن آن، شگفت آور و توجیه ناپذیر است. (أرءیت الذى یکذّب بالدین)
✅ ۴ - خداوند، مردم را به روز جزا هشدار داده است. (أرءیت الذى یکذّب بالدین) تکذیب، نوعى واکنش در برابر پیام یا دعوت است. بنابراین در تعالیم الهى، درباره روز جزا، هشدارهایى داده شده بود که مکذبان را، به تکذیب وادار ساخته است.
✅ ۵ - توجّه به خصلت هاى نارواى تکذیب گران آخرت، بازدارنده انسان از تکذیب آن است. (أرءیت الذى یکذّب بالدین)
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت7:نکته های تفسیری آیه 2 سوره ماعون
أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُکَذِّبُ بِالدِّينِ
فَذٰلِکَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ
▫ «یَدُعُّ»: سخت میراند و با خشونت طرد میکند
✅ ۱ - پرخاش به یتیمان و راندن آنان از نزد خود، از کسى سرمى زند که جزاى آخرت را دروغ مى پندارد. (فذلک الذى یدعّ الیتیم)
🔹 «ذلک»، اشاره به کسى است که آیه قبل او را تکذیب کننده روز جزا معرفى کرد.
🔹 «دَعٌّ» (مصدر «یَدُعُّ»)، به معناى دور ساختن با خشونت است (قاموس). تعبیر «ذلک الذى...» - که مبتداى معرفه در کنار خبر معرفه اى قرار گرفته که بر جنس دلالت دارد - بیانگر حصر است.
✅ ۲ - پرخاش به یتیمان و از خود راندن آنان، رفتارى نکوهیده است. (فذلک الذى یدعّ الیتیم)
✅ ۳ - پذیرش و نوازش، بالاترین نیاز یتیمان است. (فذلک الذى یدعّ الیتیم)
✅ ۴ - ترش رویى در برابر یتیمان و رد خواسته هاى آنان، دورسازنده انسان از قرب به خداوند است. (فذلک)
🔹 «ذلک»، اسم اشاره اى است که براى دور به کار مى رود و در آیه شریفه یا براى تحقیر به کار رفته و یا نشانگر دورى از خداوند است.
✅ ۵ - توجّه به سقوط اخلاقى منکران معاد، تا حد خشونت با یتیمان، مایه پرهیز از تکذیب آخرت است. (فذلک الذى یدعّ الیتیم)
✅ ۶ - یتیم نوازى، لازمه پذیرش روز جزا و نشانه کام یابى در آن است. (یکذّب بالدین . فذلک الذى یدعّ الیتیم)
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت8:نکته های تفسیری آیه 3سوره ماعون
أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُکَذِّبُ بِالدِّينِ
فَذٰلِکَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ
✅ و لاَ يَحُضُ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِينِ
▫️ «لا یَحُضُّ»: تشویق و ترغیب نمیکند
✅ ۱ - تکذیب کنندگان مجازات هاى الهى، نه خود به تغذیه مسکینان کمک مى کنند و نه دیگران را به آن وادار مى سازند. (و لایحضّ على طعام المسکین)
🔹 تعبیر «حضّه على الامر»; یعنى، او را بر آن کار وادار ساخت (مصباح).
🔹 مراد از «طعام المسکین»، «بذل طعام المسکین» است و ممکن است
🔹 طعام[اسم مصدر و ]به معناى اطعام باشد; مانند «عطاء» به معناى «اعطاء». (البحرالمحیط)
✅ ۲ - انکار معاد، مایه سردى روابط انسان ها با یکدیگر (الذى یکذّب ... یدعّ الیتیم . و لایحضّ على طعام المسکین)
✅ ۳ - تأمین غذاى نیازمندان و ترویج فرهنگ یارى رسانى به تهى دستان، تکلیفى الهى است. (و لایحضّ على طعام المسکین)
🔹 «مسکین»، کسى است که چیزى ندارد; یا آنچه دارد، براى او کافى نیست و یا کسى است که فقر، او را ساکن و کم تحرک ساخته است. (قاموس)
✅ ۴ - مسکین، داراى سهم غذا در اموال مردم* (طعام المسکین)
🔹 اضافه «طعام» به «مسکین»، نشانگر استحقاق است، زیرا دلالت مى کند که آن غذا، طعام خود مسکین است.
✅ ۵ - رفع نیاز غذایى فقیران، مهم ترین حمایت از آنها است. (و لایحضّ على طعام المسکین) ذکر خصوص «طعام»، بیانگر برداشت یاد شده است.
