#بررسیهای_قرانی
#قرائت
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽️براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»در ((پست، https://eitaa.com/rahighemakhtoom/3281))مورد بررسي حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
✅1-. قرائت: از ريشه «قَرَءَ» به معني «جمع كردن و به هم پيوستن» ميباشد و مقصود از آن در سخن، «جمع و پيوستنِ حروف و كلمات» ميباشد كه با به هم پيوستنِ حروف، كلماتِ با معني و با پيوستنِ كلمات و حروف با هم، جملاتِ مفيد ساخته ميشود.
به همين جهت، «هر جمع و پيوندي»، «قرائت» نميباشد و هم چنين تلفظِ حرفي واحد را قرائت نميگويند.
«مفردات» در معني «قرائت» ميگويد: «ضَمُّ الْحُرُوفِ و الْكَلِماتِ بَعْضَها إِلي بَعْضٍ في التَّرتيلِ».
◽️از اين معني دقيق بر ميآيد كه «قرائت» در جريان ترتيل مطرح است و جزئي از آن به حساب ميآيد كه عمدتاً به بخشي از «ترتيل در لفظ» نظر دارد و لزوماً «ترتيل در معني» را مطرح نميكند و از اين جهت ساكت است.
تعبير «قرآن» در اصل، وزن مصدري «قَرَءَ» ميباشد كه اسم علم براي كتاب خدا گشته است؛ گويا كه اين كتاب آسماني، جامع و چكيده كتب آسماني گذشته و جامع و چكيده همه علومِ الهي در امر ارشاد و هدايت بشر ميباشد و يا اينكه قرائت كننده و توضيح دهنده «كتاب تكوين، آفاق و انفس»، ميباشد، از اين رو، خود به «كتاب تشريع» موسوم گشته است.
ادامه دارد...
🌿🌿🌿
🔅قرآن همراه است و هم راه
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
🆔 @rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#قرائت
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»و «قرائت »را در پست های قبلی مورد بررسي قرار گرفت حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
🌿🌿🌿
3. «تلاوت»: از ريشه «تَلي يَتْلُو» به معني «در پي آمدن، دنبال كردن» است به نحوي كه مابينِ تابع و متبوع، چيزي جز تبعيت نباشد، حال اگر «متابعت»، «امري مادي و يا پيروي در حكم» باشد، مصدرش، «تُلُوّ وِ تِلْو» خواهد بود و اگر «متابعت» به واسطه «قرائت يا تدبر در معني» باشد مصدرش «تِلاوَةْ» ميباشد.
🔹 مثالِ پيرويِ مادي و پيروي در حكم:
«وَ الْقَمَرِ إذا تَليها».(قسم به ماه آنگاه كه در پي خورشيد رود و در حكمِ نورانيت، از آن تبعيت نمايد).
🔹 مثالِ پيروي در حكم فقط:
«وَ يَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ...».(وشاهدي از خاندان پيامبر او را الگو ميگيرد و از او متابعت مينمايد).
🔹 مثالِ پيروي در قرائت و تدبرِ معني:
«...مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ أُمَّةٌ قائِمَةٌ يَتْلُونَ آياتِ اللَّهِ آناءَ اللَّيْلِ وَ هُمْ يَسْجُدُونَ».
(بعضي از اهلِكتاب، امتي بپا خاستهاند كه آياتِ خدا را در اوقات شب در حالي كه به سجده رفتهاند با قرائت و تدبر در معني، دنبال ميكنند).
🔹 مثالِ پيروي در قرائت و تدبر و عمل:
«الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ...».
(كساني كه به آنان كتاب داديم آن را به حق تلاوت مينمايند، چرا كه آنان به آن ايمان دارند).
🔹 در اين مورد، حديث ديگري از پيامبر «حق تلاوت» را «پيرويِ راستين در عمل» معرفي مينمايد:
«في قَوْلِهِ تَعالي: «... يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ...»: يَتَّبِعُونَهُ حَقَّ اتّباعِهِ».
ميبينيم اين آيه شريفه، نظر به تلاوتِ جامع در پيرويِ لفظي، معنوي و عملي دارد.