✅ ۶ - خوددارى از ترویج فرهنگ یارى رسانى به نیازمندان، نکوهیده و مایه دورى انسان از خداوند است. (فذلک الذى ... و لایحضّ على طعام المسکین) «ذلک»، اسم اشاره اى است که براى دور به کار مى رود.
✅ ۷ - توجّه به تأثیر انکار معاد در ترک یارى مستمندان، حتى با زبان، مایه پرهیز از تکذیب آخرت است. (أرءیت الذى یکذّب بالدین ... و لایحضّ على طعام المسکین)
✅ ۸ - تغذیه تهى دستان و دعوت مردم به فقرزدایى از جامعه، لازمه پذیرش روز جزا و نشانه کام یابى در آن روز است. (یکذّب بالدین ... و لایحضّ على طعام المسکین)
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳️همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت9:نکته های تفسیری آیه4 سوره ماعون
أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُکَذِّبُ بِالدِّينِ
فَذٰلِکَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ
وَ لاَ يَحُضُ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِينِ
✅ فوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ
✅ ۱ - برخى از نمازگزاران، گرفتار نفرین خداوند و سزاوار عذاب و هلاکت اند. (فویل للمصلّین)
🔹 «ویل» - که در اصل به معناى عذاب و هلاکت است - کلمه اى است که براى تهدید به عذاب به کار مى رود. (لسان العرب) این کلمه نام درّه، یا چاه خاصى در جهنم و یا نام یکى از درهاى آن است (قاموس). مبتدا قرار گرفتن آن - با آن که نکره است - نشان مى دهد که در معناى نفرین به کار رفته است.
✅ ۲ - برخى از نمازگزاران، کیفرهاى الهى را باور نداشته و هشدار به آن را دروغ مى دانند. (أرءیت الذى یکذّب بالدین ... فویل للمصلّین)
🔹 «فاء» در «فویل» براى تفریع است و دلالت دارد که مراد از «مصلّین» (در این آیه)، همان کسانى اند که در آغاز سوره، به «تکذیب کنندگان جزا» توصیف شده اند.
✅ ۳ - نمازخواندن تکذیب کنندگان کیفرهاى الهى، بى ثمر بوده و مایه استحقاق عذاب جهنم است. (أرءیت الذى یکذّب بالدّین ... فویل للمصلّین)
✅ ۴ - نمازگزاران بى اعتقاد به معاد، مورد نفرین خداوند (أرءیت الذى یکذّب بالدین ... فویل للمصلّین)
🔅🔅🔅
✅ الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاَتِهِمْ سَاهُونَ
▫️ «سَاهُونَ»: جمع ساهی، از ماده سَهْو، بیخبران و غافلان. مراد کسانی است که یا به ترک نماز میگویند، و یا نمازی را میخوانند و چهار تا را پشت گوش میاندازند، و یا این که نماز میخوانند و همچون کودکان مقلّد از پدران و مادران، بالا و پائین میروند، و زمزمههائی میکنند. نه حرکتشان ارادی و نه کلماتشان اختیاری است. نه میفهمند چه میکنند، و نه میفهمند چه میگویند.
✅ ۱ - بى اعتنایى به نماز و بى توجّهى هنگام اداى آن، زمینه ساز گرفتارى به نفرین و عذاب خداوند (فویل للمصلّین . الذین هم عن صلاتهم ساهون)
🔹 «سهوة» (مصدر «ساهون»)، به معناى غفلت است (مصباح). غفلت از نماز، به ترک کلى یا مقطعى آن و یا تأخیر در اداى آن است. شخص غافل گرچه معذور است; اما در مواردى که اهتمام نورزیدن او سبب غفلت شده باشد، سزاوار نکوهش است.
🔹 اضافه «صلاة» به ضمیر «هم»، نشان مى دهد که سخن درباره کسانى است که نماز مى خوانند; ولى آن را همراه با بى توجهى و غفلت ادا مى کنند.
✅ ۲ - لزوم اهتمام به نماز و توجّه به محتواى آن (فویل للمصلّین . الذین هم عن صلاتهم ساهون)
✅ ۳ - باور نداشتن کیفر و پاداش الهى، مایه سبک شمردن نماز (أرءیت الذى یکذّب بالدین ... الذین هم عن صلاتهم ساهون)
✅ ۴ - بى توجّهى نمازگزاران به نماز خویش، نکوهیده تر از آزار یتیمان و فراموش کردن بینوایان است. (فویل للمصلّین . الذین هم عن صلاتهم ساهون)
🔹 این آیه، مانند آیات دیگر این سوره، بیانگر خصلت هاى تکذیب گران کیفر الهى است. آوردن حرف «فاء» در خصلت سوم به بعد و تغییر سیاق کلام، بیانگر ترتیب رتبى و نکوهیده تر بودن آنها است.
✅ ۵ - انکار معاد، بر روابط انسان با خلق و خالق، تأثیر منفى گذارده و مایه بى اعتنایى وى به آنها مى گردد. (الذى یکذّب ... یدعّ الیتیم ... و لایحضّ ... الذین هم عن صلاتهم ساهون)
✅ ۶ - مراقبت از نماز، زمینه ساز یتیم نوازى و رسیدگى به درماندگان (یدعّ الیتیم . و لایحضّ ... فویل للمصلّین . الذین هم عن صلاتهم ساهون)
🔹 حرف «فاء» در «فویل»، نکوهش غافلان از نماز را بر نکوهش دو دسته قبل (آزار دهندگان یتیمان و بى تفاوتان در برابر فقر دیگران)، تفریع کرده است; یعنى، چون آن دو حالت نکوهیده است، پس واى به حال این نمازگزاران! کنایه از این که اگر آنان نمازگزار حقیقى بودند، چنین رفتارى نمى داشتند.
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳️همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت10:نکته های تفسیری آیه5 سوره ماعون
أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُکَذِّبُ بِالدِّينِ
فَذٰلِکَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ
وَ لاَ يَحُضُ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِينِ
فوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ
✅ الَّذِينَ هُمْ يُرَاءُونَ
▫ «یُرَآءُونَ»: ریاکاری میکنند. خودنمائی و تظاهر میکنند
✅ ۱ - ریاکاران، مورد نفرین خدابوده و به عذاب جهنم گرفتار خواهند شد. (فویل للمصلّین ... الذین هم یراءون)
🔹 «رائیته» (ماضى «یراءون»); یعنى، خود را بر خلاف آنچه بودم، به او نشان دادم (قاموس). «ریا»; یعنى، آشکار ساختن کار خویش براى مردم تا او را ببینند و به او نظر نیکو داشته باشند (مصباح).
✅ ۲ - برخى از تکذیب کنندگان کیفرهاى الهى، منافقانه خود را در نظر مسلمانان، افرادى دیندار جلوه مى دهند. (أرءیت الذى ... الذین هم یراءون)
✅ ۳ - بى اعتنایى به نماز، زمینه ریاکارى در آن است. (الذین هم عن صلاتهم ساهون . الذین هم یراءون)
🔹 تفاوت کلمه «ساهون» - که وصف است - به «یراءون» - که فعل مضارع است - نشانگر آن است که وجود «سهو»، زمینه ساز به وجود آمدن «ریا» است.
✅ ۴ - تکذیب روز جزا، زمینه ساز ریاکارى در نماز (أرءیت الذى یکذّب بالدین ... فویل للمصلّین ... الذین هم یراءون)
✅ ۵ - خواندن نماز، براى خودنمایى نزد مردم، نکوهیده و مایه گرفتارى به عذاب جهنم است. (فویل للمصلّین ... الذین هم یراءون)
✅ ۶ - لزوم اخلاص و قصد قربت در نماز (فویل للمصلّین ... الذین هم یراءون)
✅ ۷ - نماز ریاکارانه، نماز غافلان است. (الذین هم عن صلاتهم ساهون . الذین هم یراءون)
✅ ۸ - ریاکارى شخص نمازگزار، نکوهیده تر از یتیم آزارى و رسیدگى نکردن به مستمندان است. (الذى یدعّ الیتیم . و لایحضّ ... فویل للمصلّین ... الذین هم یراءون)
🔹 آوردن حرف «فاء» در خصلت سومى که براى مکذبان جزا شمرده شده است، بیانگر آن است که آن خصلت، با تمام ویژگى هایش، نکوهیده تر از دو خصلت نخست است.
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
#چشمه_حکمت
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سطح_متوسط
#تفسیر_سوره_ماعون
#سوره_ماعون
🔅🔅🔅
📌نگاشت11:نکته های تفسیری آیه6 سوره ماعون
أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُکَذِّبُ بِالدِّينِ
فَذٰلِکَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ
وَ لاَ يَحُضُ عَلَى طَعَامِ الْمِسْکِينِ
فوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ
الَّذِينَ هُمْ يُرَاءُونَ
✅ وَ يَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ
▫ «الْمَاعُونَ»: وسائل ناچیز منزل، از قبیل: دیگ، کلنگ، کبریت، آب، نمک. وسائلی که در گرهگشائی و رفع نیاز، معمولاً به گونه امانتی مردم از یکدیگر میگیرند. مراد به طور کلّی خودداری از یاری و همکاری است. واژه (مَاعُونَ) صیغه مبالغه و از ماده (مَعْن) است به معنی شیء ناچیز. نماد چیز بیارزش است.