🔹 پس «تلاوت قرآن»، «متابعت از قرآن در قرائت و دنبال كردن معاني و پيروي در عمل» ميباشد؛ بنابراين، «هر تلاوتي»، «قرائت» ميباشد امّا «هر قرائتي» لزوماً «تلاوت» محسوب نميشود؛ و اساساً «تلاوت» در مواردي بكار ميرود كه مطالب قرائت شده، وجوبِ پيروي را در پي آورد، از اين رو گفته نميشود: «تَلَوْتُ رِقْعَتَكَ»: «نامهات را تلاوت كردم»، بلكه صحيح آن، «قَرَأْتُ رِقْعَتَكَ» ميباشد؛ اين معني را بوضوح در آيات ميبينيم:
«أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُمْ وَ أَنْتُمْ تَتْلُونَ الْكِتابَ أَ فَلا تَعْقِلُونَ».(آيا مردم را به نيكي فرمان ميدهيد و خود را فراموش ميكنيد حال آنكه شما كتاب را تلاوت ميكنيد! پس چرا تعقل نميكنيد ـ و هواي نفستان را مهار نميزنيدـ).
🔹 در آيه شريفه با توبيخ، سؤال ميكند، كه: «تلاوتِ كتاب»، چرا «موجبِ عمل» نگشته است و چرا هوايِ نفس را مهار ننموده است؟
در قرآنِ كريم، آنجا كه از «قرائت»، «تأني و دقت» نيز مقصود باشد فعلِ قرائت با قيد اضافي آورده ميشود:
«وَ قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلى مُكْثٍ وَ نَزَّلْناهُ تَنْزِيلاً».
(و قرآني عظيم را ـ نازل كرديم ـ كه جدا جدايش نموديم ـ قطعه قطعه نازل كرديم ـ به اين مقصود كه آن را برمردم با تأني و درنگ بخواني و به اين دليل كه به نحو خاصي آن را نازل كرديم).
🌿🌿🌿
🔅قرآن همراه است و هم راه
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
🆔 @rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#ترتیل
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽️براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»و «قرائت »و«تلاوت»را در پست های قبلی مورد بررسي قرار گرفت حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
🌿🌿🌿
4. «ترتيل»: از ريشه «رَتَل» به معني «جمع شدن و هماهنگي و نظام يافتن چيزي بر طريقي مستقيم» ميباشد؛ از اين رو به شخصي كه دندانهايش از هماهنگي و تركيب و نظام سالمي برخوردار باشد ميگويند: «رَجُلٌ رَتَلُ الأسْنانِ».
اين معنيِ باب مجرد را اگر به باب تفعيل بريم معني «ترتيل» بدست خواهد آمد
🔹 «جمع كردن و هماهنگي و نظام بخشيِ چيزي بر طريق مستقيم»، «طريقِ مستقيم» نسبت به هر چيزي، معنايي متناسب با آن را خواهد داشت.
همان گونه كه دندانها با نظمي خاص و براساسِ بنيادي محكم و صحيح، به منظورِ خرد كردن و هضم مناسبِ غذا چيده شده است و ترتيبِ دندانها با توجه به اين هدفِ خاص، شكل گرفته است، آياتِقرآن نيز از نظم و چينش خاصي برخوردار ميباشد كه با هدفِ درمانِ فكر و روح بشر و هدايت و ارشاد آنها به قلههاي كمال انسانيت، هماهنگ گرديده است، از اين رو، «ترتيل قرآن»:
🔹 «نظم وچينشِ خاص آيات، هماهنگ با تأمين نيازهاي فكري ـ روحي بشر، با اهداف درمان فكر و روح و ثبات بخشي به قلب مؤمنين و هدايت و ارشاد آنها به قلههاي كمالِ بشري»، خواهد بود.
اين معني از «ترتيل» به خداوند منسوب ميباشد:
«كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَكَ وَ رَتَّلْناهُ تَرْتِيلاً».
🔹 (بدين سان قرآن را يكباره فرو نفرستاديم به اين دليل كه از اين راه، دلِ پرالتهابِ تو را ثبات بخشيم و ـ دليل ديگر اينكه ـ آن را ما به نحوِ خاصي، چيده و نظام بخشيدهايم).
از آنجا كه قرآن با روحِ بشر، سروكار دارد، اين «چينش و انتظام» هم در بخش «الفاظ قرآن» و هم در حوزه «محتوا و معاني آيات» مطرح است كه هم زيبايي ظاهر و هم عمق باطن را گوياست.
🔹 و در واقع، بخش الفاظ، انتظامش، مقدمهاي است براي ورود به حوزه معانيِ قرآن تا كه با توجه به چينش و نظامِ خاصِ معانيِ آيات، به ژرف انديشي و بررسي نتايج و آثارِ پيامِ قرآن بپردازيم.
🔹 با اين توضيحات، معنايي كه «راغب» در «مفرداتِ خويش» براي ترتيل آورده است نه با معنيِ بابِ مجردِ آن هماهنگ است و نه با كاربردِ واژه در قرآن، سازگاري دارد:
«الرَّتَلُ: إتِّساقُ الشَيْءِ وَ انتِظامُهُ عَلَي استِقامَةٍ، يُقالُ رَجُلٌ رَتَلُ الأسْنانِ».
«التَّرْتيلُ: إرْسالَ الكَلِمَةِ مِنَ الْفَمِ بِسُهُولَةٍ وَ اسْتِقامَةٍ، قالَ تَعالي «وَ رَتِّلِ الْقُرآنَ تَرتيلاً، وَ رَتَّلناهُ تَرتيلاً».
(ترتيل: فرستادن و خارج نمودن كلمه از دهان با سهولت و به شيوه صحيح ميباشد. چرا كه خداي تعالي ميفرمايد: وَ رَتِّلِ الْقُرآنَ...».
معنيِ «مفردات» به بخشي از معني ترتيل آن هم جزء مقدمي آن نظر دارد، حال آنكه عمده، بخشِ معنيِ قرآن ميباشد كه به غفلت سپرده شده است.
اين غفلتِ شگفت آور در اكثر تفاسير و كتب لغت به چشم ميخورد
با وجود اينكه آيات و احاديثِ در مورد «ترتيل» به وضوح، اين گونه تلقي از «ترتيل» را مردود ميشمارد.
🌿🌿🌿
🔅قرآن همراه است و هم راه
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
🆔 @rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#ترتیل
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽️براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»و «قرائت »و«تلاوت» و «ترتیل »را در پست های قبلی مورد بررسي قرار گرفت حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
🌿🌿🌿
5.«استماع و انصات»:
◽️مفهوم استماع
🔹«استماع» مصدر باب «استفعال»، مشتق از «سَمْع» است. «سَمْع» عبارت است از: «حس شنوايي در گوش كه صداها را درك ميكند»[1] و «سماع» يعني، صرف شنيدن هر چند بدون اراده باشد، اما «استماع» گوش سپردن همراه با پذيرش قلبي است كه بدون اعمال اراده حاصل نميشود.
🔹«انصات» نيز نوعي گوش فرا دادن و خاموشي و سخن نگفتن در هنگام شنيدن است. و به ديگر سخن، «انصات» مترادف كلمه «سكوت» است كه مقدمه استماع و گوش دادن به شمار ميرود. در واقع «انصات» همان سكوت جهت استماع است[2] ، «راغب» پس از بيان معناي «انصات» ميگويد:
🔹«برخي گفتهاند: مراد از «انصات» همان پاسخ دادن است. ولي اين معني صحيح نيست؛ زيرا اجابت و پاسخ دادن پس از شنيدن است، و اگر «اجابت» در «انصات» لحاظ شده باشد، در واقع تشويقي است بر شنيدن كه بخاطر قدرت و امكان داشتن در پاسخ است.»[3]
◽️مراد از استماع قرآن
«استماع» و «انصات» از جمله آدابي است كه بايد در مجلس قرائت قرآن رعايت شود، و اين امري است كه قرآن، خود آن را توصيه ميكند:
« وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ».[4]
«هنگامي كه قرآن خوانده شود، گوش فرا دهيد و خاموش باشيد؛ شايد مشمول رحمت خدا شويد».
🔹اينكه در آيه شريفه «انصات» با «استماع» همراه شده، تأكيدي است بر سكوت ظاهري و تذكر به تمركز باطني؛ زيرا «استماع» بدون سكوت ظاهري امكان ندارد. بنابراين «استماع» و «انصات» گوش فرا دادن به همراه سكوت ظاهري و تمركز بخشيدن به قوه فكر و انديشه، جهت دريافت پيام قرآني است.
🔹مرحوم علامه طباطبائي در تفسير آيه شريفه ميفرمايد:
«انصات»، سكوت تؤام با استماع است، و بعضي گفتهاند: به معناي استماع با سكوت است و معناي «أنصت الحديث و أنصت للحديث» اين است كه به حديث گوش ميداد، در حالي كه سكوت كرده بود. و «أنصته غيره» يعني ديگري به سخن او گوش داد و «أنصت الرجل» يعني ساكت شد؛ پس معناي جمله مورد بحث، اين شد: «گوش فرا دهيد به قرآن و ساكت شويد»[5]
🔹خاموشي و سكوت در هنگام استماع قرآن، از جمله آداب محفل قرآني است كه توجه و تدبر در آيات الهي را به دنبال دارد، و موجب رقّت قلب و انقلاب روحي و خوف تؤام با گريه و زاري است. قرآن در اينباره ميفرمايد:ٍ
«اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِيَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِلى ذِكْرِ اللَّهِ ذلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ» [6]
«خداوند بهترين سخن را نازل كرده، كتابي كه آياتش (در لطف و زيبايي و عمق و محتوا) همانند يكديگر است؛ آياتي مكرر دارد (با تكراري شوقانگيز) كه از شنيدن آياتش لرزه بر اندام كساني كه از پروردگارشان ميترسند، ميافتد؛ سپس برون و درونشان نرم و متوجه ذكر خدا ميشود؛ اين هدايت الهي است كه هر كس را بخواهد با آن راهنمايي ميكند؛ و هر كس را خداوند گمراه سازد، راهنمايي براي او نخواهد بود!.»
🔹قرآن كريم در جاي ديگر، انقلاب روحي و معنوي عالمان مسيحي (اهل تواضع و آخرت طلب) را در پي استماع قرآن چنين تشريح ميفرمايد:
«وَ إِذا سَمِعُوا ما أُنْزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرى أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنا آمَنَّا فَاكْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدِينَ»[7]
«و هر زمان، آياتي را كه بر پيامبر (اسلام) نازل شده، بشنوند؛ چشمهاي آنها را ميبيني كه (از شوق) اشك ميريزد، بخاطر حقيقتي كه دريافتهاند؛ آنها ميگويند: پروردگارا! ايمان آورديم؛ پس ما را با گواهان (و شاهدان حق، در زمره ياران محمد) بنويس!».
البته مقصود از «استماع قرآن»، استماع با خصوصيات ويژهاي است كه يك دگرگوني روحي و معنوي در انسان ايجاد كند. و چنين استماعي است كه مورد سفارش قرآن و اهل بيت عصمت و طهارت ـ عليهم السلام ـ بوده، و آثار پربركتي به همراه دارد، كه در بخشهاي بعدي به تفضيل درباره آن سخن خواهيم گفت.
🆔 @rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#استماع
#انصات
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽️براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»و «قرائت »و«تلاوت» و «ترتیل »را در پست های قبلی مورد بررسي قرار گرفت حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
🌿🌿🌿
5.«استماع و انصات»:
🔹اهميت استماع قرآن
يكي از بحثها و موضوعات بسيار مهم اين مجموعه ارزشمند، موضوع «اهميت استماع قرآن» است. از جمله نكات قابل توجهي كه كمال اهميت اين موضوع را بيان ميدارد، حكمت و فلسفه ی حكمي است كه فقها از آيه شريفه: «وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ» [8]در باب «استماع قرائت امام در نماز جماعت» استفاده ميكنند. فقها با استناد به همين آيه شريفه، استماع «حمد» و «سوره» را كه امام جماعت قرائت ميكند، بر مأمومين واجب ميدانند؛ زيرا در نماز تنها «حمد» و «سوره» جزء قرآن است و بقيه ذكرهاي نماز جزء قرآن نيست، هر چند محتواي آن ذكرها در قرآن و روايات وجود دارد؛ از اين رو، از ميان همه ذكرهاي نماز، حكم وجوبي استماع فقط در مورد «حمد» و «سوره» است؛ البته تا آنجايي كه صداي امام جماعت شنيده ميشود؛ ولي جايي كه رعايت اخفات لازم است گفتن ذكرهاي مستحبي در حال قرائت امام، آن هم كسي كه صداي امام را نميشنود، توصيه شده است.
🔹خلاصه، چه در نمازهاي «جهريه» و چه نمازهاي «اخفاتيّه» تا جايي كه صداي امام شنيده ميشود، كسي حق گفتن ذكر ديگري را ندارد و بايد قرائت امام را استماع نمايد. اين حكم با همه فروع ذكر شده، بيانگر اهميت استماع قرآن از نظرگاه خود قرآن است.
🔹نكته شايان توجه اين است كه چه حكم وجوبي استماع قرآن در نماز جماعت و چه حكم استحبابي آن در غير نماز، از همين آيه شريفه: «وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ.» و با استفاده از روايات بدست ميآيد. چرا كه قرآن، كلام خدا است و حاوي معارف و احكام و دستور العملهاي زندگي است سكوت و خاموشي و گوش سپردن به قرائت قرآن هم احترام به اين كتاب و كلام آسماني است و هم مايه كسب گنجينه معارف، احكام و فهم فرهنگ قرآن. لذا وجوب آن در نماز مايه حفظ نظم و آميخته با فهم و خشوع است. رعايت اين امر در خارج از نماز گرچه در حد استحباب است؛ ولي دقيقاً همان بركات استماع در نماز را به همراه دارد؛ از اينرو رعايت آن در نماز و غير نماز مورد توصيه و تأكيد ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ قرار گرفته است.
🌿🌿🌿
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
💻به کانال قرآنی رحیق بپیوندید
@rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#استماع
#انصات
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽️براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»و «قرائت »و«تلاوت» و «ترتیل »را در پست های قبلی مورد بررسي قرار گرفت حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
🌿🌿🌿
5.«استماع و انصات»:
🔹اهميت استماع قرآن]
▪️عبداللّه بن يعفور در خصوص استماع قرائت قرآن از امام صادق ـ عليه السلام ـ ميپرسد:
«الرجل يقرأ القرآن، أيحب علي من سمعه الانصات له والاستماع؟ قال: نعم، إذا قرئ عندك القرآن، وجب عليك الانصات و الاستماع».[مجمع البيان، ج 4، ص 515.]
«از امام صادق ـ عليه السلام ـ درباره مردي پرسيدم كه قرآن را قرائت ميكند: آيا كسي كه قرائت او را ميشنود بر او واجب است كه خاموش بماند و گوش فرا دهد؟ فرمود: آري، هنگامي كه در نزد تو قرآن قرائت شود بر تو واجب است كه به آن گوش فرا دهي و خاموش بماني».
▪️همچنين زراره ميگويد: از حضرت امام صادق ـ عليه السلام ـ شنيدم كه فرمود:
«يجب الإنصات للقرآن في الصلاة و في غيرها، وإذا قرئ عندك القرآن وجب عليك الانصات و الاستماع»[تفسير عياشي، ج 2، ص 47، ح 132.]
«در نماز و غير نماز از براي قرآن سكوت كردن و گوش فرا دادن واجب است، و هنگامي كه در نزد تو قرآن خوانده شود، سكوت و گوش فرا دادن بر تو واجب و لازم است».
▪️صاحب تفسير «المنير» در ذيل آيه ياد شده، مينويسد:
«والآية، تدلّ علي وجوب الاستماع والانصات للقرآن، سواء كانت التلاوة في الصلاة أم في خارجها... لكنّ الجمهور خصّوا وجوب الاستماع والانصات بقرائة الرسول ـ صلي اللّه عليه و آله ـ في عهده و بقرائة الصلاة والخطبة من بعده يوم الجمعة؛ لأنّ إيجاب الاستماع والانصات في غير الصلاة والخطبة فيه حرج عظيم؛ إذ يقتضي ترك الأعمال وأمّا ترك الاستماع والانصات للقرآن المتلو في المحافل فمكروه كراهة شديدة و علي المؤمن أن يحرص علي استماع القرآن عند قرائته كما يحرص علي تلاوته والتأدّب في مجلس التلاوة».[تفسير المنير، ج 9، ص 23.)
«اين آيه، دلالت دارد بر وجوب استماع و سكوت به هنگام قرائت قرآن، چه در نماز و چه در غير نماز...؛ ولي علماي اهل تسنن اين وجوب را به قرائت رسول گرامي اسلام ـ صلي اللّه عليه و آله ـ و به قرائت نماز و خطبه نماز جمعه بعد از عصر پيامبر ـ صلي اللّه عليه و آله ـ اختصاص دادهاند؛ براي اينكه وجوب استماع و سكوت در غير از نماز جماعت و خطبههاي نماز جمعه موجب حرج و مشقت است؛ زيرا اين امر باعث ترك اعمال ميشود. و ترك استماع و سكوت نسبت به قرائت قرآن در مجلس و محافل مكروه ميباشد و كراهت آن نيز كراهت شديده است. و مؤمن همانگونه كه بر او لازم است بر تلاوت قرآن، تلاش داشته باشد و در مجلس تلاوت، ادب مربوط به آن را رعايت كند، لازم است نسبت به استماع و سكوت آن نيز تلاش نموده و آن را مورد توجه خاص خود قرار دهد».
🌿🌿🌿
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم
@rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#استماع
#انصات
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽️براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»و «قرائت »و«تلاوت» و «ترتیل »را در پست های قبلی مورد بررسي قرار گرفت حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
🌿🌿🌿
5.«استماع و انصات»:
🔹اهميت استماع قرآن]
... ماجراي مربوط به قرائت قرآن «ابن كُوا» در حالي كه امير مؤمنان، علي ـ عليه السلام ـ مشغول نماز بوده و حضرت در برابر قرائت و تلاوت ايشان، سكوت و استماع ميفرمايند، مورد ديگري است كه به ما درس اهتمام ميدهد.
اين ماجراي آموزنده در كتاب «تهذيب» چنين روايت شده است:
«علي ـ عليه السلام ـ مشغول نماز صبح بود كه «ابن كُوا» (يكي از خوارج لجوج) كه پشت سر او بود، اين آيه را قرائت كرد: «وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ».
«به تو و همه پيامبران پيشين وحي شده كه اگر مشرك شوي، تمام اعمالت تباه ميشود و از زيانكاران خواهي بود.»
هدف او از خواندن اين آيه اين بود كه به حضرت بفهماند كه با قبول حكميّت در جنگ صفّين نعوذباللّه كافر شده است.
«امام ـ عليه السلام ـ به احترام قرآن سكوت كرد تا او از قرائت آيه فارغ گرديد؛ پس شروع به قرائت نماز فرمود، دوباره، «ابن كُوا» همان آيه را تلاوت كرد، باز امام ـ عليه السلام ـ سكوت فرمود، آنگاه شروع به قرائت فرمود بار سوم ابن كُوا شروع به خواندن همان آيه كرد و امام ـ عليه السلام ـ نيز سكوت فرمود و سپس اين آيه را قرائت كرد: «فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ لا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لا يُوقِنُونَ» ، «اكنون كه چنين است، صبر پيشه كن كه وعده خدا حق است و هرگز كساني كه ايمان ندارند، نبايد تو را خشمگين سازند.» اشاره به اينكه خداوند كيفر خلافكاران را كه شمائيد خواهد داد».
🍁🍁🍁
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم
@rahighemakhtoom
#بررسیهای_قرانی
#استماع
#انصات
#قرائت_قرآن
#معارف_قرانی
#آموزه_های_قرآنی
🔅🔅🔅
📌انس با قرآن
◽️براي انس با قرآن، پنج عنوان «قرائت»، «تلاوت»، «ترتيل»، «استماع و انصات» و «تدبر» در قرآن آمده است:
عنوان «تدبر»و «قرائت »و«تلاوت» و «ترتیل »را در پست های قبلی مورد بررسي قرار گرفت حال عناوين ديگر را بررسي ميكنيم:
🌿🌿🌿
5.«استماع و انصات»:
🔹استحباب استماع قرآن
▫️پيشتر گفتيم كه قرآن خاموشي و گوش سپردن به تلاوت و قرائت آياتش را بر همه شنوندگان لازم دانسته و بر آن تأكيد دارد. و تفاوتي نميكند كه چه كسي آن را بر زبان جاري ميسازد؛ زيرا قرآن به طور مطلق و بدون قيد و شرط ميفرمايد:«وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ».
▫️و اما اينكه اين سكوت و استماع در چه مورد يا مواردي بايد رعايت شود، مطلبي است كه مورد توجه مفسران و فقها بوده است؛ از اينرو در توضيح و تفسير اين آيه آمده است:«أنصتوا» از ماده «انصات»، به معناي سكوت تؤام با گوش دادن است. در اينكه آيا سكوت استماع به هنگام قرائت قرآن، در تمام موارد است، يا منحصر به وقت نماز و هنگام قرائت امام جماعت، يا هنگامي كه امام در خطبه نماز جمعه قرآن تلاوت ميكند، در ميان مفسران بحث و گفت و گو بسيار است، و احاديث مختلفي در اين خصوص در كتب حديث و تفسيرنقل شده است.
▫️آنچه از ظاهر آيه استفاده ميشود، اين است كه حكم مورد نظر، عمومي و همگاني است و مخصوص به حال معيني نيست؛ ولي روايات متعددي كه از پيشوايان اسلام نقل شده است و همچنين اجماع و اتفاق علماء بر عدم وجوب استماع در همه حالات و موارد، دلالت دارد كه اين حكم به صورت كلّي، يك حكم استحبابي است؛ يعني شايسته و مستحب است كه در هر كجا و در هر حال، كسي كه قرآن تلاوت ميكند، ديگران به احترام قرآن، سكوت كنند و بدان گوش و جان بسپارند. پيام خدا را بشنوند و در زندگي از آن الهام گيرند؛ زيرا قرآن تنها كتاب قرائت و تلاوت نيست، بلكه كتاب فهم و درك و عمل است؛ از اينرو، بر اين حكم مستحبي به قدري تأكيد شده كه در بعضي از روايات از آن تعبير به واجب شده است.
▫️در حديثي از امام صادق ـ عليه السلام ـ ميخوانيم كه فرمود: «الانصات للقرآن في الصلاة وفي غيرها وإذا قرئ عندك القرآن، وجب عليك الانصات والاستماع» .«بر تو واجب است كه در نماز و غير نماز در برابر شنيدن قرآن سكوت و استماع كني و هنگامي كه نزد تو قرآن خوانده شود، لازم است سكوت كردن و گوش فرا دادن».
🔲از مجموع اين بحث، روشن ميشود كه سكوت و استماع در هنگام شنيدن آيات قرآن، كار بسيار شايستهاي است؛ ولي به طور كلي واجب نيست، احتمال ميرود كه علاوه بر اجماع و روايات، جمله ی «لَعَلَّكُم تُرْحَمونَ» (شايد مشمول رحمت خدا بشويد)، نيز اشاره به مستحب بودن اين حكم داشته باشد.
▪️تنها در يك مورد، اين حكم الهي شكل وجوب به خود ميگيرد، و آن هنگام نماز جماعت است كه مأموم به محض شنيدن قرائت امام، بايد سكوت كند و گوش فرا دهد؛ حتي جمعي از فقها با استناد به همين آيه شريفه، قرائت «حمد» و «سوره» را از عهده مأموم ساقط كردهاند.
از جمله رواياتي كه دلالت بر اين حكم دارد، روايتي است از امام باقر ـ عليه السلام ـ كه فرمود: «وإذا قرئ القرآن في الفريضة خلف الامام، فاستمعوا له وأنصتوا، لعلّكم ترحمون» «هنگامي كه قرآن در نماز فريضه و پشت سر امام خوانده ميشود، گوش فرا دهيد و خاموش باشيد، شايد مشمول رحمت الهي شويد»
☘️☘️☘️
🔅به هنگام فتنه ها و بلاها به قرآن پناه ببریم.
💻برای ترویج و تبلیغ آموزه های قرآنی خالصانه تلاش کنیم
@rahighemakhtoom
#لطایف
#ولیمه
🔻آیت الله جوادی آملی
يكی از اسامی پربركت وليمه كه مستحب است در اسلام، وليمه حِذاق و وليمه حَذاق است هم به كسر هم به فتح، وقتی است كه انسان كودكش را ببرد مكتبخانه قرآن بخواند، وقتی #فرزندش در #قرائت_قرآن حاذق شد، مستحب است پدر و مادر وليمه بدهند.
✅ @rahighemakhtoom
#قرائت_قرآن #قرآن_برنامه_زندگی
🔰قرآن برنامه #عملیاتی
مرحوم علامۀ شوشترى در شرح نهج البلاغۀ خود داستانى از تاريخ بغداد نقل مىكند كه شخصى مىگويد: من از كنار قبر «احمد بن طولون»(يكى از امرا و مؤسس دولت طولونيه در مصر و سوريه در قرن سوم هجرى) عبور مىكردم.
پيرمردى را مىديدم كه در كنار قبر او نشسته و قرآن مىخواند بعد از مدتى او را نديدم سپس به او برخورد كردم گفتم: تو همان شخص نبودى كه در كنار قبر «احمد بن طولون» قرائت قرآن مىكردى چرا رها ساختى؟ گفت: او خدمتهايى به من كرده بود و من دوست داشتم به جبران آن خدمتها مدتى بر سر قبرش قرآن بخوانم گفتم: پس چرا رها كردى؟ گفت: شبى او را در خواب ديدم به من گفت: دوست دارم كه اين محبت را رها سازى و قرآن در كنار قبر من نخوانى. من به او گفتم چرا؟ گفت: هر آيهاى كه مىخوانى: ضربهاى بر من مىكوبند و مىگويند: آيا اين آيه را نشنيدى (پس چرا عمل نكردى؟)
📚شرح نهج البلاغه علامه شوشتری،ج۱۲ ،ص ۳۲
🌷🌷🌷
@rahighemakhtoom
📖 #خاطره #انس_با_قرآن
🔹خانم دباغ روایت میکند: وقتی غذای امام را داخل اتاق میبردم وارد اتاق که میشدم میدیدم قرآن را باز کردهاند و مشغول قرائت قرآن هستند مدتی این مسئله (کثرت قرائت قرآن) ذهنم را مشغول کرده بود تا اینکه روزی به امام عرض کردم: «حاج آقا شما سراپای وجودتان قرآن عملی است دیگر چرا اینقدر قرآن میخوانید؟»
🍃 امام مکثی کردند و فرمودند: «هر کس بخواهد از آدمیت سر در بیاورد و آدم بشود باید دائم قرآن بخواند.»
📝راوی: مرضیه حدیدچی (دباغ)، پابهپای آفتاب، ج ۲، ص۱۵۷
#امام_خميني رحمةاللهعليه
#قرائت_قرآن
🌷🌷🌷
@rahighemakhtoom
#لطایف
#ولیمه
🔆آیت الله جوادی آملی
يكی از اسامی پربركت وليمه كه مستحب است در اسلام، وليمه حِذاق و وليمه حَذاق است هم به كسر هم به فتح، وقتی است كه انسان كودكش را ببرد مكتبخانه قرآن بخواند، وقتی #فرزندش در #قرائت_قرآن حاذق شد، مستحب است پدر و مادر وليمه بدهند.
🆔 @rahighemakhtoom