▫ یادآوری: بعضی آیات یک تا چهار را درباره کافران، و آیات پنج تا هفت را راجع به منافقان میدانند. ولی اغلب مجموعه صفات رذیله تحقیر یتیمان، ترک اطعام مستمندان، غفلت از نماز، ریاکاری، و عدم همکاری با مردم حتّی در دادن وسائل کوچک و ناچیز زندگی را به مسلمانان اسمی برمیگردانند.
✅ ۱ - کسانى که از عاریه دادن لوازم منزل، دریغ ورزیده، احتیاجات مردم را نادیده مى گیرند، گرفتار نفرین خدایند و عذاب جهنم، فرجام آنان است. (فویل ... و یمنعون الماعون)
🔹 «ماعون»، عنوان عامى براى اثاثیه منزل، از قبیل دیگ، تبر، و کاسه است (مصباح). این کلمه به معناى کار خیر و باران و آب و هر چیز نافع نیز مى آید (قاموس). ریشه آن «مَعْن» (چیزى که کم و آسان باشد) است و برخى اصل آن را «معونة» (ابزار کمک دهنده) دانسته اند. (صحاح اللغة)
✅ ۲ - بى اعتقادى به معاد و پاداش و کیفر الهى، مایه بى تفاوتى انسان در برابر ضروریات زندگى مردم (أرءیت الذى یکذّب بالدین ... و یمنعون الماعون)
🔅 ۳ - لزوم رد نکردن مراجعه کنندگان و کمک خواهان و تأمین احتیاجات مردم (فویل ... الذین ... و یمنعون الماعون)
✅ ۴ - خواندن نماز، بدون تصمیم بر امدادرسانى به نیازمندان، غفلت از «حقیقت نماز» است. (الذین هم عن صلاتهم ساهون ... و یمنعون الماعون)
✅ ۵ - بى اعتنایى به نماز، زمینه ساز بازماندن انسان از کمک به مردم (عن صلاتهم ساهون ... و یمنعون الماعون)
۶ - مضایقه کردن نمازگزاران غافل و ریاکار، از عاریه دادن لوازم زندگى خود به نیازمندان، نکوهیده تر از یتیم آزارى و بى توجّهى به فقیران است. (الذى یدعّ الیتیم ... و لایحضّ ... فویل للمصلّین . الذین ... و یمنعون الماعون)
🔹 با آن که تعبیر «فویل للمصلّین»، ادامه بیان اوصاف کسانى است که جزاى الهى را تکذیب کردند; ولى حرف «فاء» و تغییر سیاق، نشانگر تفاوت درجه آن با دو وصف قبل است. بنابراین وصفى که در این آیه، از ویژگى هاى همان «مصلّین» شمرده شده است، نارواتر از اوصافى است که در آیه دوم و سوم آمده بود.
🔅🔅🔅
✅ قرآن همراه است وهم راه
✳همواره با قرآن باشیم
@rahighemakhtoom
تفسیر سوره ماعون.استاد دکتر محمد علی انصاری.mp3
6.08M
#استاد_انصاری #دکتر_انصاری #انصاری #تفسیر_صوتی #تفسیر_عرفانی #تفسیر_ادبی #سوره_ماعون #ماعون #دین #تکذیب #یتیم
🌴🌴🌴
⏪ تفسیر سوره ماعون استاد دکتر محمد علی انصاری (هر هفته دوشنبه ها این درس ارائه می شود)
🔸بیانی سرشار از نکته های ادبی ؛عرفانی ، تربیتی و اخلاقی
📼یک جلسه
⏪ اهداف کلی سوره ماعون عبارتند از:1. يادآورى معاد؛2. بيان آثار انكار معاد و نكوهش منكران.
🔹 در سوره معاد صفات و اعمال منكران قيامت در پنج مرحله بيان شده، كه آنها به خاطر تكذيب اين روز بزرگ چگونه از انفاق در راه خدا، كمك به يتيمان، و مسكينان. سرباز مى زنند، و چگونه در مورد نماز مسامحه كار و رياكارند، و از كمك به نيازمندان رويگردانند.
🔅 تفسير و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom